J
No. 21.
WOENSDAG 15 MAART
1871.
Brieven uit de Hoofdstad.
Buitenlandsch Overzicht.
It
s»
in
et
A
de
ZIERlhZEESdlE COVRMT.
J*-
Verschijnt op WOENSDAG en ZATERDAG
PR IJ S der ADVERTENTIE N.
10 Cents per Regel. De Inzending kan geschieden uiterlijk tot
Dinsdag en Vrijdag morgen II ure.
A B O N N E M E N T S-P R IJ S.
Per drie maanden f 1,Franco per Post f 1,
Over de preventieve gevangenis.
Derde brief.
Zoo
3N)
lers)
ire,
;r J.
stem hoor en.
D. J. Mom Visch.
Hetgeen ik u nu ga schrijven is geschiedenis en
el een zeer tragische. Luister en oordeel.
In eene onzer provinciën'kzal maar zeggen in
oord-Holland, was een misdrijf gepleegd, met lijf- en
onteerende straffen bedreigd,
e 'iui' ■Een Persoon verdacht als dader en twee anderen als
a' a'nei« medeplichtigen worden door de justitie gegrepen en
lot iicht Lopgebracht". Het geheele dorp komt in opschudding.
Iiierach- fce straatjongens vinden het een aardig geval: ze loopen
(j j)e Snee, op zijde en vooruit om er alles van te hebben
Het Telegraafkantoor is geopend van 1 October tot 31 MaartOp Werkdagen
Van 8 u. 's voorniidd. tot 9 u. 's namidd. Op Zon- en FeestdagenVan
89 'svoorm., van 1—3 en van 7'9 u. 's namidd.
Het Postkantoor is geopend met inbegrip van Zon- en Feestdagen
Van des voormiddags van 9VSHVs uur,
namiddags 23
avonds 77 V»
O ÖVa10
Pas-
waarin
aten uit
iterRa-
J.
N,
1
9
de verdachten van voren en van achteren te he
rijken, de verdachtendie tusschen twee rijks-veld-
achters, diep bedroefd en met neergeslagen blikken
vorden voortgeleid. Ze zijn geboeidnatuurlijkzulke
Irie dorperszonder noemenswaardig geld op zak
;oevertrouwd aan twee gewapende dienaren der open-
ja re macht, gaan licht op de vlucht!
Van hun werkgehaald, was het hun slechts vergund
(ran hun gezin afscheid te nemen, niet eens zich een
veinig te verkleeden. Enkele verbaasde en medelijdende
>mstanders hebben hun nog gauw een kleinigheid toe-
Jgestopt, om zich eens een versnaperingetje te kunnen
i jkoopen. Maar toen had de justitie (ge weet en zult
IP Istraks weer zien, dat ze altijd een ontzettenden haast
heeft) ook geen oogenblik meer te verliezen en voort-
ectie 'iet °P klaarlichten dag de openbare straat op.
Overal scharen zich groepjes die de zaak
;met de gevorderde belangstelling bepraten. Het is
zonderling te hooren, hoe diep bij het volk nog altijd
de meening geworteld isdat ze iemandwiens
schuld niet bewezen isook niet gevangen nemen
[Zoo ook hier. Van den eenen verwonderde het nie
mand, maar van de andere twee hadden ze 't nooit
gedacht. Dat waren toch menschen, die altijd ieder
het zijne gaven en nooit met rechters of rechtbanken
iets te maken hadden gehad. Wat men zich toch
in een mensch niet bedriegen kan, want schuldig dat
waren ze zekeranders zou men ze toch zoo niet
behandelen, zoo niet als slaven naar de markt drijven!
Neen, het volk kan aan zulk onrecht niet gelooven.
Na een lange en sombere wandeling kwamen ze
vermoeid aan voor een trotsch gebouween cellulaire
gevangenis, 't geleek wel een paleis. Gerust kon men
in den gevel er van beitelenDie hier intreedt laat
zijn goeden naam achter.
Huiverend gaan ze binnenallesook hun beetje
geld wordt hun afgenomen. De directeur wordt hun
voogd;, hun curator.
Spoedig is elk verdachte in een cel.
