No. 30.
ZATERDAG 15 APRIL
1871.
ER
BUITENLAND.
•g
Een blik in de Toekomst.
ZIERIKZEESCIE COURANT.
it-
Verschijnfc op W OENSDA& en ZATERDAG
PRIJS der ADVERTENTIE N.
10 Cents per Regel. De Inzending kan geschieden uiterlijk tot
Dinsdag en Vrijdag morgen 11 ure.
ABONNEMENTS-PRIJS.
Per d r i e maanden f 1,— Franco per Post 1,—.
pro.
ir.
Het Telegraafkantoor is geopend van 1 April tot 30 September: Op Werkdagen
Van 7 ii. 's voormidd. tot 9 u. 's namidd. Op Zon- en Feestdagen: Van
89 's voorm.van 13 en van 79 u. 's namidd.
Het Postkantoor is geopend met inbegrip van Zon- en Feestdagen
Van des voormiddags van 91/2IIV2 uur*
namiddags 23
avonds 77Vs
9Vs10
A. ]ic
chap Frankrijk. De stand van /.aken blijft gunstig
aan-oor gouvernement van den heer Thiers. De
teo-eratterijendoor het leger van Versailles te CJourbe-
3pö(],oie en aan den pont-de Neuilly opgericht, voeren,
hoest^dersteund door den Mont Valcrien een levendigen
spijseschutstrijd met de kanonnen j welke de Parijzenaars
mo- ij de Porte Maillot hebben geplanten zijn daarbij
emicr.nbetwistbaar in het voordeel. De oproerige nationale
gaarden hebben zich gelieel achter de wallen terugge-
rokken 0111 zich zoodoende ten minste eenigszins te
ande'escliermen tegen den hagel van granaten dien de
lom-oortreffelijk bediende stukken van hunne tegenpartij
007p,un toezenden. De wijken die in de nabijheid van
ruikie Porte Maillot zijn gelegen worden deerlijk ge
in o* lavendhet meest lijden de Avenue de la grande
girmce en de Avenue des Ternes. De Are de Triomplie
CenV 'belangrijk beschadigd. De Cliamps Elysées zijn
nbewoonbaar, de bommen vallen er tot 250 meters
chter den Triomfboog de nationale gardendie er
ulk eene uitmuntende gelegenheid hadden om te
:ampeerenhebben ze moeten ontruimen. En wat
rger isde Parijzenaars beginnen den lust te ver
lezen om hun nieuwbakken bewind te verdedigen,
let getal dergenen, die gevolg geven aan de oproe-
ing om ten strijde te trekken wordt met den dag
ietiger, daarentegen groeien de opposanten aan op
iderdaad schrikbarende wijze! Het behoeft niet lang
leer te duren of de commune staat alleenzonder
enfge bescherming. Met het oog op dezen kritieken -
taat van zaken, acht de commune het noodighaar
jevlucht te nemen tot kritieke maatregelen. Op voor
del van haren gedelegeerde van oorlogden welbe-
en'den //generaal" Cluseret heeft zij besloten tot het
^voeren der militaire dictatuur.
De pers ondervindt eene behandeling die haar
iet smart de zwartste dagen van het keizerrijk doet
TUgwenschen. Het Journal des Débats de kweek-
hool en de bewaarplaats van de groote traditien' der
rausche journalistiek is opgeheven. Geen enkel
lewind dat dit orgaan ooit op die wijze heeft getroffen.
ij)ë Tempsde Liberté en de Electeur Libre hebben
nle uitgave te Parijs gestaakthet eerste orgaan liét
00 peest geziene van de geheele Fransche pers heeft
00 pil verplaatst naar St. Germain de beide anderen
00 jullen te Versailles weder verschijnen. De Bien Pu-
00 |lic; en de Gioche wil men treffen door hun redactie-
00 personeel gevangen te zetten. Door een gelukkig
00 ijoeval waren de heeren Vrignault en Ulbaclide
;00 'foofd redacteurs van beide organen, afwezigtoen een
100 Jeletoii nationale garde hen naar de gevangenis wilde
100 overbrengen. Zij waren verwittigd van hetgeen hun
e wachten stond. Beiden zijn voorstanders van de
ge- adicale republiek. Is het te verwonderen dat onder
wij ,ulke omstandigheden hot aantal leden der commune,
fen lat zijn ontslag neemt steeds grooter wordt De
5 aatsteu'die dit gedaan hebben de heeren Banc en
Ind
ed.
Lefcvrezijn mannen van groote begaafdheden en
eene eerlijkheid zonder wederga. Het Journal Officieel
deelt hun ontslag mede zonder eenige uitlegging.
