No. 86.
ZATERDAG 28 OCTOBER
1871.
B E R ÏC1ST!
BUITENLAND.
hiitschland en Nederland.
III.:
LAND.
allen
4g} beid J
wijndrecli]
ork.
jrland.
alle. 1/
Duwerhave:
ZIERIK
Verschijnt op WOENSDAG en ZATERDAG
PRIJS der AD VE RTE NTIN.
10 Cents per Regel. De Inzending kan geschieden uiterlijk tot
Dinsdag en Vrijdag morgen 11 ure.
A B O N N E M E N T S-P R IJ S.
Per drie maanden 1,— Franco per Post 1,—.
Het Telegraafkantoor is geopend: dagelijks
Van 8 u. 's voormidd. tot 9 u. 's namidd. Op Zondag Van
89 's voorm.van I3 en van 79 u. 's namidd.
Het Postkantoor is geopend met inbegrip van Zon- en Feestdagen
Van des voormiddags van 812 uur.
namiddags 25
z avonds 710
Voor het deponeeren en uitbetalen der geldartikelen van 912 voorin, en van 35 nm.
tt. Batavi:^
beiden vik
nvershavet[jy.EjjTBNÏIËN waarvan de plaatsing deiemaai,
iïilt opgegeven worden slec/its tweemaal hl
■Copemicuf
de jon™^w"^ 3elimclli- Aanbiedingen van Dienstboden
P) cents per Advertentie. Geboorte-IT uwe-
s- en Doodberichten van 16 regels 30 ets-
De Uitgevers.
-
M. VAN Dp
den oorlog van 1870 ontstond er in ons land
gevolge van de vele en buitengewone overwinningen
|,{r Duitschers eene groote agitatie, die aan velen luide
onze waar(W3tkrefcen ontlokte, dat Nederland gevaar liep- zijne
N in dej^tandigheid door Duitsclie veroveringszucht te Ver-
ir- »zen. Deze 'onrust was in een land als het onze niet
ifatmirlijk, omdat wij plotseling zagen verdwijnen
at wij altijd als den zekersten waarborg onzer veiligheid
■UN"]R.ESC®}en beschouwd. Frankrijk was in onze oogen onze
I ituurlijke beschermer. Tegen het gevaar van ver
gil Clani;erfng. en inlijving' door Duitschland lag onze zeker-
deelnemi]|p[ en veiligheid in Frankrijks militaire sumprematie.
In van onzeffluu is die suprematie op Duitschland overgegaan
l'bestaat geene macht, die in staat is en den wil
beft ons tégen onzen machtigen nabuur in bescherming
mninl
i nemen.
öder. Uier komt bij in aanmerking, dat, zoo wij al met
ui behoorlijk toegerust en geoefend leger en een goed
«geld defensiewezen ih staat mochten zijn een over-
tachtigen vijand met goed gevolg af te weren wij
dit oogenblik gegronde redenen hebben om onze
eerbaarheid te wantrouwen. Wij gelooven niet en
oud. «irschijnlijk gelooft niemand in den lande, dat ons
gier opgewassen is tegen de geoefende Duifcsche troe-
ip, aangevoerd door de bekwaamste generaals, en dat
g nze vestingen bestand zijn tegen de zware projectielen
ver dragende Krupp-kanonnen. ÏÏeerscht nu in
volkenrecht de regelmacht gaat boven recht, en
deze regel de maatstaf, waarnaar de leiders van het
litsche volk handelendan bestaan er ongetwijfeld
lenen om voor onze vrijheid en zelfstandigheid be-
d te zijn. Edoch geven wij ons niet te zeer over
opwellingen van onrust en angst. De vrees werkt
dammend benevelt het oordeel en doet de licht-
;hten die bestaan, voorbijzien.
I Wij willen geenszins beweren, dat onze natie met
j&msche lichtzinnigheid of met struisvogel-laf hartigheid
3ii bestaand of opkomend gevaar moet ignoreren, maar
ij willen in deze weinige regelen er op wijzendat
e toestand van Nederland niet zoo gevaarlijk en zijne
bekomst niet zoo donker zijnals velen zich voor-
pellen en dat er bepaald lichtpunten ten opzichte van
jnze onafhankelijkheid bestaan.
