T.
fel
g
No. 20.
ZATERDAG il MAART
1871,
Brieven uit de Hoofdstad.
Buitenlandsch Overzicht.
en
eicl
sell
ïen,
mde
lerd
men
van
>-en
>ren
neer
leze
mij
dere
mij
g
W
S
ZIERIKZEESCHE COURANT.
Verschijnt op WOENSDAG en ZATERDAG
PRIJS der ADVERTENTIEN.
10 Cents per Regel. De Inzending kan geschieden uiterlijk tot
Dinsdag en Vrijdag morgen 11 ure.
A B O N N E M E N T S-P R IJ S.
Per drie maanden f 1,Franco per Post f 1,
Het Telegraafkantoor is geopend- van 1 October tot 31 MaartOp WcrkdapféH
Van 8 u. 'svoormidd. tot 9 u. 'snamidd. Op Zon- en Feestdagen: Van
89 's voorin.van 13 en van 79 u. 'snamidd.
Ilöt Postkantoor is geopend met inbegrip van Zoü- en Feestdagen i
Van des voormiddags van 91/2HVs uur.
namiddags 23
avonds 77!,/3
9Vï— 19
Over de preventieve gevangenis.
n.
Vermoedelijk zal deze brief U te laat bereiken om
nog in het naastvolgend nommer te worden opgenomen.
Maar dat schaadt nieter is hier geen perieulurn in mora
Toch is het goed dat gij deze zaak in uw blaadje
ook eens bespreekt. Zoo nn en dan wordt de maat
schappij zich bewust van deze of gene ongerechtigheid,
die in haar midden bestaat, waarin ze vroeger berustte,
maar, nu eens haar de oogen er voor open gingen
J 'oelt niet meer te mogen berusten. En zeker is het
lan de plicht der journalistiekder kleine zoowel als
Ier grooteom die getuigenissen van het publiek
re weten op te vangen en te vertolken en het alzoo
voor nieuwe indommeling te vrijwaren. Wat is er al
niet over geschreven in romans tijdschriftendag-
oladenDezer dagen maakte zelfs de Geldersche
maatschappij van geschied- en letterkunde te Arnhem
er een onderwerp van discussie van. En ook de Nederland-
che Juristen-vereeniging heeft haar voor de vergadering in
Augustus te houden aan het lioofd der te behandelen
Hinten geplaatst. Zoo wordt de zaak levendig ge-
ïouden en alle voorbereidende maatregelen getroffen
>m de oude usances te dezen opzichte, misschien ook
menige al te vrijgevige wetsbepaling op dit punt
met eere ten grave te doen dalen.
Maar ter zake. Ge weetdat er bij alle rechterlijke
iolleges een openbaar ministerie is en dit bij de
echtbanken wordt uitgeoefend door de officieren van
ustitie. Bijzonder belast met de handhaving der
ettenniet de nasporing en vervolging van alle
riisdrijvenmoet het dus zoodra er ergens iets niet
pluis ishandelend optreden en overigens steeds op
iijn qui vive zijn.
Om die taak te vergemakkelijken zijn op het platte
and de burgemeesters hulp-officieren van justitie, voor
ommigen (ocher zijn hier en daar in ons land nog
reurige exemplarenaan wie waarlijk een taak van
oo zware verantwoordelijkheid wel niet mocht zijn
pgedragen!) voor dezulken dan een heerlijke gelegenheid,
m nu en dan eens flink voor den dag te komen
i //mooi te instrueeren" en alzoo te toonendat
meer,kunnen dan met een deftigen hamerslag de
ergadering van den gemeenteraad openen.
Tan dit openbaar ministerie nn gaat het initiatief
xt aanhouding uit. Laat mij u nu eerst eens op-
even in welke gevallen tegen een mensch en mede-
urger o. a. een bevel van voorloopige aanhouding
erleend en hij gerechtelijk in beslag genomen worden
'in. Zulk bevel kan worden verleend in geval van
afdekking op heeter daad na het verhoor van den
irmoedelijk schuldige in geval er tegen het misdrijf
in lijf- of onteerende straf is bedreigd ook ter
ike van diefstaloplichtingvalsche getuigenis
lisbruik van vertrouwenverwondingbedelarij
.ndlooperij en van die misdrijven die bij de wet
m 1854 correctioneel strafbaar zijn gesteld in geval
an overtredingen der jacht- en visscherijwet tegen
onbekende bekeurdenin geval er door een ver
oor van den rechter-commissaris meer gewichtige
bezwaren tegen den beklaagde of tegen derden ont
staan in geval van gegronde vrees voor ontvluch
ting etc.