Verdacht en cellulair gevangenen, welk eenwreede
bespotting der vrijheid
Weldra waren de beschuldigden en ook een dertigtal
getuigen verhoord en de eersten met sommigen der
laatsten overhoord en vergeleken geconfronteerd zeg-
|gen ze in de stadhuistaal,
onverhoopt vermoe(ieIijke dader erkende zijn schuld. De
•eleverd medeplichtigen bleven ontkennendoch uit den on
derliggen samenhang van het verhaal der feitenook
uit de antwoorden van den dadervoor zoover zich
bij een eerste verhoor liet overzien rezen gewichtige
bezwaren tegen hendie ze niet bij machte waren te
ontzenuwen. Hadden ze nu maar iemand mogen
hebben om zich te verdedigenMaar dat mag niet
die gunst was te gevaarlijk voor den loop van het
rechtLater mogen ze een advocaat nemen of wordt
er hun een toegevoegd. Voor het oogenblik mag de
justitie wel alles aanwenden om de beklaagden schuldig
te doen schijnendoch zelf een poging doen om
hunne onschuld te stavendat mogen ze eerst later.
Waarom die ongelijkheid
Het voorspel is afgeloopen. De officier van justitie
•ekent zich na het verslag van den rechtercommissaris
voldoende ingelicht om aan de rechtbank te verzoeken
rechtsingang met bevel van gevangenhouding.
Dit collegiegeene andere inlichtingen noch be
scheiden hebbende dan die van den officierverleent
natuurlijk zou ik haast zeggen - het gevraagde. Het
altijd zoo gegaan, er zijn immers //genoegzame"
bezwarenen hoe zou het met de instructie gaan als
men gedurig moest dagvaarden om voor den rechter
commissaris te verschijnen Dat was toch wat te veel
gevergd. En dan 'de ontvluchting die tegenwoordig
met spoorwegen en stoombooten zoo gemakkelijk is
(alsof een ijverige policie met haar machtigenalom-
tegenwoordigen agent, den telegraaf, die niet beletten
kon Maar in elk gevalze hebben het reoht tot
naandelijks
[r post
naars tegen
M de uit-
alsmede
is
)L:
iehang'
L2 oudt
IOUD
O. zn.
liberij
e VOS
gevangenhoudigwaartoe zich daarvan beroofd Uit
routine lezen ze de wet niet meer. Zeer naief staat
dan ook in de bevelen alleendat ze de daartoe be
trekkelijke artikelen //gezien" hebben. Gevangenhouding,
hoe wreed heeft de practijk de zedelijke bevoegdheid
er toe, waarvan natuurlijk niet dan in de uiterste nood
zakelijkheid kan worden gebruik gemaakt, opgevat
als een eiscli van den letter der wet, waarachter zich
het onrecht zoo gemakkelijk verschuilt
De verhooren en confrontation gaan voort en na
verloop van eenigen tijd wordt het onderzoek gesloten.
De medeplichtigen blijven ontkennen en, ofschoon
geen enkel zeker noch onzeker bewijs van hunne schuld
is geblekenpreventief cellulair gevangen.
In roerende woorden beschrijven ze hun toestand
en betuigen hun onschuld. Spoedig komen eenigen
der f^nilie hen bezoeken en treden met een briefje
van den officier of van den rechter-commissaris de
gevangenis in. Hoe hadden ze zich voorgesteld in de
cel eens druk te pratente vertellen hoe het ging
hoe treurig ze allen waren en hoe ze verarmden nu
zij de kostwinnershun waren ontrukt.
Ze hadden echter buiten den bewaarder gerekend
die steeds bij hen blijft en hen in een hok laat van
onder tot boven omtimmerd met houten traliën van
een palin middellijn. Het licht valt er van boven in
de gevangenen mochten anders eens iets van den blau
wen hemel zien.
Daartegenover is een zelfde getralied hokwaarin
één (ze zitten cellulair) der preventief gevangenen ge-
bracht wordt. Daar staan ze in sprakelooze verbazing,
badende in tranen, elkaar te bekijken.
'tis of het wilde dieren zijn in een kermis-beestenspel.
Toch zijn het menschen, burgers van het vrije Neder
land. Hoe gaarne hadden ze elkaarman en vrouw
moeder en zoon, broeder en zuster al was het slechts
een handdruk gegeven maar onmogelijkTusschen
de beide hokken is eeri paar ellen ruimte en de houten
traliën staan zoo dichtdat er geen arm tusschen kan.
Ga slechts in een cellulaire gevangenis en ge zult het
zien. //Heb goeden moedGod is rechtvaardig" is
alles wat ze kunnen uitbrengen.
Nu verlaten ze de hokken om er niet weder te keeren.
De bewaarder krijgt voor de vertooning een fooitje.
Langzaam beeft //het recht zijn loop" gehad en
schijnen al de tooneelen van het treurspel bewerkt te
zijn en in elkaar te passen. Althans toen ze zoowat
drie maanden gezeten hadden werd hun aangezegd
dat de rechtbank hen naar den Procureur-Generaal had
verwezen.