|Er is in den loop van dit jaar eene anonyme bro-
njpre te Berlijn uitgekomen, waarvan de schrijver, die
bt de ijverigste verdedigers der Duitsche regeering
damming behoort en misschien wel in nadere betrekking tot dit
weikcomplefLyernement st;iat dan hij wil doen voorkomen, de
)et men, inHschillèncle landen van Europa in hunne verhouding
r leze" ''i'oj; Duitschland beschouwt. Over Nederland zegt de
van den hjfirijver: «Men .beweert, dat het juist de Hollaudsche
p zlJn tallMoiiiën zijn, die Pruissen eenmaal het tiende gebod
eneerdevgjen joen vergeten. Dat de Duitsche staatslieden
feiten en a0k
in het vraagstuk der koloniën een juisten blik
schrijver geworpen hebben, bewijzen de met Frankrijk geslotene
id en sluibj^^es-prelimiiiairen. Wij meenen, dat het Duitschland
a. de 'makkelijk zou zijn gevallen eene der overzeesche be-
I overzicht «fittingen van Frankrijk te verkrijgen, wanneer het dit
laiting wel\\|ewil^ maar het Duitsche staatsbeleid erkende vol-
aet menschelicomon juistdat koloniën slechts een last voor het
jagstuk in ko-boederland zijn, en dat zij bij, een nauwgezet bestuur,
gals men dit van Duitschland (dat zekerlijk niet
leen op uitzuiging zijner koloniale bezittingen be-
ffiht zoude zijn) w<?l mag verwachten, geen voordcel
©brengen.1'
Plet is natuurlijk niet mogelijk té constateren of
S schrijver waarlijk meent wat hij zegt, maar de
|ening dat koloniën! slechts -lasten opleggen zonder
jprdeelen aan te brengenhebben wij door vele
uitschers hooren uitspreken.
pfat hier ook van zij, onze koloniën kunnen Duitsch-
pd nooit veroveringsliistig makenwant men weet
|ar zeer goed, dat Duitschland bij verovering van
federland geen voet gronds van diens koloniën zal
R^omen. Evenals ten tijde der Fransche overlreer-
-Behing Engeland onze koloniën veroverde en volgens
ixUlïcx-ij zeggen voor ons bewaarde tot Betere tijden zouden
t o S* iaüSebroken zijn evenzoo zouden ongetwijfeld ook
jmt beschot
levende ad
vermogens v
sugden) bij d
dan wel 1|
len mensch I
hoedanigheid
e van Darwifl
jver zielkuiuij
)gte der wed
Igens Darwiij
het aangezic
thans bij verlies onzer onafhankelijkheid onze koloniën
overgaan in Engelsche handen om ze voor ons tot
betere tijden te bewaren.
De schrijver vervolgt//Misschien meent men, dat
Duitschland, nu liet zoo machtig geworden is, al zijn
stamgenooten tót zich trekken en in zich opnemen wil
en de Hollanders behooren onloochenbaar tot bet
Germnansche ras.
z/Dan moest echter Duitschland ook de Zweden
Noorwegers en' Denen willen inlijven en wij hebben
reeds gezien, dat ons zulke gedachten geheel vreemd
zijn. Welk voordeel zouden de 600 vierkante mijlen
van Nederlands grondgebied aan Duitschland aan
brengen? Zijn kustenstreek is nu reeds groot genoeg
en Holland bezit geene havens, die Duitschlands heb
zucht kuunen opwekken. Werd Duitschland ooit weer
in oorlog gewikkeld met eene ter zee machtige natie,
zoo zou de bescherming der Hollandsclie kusten eene
minstens even groote krachtsinspanning kosten, als de
beschutting der stranden van het overige Duitschland.
z/En aan de Hollandsclie bevolking zelve. Mocht
al haar oorlogzuchtige geest in den loop der eeuweu
verzwakt zijn en. zouden wij wel weer niet een geuzen-
strijd zien ontstaan, zoo zijn toch de Hollanders be
kend als een taaijetegenstribbelende natie en zij
zouden, onder het Duitsche juk gebracht, hare nieuwe
heerschers een overmaat van verdriet en kommer
berokkenen. Ook de Hollanders kunnen om hunne
toekomst en zelfstandigheid onbezorgd zijn.'1
Dit zijn de voornaamste argumenten van den
schrijver, die in 'tgeheel niet komt op het rechtspunt
dat Duitschland verplicht is, althans sedert den West-
phaalschen vrede, onze onafhankelijkheid te eerbiedigen.
Evenmin voert hij aan liet nationaliteitsbegrip
dat wij Nederlanders met de Duitschers bchoorendetot het
groote Germaansche ras, toch van haar zoodanig verschillen
in taal, zeden en gewoonten, in onze politieke en
sociale toestanden, dat wij eene eigene geheel van
de Duitsclie verschillende nationaliteit bezitten.
