X
tekens
F
No. 14.
ZATERDAG 18 FEBRUARI
1871.
j
irve
ïrve
b
mij sch
:huisen
BUITENLAND.
BINNENLAND.
en andere
GKXOK
'CHILDE-
pEWERK,
ng 3 M.
n SCHIL-
E MUTS-
RKEN en
S zalten
andag den
12 ure
nbliek pre-
ude Haven
:tie A, No.
ijk ANo.
3 Ares 20
fc V O O E-
)odigt hen
van
f LANDE,
CST op
Iiij den Heer
lan.
■1EIJER.
,e Zierikzee
Van voor
treffelijke
werking te
gen traag
heid der ver
teringsorga
nen hard,
lijvigheid
bleekzucht -
b 1 o e d a r-
moede, aam
beien nei-
J. DE
ZIEBIKZEESCHE OllliVT.
Verse li ij n t op WOENSDAG en ZATERDAG
PRIJS der ADVERTENT1N.
10 Cents per Regel. De Inzending kan geschieden uiterlijk tot
Dinsdag en Vrijdag morgen 11 ure.
A B O N N E M E N T S-P R IJ S.
Per drie maanden 1,— Franco per Post 1,
UIS
3-3EIV,
l //de Z vi' a -
;e Zierikzee,
groot 57
en Scheeps-
tfo. &59 en
'e van voor-
Duitschland. De werkzaamheden in den landdag
naderen hun einde. Het gewichtigste ontwerp van
•deze zitting, de armenwet, is in behandelingna deze
wet behoeft het huis nog slechts liet aangevraagde
krediet van 50 millioen toe te staan en eenige ont
werpen van minder belang af te bandelen om te
kunnen scheiden. Het wetsontwerp is voordat het bij
de afgevaardigden in behandeling kwamdoor het
lioogerliuis op vele plaatsen geamendeerd. De commissie
uit het huis heeft deze wijzigingen bijna zonder uit
zondering vernietigd en liet ontwerp der regeering in
zijne eer hersteld de veranderingen die nog gemaakt
zijn heeft het gouvernement goedgekeurd. De voor
naamste bepaling van de bondswet, die den len Jnli
in werking zal treden en door dit ontwerp voor Pruissen
zal worden geschikt gemaaktis, dat een tweejarig
verblijf in een plaatsde gemeente, waarin die plaats
is gelegentot domicilie van onderstand maakt. De
armenwetten die tot nog toe in Pruissen van kracht
waren en nog al in aard verschilden, zullen door het
ontwerp worden vervangen. Het heerenhuis heeft er
-een aantal zeer belangrijke wijzigingen in gemaakt
•en o. a. voor de Rijnprovinciën een uitzondering ge
maakt op het beginsel dat voortaan de gemeente uit
sluitend met het armenwezen zou zijn belast. De klerikale
partij zal zonder twijfel het besluit van liet lieerenhuis
ondersteunen, zoodat men op dit punt levendige debat
ten kan verwachten. Ook op andere punten heeft het
heerenhuis aanzienlijke wijzigingen gemaakt. Zoo wil
het de kosten, die ten laste van elke gemeente komen,
berekend zien naar het zielental, terwijl de commissie
van het huis der afgevaardigden de opbrengst der
directe belastingen tot maatstaf wil aannemen. De pairs
zullen echter ditmaal weinig eer liebben van hunne
zucht om veranderingen te maken, want de regeering
is op de hand der volksvertegenwoordigers.
De uitslag der verkiezingen te Straatsburg heeft
de duitsche overheid zeer ontstemddaar de tegenzin
■der bevolkingtegen annexatie daardoor zoo treffend is
gebleken. Daarom zullen nu de russische middelen
om de nationaliteit te dooden worden toegepast. Daar
mede is reeds een begin gemaakt. De heer zending-
in spector Fabri is reeds druk in de weerom aan de ont
aarde Franschen de Christelijke deugden in te stampen.
