Mr
Willem Bilderdijk
lie Natuur is tie beste Arts.
Rabarber, Slijm-en Haag|>illen
BLOEMLEZING
De kritische geest van
onzen tijd.
Beui
'S- en
lllarkiberigten.
2%
96%6
f/2
«v»
57%
78%
97%
70%
Advertentiën.
Een woord aan jongen oud.
T A R W K B R O O D
Worm pa tronen
Eene enkele Trekking!
Premie-Loten van 1858.
REKKING 2 OCTOBER 1871.
Hoofdprijs v. 200,000
IS ENT HAL Co.
(vallende
M. HOLTZ
I Inspuiting
met Galène
VLOTEN.
een grijze
1 and kwam, die niemand anders was dan
jachthond.
Tusschen de garnizoenen van Breda en Geer-
truidenberg D een spiegelgevecht geleverd, waarbij een
soldaat zich met zijn eigen bajonet in de borst heeft
gekwetst.
Als liet met den millioenprijs der loterij ten
behoeve van de Nederlandsehe lood mijn zoo gaat als
met een kapitalen prijs in tie prernieleening der stad
Luik, dan wordt de loodmijn over 65 jaar een ware
goudmijn voor do deelhebbers van 1/25000 in de 15 pCt.
der zuivere winst. Sedert den Istcn December 1870
wacht men te Luik vergeefs het opdagen van den geluk
kigen bezitter der obligatie no. 42251om uit de ge
meentekas de 50,000 francs te komen ontvangen, die
hem bij de uitloting op den 31 sten Augustus zijn ten
deel gevallen. Laat de rechthebbende zijn geld in den
loop, is de obligatie wellicht verbrand, hetgeen wel zoo
waarschijnlijk is, dan strijkt de stad binnen een zeker
tijdsverloop den heerlijken prijs in haar kas.
Een spoorweg wachter nabij Bendorf aan den
Rijn heeft op den weg in het zand een ongeslepen
diamant gevondennaar men zegt ter waarde van
eenige duizende tlialers.
Vele dieren en daaronder 't paard zvveeten over
hun geheel lichaam de hond zweet slechts op de tong
er. het varken uitsluitend door een klein gedeelte van
de voorpooten. Vlak onder elke knie namelijk, bevindt
zich een plek waar groote poriën als door een zeef de
uitwaseming naar buiten laten. Van groot belang is-
het dat die plekken niet door vuilnis overdekt worden
want heeft dit plaats dan is de uitwaseming belet en
hierdoor wordt het dier zeer ligt ziek. Menig kwijnend
of lijdend varken zal herstellen indien hem de voor
pooten bij herhaling met lauw water en zeep gewasschen
wordendocli zulks moet uiterst voorzichtig geschieden
want het vel is op de bedoelde plekken zeer teer
en wordt het beschadigd dan is ook daardoor de uit
waseming belet.
Elke tijd beeft iets kenmerkendsen het kenmer
kende van den onzen is een geest van kritiek. Die
geest is van lieverlede maar bijzonder in het laatste
tiental jaren met kracht ontwaakt. Waar wij rondzien
op wetenschappelijk maatschappelijk staatkundig of
godsdienstig gebied overal doet hij zich hooren en
geldensoms met stoutheid en overmoed. Hoe oud
en eerwaardig tradities ook zijn mogen hoe diep zij
ook in 't leven ingrijpen men wil in geene enkele
als zoodanigblijven berusten. Zij moeten voor de
rechtbank van 't gezond verstand en voor het kritisch
onderzoek in hare waarheid gegrondheid en deugde
lijkheid zich kunnen handhaven. Wat voor die recht
bank onhoudbaar wordt bevonden, dat heeft geen recht
van voortbestaan, dat wordt zonder bedenking verwor
pen of afgebroken.