Maar de schrijver erkent, dat wij ouze Duitsche
overheersckers een overmaat van verdriet en kommer
Zouden veroorzakenhij gevoelt blijkbaar dat er groot
verschil is tusschen die twee nationaliteiten, en dat
wij het Duitschland wel lastigmisschien wel te
lastig kunnen maken.
Ja, wel is keu onderscheid tussclien Nederland en
Duitschland groot. Onze politieke instellingen ademen
onder de bescherming van het constitutionele koning
schap een republikeinschen geest onze vertegen
woordiging heeft als wetgever en als controle dei-
uitvoerende macht een onbegrensden werkkring; naast
haar staan andere vertegenwoordigingen, die ons dn
gemeentelijke autonomie zoowel der provinciën als
der burgerlijke gemeenten verzekeren overal ontwaart'
men dien zelfstandigen geest, die het gevolg is dei-
zelfregering.
Duitschlaud is tlians opgegaan in Pruissenen de
politiek .van dit land is nooit iets anders geweest
dan eene traditionele politiek der koninklijke dynastie.
Men zegt en schrijft het openlijk in Duitschland
dat een volk van boven af bestuurd moet worden
dat liet zich zelf niet besturen kan. In dit opzicht
heeft Duitschland door den laatsten oorlog verloren.
De eminente bekwaamheden zijner leiders, de groote
resultaten, die verkregen zijn, geven een schijn van
waarheid aan het gezegde, dat een volk zich moet
laten leiden.
Wij voor ons, gaan wij rustig voort in de ont
wikkeling onzer vrijhedenhoe grooter daarin liet
verschil tusschen Nederland en Duitschland is, des
te beter voor ons, want wij worden daardoor meer
en meer onbruikbaar om als een deel van den Duit-
schen staat opgenomen te worden. Zekerlijkde
Duitsclie staatslieden gevoelen, dat het gevaarlijk is
een volk zoodanig aan vrijheid gewoon te veroveren
en dat het of het geheel met de schadelijke beginselen
van zelfstandige vrijheid en zelfregering zoude door
trekken of aan zijne overheerschers een overmaat-
van verdriet en kommer berokkenen.
Het is thans zekerdat de groote wereldten
toonstelling te Weenen in 1873 zal worden gehou
den. Op dit oogenblik zijn reeds 3000 soldaten
bezig op de ontzaggelijke uitgestrektheidwaar de
expositie gehouden zal worden aardewerken te maken.
Het tentoonstellingsterrein zal in pracht en uitgebreid
heid dat van Parijs en Londen verre achter zich laten
Plet gebouw zal bestaan uit een hoofdgaanderij
2300 ellen langwaarbij zic-li de zij-gaanderijen aan
sluiten. In het middenvak en tusschen de vleugels
worden pleinen en tuinen aangelegd. Tevens zullen
drie 'paleizen wórden opgetrokkeneen voor den
keizer, è'eii voor de hecleiidaagscke en een voor de oude
sclioone kunsten. Vooral aan de collectie, in het laatste
gebouw te verzamelen zal groote zorg worden besteed.
Op ieder stuk zal daar de naam des vervaardigers
worden gehecht. Het geheel zal onder leiding van den
heer baron Schwartz, vroeger te Parijs gewoond heb
bende, worden tot stand gebracht. De kosten worden
op 15 millioen florijnen geraamd.
Van den onlangs overleden Turkschen grootvezier
Ali-pacha/ meldt de Levant-Times, dat-hij niet slechts
geen vermogen maar de schulden ten bedrage van
80,000 p. st. beeft nagelatenwelke op verre na niet
gedekt kunnen worden door den verkoop van de huizen,
op kosten van den sultan gebouwd en aan Ali-paclia
geschonkenen van een paar andere bezittingen.
Ali-paclia gaf zeer veel aan de armen en zijne huis
houding was op kostbaren voet ingericht. In tien
jaren had zijn hofmeesternaar men zegthem geen
enkele maal eene rekening overgelegd. De bedrijvige
staatsman bekommerde zich weinig om zijne partikuliere
aangelegenheden.