Te Kolmar is het onderwijs aan het Fransche Lyceum
geschorst. Te Mülhausen is het onderricht in de
Fransche taal verbodenop grond dat ,/de kinderen
eerst hunne moedertaal behoorlijk moeten leeren, alvo
rens zij aan eene vreemde taal mogen denken." Te
Straatsburg zijn twee professoren ingerekendde een
omdat hij met zijne studenten over politiek sprak de
andere omdat hij gelachen had om eene teekening op het
schoolbord die voor de Pruisen niet vleiend was. De
eenige Fransch-keizerlijke instelling, welke de Duitsckers
in eere houden is de zware straf op beleediging des
keizers die in Noord-Duitschland met twee maanden
gevangenisstraf, maar in Frankrijk met twee jaren ker
ker moet worden geboet. De redacteur van den Glanenr
alsacien de heer Liblm is tot die straf veroordeeld
omdat hij den brief van den protestantschen prediker
van Rochelle D elm as aan den koning van Pruisen
heeft verspreid. Twee zijner collega's de heer Jardel
van het Journal de St. Marie aux mines en Rozenstiel
van den Messager rural, zijn met hem in het zelfde oor
deel vervallen, maar hun vonnis is nog niet geveld.
Te Parijs hebben bij de verkiezingen bekomen
Louis Blanc 102,000 stemmen. Gambetta 99,000
"Victor Hugo 93,000 Garibaldi 91,000Rochefort
84,000 Q,uinet 84,000 Delèscluze 81,000 admi
raal Saisset 78,000 Schoelcher 72,000 Dorian
72,000 Joigneaux 71,000 admiraal Pothuau 69,000
Lockroy 68,000, Martin Bernard 66,000, Felix Pyat
65,000 Gambon 63,000 Henri Martin 62,000 Rinc
60,000Malou 57,000 Brisson 57,000 Floquet
51,000. De hertog van Aumaledie in het depar
tement Oise is verkozen heeft in het kanton Creil
van de 7000 uitgebrachte stemmen er 5900 op zich
vereenigd. Bovendien is hij nog candidaat gesteld te
BeauvaisClermont-Ferrand en Angoulême. Van al
de Orleansen heeft hij zeker de meeste kans op den
troondaar de graaf van Parijs een te onbeduidend
man is om in deze moeielijke tijden aan het hoofd
der natie te staan.
Bordeaux 9 13 Febr. De nationale vergadering
is heden namiddag ten 2 ure geopend. De president
deelde mede dat de kamer op de wijze geconstitueerd
zal worden als in 1849. Vijftien bureaux zullen zich
bezig houden met het onderzoek der geloofsbrieven. De
president las een brief voor van Garibaldi aan hem (den
voorzitter)waarin hij te kennen geeftdat hij als
een laatsten plicht jegens de republieknaar Bordeaux
is gekomen waar de afgevaardigden vergaderenmaar
Het, Telegraafkantoor is geopend van 1 October tot 31 MaartOp Werkdagen
Van 8 u. 's voormidd. tot 9 u. 's namidd. Op Zon- en FeestdagenVan
89 's voorin.van 13 en van 79 u. 's namidd.
Het Postkantoor is geopend met inbegrip van Zon- en Feestdagen
Van des voormiddags van 91/-211 Va uur-
namiddags 23
avonds 771/s
9 Va10
hij ziet af van het mandaatwaarmede hem verscheidene
departementen hebben vereerd.
De heer Jules Favre heeftmede uit naam zijner
ambtgenooten te Parijshet gezag der regeering in
handen der vergadering neergelegd. Hij zeide bij deze
gelegenheid: „Wij hebben de verantwoordelijkheid van
het bestuur op ons geladen en ons ten taak gesteld om
het bewind dat wij tijdelijk aanvaard hebbenaan de
nationale vergadering over te dragen zoodra deze zou
bijeen zijn. Wij hopen dank zij uwe vaderlandsliefde
en eendrachtdat liet landdoor het ongeluk wijs
gewordenzijne wouden zal weten te heelen en tot zijn
normalen toestand zal terugkeeren. Wij zijn thans niets
meer. "Wij onderwerpen ons aan uwe uitspraak eu
wachten met vertrouwen de samenstelling van het nieuwe
wettige gezag in Frankrijk af."