Ik schrijf u dit eenigzins uitvoerig om uitdrukkelijk
te doen uitkomendat de preventieve gevangenis
nergens ook niet bij betrapping op heeter daad na het
verhoor van den verdachtè gebiedend is voorgeschreven,
maar ook dan nog ter beoordeeling van den ambtenaar
staat. Men geraakt zoo licht omdat het in die ge
vallen zoo dikwijls plaats heeftin de vaste meening,
dat het dan toch wel een noodzakelijkebij de wet
gebodenplicht is. Toch blijkt het tegendeel duide
lijk. Ingevalzoo lezen we in de wetingeval bij
ontdekking op heeter daad een bevel van voorloopige
aanhouding mocht zijn uitgevaardigd, zal het door de
rechtbank moeten worden bekrachtigd binnen den tijd
van zes dagen. Ge ziet, de heeren rechters hebben
den tijd. Een verdachte kan wel zes dagen wachten,
Iiij is in ieder geval verdachtHet is, en het schijnt
wel eens meer zoo of de wet uitgaat van het beginsel,
dat liet publiek er is om de rechters en niet omge
keerd de rechters om het publiek. Wat zou mr.
Humbug in Laboulaye's Paris en Amérique daarvan
zeggen
Het i6 voorwaar een sombere lectuurdie van het
Wetboek van Strafvordering. Er blijkt uit, dat men
voor het plegen van nagenoeg, elk misdrijfook zoo
men er slechts van verdacht wordtpreventief kan
worden aangehouden en achter de grendels gezet, wat
geheel is overgelaten aan de opinie der justitie.
Nog eenste verwonderen is hetdat er zoovele
jaren zijn voorbijgegaanwaarin men in liet vrije
Nederland de preventieve gevangenis steeds als regel
heeft aangenomen en gewoonte en sleur bevoegdheid
in een schijnbaar wettelijke verplichting hebben veran
derdeen verplichtingdie eerst in 1871 bij liet
licht van ééne weldadige circulairewaarin eenvoudig
de wet goed gelezen wordteen nevelbeeld blijkt te
zijn voorgetooverd door den Booze tot instandhouding
van den inqnisitiegeesteen nevelbeelddat echter
jaren lang voor een werkelijke schilderij werd aange
zien opgehangen in de parketten van alle rechterlijke
colleges waarop liet gebod te lezen stond Zet alle
verdachten en beklaagden preventief gevangen! Yale!
P. S. Pas op dat de zetter zooals in mijn vorigen,
voor Wetb. van Straft, geen Straft, zet. Dat is nog
erger dan preventief zetten wat hij zetblijft zitten.
Nog altijd is de nationale vergadering te Bordeaux
een chaos gelijkwaaruit allerlei vreemde geluiden
opstijgen. Nu eens zijn het kreten van wraak over
den booze, den verpersoonlijkten duivel, den Pruis,
die niet geaarzeld heeft de schoonste bloem die de
aarde droeg, Erankrijks glorie, in den alles verslindenden
draaikolk der vernietiging te werpen, wraak oyer de
mannendie aan dezen Satan de hand van vrede en
verzoening hebben durven reiken. Het kookt en bruischt
in dien heksenketel, waarin de tooverdrank bereid
wordt, die Frankrijk zal moeten bezielen met nieuw
FEUILLETON.
Vervolg en slot van ons vorig nommer.
Maar toch moet ik volhouden wat ik gezegd heb
nfcrent het //zwaartepunt der politiek." Ik ben hier
eder door u niet begrepen. Het zwaartepunt, de
:rnde ziel van den staat is zeker liet volk (hoe
ibestemd nu ook de uitdrukking het volk nog' moge
n.) De staat is het volk. Maar ik sprak van liet
raartepunt der politiekd. i. van 't stelselvolgens
i welk de regering handelt en het zwaartepunt hiervan
;ir;t buiten allen twijfel niet in het volk maar in de
;eering. En dat kan niet anders,: de regeering is
hoofdof 't een door volkskeuze gesteld of door
Rechten enz. ontstaan hoofd is, en maakt met het volk
[lichaam van den staat uit. Nu is ft duidelijk dat
le lichaam geen hoofd kan zijnmet andere
>rden als 't volk d. i. allen regeeren dan regeert
niemanddan is er geen hoofddan staat men
de grootst denkbare verwarring. En nu is ft
al te waar dat er sommige hoofdzaken zijn die
e mogelijke regeeringsvormen toch altoos uit den
der zaak moeten berusten bij de regeering. Zelfs
*lmen ook in theorie en in gewone rustige dagen
it dat het volk (d. i. nn meer bepaald de romp
t geheel) de souverein isdan is één wolkje aan
ufflden politieken hein el genoeg om te doen zien dat
jk de ziel't zwaartepunt der groote politiek bij
>fd berust. Zie b. v. eens de figuur van Gambetta
mover de Fransche republiek. Napoleon III zelf
,$ooit zoo absoluut willekeurig opgetredendocli
a;' t anders De feiten werpen vaak de schoonste
theorieën onbarmhartig om ver.De theorie, ft gevoelig hart
degeheele mensch zegtvrede Och laat ons den lieven
vredemaar de loop der omstandigheden zegt soms onver
biddelijk ft moet oorlog zijn oorlog tot het uiterste
Dat is somber misschiendoch de wereld is nog
niet andersmaar ft zal eenmaal wel anders worden.