Een moord voor een noot is buiten Milaan
gepleegd. Vinccnzo Vassa sloeg noten af van een
boomdie tegen den wei? groeittoen Raphael
Beneducepolitie-agentdaar voorbij ging met zijn
zoontje dat zes jaar oud is en dat een van die noten,
die voor zijne voeten lagen opraapte. De boer liet
zich daarop snel uit den boom glijden en begon met
zijnen stok Beneduce af te rossen. Deze trok zijnen
degenmaar de aanvaller viel hem zoo verwoed als
een hyena aan sloeg hem hec wapen uit de handen,
raapte dit op en stak zoo geweldig toe, dat de degen
het hart van den armen agent doorboordewaarop
het slachtoffer weldra den geest gaf. Talrijke personen,
die op het leven der vechtenden en het geschreeuw
van het kind toegeloopen waren, zagen den moordenaar
de vlucht nemen
De Engelsche dagbladpers lieeft weder een be
wijs gegeven van de vlugheid waarmede zij hare
lezers op de hoogte houdt van de belangrijkste ge
beurtenissen van den dag.
Hoewel zij door zeer uitvoerige telegrammen reeds
tal van bijzonderheden had medegedeeld over den
branddie veertien dagen geleden de stad Chicago
voor 't grootste deel in een puinhoop heeft doen ver-
keeren bleef toch de belangstelling die de Engelsche
natie in deze ramp aan den dag legde zoo groot
dat de voornaamste dagbladen op middelen bedacht
waren om zoo spoedig en zoo volledig mogelijk den
om?ang* van dien brand aan hunne lezers te doen
kennen.
Toen dan ook de Cunard-stoomboot Javadie den
11 October New-York verlaten had, in den morgen
van den 20 dezer van uit Queens town in de voor
haven van Cork gezien werd begaven zich onmiddellijk
verschillende vertegenwoordigers van de Engelsche
dagbladen aan boord van de stoombarcas, die dadelijk
zee koos e'u de Java te gemoet snelde. Dc postdirec-
tie t.e Londen die de vurige verlangst van het pu
bliek waardeerde om den omvang der ramp welke
Amerika getroffen hadte kennen had een beambte
naar Cork gezonden om met de vertegenwoordigers
der pers aan boord te gaanten einde de dagbladen
onmiddellijk te sorteren en aan de verschillende be
langhebbenden rond te deelen.
De agent der Cunard-compagnie gaf den passagiers
der stoombarcas een toegangsbewijs tot de Java, en
toen deze prachtige bootna een reis van acht en
een halven dag te twee uur voor Queenstown het
anker liet vallenwaren de journalisten reeds in het
bezit der gcwenschte bijzonderhedenwelke zij on
middellijk van Cork naar Londen telegrafeerden.
Voor de ongelukkigen te Chicagowelke door den
brand alles verloren hebben, heloopen de inschrijvingen
te Londen reeds 33,000 p. st. en sedert de Ameri-
kaansche consul-generaal te Londen heeft bekend ge
maakt, dat kleedingstukken en dekking voor de hulp
behoevenden vrij van rechten mogen worden ingevoerd,
heeft de weldadigheidszin der Britsche bevolking zicb
ook in dit opzicht van een gunstige-zijde doen kennen.
De laatste kabeltelegrammen melden, dat de meeste dei-
handelshuizen van Chicago hunne zaken weder hebben
opgenomen en dat verscheiden voorloopige woningen
zijn opgericht, om den door den brand van alles beroof
den ingezetenen huisvesting te verleeueii.
Ten aanzien van cle fictief bevonden politieke
alliantie tusschen Lords en werklieden, zegt de Examiner
Indien de werklieden verstandig zijn, zoo moeten
zij noch in Toriesnoch in Wighsnoch in grondbe
zitters noch in kapitalisten hun vertrouwen stellen.
Zij hebben hun eigen strijd te strijden en zullen nimmer
de overwinning behalenzoo ze niet van wettige
middelen zich beter leeren bedienen. Door zich aan-
tesluiten bij een klasse, die uit haren aard hun vijandig
is en slechts met hen heulen wil, om een anderen
vijand te kunnen weerstaan zullen ze zichzelf niet
dan nadeel berokkenen. Willen ze zegevieren, 'tmoet
wezen door eigen onafhankelijk pogen met de eco
nomische wapenen, die noch Tories nooli grondbezitters
hun geven kunnen. Een tijdelijke alliantie tusschen
stads werklieden en landheeren zou een revolutie kunnen
teweeg brengen, bij welke de eerstgenoemden misschien
eenig schijnbaar voordeel zouden behalen doch per
slot van rekening zouden de bondgenooten van den
arbeider er 'tbesu bij varen en meer dau ooit hem te
sterk worden
Terwijl dezer dagen de leden van den grooteu
nationalen afsslialfersbond te Manchester vergaderden
ten einde afdoende middelen te beramen om aan 't volk
zijn bier te ontnemen kwamen iu die stad ook do
zoogenaamde //planteters'1 bijeen - wier belangeloos
streven niet minder beoogt dan om de natie ook 't ge
bruik van vleesch en dierlijk voedsel te doen afzwermi.