Het feit is dan ook op zich zelf te welsprekend om
commentaar noodig te hebben. De heer Lefévre is
als medewerker verbonden aan de Rappel, die berouw
begint te krijgen over de ondersteuning, welke zij
de commune heeft verleend. Ook de Mot 'd Ordre
maakt oppositie tegen het oproerig bewind. Zoo zien
de overweldigers van den 18en Maart zich langza
merhand verlaten door de weinige mannen van eerlijk
heid en kunde, die de demagogische partij heeft aan
te wijzen. Weldra zullen de Cri du Peuple, de
Affranchi, de Sociale en de Père Duehêné de eenige
bladen zijn, die ongehinderd kunnen verschijnen.
Alles te onderdrukken wat nog den schijn heeft' van
onafhankelijkheid en voor zijne meening durft uit te
komen JJtöMaar de vrijheid der pers zooals de commune
haar opvat en ten uitvoer brengt. Haar werk der ver
nieling eischt de stilte van het grafde stomheid van
den dood. (Noorden.)
Duitschland. Uit de geannexeerde provinciën komen
steeds gunstige berichten. De deputatie, die uit Straatsburg
naar Berlijn was gezonden om bij vorst Bismarck de belan
gen van den Elzas voor te staan, is zeer tevreden 'thuis geko
men. Een lid der deputatie, graaf Dirkheim, schrijft in
de Nied errheinische Kurier
z/Ik ben overtuigd dat bij de keizerlijke regeeriug
het ernstige voornemen heerschtom den Elzas eene
innerlijke samenstelling te geven die overeenkomt
met zijne behoeften, wenschen en gebruiken, en een
degelijk, liberaal bestuur. De door den oorlog geslagen
wonden te heel eneen regeeringsstelsel in te voeren dat
de gemoederen verzoent en de belangen beschermt, het
land te behandelen niet als een veroverde strook gronds
maar als een gebied dat dezelfde rechten heeft als
Duitschland, dat scheen mij de vaste wil toe van allen
die aan gene zijde van den Rijn invloed uitoefenen
op onzen toestand. Het gedrag dér regeering ten
opzichte van den Elzas zal bewijzen, dat ik mij niet heb
bedrogen en dat, zoo aan gene zijde der Vogeezen alles
vermolmd ineen zakt, aan gene zijde van den Rijn een
gezonde kracht voor ons staat, bij welke wij verplicht
zijn tot heil van het land ons aan te sluiten, indien wij
willen dat ook de Elzas een krachtiger toekomst deel
achtig wordt."
Beieren. De hoogleeraar Döllinger is het onderwerp
der algemeene belangstelling. Talrijke adressen worden
aan hem gezonden om hem den dank der onderteekenaars
te betuigen voor zijn manmoedig gedrag. In Keulen gaat
men nog verder. De aartsbisschop heeft daar de pastoors
bevolen allen die tegen de onfeilbaarheid hebben gepro
testeerd, de gebruikelijke commune op Paschen te
weigeren zoo zij hunne handteokening niet terugtrokken
//Onder deze omstandigheden," meldt de ICöln. Ztg.,
//zullen de katholieken van Duitschland het wel niet meer
bij passieven tegenstand laten, maar spoedig zich af
scheiden onder een der trouw gebleven bisschoppen.
Naar wij vernemen, zijn reeds stappen in dezen zin gedaan."
Versailles 7 April 1871. De onvermijdelijke strijd
tusschen de beide gouvernementen dat van Parijs en
van Versaillesis losgebarsten en wordt sedert vier
dagen voortgezet.
Zondag 11. nam hij een aanvang door een voorpos
tengevecht in de richting van Neuilly en Courbevoie
tusschen gardes gendarmes welk gevecht aan beide
zijden dooden en gekwetsten kostte. De uitslag was,
dat de Parijzenaars werden teruggeslagen. Eenbunner
gekwetsten die naar de stad werd vervoerd klaagde
met luider stemdat hij zijn lot had verdiend, en die
taal voeren bijkans allen die als overwonnenen uit
die droevige gevechten terugkomenongedeerd of
gekwetstmaar toch overwonuen.
Het bericht dier eerste nederlaag der commune maakte
te Parijs een diepen indruk. Overal liet zich de trom
liooren die de nationale garde te wapen riep. Allen,
tot zelfs de vrouwen verklaarden dat men op de eene
of andere wijze een einde moest maken aan een toestand,
die ondragelijk was geworden. Dit tot verklaring van
de geestdrift die zich des anderen daags openbaarde.