Zoodra deze de stukken heeft ontvangen, is hij ver
plicht die binnen tien dagen aan het hof in te dienen.
Gedurende dien tijd mag de beklaagde eene memorie
aan het hof inleveren en zich te dien einde beraden
met een advocaat, welke hem op zijn verzoek, zoo hij
er geen heeft, wordt toegevoegd. Beter kan het dus-
niet. Maar hoe wordt hem dit vaak uitgelegdZóó
dat er maar zeer weinig memorien worden ingeleverd.
Op de ontvangen stukken doet het hof uitspraak
zonder- den beklaagde of de getuigen te hooren.
Het verwees onze beschuldigden naar de openbare
terechtzitting van het hof met last om hen binnen
48 uren na de beteekening van het arrest over te
brengen naar 's Hofs gevangenis.
De Procureur-Generaal is nu verplicht binnen den
korst mogelijken tijd eene akte van beschuldiging op
te maken.
Maardaar viel de groote vacantie in.
Eerst daarna zou de terechtstelling plaats hebben.
Twee prachtige zomermaanden gaan over onze ge-
kerkerden heen. Zij wachten in hun cel week in week
uit. Een hooggeplaatst venster werpt eenig licht naar
binnenmaar zoodat ze zelve van de lucht niets
zien kunnen. Hun houten stoel staat aan een ketting.
Gaan zitten waar ze willen in hun beperkte ruimte
dat ware te vrijZij zijn alleenalleen met hun ge
dachten en wachten, wachten, wanneer het dan eindelijk
blijken zal wat ze gelooven willenmaar met ach
zooveel moeite kunnen blijven gelooven dat God
rechtvaardig is.
Onderwijl rusten de rechters uit van hun zwaren
arbeid in den kring hunner familie of herstellen aan
een badplaats hun geschokte gezondheid.
En toch staat in het wetboek van sfcrafvordening
laatste alinea vau art. 113 Zij (de hoven en recht
banken) zullen bijzonder achtslaan datwanneer er eene
voorloopige aanhouding heeft plaats gehad de zaak
met clen vereisctiten spoed worde
voortgezet.
God betere hetAdieu.
Evenals na een geducht onweder de lucht niet op
eenmaal opklaart en soms nog donkere wolkgevaarten
door 't ontstelde luchtruim trekken als een krijgshaftige
achterhoede vau 'tcentrum, waaruit kort te voren
bliksemschichten en donderslagen 't aardrijk met ontzag
vervuldenzoo is ook thans in Frankrijkal is de
groote bui ook zoo wat afgedreven de lucht nog verre
van zuiver; er vertoonen zich hier en daar nog on
heilspellende teekenen die onrust en verwarring dreigen
in een tijdsgewricht waarin alleen eenheid van gevoel
bij eenheid van leed zou mogen verwacht worden.
//Daar is iets verrots in den staat," dit merkwaardige
gezegde komt ons onwillekeurig voor den geest en
'top Frankrijk toepassende mogen wij wel zeggen dat
er niet iets maar zeer veel verrots in is. Inderdaad
verkeert het land in spanning: de van 'tgouvernement
uitgaande berichten luiden wel geruststellend, doch er
is reden om aan de echtheid van die gerustheid te
twijfelen. En even als zoo menigmaal in zulke oogen-
blikken van ontbinding is er ook nu een beginsel
noodig en een man om dit uit te voeren ten einde
rust te scheppen uit de onrust en weder leven bij te
zetten aan het staatslichaam. In de vergadering te
Bordeaux volgt de eene onstuimige scène op de
andere, 'tls of ieder schuld gevoelt en of daarom
allen hun best doen elkander te beschuldigen. Zoo
gaf het onderzoek der verkiezing van Garibaldi aan
leiding tot een heftig tooneel, dat eindigde met den
aftocht van Victor Hugodie zijn ontslag nam.
Garibaldi is slechts even binnengekomen om heen te
gaande Parijsche afgevaardigden zijn heengegaannu
gaat de dichterlijke staatsman ook heen. Anderen
zullen misschien nog wel volgen en waarheen gaan
al die opgewonden mannen? 'tWare beter dat zij
bleven staan voor hunne beginselen dan dat zij er
met een boos hoofd voor gaan loopen. 'tls of ze den
vijand zoo zeer haten dat ze hem zelfs niet willen
zien. Het is ook zeer te vreezen dat ze nu de gele
deren zullen gaan versterken van de strijders voor die
onbekende godheid, die door hare dienaren in Frankrijk
en elders de eeuwige republiek wordt genoemd, doch
die altoos 'tgrootste struikelblok geweest is voor de
eenvoudige praktische republiek met haar vóór en tegen.