Verder verklaarde de heer Favre dat hij en zijne
ambtgenooten op hunnen post zullen blijvenom den
eerbied voor de wetten te verzekeren totdat het nieuwe
gouvernement gsconstitueerd zal ziju. Vervolgens vroeg
hij verlof om naar zijn post terugtekeerenten einde
moeilijke en teedere plichten te vervullen. Hij hoopte
aan hen, met wie de regeering onderhandelttekuDnen
bevestigendat het land zijne plichten zal kunnen
nakomen. De vijandzeide hij moet weten dat wij
de eer des lands ter harte nemen. Frankrijk zal dit
ook weten. G'ansch Frankrijk is hetdat thans over
het lot des lands beschikt. De verlenging van den
wapenstilstand zal waarschijnlijk noodig zijn, zooals reeds
bij de conventie voorzien was. Laten wij geen oogenblik
te Joor gaan. Denken wij aan het lijden der bevolking
in de door de Duitsckers bezette gewesten. Wij hopeu
op hunne medewerking te kunnen rekenen tot het
verkrijgen eener verlenging van den wapenstilstand.
Zierikzee 17 Februari. De rederijkers-kamer
//Ruysch" alhier bezorgde aan allen die haar eergisteren
of gisteren hooren mochten een wezenlijk genot. Nie
mand heeft zich den. gulden dien hij aan de armen gaf,
als een goed werk behoeven toe te rekenen hij kreeg
toch waarde voor zijn geld. Jammer maar dat de zaal
Woensdag niet even goed was gevuld als gisterenavond.
Bedroevend, dat vele heerenhun vrijkaartjes, die voorliet
volk bestemdzijn, hadden gegeven aan hunne zonen, die er
Woensdag avond hadden moeten komen zoo zij het
hooren wilden, maar gisteren avond de zoo begeerde plaat
sen hadden moeten overlaten aan hen, voor wie de kamer
speelde. Gisterenavond toch was hetvolksvoordraeht. Beide
avonden gaven hh. rederijkers hun gecostumeerde op
voering van de Oom uit Oost~Indie of de drie gekroonde
Artisjokken. De rollen werden alle goed vervuldde
hoofdrollen uitstekend. De heeren Verdoom Rensen,
Lammers en van Acker speelden veelal onbe
rispelijk waartoe zeker de goede rol verdeeliug, waardoor
ieders eigenaardige persoonlijkheid het effect zijner rol
verhoogde niet weinig' afdeed. Geen wonder dan ook,
dat het publiek beide avonden hoogst voldaan gisteren
avond vooral opgetogen huiswaarts ging.
Zierikzee 16 Febr. Heden werd alhier de dooi
de commissie voor volksvoordrachten samengeroepen
bijeenkomst gehouden van hen die willen meewerken
tot het organiseeren van volksvoordrachten te platten
lande. Van de buitengemeenten waren Dreischor
Zonnemaire RenesseHaamstedeBrouwershaven
Kerkwerve en Sirjansland vertegenwoordigd. De voor
zitter deelde mededat er uit tien gemeenten ant
woorden waren ingekomen waarvan driedie uit
DreischorZonnemaire en Renessehoop gaven dat
de zaak daar zonder veel moeite zon kunnen worden
tot stand gebracht. De verwachting datwanneer er
maar eerst op die drie plaatsen een begin was ge
maakt dit voorbeeld ook op andere plaatsen wel zou
worden gevolgddeed de vergadering besluiten het
hier niet bij te latenmaar zoo mogelijk de zaak nu
reeds te organiseeren. Nagenoeg algemeen toch was
men van oordeel, dat samenwerking hier veel tot wel
slagen bijbrengen zouja dat zelfs een zekere centrali
satie baar nut kon hebben, -althans in den aanvang. Door
de hh. de Vries en Gillot was in dien geest een voorstel
gedaan en een concept-reglement gemaakt voor eene ver-
eeniging tot liet houden van volksvoordrachten in
Schouwen en Duiveland. Dit concept-regiement werd
met eenige wijzigingen aangenomen. liet luidt als volgt
n Art. 1Er bestaat een vereeniging tot het houden
vau Volksvoordrachten in Schouwen en Duiveland.