Veertigduizend man zegt inen werden in drie af-
deelingen uitgezondende eerste om op Chatillon een
aanval te ondernemen die echter slechts eene afleiding
moest zijn zooals generaal Vinoy zeer spoedig be
speurde. De tweede moest een ernstig geineenden
aanval doen op Meudonde derde trok over Cour
bevoie en Rueil niet naar Versailles maar naar Marly,
met plan om zich van de werktuigen meester te maken,
die Versailles van drinkwater voorzien. Gij begrijpt
licht van hoeveel gewicht het welslagen dezer laatst
genoemde onderneming was daar de vermeestering
van Marly eene verovering van Versailles mocht heeten,
in zooverre als zij de vergadering zou noodzaken ten
spoedigste met haar leger die stad en haren omtrek
•te ontruimen.
Doch op alle punten werden de benden der opstan
delingen met gevoelig verlies teruggeslagen.
Aan den kant van Rueil werd cle troep communalisteii
weldra in twee deelen gesplitst ten gevolge van het
vuur door den Mont Valériën op die benden geopend.
Het eene deel zag zich genoodzaakt op Parijs terug te
trekken terwijl het andere door de kavalerie van Ver
sailles in liet schiereiland Gennevillier ingesloten, aar.
het gevaar om in massa gevangen genomen te worden
slechts ontsnapte, door in allerijl zich op te lossen en in
alle richtingen zich te verspreiden. Hun aanvoerder
Flourens die met twee zijner adjudanten in een huis
was gevlucht, werd door geusdarmes ontdekt. De deur
van de kamer ziende opengaan, waarin hij zich had ver
scholen, loste Elourens zijn revolver op den gendarme
die de kruk der deur in de hand had maar het schot
miste waarop de gendarme hem met een vreeselijken
sabelhouw letterlijk aan den grond nagelde. De wonde,
afgrijselijk om te zien, toont dat het wapen door het oog
was binnengedrongenen het gansche gelaat tot aan de
lippen liad gekloofd. Overigens wist de gendarme die
dezen buit had gemaakt aanvankelijk niet wie de man
wasdien hij ter aarde had geveldtotdat hij liet
lijk onderzoekende een brief vonddie hem berichtte
dat hij Gustaaf Flourens had verslagen.- Het lijk is naar
Versailles vervoerd, waar de familie het heelt opgecischt.
Om eene manifestatie in Parijs te voorkomen, heeft meu
liet te Versailles begraven anderen beweren, dat het te
Montrouge is ter aarde besteld doch de eerste dezer
beide lezingen schijnt weL de ware te zijn.
Onder de vluchtelingen, die te Versailles zijn aange
komen behoort ook de beroemde Cham. De mannen
der commune in zijne wijk wilden hem inet geweld nood
zaken om ten strijde te trekken. Te elf ure, zeiden zij,
is het verzameling. Zorg dat gij opkomt. Ilij vergenoegde
zich met hun zijn linker voet te toonen, die sedert maan
den krank isen dien hij slechts met een pantoffel kan
bedekken. Doch de mannen der commune vonden dien
kranken voet geene afdoende verontschuldiging, en ver
klaarden onder hevig vloeken dat zij hem wel zouden
leeren loopen. Dan zoudt gij mij sprak Cham een
grooten dienst doen maar ik twijfel aan uwe kunst.
Cham begreep dat de bedreiging ernstig gemeend was,
en toen de trom te 11 uur zich liet hooren, was hij reeds
op reis.
Onder de gevangenen, die 11. Zaterdag te Versailles
werden binnengebracht, behoorde ook de burger Com-
baut, gedelegeerde voor dén telegrafische» dienst der
commune. Bij het binnenkomen der stad moest de
kolonne een oogenblik stilstaan door de menigte toe
schouwers, die met verontwaardiging de gevangenen
begroetten. Van dat oogenblik van verwarring maakte
Combaut gebruik om uit de gelederen te ontsnappen,
en zich onder een groepje toeschouwers te mengen,
die hem stil lieten begaan. Terstond begon hij op
luiden toon zijne kameraden te beschimpen, en de kreten
aan te heffen: Canailles, roovers, naar het schavot,
weg met hen! Maar gij zelf zijt een gevangene!
riep een onnoozele toeschouwer uit. Ik, was het
antwoord, ik eeu kameraad dier schelmen! Dat is
eene beleediging! Maar ziet, een korporaal, die de
woordenwisseling aanhoorde, greep den burger Combaut
bij den kraag, herkende hem als een dergenen, die hij
met eigene" hand in een kelder gevangen had ge
nomen, en duwde hem met een duchtigen schop in de
gelederen terug.