In Parijs ziet men nu weder 't werk dier heethoofden.
Zij zijn het die de nationale garden van Belleville en
Montmartre 't hoofd op hol brengen en hen doen
schreeuwen van de Commune en de Republiek die in
gevaar moet zijn. En die arme drommels die daar
achter barricaden en kanonnen zoo trouwhartig de
wachten betrekken, hebben toch eigenlijk van Com
mune en republiek geen andere voorstelling dan dat
't iets is dat hun 30 sous per dag bezorgt zonder dat
zij daarvoor iets behoeven te doen. Schijnbaar heeft
deze zaak dus niet veel te beduiden: maar in den
grond is zij zeer bedenkelijk. Zij brengt ons de dagen
voor den geest toen de $omeinsche Republiek en later
'tKeizerrijk door ontaarding, brooddronkenheid en
verzadigde roemzucht de kiemen der ontbinding in
zich had opgenomen. Wie toen 't groots te daggeld
gaf aan den bedorven en te onpas gevleiden grooten
hoop van 't plebs dat zich echter altoos tvolk
noemdedie was de man die zich kon opwerpen
tot hoofd van den staat. En nu behoeven de leiders en
aanstokers niet eens izi eigen beurs te tasten want de
staat betaalt al die sous. En al mogen nu de betrekkelijk
onschuldige manifestatien der Parijsche volksklasse
nog tijdelijk zonder gevolg blijvende oorzaak
waaruit zij voortkomen is zoo spoedig niet weggenomen.
Er zijn volksmenners en volksleiders werkzaam, dit is
niet te ontkennen. De werkstakingen te Roubaix en te
Creuzot, ook de vreedzame demonstratie der werklieden
te Marseille zijn de bewijzen hiervoor en in den
boezem der vergadering te Bordeaux heerschen nog
groot rumoer en gekijf in plaats van waardigheid en
goede wil. Alles schijnt aan te duiden dat voor
't oogenblik de gematigde republiek de beste staatsvorm
voor Eranknjk zou wezen; maar als de vergadering de
rooden uitwerpt door ze te overschreeuwen of als
deze zelf heengaan omdat ze niet genoeg toegejuicht
wordendan staan wij eerstdaags weer voor een
coup d'éfcat, waaruit ongetwijfeld een zwak koning
schap zal te voorschijn komen. Thiers is de man
niet om bij voortdurig de Parijzenaars //leve de
republiek!" te laten roepen a raison de 30 sous par
jour; evenmin is Paladine d'Aurrelles daartoe gezind
al heeft hij ook tot de nationale garden van Belle
ville een redevoering gehouden met republikeinsche
woorden er in, zoo als een Fransch blad 'theel naïef
uitdrukte. 'tSchijnt dat Fontainebleau'de plaats zal zijn
waarheen de vergadering van Bordeaux zal vertrekken
om, zoo als 't argument van 't voorstel zegt, in rust en
stille afzondering te kunnen arbeiden aan 'therstel van
't vaderland. Dit zet natuurlijk kwaad bloed te Parijs.
In grooten getale keeren thans de krijgsgevangene
Franschen naar 't vaderland terug. Met belangstelling
zieu wij uit naar berichten aangaande de stemming,
die zij zullen te weeg brengen ouder de bevolking en
ook naar 'tgeen zij zeiven van zich zullen laten
hooren. Een en ander kan veel invloed hebben op den
loop der zaken. Uit Algiers zijn zeer ongunstige be
richten aangekomen. Daar is een opstand uitgebroken
de opstandelingen hebben tijdelijk de overhand be
haald en de bezettinguit mobielen bestaande
ontwapend. Men heeft terstond ecu regiment Zouaven
uit Parijs afgezonden om de orde te herstellen en
meerdere troepen zullen spoedig volgen. Dat zijn
alweder groote moeielijkheden voor 't gouvernement dat
toch reeds de handen overvol heeft om den ontredderden
boedel weder in orde te brengen.
Ook de gewezen keizer heeft weder iets van zich laten
hooren. Het schijnt dat hij nog geenszins gezind is om
de partij, die toch zoo geheel verloren schijnt, op te
geven. De //Situation" publiceert den tekst van het
protest dat hij heeft ingediend aan de nationale ver
gadering. Wij laten dit stuk hier in zijn geheel volgen.