Ik geloof aan den vooruitgang en ik geloof ook vast
dat de thans nog bestaande natuurwet der oorzaken en
gevolgen ook ééns wel vervangen zal worden door
anderehoogeremeer heilige beginselen.
Toen ik van republieken sprak bedoelde ik al de
republieken der geschiedenis ik ken er trouwens geen
andere. De republiekdie als een ideaal lichtbeeld
door de phantasie van een edel menschenhart met
schoone draperieën omhangen en in een heilige sfeer
omvatvoor den geest van den dichter kan zweven
is er nog niet. Wanneer zal zij komen?
Of Ik een afkeer van de republiek heb Van die
zoo als de geschiedenis ze ons vertoontjavan de
ideale natuurlijk niet. Maar ik ben ft volkomen met
n eens dat liet ook zoo is met de monarchie. De
monarchieën der geschiedenis? Jawat zal ik zeggen
laat de geschiedenis voor mij maar antwoor
den. De ideale monarchie Ze is er ook nog niet.
Doch ft is zoo als ge zegtin beide vormen, republiek
of monarchie kan ft goed worden. Gelukkig de man
dieal is ft maar voor een klein deelft zijne mag
en kan doen om dit heerlijke doel te bereiken, ft Kleine
zaadkorreltje dat hij heeft uitgestrooid in den hof van
Gods eeuwig voortdurende schepping zal niet verloren
gaanmaar eenmaal vrucht dragen. Hij zal niet vooi:
niet geleefd hebben. WEIITHEK.
levenwanneer de hh. Rochefort, RanecMabon en
Tridon komen verklaren, dat de nationale vergadering
zelfs het recht niet meer heeft om den drank toete-
dienen. //Burgerpresident I" zoo luidde hunne missive.
z/Onze afgevaardigden hebben ons liet mandaat gegeven
om de Fransche republiek te vertegenwoordigen. Daar
nu de nationale vergadering den Isten Maart de ver
brokkeling van Frankrijk met haar votum heeft be
krachtigd en alzoo tot den ondergang van Frankrijk
heeft medegewerktzoo is het uitgemaakt dat hare
besluiten van nul en geenc waarde zijn. Het votum
van vier generaals en de onthouding van drie anderen
logenstraffen ten eenenmale de bewering dat Frankrijk
buiten staat zou zijn den oorlog voorttezetten. Wij
kunnen om die reden geen dag langer zitting nemen
in de vergadering. Wij geven u dus te kennen dat
wij ons terugtrekken."
De vlam slaat uit, wie zal haar bedwingen, wanneer
een Felix Pyat roept: Gij hebt den vrede gewild
ten koste van de eer van Frankrijk.
Dan weder stijgt een ander geluid uit de diepte
een sombere klaagzang, een doodenlied, dat liet harte
doet ineenkrimpen van weemoed en allen het aange
zicht doet bedekken met de handen, wanneer Brice
Barrois en Danel, afgevaardigden van de aan Pruissen
afgestane distrikten, het gelaat omsluieren en heengaan
uit de voor hen niet meer nationale vergadering. Een
doodenliedwanneer de heer Turquet voorstelt van
nu voortaan de Eransehe vlag met een rouwfloers te
behangen, totdat totdat de zon van Austerlitz
weer zal schijnen en hare stralen helden te voorschijn
zullen roepen uit den met drakentanden bezaaiden grond.