Art. 2. De vereeniging wordt gevormd door een
hoofdcomité te Zierikzee bestaande uit 5 ledenen
door plaatselijke comités in die gemeenten die zich aan
de vereeniging aansluiten.
Art. 3. Het maatschappelijk jaar der vereeniging
loopt van primo Juni tot ultimo Mei.
Art. 4. Elke plaatselijke afdeeling regelt haar eigen
bestuurbeheert hare eigene finanties guarandeert de
van elders komende sprekers vrije reis- en verblijfkosten.
Twee of meer dorpen nabij elkaar gelegen kunnen
zich zamen tot een afdeeling vereenigen.
Art. 5. De plaatselijke afdeelingen Verbinden zich
onderling te voldoen de noodzakelijke onkosten die
door het hoofdcomité worden gemaakt. Zoodra echter
eene uitgave wordt noodig geachtdie 5 te boven
gaatmoet deze worden goedgekeurd door de rnaande-
lijksche vergadering. (Zie art- 6).
Art. 6. Gedurende de wintermaanden (Oct.-Maart)
komt op den tweeden Donderdag voor volle maan van
elke plaatselijke afdeeling een lid te zamen met het hoofd
comité dat zich zooveel mogelijk bevlijtigt sprekers in
voorraad te hebben en de verschillende afdeelingen op
de hoogte stelt van wat in de zusterafdeelingen is geleverd.
Art. 7. Elke plaatselijke afdeeling zendt binnen acht
dagen na eiken lees-avond aan het hoofdcomité een
zooveel mogelijk gedetailleerd verslag van het voorgeval
lene opdat het zich daaruit een oordeel over plaatselijke
toestanden gelegenheden en behoeften vorine.
Art. 8. De vereeniging stelt zich in betrekking met
de Commissie voor volksvoordrachten te Amsterdam.
Art. 9. In de maand Juni komen de besturen der
plaatselijke afdeelingen met het hoofdcomité te zamen.
Dit geeft dan een overzicht van hetgeen er in dat jaar
door gezamenlijken arbeid werd verricht en doet ver
antwoording van de voor gemeenschappelijke rekening
gedane uitgaven. Op die vergadering geschiedt ook de
keuze of herkiezing van de leden van het hoofdcomité en
de keuze van een afgevaardigde naar de algemeene ver
gadering te Amsterdam.
Art. 10. Het stichten of verbeteren van volksbiblio
theken het gratis uitdeelen of voor minderen prijs
verkrijgbaar stellen van volksletterkunde wordt bepaald
gerekend evenzeer tot den werkkring der afdeelingen te
bekooren."
Tot leden van het hoofdcomité werden benoemd de
leden der alhier bestaande commissiede heeren
Hugenholtz Bastmeijer en van der Grijp waaraan de
heer Gillot dadelijk werd toegevoegd terwijl de keuze
van het vijfde lid hun bleef overgelaten. De ter ver
gadering aanwezige dorpsbewoners verbonden zich om
zoo spoedig mogelijk ieder in hunne woonplaats het tot
stand komen eener afdeeling te zullen bevorderen op
dat nog dezen winter bij wijze van proefneming hier en
daar een enkele volksvoordracht zou worden gehouden.
Wij verheugen ons over het tot stand komen dezer ver
eeniging, waarvan wij op den duur stellig heil verwachten
voor de ontwikkeling en veredeling des volks. Er zijn
er die dat heil betwijfelen. We behouden ons voor daar
binnen kort opzettelijk op terug te komen.
I)en len Maart a. s. zal de Tweede Kamer
bijeenkomen.
LI. Woensdag, 15 Febr. vierde ds. Prins te Amsterdam
zijn 90sten verjaardag; hij is sedert 62 jaren dienstdoend
predikant en neemt nog steeds zijn werk als vroeger waar.