//Aan den president der nationale vergadering te
Bordeaux. Mijnheer de presidentop 'toogenblik dat
alle Franschen, diep bedroefd over de vredesvoorwaarden,
slechts aan het lijden des vaderlands dachten heeft de
nationale vergadering de afzetting mijner dynastie
uitgesproken en beweert zij dat ik alleen verantwoordelijk
ben voor de algemeene ramp. Ik protesteer tegen deze
onrechtvaardige en onwettige verklaring. Onrecht
vaardig want toen de oorlog verklaard werd had
het nationaal gevoel, medegesleept door oorzaken die
van mijn wil niet afhingen, een algemeene en onweder-
staanbare beweging te weeg gebracht. Onwettig
want de vergaderinguitsluitend verkozen tot het
doel om vrede te makenheeft hare volmachten over
schreden door vraagstukken op te lossen die boven
hare bevoegdheid lagen; al ware zij zelfs eene Consti-
tueerende vergadering dan zou zij toch niet in staat zijn
haar wil voor dien der natie te doen doorgaan. Het
verledene is daar om dit te bewijzen. De vijandigheid
der constituante werd in 1848 door de verkiezing van
10 December te schande gemaakt en in 1851 heeft
het volk mij met meer dan 7 millioen stemmen tegen
de wetgevende vergadering in 't gelijk gesteld. De
politieke hartstocht kan niet opwegen tegen het recht
en in Frankrijk is alleen het Plebiscit het publieke
recht voor de grondvesting vau iedere wettige regeering.
Zonder dit is er slechts usurpatie aan de eene zijde en
onderdrukking aan de andere. Ook ben ik bereid mij
aan de vrije uitdrukking van den nationalen wil te
onderwerpen, maar alleen aan deze.
Met het oog op de smartelijke gebeurtenissen die aan
allen onthouding en zelfverloochening opleggen had ik
gaarne het stilzwijgen bewaardmaar de verklaring der
vergadering dwingt mij in naam der beleedigde waar
heid en van de miskende rechten der natie te protesteeren.
Ontvang, enz. Napoleon."
Wij zien hieruit wederom dat Napoleon op zijn
manier ook zegt vox populi vox deï en dat hij wel
toont te weten hoe hij aan de millioenen stemmen
van 't plebiscit gekomen is.
In Engeland verwacht men dat Napoleon spoedig
daarheen zal komen om zijn intrek te nemen op Chisel-
hurst. De Times deze omstandigheid besprekende, zegt
dat de gevallen vorst zeker alleen als particuliere per
soon en zonder eenige relatie tot het Engelsche hof
of de regeering zal kunnen verblijven; doch tevens
dat het Engelands plicht is den verstooteling even
goed op te nemen als zoovele voorgangers Louis
Philippe. Karei X enz. Het Engelsche ministerie moet
voortdurend allerlei aanvallen en interpellation weer
stand bieden die evenwel niet veel anders schijnen te
zijn dan pogingen om de ministerzetels te bestormen.
Immers zou anders de Engelsche oppositiedie zich
altoos zoo loyaal noemt, niet zooveel zaken oprakelen
die Engelands politieke eer gedurig meer in een dub
belzinnig licht plaatsen. Zoo werd den eersten minis
ter gevraagd of hij kennis gedragen had van 'tgeheime
tractaat tusschen Rusland en Pruissen en of't waar was
dat Odo Russel te Versailles had verklaard dat En
geland tegen 't voeren van een oorlog opzag maar dat
toch 't gedrag van Rusland eigenlijk den casus belli:
daarstelde en of verder von Bismarck op de laatste
officieele dépêche ten gunste van Frankrijk niet eens
had geantwoord. De voorgenomen reorganisatie vau
't Engelsche leger zal vermoedelijk mislukken. De af
schaffing van 'tverkoopen van offioiersplaaten is iets
waartoe" de adel niet gemakkelijk zal overgaan, 't Zou
te lastig worden voor de jongere zonen der groote
fatnilien die tot nu toe altoos een voordelige plaat
sing .konden vinden in het leger.
In Duitschland schijnt de vreedzame strijd der regee-
ringsbeginselen in de binnenlandsche aangelegenheden
weldra te zullen aanvangen. Wij hopen spoedig in
staat te zijn den stand fier partijen nauwkeurig te
;erdams
laar de
r beter
anuari)
eene
lksver-
i heeft
anti-
>rbeeld
ot Nut
Laesie-
ng bij
ginsel
naden
ver-
rig te
alent.
eraad
een j
olks-
ente-
mnis ij
i aau
s en
ppe-
r na
arkt
.1 en
irkt;
IïlO-
1 en
ken
tot
de
P>g
oor
nt-
te
tl? j
mr I
*dt
en fl
ik 5'
3ttl
er-«
iet
de
e
k-
ie
er