Dan weer is het de heer Thiers, die zingt van vrede
en verzoening.-Wat zal het einde zijn? Zal ook hier de
tijd als een vogel zijne vleugelen uitbreiden over den
baaierfc totdat de jonge arend liet ei verbroken heeft
en la-acht genoeg bezit om zijne wieken uitteslaan en
zich te verheffen hoog in de lucht - of zal Frankrijk
ondergaan, geheel ondergaan in dien chaos? Zullende
partijen een compromis sluiten! Zullen ze elkander
opeten? Waarschijnlijk zal,'nu ook Thiers zich al is
het dan sleehts schoorvoetende voor 'fcoogenblik voor
de republiek heeft verklaard deze voorloopig de regeerings-
vorm in Frankrijk blijven. Een monarch zou zich niet
kunnen staande houden. Noch de Orleans, noch de
Bourbons zouden een aanhang vinden groot genoeg
om een dam optewèrpen tegen dien bruischeuden
stroom der demokratie, die geheel Frankrijk dreigt te
overstelpen, der demokratie in haren meest onbehage
lijke vorm van socialisme en communisme. Alleen de
gematigde rcpubliekeineil hebben misschien de macht
om den stroom te keeren. En te dezen opzichte schijnt
ons de keus van generaal Aurelles de Paladines tot
opperbevelhebber van de nationale garde te Parijs niet
gelukkig. Paladines is Orleanist en mist als zoodanig
het vertrouwen der Parijsclie ouvriers. En zoo ooit
dan is het in de gegeven omstandigheden dringend
noodzakelijk, dat elk'zaadje van wantrouwen zooveel
mogelijk verwijderd worde. Tot op dit oogenblik
luiden de berichten uit Parijs vrij gunstig. De Pruissen
zijn vertrokken. Hu 11T verb lijf lieeft alleen gediend om
den haat tusschen twee natiën nog wat heftiger te
te doen ontvlammen. Alle dagbladen sporen aan tot
kalmte, tot hervatting van den arbeid. Is dat, vroegen
wij ons zelve af, niet bittere spot? Hevatting van den
arbeidEn reeds, jaren geleden wezen de mannen, die
gewoon waren wat dieper te zien dan de oppervlakte,
er op, hoe de bouwmauie van den heer Hausmann
de uivelleermanie van den kazerne - en macadamlie-
venden Napoleon meer dan 1.00000 arbeiders uit de
provinciën hadden gelokt naar Parijs, die over eenigen
tijd zonder werk zouden zijn. En nu wordt er niet ge
bouwd - nu staat de handel stil - nu zijn menigte van
fabriekanten geruïneerd - nu hebben vele anderen geen
gelegenheid nieuwe grondstoffen inteslaan. Hervat
dan den arbeid, 't Is of Hans Wachenhusen aan ft woord
is. 'tls te hopen dat dit het eerste werk moge zijn van
de nationale vergadering, wanneer zij de kwestie van
den regeeringsvorm tot eene beslissing heeft gebracht,
om zooveel mogelijk door voorschotten de fabriekanten
in de gelegenheid te stellen hunne zaken voorttezetten,
opdat het rustig blijve ook in Parijs.
Met welke oogen de Parijzenaars de Pruissen ge
durende hun verblijf hebben aangezien en welke ge
beden ze voor hen hebben uitgesproken blijkt vrij
duidelijk uit het volgende verhaal, dat in de Wezer
Zt. voorkomt
//Den eersten Maart stond ik ('t is de persoon zelf
die de gebeurtenis meedeelt) stond ik bij den are
de triomphe te praten met den officier der pioniers
de heer Jordan uit België. Eenige oogenblikken later
ging deze een bezoek afleggen bij den kommandant.
Ik bleef staan bij den are de triomplie en wel aan
die zijde, die naar de Avenue de la reine Hortense
gericht is. In de Avenue des Champs. Elysées aan de
andere zij stond eené compagnie van liet 38ë regi*
mentgeheel omringd door liet gepeupeléen padf
honderd ïiian sterk. Ik wildé ér heengaan toeil
eensklaps een kéreleen echte vertegeiiwóördiger vart
de Parijsclie straafcbevolking zich voor mij plaatste ei\
inij vroeg//Zijt gij eeii Pruis ?l' Ik antwoordde t
waartoe client die vraag O geen twijfel meer gij
zijt een Pillis Volg niij: Öp hetzelfde oogenblik was
ik omringd door 10 20 spoedig door 50 lieden
van ft zelfde slag. //Gij zijt mijn gevangene" zeidö
de vent, die mij ft eerst had aangesproken-. //Voort,"
brulde de menigte voort met hem wég met héifl i
weg met de Pruissen 't is een verrader een spion
Of ik al tegensprak hielp mij niet. Ik trachtte uit
den kinwen te ontkomen en hulp te zoeken bij de com
pagnie fusiliers maar voor ik er aan dacht had mert
mij in de rue Hortense gedrongen! Ik wendde me tot eeii
paar luidie er ten minste wat minder schurkachtig
uitzagen dan de anderen, maar ft eenigste autWoord was
vuistslagen-. Tegelijk greep meü mij bij dé kraag om
mij ft vluchten te beletfceii. Eén Pruississïi officier kwam
toen juist voorbij. //Luitenantriep ik red wat ik U
bidden mag een landsman ik ben dié én died' De
officier vroeg liet gepeupel wat het van mij wildé. //Dat
gaat u niets aan was ft antwoord maak dat je weg
komt Ik zal hem arresteren gééf hem aén inij over j
zei de officier, Een schaterend gelach was ft antwoord.