In een stuk in den N. Rott. door D. Y. D. over
de zelfstandigheid onzer taal wordt bewezen door de
geschiedenis der talen dat het Duitsch Engelsch
PlollandschFriescliallen op denzelfden trap te staan
komeneene aanduiding van den graad van verwant
schap tusschen deze talen is moeilijk te vinden. Op
zijn meest zou men ze verrezeer verre neven en
nichten kunnen heetenhet Iiollandsch een zustertaal
van het Duitsch te noemen is ongerijmdhet een
dochtertaal te noemen nog onzinniger.
De schrijver toont verder aan dat onze taal de
vorming eener eigen nationale letterkunde zoowel in
volks- als in kunstpoesieheeft mogelijk gemaakt en
bevorderd eene letterkunde die zich misschien in
sommige tijdvakken vrijer en zelfstandiger heeft ont
wikkeld dan zelfs de Duitsche die haar schoonste
bloei had in de eerste helft der 17e eeuwtoen alle
andere natiën van Europa in een toestand van al
gemeene verslapping verkeerden. Hij wijst er op
welke verplichtingen de Duitsche letterkunde aan de
onze heefthoe onze Heinsius Vondel en Hugo de
Groot op Duitschland grooten invloed oefenden en
gaat na deze sprekende bewijzen voor de- levensvat
baarheid onafhankelijkheid en zelfstandige kracht van
ons taaleigen aldus voort
Bij dit alles wordt echter nog altijd de welsprekendste
en gewichtigste factor over het hoofd gezien, en juist
deze is hetdie de luidste en meest beschamende
aanklacht in zich sluit tegen iederdie zich eene
voogdijschap over ons zou willen aanmatigen. Zoowel
van ethnologisch als van historisch standpunt is het
erkend als een der hoofdkenleekenen van elk dialect,
dat het nooit koloniseerend in den vreemde kan op
treden. Het Iiollandsch echter heeft zich reeds aan
gene zijde van den Ocaan door handel en scheepvaart en
kolonisatie als taal gewaarmerkt, eu terwijl het op de
Oost-Indische eilanden en in Zuid-Afrika gesproken
wordt, is het in verre werelddeelen weder tot moedertaal
geworden. Dat niet enkel uitwendige politieke oorzaken
hierbij in aanmerking komen, maar dat dit de inn
lijke koloniseereude kracht der taal, haar onaantci;
baar en onbetwistbaar eigendom is, wordt het duidelij
bewezen door dc omstandigheid, dat deze kracht
in den jongs ten tijd waarin toch onze heerschap
op zee niet meer den ouden glans bezit, volstrekt i
verlamd is, maar integendeel eerst onlangs in Zuide
Afrika door haar een nieuw gebied veroverd en te
lijkertijd de triomf behaald is, dat zij daar tot de eei|
erkende olffcieele taal verheven werd. Terwijl aan i
Oranje-rivier en in de Transvanlsche goudvelden
Beetjuanen het Hollandsch als eenig Europeesch idioj
leeren, vraagt men te vergeefs, waar buiten Europa
Hoogduitsche taal bij één volk, in één land, ja zelfs
de bewoners van het kleinste eiland voor de uitdrukki1
geldt van het beschavings beginsel van ons weteldde1
Wij ontvingen uit Goes de volgende circulair
van het. bestuur der vereeniging tot ondersteuni'
van Fransche landbouwers waaraan wij het volgen
ontleenen
In aansluiting aan onze voorloopige mededeeli
in de voornaamste dagbladen omtrent de vestig
van eene Vereeniging hier ter stede, tot ondersteuni
der Fransche landbouwers en aan de daarbij gevoeg
oproeping tot spoedige vorming van sub-comiti l
kunnen wij thans gedetailleerde berigten omtrent ét
dringenden nood, die daar geleden wordt, ter ken i
onzer landgenooten brengen waartoe wij op oud f
staande mededeeling van de Landbouwvereeniging r
het Arrondissement Metz verwijzen. Wat behoe\-
wij bij deze welsprekende cijfers nog te voegen, <h
de dringende noodzakelijkheid aan hulp en aan spe,
dige hulp aau te toonenvau een Arrondissemei.