Op wetenschappelijk gebied zal het wel niet noodig
zijn dit met uitvoerigheid te betoogen. Waar de we
tenschap haar eigenaardig karakter niet verloochende,
daar is zij altijd van onderzoek uitgegaanzonder
afgeschrikt te worden door de resultatenwaartoe het
leiden mocht. Menschclijk gezag kende zij niet zij
erkende alleen het gezag der waarheidvoor wier
schepter zij boog. Bijzonder is dat met onzen tijdgeest
het geval. Wat wijsgeeren, schei-, natuur- of sterre-
kuncligen ook aan het licht gebracht hebben, het wordt
beschouwd als tijdelijk resultaat vanraenschelijk onder
zoek maar niet als grenspaal yoor eene vernieuwde
toetsing of hinderpaal voor eene algeheele verwerping.
Hoe velen heeft de kritische geest van onzen tijd er
toe gebracht om de vroegere en eeuwenoude met eene
geheel nieuwe wereldbeschouwing te verwisselenIioe
veel stelsels en theoriën in andere vakken van weten
schap bleken voor de rechtbank der kritiek onhoud
baar te zijn en werden door andere soms geheel
tegenovergestelde vervangen
Vestigen wij den blik op 't maatschappelijk gebied,
wat is er dat in onzen tijd niet aan kritiek wordt
onderworpen? Zelfs de vierde stand begint met kracht
die taak te beoefenen en de sociale vraag op te
werpen naar liet recht van bestaan dat hij bezit, en
naar het deel van 't maatschappelijk kapitaal, waarop
zijn arbeid hem aanspraak geeft. Geene onderneming
wordt begonnen geen besluit uitgevaardigd geeu
programma van een maatschappij of genootschap in
't licht gegeven in *t kort goede maatschappelijke
verandering in 't leven geroepen, of de tijdgeest past
er zijne kritiek op toe en schroomt nietwaar hij
daartoe grond meent te vinden zijn afkeurend vonnis
te doen hooren of ook zelfs daartegen in publiek ver
zet te komen. In ons vaderland gelukkig met inacht
neming der orde.
Bijzonder is die kritische geest ook in sfaatkundig
opzicht werkzaam. Bij de openbaarheid waarmede
alles behandeld wordt behoeft men slechts aan eene
wetsvoordracht in onze kamers of andere collegies te
denken om allerlei kritische oordeelvellingen daarover
in het publiek te vernemen.
Is die voordracht aannemelijkdat isbeveelt zij
zich aan in het belang van land of van een gewest -
dat is de vraag waaraan zij getoetsten waarnaar
zij beoordeeld wordt.
Die vraag wordt tegenwoordig zelfs toegepast op
onderwerpenwaarover het publiek zich voor twintig
jaren geen oordeel zou hebben aangematigd. Wij
noemen de inundatie van ons gewest bij een eventuclen
oorlog. Wij noemen art. 5 6 der grondwet - het recht
des konings over vrede en oorlog, dat in onzen tijd
is ter sprake gebracht en gemotiveerde adressen uitge
lokt heeft. Wij noemen eindelijk de aanhangige kwestie
over het huwelijk van officieren die een onderwerp
voor de kritiek van onzen tijdgeest'is geworden.
Nergens echter wordt de kritiek veelzijdiger en
krachtiger toegepast dan op het godsdienstig en ker
kelijk gebied. Voor zoover zij nog eenig gezag hadden,
hebben velen met alle tradities gebrokeu. Vraagstukken
zelfs naar liet bestaan van God'naar het specifieke
onderscheid tusschen mensch en diernaar vrijheid
en noodzakelijkheid in de menschenwereld naar een
individueel voorbestaan van den mensch na den dood
zijn aan de orde. Bijbel en alles wat in den Bijbel
staatkerk en alles wat er in verricht en gesproken
wordtde gansehe geschiedenis van al het gebeurde
in de menschenwereld wordt aan de kritiek onderwor
pen en tot wat geheel andere resultaten zijn velen
reeds in vergelijking van vroegere en eeuwenoude be
schouwing gekomen. Ook in de lloomsche kerk is
die geest der kritiek ontwaakten doet op het voor
beeld vap. mannen als DöllingerFriedricus e..a. zijne
duizende stemmen - wie weet met welke gevolgen -
hooren.