Versailles, 10 April. Gisteren hadden er aller-
wege troepenbewegingen plaats; 'tbleef echter bij
demonstration tot botsingen kwam het niet. De
muiters maakten eene beweging in de richting van
Chatillonde troepen van Versailles richtten zich naar
Ashières. Deze twee demonstratien hadden geen ander
doel dan de poriticn te verkennen; de voorposten
hebben eenige geweerschoten gewisseldhet kanon
bulderde steeds. Terwijl de artillerie der muiters
plongeersclioten richtte op Neuillybeschoot de Mout-
Valérien die nu geheel gewapend is de wallen.
Het schieten van den Mont-Valériën heeft onge
twijfeld ten doel om te beletten voort te gaan met
het opwerpen van werken, waarmede men een begin
heeft gemaakt. Het plan der muiters is om achter de
enceinte eene dubbele linie fortifleatiewerken te maken.
jke
EUILL ET O IV.
ge- Doch 0111 weer tot onze fabriek terug te keeren
°oe lie katoenfabriek ontvangt hare grondstof rechtstreeks
pen ait Amerika; want door de verbetering der liaven
cnnneii de grootste zeebooten hier binnen komen en
in 'r komen hier dan ook, evengoed als te Vlissingen,
idle N.njjgrikaansche schepen met ladingen voor ons of voor
ijn. Duitschland aan, ja zelfs van lieverlede hier meer dan
els G ®rol3werskavenj waar 'tzeegat gedurig lastiger en
ven ^va:irIiiker wordt. Trouwens'tis bijna 51zelfde of ze
lier lossen dan wel te Brouwershaven of te Vlissingen
vant, door de spoorwegverbinding zijn wij al even
be- licht bij Duitschland en Belgie. Behalve die fabriek
ers- vees hij mij nog een groote zoutziederij, terwijl er
aaf nog twee dergelijke op andere punten stonden. Verder'
tag'ik een uitgebreide fabriek van stoomwerktuigen,
landbouwwerktuigen en ijzeren schepen. Vroeger was,
"0° a\s mij» geleider mij onderrichttede fabriek
waaruit deze haar oorsprong had genomen, binnen de
im, Kad gelegen, doch zij kon zich daar niet uitbreiden
m was nu al sedert jaren verplaatst, waar ik ze nu
enH1 jFer*&e bezigheid zag. Zoo als mijn geleider mij
alle vei 1(ie bestond er nog een niet onbelangrijke fabriek
'aan de andere zijde' der stad gelegen nl. een fabriek
1 van! jl^^^teisuiker. Gedurende de wintermaanden
ïede vooral vonden een groot aantal veldarbeiders daar
M' 111 k0t si3boonmaken en snijden der wortelen,
r Mat warme belangstelling en innig geuoegen aan-
gebouwde ik al die wonderen van menschelijke vlijt en
rij: mderiieniingsgeest en het deed mij te meer goed al
Qdieu- vooruitgang -té mogéii zienomdat ik in mijn
ija zoo menigmaal in mij zeiven had loopen mijmeren
langs de stille kade, denkende aan al 'tgeen er zou
hebben kunnen zijn als er maar geniale ondernemers
en kapitaal te vinden waren geweest. Nu zag ik overal
levendigheiddruktede duidelijke blijken van
welvaart en voorspoed van bloei en kracht. Ik zou
mijn geleider wel hebben willen overstelpen met vragen.
Hoe was dat alles zoo tot staiïd gekomen Hoe ging
dit'nu, en dat? Doch hij kwam mij voor en zeide:
//Laat ons cle drukte wat ontloopen en de stad weder
eens doorgaan, dan kunnen wij aan den stationsweg
wat rusten in een koffiehuis en eens op ons gemak
praten." Zoo deden wij en waren spoedig wéder op
de gedempte Oude Haven, waar wij door Int Vrij-
poortje het Vrije inwandelden. Maar 'twas daar lang
zoo vrij, in den zin van eenzaam en stilniet meer
als vroeger. Nu waren daar geheel nieuwe drukke
stratenIk zag geheele blokken van arbeiderswoningen,
't eigendom der Bouwvereenigïng, en wij kwamen ook
een nieuw kerkgebouw voorbij. Eindelijk herkende ik
toch de streek weder en bevonden wij ons in de
wandeling. Ook hier was nogtans veel veranderd. Aan
de staclzijde stond een lange- reeks groote huizen;
aan de overzijdewaar vroeger de Grachtweg was
stonden er ook, maar met fraaie tuinen er voor; zij
schenen wel Villa's te zijn. Van de gracht zelve
waren nog een paar gedeelten overgeblevendie nu
als vijvers waren aangelegd tusschen geboomte en bloem
perken. Geheel in de verte a-.liter de begraafplaats
zag ik in de hoogte het stationsgebouw. Wij traden
een sierlijk koffiehuis binnen en onder 'tgenot van
een goed glas Zierikzeesch bier ontving ik van mijn
geleider, dien ik wel mijn vriend mag noemen, nog
menige aangename mededeeling en opheldering.