dat wel als het meest geteisterde van geheel Frankr..,,
mag beschouwd worden. Alleen dit verzoek. 81;,^
onverwijld de handen iu één opdat overal
comité's zich vormen om onze pogingen te oud
steunen. Dat de LandbouW-Maatschappijen en Aftl<
lingen die taak aanvaarden - dat op het platte land
Gemeentebesturen die zaak krachtig in de hand neniL
- en -dat de locale pers onze dringende vertoogeu meja
algemeen verspreiden moge. )e
Nog wenschen wij er bij te voegen, dat zaaigranen
zaden in uatura (Van welke hoeveelheid ook) door oiri
met dankzegging zullen worden ontvangen doch
vooral met het oog op de bezwaren welke aan eq[9
doelmatige verdeeling van vele kleinere hoeveelhcd[e
vau verschillende graansoorten zouden verbonden zijir
geldelijke bijdragen die ons in staat stellengehec^
waggons met eene soort Haver Gerst of Tarwe pt
verzenden ons verkieselijker voorkomt. ,;n
Deze circulaire is geteekend door het bestuur der voa^
noemde vereeniging de heeren mr. C. van Citter^
J. M. -KaKEBEEKE Z. D. van der BlLT LaMOTTHI{_
E. van den Bosch secretaris. U
De Landbouw-Vereeniging van het Arrondissemeej
Metz, gaf de volgende gedetailleerde berichten:
U allereerst den harteJijken dank van ons combi-
overgebracht te hebben, voor het edele voornemei-
door U opgevat, om onze arme en veel beproeft^
landbouwers te ondersteunen, door lien van het biji'u
totaal ontbrekende zaaikoorn te voorzienis het in
een e aangename taak, U daartoe de door U gewensch'
inlichtingen te verschaffen.
Om U den feitelijken toestand
/an ons Arrondi
ims
de
;ter
iri)
ine
er-
•eft
ti-
ïitl
ut
ue
jij
iel
te
t.
4
sement te doen kennen, mogen hier eenige cijfers volgei
Door de zware ligting van paarden en het gebrekkig,
voedsel der overgeblevenen, zijn er van de 33000 bun
ders slechts 18000 bezaaid geworden, er liggen dus no^
15000 bunders winterland onbezaaid. Het. gewoiLg
voorjaarsbezaai in ons arrondissement bevat: 630^
bund, gerst, 18000 bund. Haver, 7000 blind. aardapje 1
pelen, 2500 bund, peulvruchten, als erwten, boonet.
linzen enz., 1200 bund, beetwortels, 4800 bundr
oliezaad (koolzaad) enz. Er zullen daarvoor benoodigd zijii
66000 mud Haver daar een deel van liet winter land
ook met haver bezaaid zal moeten worden 12500 mud
den gerst10000 mudden aardappelen; 250000 kiiogr
peulvruchten300000 kiiogrzomergraan150000 kiiogr
klaverzaad5000 kiiogr. beetwortelzaad enz. Yai
sommige dezer artikels hebben wij kleinigheden overge-,
houden om te zaaijen doch men kan constateren da'J
de haver totaal ontbreekten dat van den vroegere u|
voorraad peulvruchtengerst, aardappelen en klaverzaadJ
het grootste gedeelte verdwenen is vooral in de om-I
streken van Metz. Ik moet hier bijvoegen dat ons van!
wege de Engelsche landbouw-vereeniging toegezegd zijn
7000 Eng. bushels haver, 5000 Eng. bushels gerst ei^~
4000 Eng. bushels zomergraan. Deze toezeggingzocet
edelmoedig" en belangrijk als zij is is dus slechts bi^
magte om wat betreft de gerst in het tiende ge-^fc
deeltede haver in het twintigste gedeelte, hei
zomerkoorn in het zevende gedeelte te voorzien
Wat de verzending aangaat waarover wij U gaarnij
laten renseigneren, zoo zouden wij het wonschelijB
J
I