Professor Newman presideerde. De planteters zei de
hij wisten met wat moeielijkheden ze zouden to
kampen hebben, wijl ze streden tegen een ingewortelde
en geliefkoosde gewoonte. Zij zagen 't bedroevende
feit niet voorbij dat de groote meerderheid van lfc
Engelsche volk eten en drinken beschouwt als iets
notrijks als een soort belooning die na den arbeid
mag volgen. Dit was een schromelijk dwaalbegt ip.
Eten en drinkéu was, wel bekekenniet veel mem*
dan een noodzakelijk kwaad en moest derhalve
binnen de engst mogelijke grenzen beperkt worden,
'tZóóver te doen komen, zou niet gemakkelijk zijn
dat kon de planteter zich niet ontveinzen. Doch
zonder strijd, geen verdienste. En 't groote do."l
der vereeniging begon reeds sympathie te ontmoeten
in Duitschland en Amerika. Daarom niet stilgezeten
De tijd naderde met langzame schreden, dat uieman l
meer leven om te eten ieder slechts eten om te
leven zou en dat lekkerbekken en slachters tot
'tonbeschaafd verleden zouden behooren.Voor
waar de menschheid heeft vele vijanden. Maar
wilde ze naar den raad van sommige harer vrienden
luisteren, ze zou weldra hare vijanden evenmin meer
te vreezen hebben als de doode patient den gifmenger
of den onbekwaraen geneesheer.
Culemborg 23 October. In de j.I. gehoudene
gewone vergadering van ons dep. der maatschappij tot
Nut van 't Algemeen, vestigde na den afloop der vooraf
bepaalde werkzaamheden een der leden de aandacht
op de omstandigheid dat de meeste departementen
iets doen tot ondersteuning van 'teen of ander Onder
wijzers-fonds. Spreker achtte dit gelegen op den weg
van de maatschappij die door het bevorderen van
gced onderwijs vooral werkzaam kan zijn tot Nut van
't Algemeen. Een ander lia der vergadering, die het
gevoelen van. den vorigen spreker volkomen deelde
maakte de opmerking dat in het vorige jaar eene
vereeniging tot stand is gekomen die zich ten doel
stelt minbezoldigde en daardoor hulpbehoevende onder
wijzers te ondersteunen en eene voortdurende verbetering
der onderwijzers-tractemcnteu te bevorderen. Ieder die
'eenigzins met liet treurig lot van een aantal onder
wijzers bekend is, moet sympathie met deze vereeniging
betuigen die door eenige ondersteuning aan hulpbe
hoevenden, maar vooral door het vestigen van zedelijken
invloed gunstig op het onderwijs wil werken door
opbeuring van den onderwijzersstand. Het departement
lieeft gemeend deze vereeniging, die reeds veel goeds
heeft gedaan te moeten steunen in de eerste plaats
door zijne toetreding als Donateur maar meer nog
door krachtig werkzaam te zijn om het edele doel
der vereeniging zooveel mogelijk te doen naderen. Het
departement Culemborg, lieeft de verwachting, dat zijne
handelwijze bij andere departementen navolging zal
vinden en ook particulieren zal opwekken om de
z/Nederlandsche vereeniging" de behulpzame hand te
bieden.
Yoor eenige dagen lieeft te Parijs de gewone
plechtigheid plaats gehad namelijk het uitroepen van
den koning der meloenen van 1871 meer dan 50
zeer groote en sclioone meloenen waren aangebracht.
De bekroonde woog 135,23 kilobij 1,83 meter
omtrek. De vrucht kreeg den naam Cambronne en
werd in optocht rondgedragen. Een keukenmes maakte
een einde aan haar leven de menigte heeft om de
stukken gevochten. (Laudb. Ct.)
Dezer dagen bevatte het Handelsblad een adver
tentie, waarin gevraag:! werd, iemand, die genegen was
eenig schrijfwerk te verrichten. Hierop zijn tot dusverre
aan het bureau van dat blad niet minder dan 369 ant
woorden ingekomen.
In eene te Zwolle gehouden vergadering van