//Wij zijn hier de policie maak dat jé wegkomt De
officier gaf zijn paard de sporen en reed ijlings heeri.
Eensklaps riep een stciïla la lan terne a la lan terne
Gauw gauw - een touw - een touw Men drukte mij
tegen een lantaarnpaal. Een knaap van 14 jaren kwam
spoedig met een eind touw en hield dat dén aanvoerder
der bende onder den neus alsof hij hom wilde vragen of
liet lang genoeg was. Op dit oogenblik hoorde ik achter
mij een getrappel alsof er een eseadron kurassiers over
de straat galopeerde. Allen wendden ft hoofd om. ft Was
een bataillon infanterie dat in den stormpas over den
Macadamweg ijlde. In een oogenblik waren de sol
daten bij ous. De officier vroeg mijne papieren, zag ze
even door en commandeerde //klaar tot den aanval
Nog weigerde de menigte mij los te laten. Allerlei
scheldwoorden overstelpten ons. Laadt klonk liet
tweede commando. Toen stoof de menigte uiteen en in
een oogenblik was ik met mijne redders bij den are de
triomplie terug. De verhaler voegt er bijdat juist
deze snelheid van handelen een der voornaamste oor
zaken is geweest van de overwinningen der Pruissen.
Binnen kort zal in gansch Duitschlancl
een dankdag worden gehouden voor den rijken oogst,
welken de Gerinaansche maaiers op de Gallische velden
versameid hebben. De „AllerdoorluchtigsteGroot
machtigste Keizer en Koning de Allergenadigste Keizef
Koning en lieer(zoo luidt de titel van den nederigen
Wilhelm) heeft gedecreteerd dat hij een werktuig is
geweest in de hand der Voorzienigheid om groote
dingen tot stand te brengen. Zijne onderdanen waren
ook werktuigen. We meenden Bismarck te zien
glimlachen en vergenoegd ja knikken. De staatsmachine
in het ééne Duitschland blijft werken. De verkiezin
gen voor den nieuwen rijksdag zijn afgeloopen. Over
het algemeen heeft de partij van vooruitgang naar het
schijnt eenige voordeden behaald. Ook de clericaleu
zullen waarschijnlijk eenige stemmen hebben gewonnen
in de Rhijnprovincien. Deze heeren zullen ft den
koning en Bismarck waarschijnlijk nog lastig genoeg
maken. Nu reeds, oogenblikkelijk na het teekenen van
de vredespreliminairen, hebben 56 van de 100 clericalc
leden van het Pmissische huis der afgevaardigden een
adres ingediend waarin ze Z. M. alleroiulerdanigst her
in neren, dat de oudste der legitieme machten in Europa
vernietigd is door de occupatie van llome enz. enz. Al
deze tirades over een beleediging der Christenheid aan
gedaan over den gevangen en verbannen paus zijn nu
reeds zoo dikwijls herhaald dat men al was ft alleen maar om
de koningen niet te vervelen, wat anders bedenken moest.
Opmerkelijk zijn echter de volgende woorden//Dank
baar herinneren wij ons de sclioone woorden door Uwe
Majesteit gesproken bij de opening van den landdag der
monarchie 15 Nov. 1867 in welke (J. M. plechtig
verklaarde! dat de Katholieken in Pruissen recht hebben
op Uwe bescherming van de waardigheid en onafhanke
lijkheid van het opperhoofd hunner kerk. Allergena
digste Heer Voor het pausdom is er geene onafhan
kelijkheid dan de soevereiniteit Moge het U.
M. behagen als eene der eerste daden van keizerlijke
vrijheid en gerechtigheid. het pausdom te her
stellen Dus een nieuwe oorlog met Italiëvoor
voor den knecht der knechten Gods - Op nieuw stroo
men bloeds vergoten voor den knecht der knechten
Gods. Op nieuw kinderen scheuren van ft moederhart
voor den Vader der Christenheid. Op nieuw liet
graanveld vertredenhet bloemperk veranderd in een
grafkuilde kerken gebruikt voor kazernen en stallingen;