Proeven in overvloed, dat onze tijdgeest zich als een
kritische geest kenmerkt. Wij willen - want wij hebben
het recht ook dien geest te kritiseren - hem geenszins
veroordeelenintegendeel als een blijk en vrucht van
het streven naar vooruitgang prijzen. De trek naar
waarheid en volmaking is den mensch ingeschapen -
een wezenlijk kenmerk zijner voortreffelijkheiden de
lange al is het eeuwenoude duur van iets wettigt, op
zich zelf, geenszins zijn voortdurend recht van bestaan.
Dat recht moet op waarheid en doelmatigheid rusten.
Dat gebouw op die grondslagen opgetrokken is
nog verre van voltooid.
Dan zou erom iets te noemen geen oorlog meer
worden gevoerd dan zou er ook geene tegenkanting
tegen heilzame voorbehoedmiddelen, als pokkeninënting
worden gevonden. Wij prijzen dan den geest dei-
kritiek, mits hij niet overmoedig worde en in afbre-
kingszueht als zoodanig ontaarde. Het kritisch oog,
dat zich opentmoet door geen brilglas van partij
zucht of vooroordeel zien. Voraussetzwigslosigkeïb"
is voor den echten criticus het eerste vereischte. Op
wat gebied ook door dweepers of drijvers wordt de
wereld niet gebaatmaar alleen cle waredat is', de
kundige en bezadigde critici hebben aanspraak op den
eerenaam van hare hervormers. (Gr. Ot.)
PRIJZEN DER EFFECTEN TE AMSTERDAM
den 14 September 1871.
Nederland.
Werkel. Schuld.
pCt.
53%g
dito dito
3
11
63
dito dito
4.
n
84Vs
Spanje.
Obligatiën 1867
3
33%
dito 1869
3
33%
dito Binnenl.
3
11
287a
Portugal
Obligatiën 1856-63
3
BsE
35%
dito 1867
3
35%
dito 1869
3
a
Rusland. Obligatiën 1798/1816
5
1/
dito 1860
a
85%
Oostenrijk.
Obl. pap. Mei-Nov.
5
11 Zilv. Jan.-Juli
5
a
Turkije.
Algem. Schuld 1865
5
a
44%
Egypte.
Obligatiën 1868
7
a
N.-Amerika.
dito 1882
6
n
97Ve
dito 1885
6
n
Brazilië.
dito 1865
5
1/
93
Mexico.
dito 1851
3
11
dito 1864
3
1/
Sfc.Paul&Pac.Sp. Obl. 1869
7
11
Marktprijzen van de volgende artikelen
t-e Zierikzee,
van den 14 Sept. 1871.
De Ned. Mudde,
Jarige Tarwe 12,25
Nieuwe dito
Zomevtarwe
Jar. Rogge
N. Rogge
Winter-Gerst
- 12,50
- 11.50
- 7,50
- 8,50
- 0,00
De Ned. Mudde.
f
5,80
3,50
8,00
00,00
00,00
9,00
Zomer dito
Haver
Paardenboonen
Witte boohen
Bruine dito
Groene Erwten
Marktprijzen der Meekrap te Zierikzee
van den 14 Sept. 1871.
Teelt 1871.
Per 50 Nederlandsehe ponden.
Twee en een, 1ste kwaliteit blank 32,50 a 33,00
Twee en een, middelbare dito - 31,50 a 32,00
Twee en een, mindere dito - 00,00 a 00,00
Een en een, 1ste kwaliteit blank - 00,00 a 00,00
Een en een, middelbare dito - 00,00 a 00,00
Een en een, mindere dito - 00,00 a 00,00
Onberoofde, 1ste kwaliteit blank - 32,00 a 32,50
Onberoofdemiddelbare dito -31,00 a 31,50
Onberoofde, mindere dito f 30,00 a 30,50
Nieuwe Onberoofde - 00,00 a 00,00
Mullen - 5,00 a 6,00
Middelbare, dito - 0,00 a 9,00
ZEETIJBINGEN.