z/Het Nederlandsclie volk," dus ving hij aan, heeft
in cle laatste halve eeuw harde lessen gehadmaar
'theeft die ter harte genomen en nu is het al lang
op den beteren weg. Vijftig jaar geleden maakte ieder
den anderen wijsdat het land vooruitging, dat
handel, nijverheid en landbouw bloeiden. Toch was
dit niet zoo. Wel werden enkele bezitters van kapitaal
en sommige landeigenaars van afkomst zeer rijk, maar
de groote meerderheid des volks ging achteruit.
Gebrek aan kapitaal maakte de kleiue ondernemers in
massa afhankelijk van enkele bezitters van groote
kapitalen en dit veroorzaakte een soort van geldaristo
cratie, die allernadeeligst werkte op 'tkarakterde
ambitie en den vindingsgeest des volks. De prijzen
der eerste levensbehoeften waren buitengewoon hoog,
de arbeidsloonen buiten alle verhouding laag ,,en zoo
was de werkende klasse in een staat van kwijning en
achteruitgang, waartegen geen kunstmiddelen baatten.
De vlijtigste werkman kon te nauwemood een stuk
droog brood en aardappelen verdienen en allerlei
zoogenoemde philantropische instellingen doofden
allengs de eerzucht en 'tgevoel van eigenwaarde meer
uit, dan ze die opwekte. De verbeterde inrichtingen
van onderwijs leverden wel jaar op jaar een groot
contingent van doorknappe jongeliedendoch die
meenden meestal hun heil te vinden, in 't ambtenaars-
leven, hoewel de traktemententen aan allerlei posten
verbonden, toch over 't algemeen te gering waren om
tot iets anders clan fatsoenlijke armoede te leiden. En
wat baat aan den anderen kant ook veel kennis als
men geen kapitaal bezit 0111 iets met zijn kennis te
ondernemeu Kennis is macht, zeide men toen, en als
men cle kennis maar had meende men dat al 't andere
wel komen zou. Docli kennis zonder een werkkring
om die toe te passen en productief te maken, is geen
macht en een ondernemende geest en gelukkig genie,
zonder geld 0111 wat te ondernemen is slechts kwelling
des geeste's en ijdelheid; 'tis slechts de macht van het
vleeschmes zonder 'tvleesch om dat te snijden. Maar
groote staatkundige gebeurtenissen hebben den toestand
veranderd. Er was een tijd dat het Nederlandsclie
volk bijna al zijn kapitaal had belegd in alle mogelijke
vreemde leeningen en ondernemingen. De val van een
eertijds machtige staatwiens geheele staatsschuld
bijna alleen in Nederland geplaalst was, en 't daarop
gevolgde bankroet van dien staat deed een vreeselijke
uitwerking, 't Was de ruïne van velen en 'twerd
toch later cle opkomst van allen. Men trok zijne
kapitalen zooveel mogelijk uit 't beursspel terug en
zocht er plaatsing voor in het Vaderland, en van toen
af verrezen er overal goede ondernemingen. Er kwam
kapitaal beschikbaar, er waren mannen van kennis en
genie gevormd; vele grondstoffen waren hier goed-
kooper en gemakkelijker aan te voeren dan op menige
andere plaats; 'tkon niet anders of er moest snelle
vooruitgang komen. E11 even als de dood besmettelijk
is, zoo wekt ook 'tleven nieuw leven: de geest
van initiatief, van wil, van selfhelp bezielde de
kern der natie en er kwamen betere tijden. Nu
zijn de prijzen van de levensbehoeften ook nog wel
hoog en in cijfers zeker niet lager clan voor vijfig jaar;
maar de verhouding tusschen levensonderhoud en
arbeidersloon is verbeterd, er wordt nu meer ver
diend en daardoor klaagt men niet over duurte
zoodat dus in zekeren zin het leven goedkooper is
geworden. Nu het volk beter gevoed wordt zit er ook meer
liist, meer kracht, meer geest in en neemt de verbetering
van den toestand in verdubbelde verhouding toe.
{Wordt vervolgd)