Zierikzee Gearriveerd:
13 Sept. Maria, P. C. Prug, Dantzig, Dordrecht.
Uitgezeild:
14 n FregunnelW. I. Carter, Liverpool.
14 a Burger, L. v. d. Laan, Shields.
Brouwershaven Gearriveerd:
11 Sept. Tvende Brodre, A. Hanson, Dordt.
12 n MargarethaR. PI. StutroetParbeiden
naar Dordt.
12
12
12
12
12
13
13
13
13
13
13
13
13
13
14
11
13
13
13
14
14
Ludwig A. A. EretwurstTupilco
John ScottJ. Kennedy, Pasaroean
MontblancJ. Herbert, Philadelphia, allen
naar Rotterdam.
BritomartD. Rees, Rangoon, Vlaardingen.
Pop Smit (st.), G. J. Metz, Rotterd., Genua.
A. P. Redher (st.),P.E.Larsen, Kouingsbergen,
William Dixon W. EdgarIquique,
v. d. Palm. J. H. ZevenDantzigallen naar
Rotterdam.
Ark, C. Leng", Shield, Hellevoetsluis.
Fremartha, R. PariamLiverpool.
PalladiumG. Franxland.
Opal, J. Scirry, beiden Pan New-Castle.
Fomerania, F. Fernam, Dantzig, allen naar
Dordrecht
Eliza Leeing F. Adamson Rangoon
Zwijndrecht.
Jooomine Cornelia, A. K. Oldenburger, Riga,
Rotterdam.
Uitgezeild;
Le Baron, J. W. Holmes New-York
Alblasserdam L. A. Willemse, Bataviabei
den naar Rotterdam.
Fop Smit (st.), G. J. Metz, Rott., Genua.
Pollux (st.), J. A. Wilkens, Napels, Rotterdam.
Leocadia, J. Weuke, Rotterdam, New-York.
Korniloff, (st.) C. Hallberg, Bouwershaven.
Londen.
DOOR
EEK PRACTISEEUENI) GEKEESHEER.
Onder dezen titel Us bij de Boekhandelaren J. M.
E. MEIJER, Heerengracht, hoek Wolvcnstvaat KK
No. 205 te Amsterdam en J. A. WEINBECK
Spui te Rotterdameen werkje verschenen, belangrijk
voor ieder zoo voor gehuwden als ongehuwden zoo
voor zieken als gezonden. De brochure bevat tallooze
op ervaring gegronde wenkenom een door geheime
gewoonten geschokte gezondheid, verminderde levens
kracht, daardoor onstaan verminderd geheugen of on-
geregeLd denkvermogen te herstellen.
TCompres gedrukte werkje, dat voor ieder verstaanbaar
en in populairen toon geschreven is, zij ieders aandacht
ten zeerste aanbevolen.
Wordt niet anders dan voor rekening verzonden.
V ik e e de 0 r u h.
Prijs 30 Cents, franco per post Cents.
PUIK FIJN
18 Cts. per IVecl. Pond.
Verkrijgbaar bij
de Wed. de BRAKKE.
'savond's 15 stuk in te nemen, per doos met 50
pillen 30 Cts.
en volwassenen per stuk 6 Cts.
Eenig Depothouder voor Zierikzee en omstreken,
J. de JONG ZYLSTRA voor Goes B. FA BRIJ de
JONGEvoor Kruiningen C. de MDNKvoor
Scherpenisse M. STEKETEEvoor Tholen C. J. de
BRES.
Bij elk artikel is eene gebruiksaan w ij zing
Emmerik. Jj^ yQn Qimp,0rn.
ylpoth. en FabriJc. van Chemisch-technische Frdparate.
K. K. OOstenrijkselie
Op dien dag m o e t e n de navolgende
Prijzen uitgetrokken worden
Prijs van
32
1450
Prijzen van 5000
- 2000
ii u - 1500
- 1000
n ii - 400
n u - 180
40,000
20,000
10,000
4,000
4,500
8,000
12,800
261,000
Den lsten Juli 1858 hebben de Trekkingen
an deze Premiën-Verloting een aanvang ge
nomen.
53 Trekkingen, van even groot bedrag als
de bovengenoemde op 2 October hebben reeds
plaats gehaddaardoor is het aantal der nog
ingebleven seriën zoodanig verminderd,
dat de nommersdie nog aan de Trekking
deelnemendoordien zij nog slechts in geringen
etale zijn een zeer aanzienlijke- kans van
winst aanbieden.
Wij verkoopen voor de Trekking op
October op welken dag alle bovengenoemde
r o o t e Prijzen moeten uitgeloot worden.
Heele Loten a Halve a 4.
Kwart a 2.en Achtste a ƒ1.N. C.
Tegen franco toezending van het bedrag in
Contanten of in Postwissels (geene Postzegels.)
Zij die de toezending der Loten franco ver
langen worden ver/.ocht de vereischte Post
zegels bij hun bestelling te voegen.
Na den afloop der Trekking ontvangt iedere
belanghebbende gratis en f r anco de uit
voerige Trekkingslijst.
(Commissionairs in E li'ecten,
IAMSTERDAM, ROTTERDAM, (Filiale)
Wannoesstraat,
Weste Wagenstraat
Wijk 5, No. 681
Kadicale en oo^enUlilike-
j lij ke genezing* per Brief, gegrond
I op talrijke en lange ondervindingen
succes gewaarborgd
door een DUIZENDE MALEN ondervonden
[uitwerking, tegen toezending van/ 14,50(30
francs.)
BERLIJN Lindenstrasse 18
geneest zonder smart binnen 3 dagen alle
I onwillekeurige uitvloeijingen zelfs de meest
verouderde.
M. HOLTZ Berlijn Lindenstrasse IS.
Prijs per FLACON, met gebruiksaanwijzing
3,80 (8 francs).
Uitgegeven door
TER CjETJ'JN
NI JE» te Deventer
UIT DE DICHTWERKEN VAN
naar tijdsorde gerangsuhibt en in verband gebracht met zijn
leven en brievendoor
In 1 Deel 8vo. dubb. kol. 940 pag. Prijs 5,60 5 in Eng. linnen band 6,SO.
Dit werk is thans geheel compleet. Het bevat de grootste en voornaamste stukken van den Dichter in iaden verja?
hun geheelals ELIUSDE ONDERGANG DER EERSTE WARELD FLOR1S DE VIJFDE, WILLEM geel bal i
VAN HOLLAND, KORMAK, KOEKELOER OF DE 'EERSTE APRIL, enz., benevens zijnhadden ee
fraaiste'en d e g e 1 ij k s t e ten getale van eenige duizenden. Behalve de godsdienstige en gelegenheidsverzen 3 vrouw, die
heeft men hier vrij volledig al wat voor het publiek waarde heeft en algemeen e bekendheid verdient. De inkleeding eeren. //V
van den lieer "VLAJV VLÖTFN doet den mensch en dichter BILDERDIJK met kunne Va
juistheid 'kennen, zoowel in zijne schier eenige grootheid als in zijne gebreken, en werpt een nieuw licht opmand ziel,
verschillende episodes van zijn zonderling leven (met mededeeling van eenige onuitgegeven curiosa). Ieder(he
eenig gevoel voor vaderlandsche taal en poëzie heeftvindt in dit werk een onwaardeerbaren schat van het
schoonsteverhevenste en boeiendste onzer letterkunde.
Boek- eii Courant-Drukkerij E B V E N A. de V O S#
