ER
mil
g
leuren
landJ
No. 10.
ZATERDAG h FEBRUARI
erd Buitenlandsch Overzicht.
Het Nieuwe Europa.
BINNENLAND.
teit,
PPEJz.
p Botermari
:oopen en L
ste groote
ZIERlKZffi*
Verschijnt op WOENSDAG en ZATERDAG
PRIJS der ADVERT EN T1ËN.
10 Cents per Regel. De Inzending kan geschieden uiterlijk tot
Dinsdag en Vrijdag morgen 11 ure.
A B O N N E M E N T S-P R IJ S.
Per drie maanden f 1,Franco per Post f 1,
'fl 2,75.
r 5,85.
(#10,50.
rag,
met de
prd
en Bi
wapen k
handig
r Lands- j
nieuwe
Igende 5 Vrede tot eiken prijs - zietdaar wat onzes inziens
J ettelijke 'l Frankrijk in de gegeven omstandigheden noodig heeft,
pige be-ff Allé hoop op eenig gunstig gevolg van de voortzetting
kapitale '|j der verdediging is vervlogen. Pruissen heeft den
00,000«f trotschen Franschen adelaardie met zijn krachtigen
12,000 wiekslag zweefde over Europa en meer dan eens schrik
104 a en angst bracht in menige vreedzame plaats, niet ge-
l 47 etc. fe kortwiektmaar hem de eene slagpen voor en de
Lp, dezer W. aT1^ere lia uitgetrokken. En de Duitsche soldaten ze
leid-Ver- ll hebben hem geplukt alsof 't niet een heersclier maar
plaats te jf een eeuvoudige boerenkip was. Frankrijk is vernietigd.
171 lie pi ^an z^ue *e&ers is niets 'over, geene enkele afdeeling
j$ö van eenig belangdie meer in staat is weerstand te
bieden. De proclamatie van Faidherbe is gebleken te
zijn eene wanhopende poging om eene bevolking, onder
welke een bepaalde paniek heerschte moed intespreken.
Tot op dit oogenblik is er van een Noorderleger geen'
sprake meer. Chanzy laat evenmin iets van zich
hooren en de versterkingenvan welke men bij ver
schillende gelegenheden zoo hoog opgaf, ze blijven
uit. En - last not least - Bourbakivan wien men
.geloofde dat hij met zijue overmacht generaal von
Werder gemakkelijk uit zijne versterkte stellingen zou
kunnen verdrijvenBelfort ontzetten, Nancy innemen
en de communicatie tusschen Duitsi hland en de Duitsche
legers verbreken, Bourbaki heeft niet alleen zijn plan
niet kunnen volvoeren, heeft niet alleen na een drie-
•daagschcn slag in allerijl den terugtocht moeten aannemen,
maar generaal v. Manteuffel heeft het goede voorbeeld
van Sedan gevolgd. Na zich door groote troepenaf-
deelingen versterkt te hebben is hij met versnelde
Emarschen zijwaarts van Bourbaki opgerukt en heeft dezen
verhinderd zijn tocht naar Lyon voorttezetten. De
Fransche krijgsmacht zag zich daardoor naar de Zwit-
sersche grenzen gedrongen. Manteuffel haastte zich
I zooveel hij kon, nam Champagnole in en bracht Bour
baki in de noodzakelijkheid om of slag te leveren of
met zijne troepen op Zwitsersch grondgebied te rukken.
Hij koos het laatste. Bij Pruntrut, waar de Elzas een
weinig in Zwitserland inbuigt, zeide het laatste leger,
dat Frankrijk bezat, vaarwel aan den vaderlandschen
bodem. - Bourbaki en zijne soldaten zijn voor Gallie
8 verloren. En eindelijk - daar komt plotseling de tijding
van de capitulatie van Parijs twee, drie, vierhonderd
duizend man krijgsgevangenEen nieuw Duitsch leger
200000 man sterk gereed om van uit Parijs naar het
Zuiden te trekkenelke poging tot tegenstand te
'smoren in de geboorte - ook in het Zuiden dat tot
hu toe bevrijd bleef van den krijgden fakkel des
ur£' HL oor!ogs te werpen. Zeker, zelfsde Vurige Marsei liaan
Gambetta, voor wien moedeloosheid een onbekend woord
Belee- IM scheen, ook hij zal nu begrijpen, dat voortzetting van
den krijg slechts beteekéntvermeerdering van de
rampen, die Frankrijk getroffen hebben. Moge dan
de wenseh vervuld worden, uitgesproken door duizenden
bij duizenden en de wapenstilstand van drie weken
de voorbode van den vrede zijn. Onzes inziens be
hoeven we aan 't sluiten van dien vrede niet meer te
twijfelen. Allerlei moeielijkheden zullen zich nog voor-
COURANT.
Het Telegraafkantoor is geopend van 1 October tot 31 Maart". Op WërkdagA
Van 8 n. 's voormidd. tot 0 u. 's namidd. Op Zon- en FeestdagenVan
89 'svoorm.van 13 en van 79 u. 's ïiam'idd'.
Het Postkantoor is geopend met inbegrip van Zon- en Fetfstdngen
Van des voormiddags van 91/»11 Ys nut.
namiddags 23 i
avonds 77Vs
9Vs—10
a
den in
aange-
door
bplaats
>n aan-
gsbrief
an voor
treffelijke
|erking te-
jen traag-
rid der ver-
ringsorga-
pn hard,
lijvigheid
eckzucbt
|1 o e d a r«
oede,aani'
hen nei-
ng feotjich-
i klierach-
'^heid. De
icon Pas-
les waarin
zouten uit
n liter Ba.
Kr., 8%
M. J. DE
VOS
FEUILLETON.
Vervolg van ons vorig nommer.)
Hoe meer Frankrijk tot zich zeiven zal komen, des
te meer zal het moeten inzien, dat de dagen voorbij
zijn, waarin de Fransche naam alleen reeds geducht
was voor het innerlijke zwakke Duitschland van vroeger.
Mij dunkt als de wakkersschudding en opwekking van
het Fransche volk een waarheid is en niet een tijdelijk
gevolg van zenuwachtige opschroeving, een bluf bij
zooveel andere, dan zal de Fransche natie nu eens met
ernst aan haar wezenlijke behoeften gaan denken. Zij
heeft gebroken met een verdorven regeering, die haar
nu twintig jaren lang heeft bedrogen en ongelukkig
gemaakt, dat ze nu ook zich losrukke van de verder
felijke priesterheerschappij, die met de domheid kaar
fortuin maakt en de onwetendheid voor hare bedoeling*
exploiteert. Ondanks al he't eeuwenheugende geschreeuw
over het Fransche genie, de Fransche beschaving en
de Fransche meerderheid is nu maar al te zeer gebleken,
wat ook reeds voorlang velen niet onbekend was, dat
Frankrijk in beschaving en volksontwikkeling is achter
uitgegaan. Frankrijk heeft zorgeloos geteerd op den
roem der vaderen; het heeft gebluft; het heeft van
Parijs een wonderstad gemaakt, doch aan volksonder
wijs deed het niets, deed het bij voortduring, met fana
tieke driestheid minder dan niets, omdat het elke
zelfstandige uiting van den geest regelmatig den kop
doen, menigmaal zal de Fransche trotschheid in botsing*
geraken met den Pruisischen overmoed, meer dan eens
zal het vuur van den haat, dat achter allerlei kunstig
gevormde schennen verborgen wordt, dreigen in lichter
laaie vlam uittebarstei'imaar'de ijzeren wet der nood
zakelijkheid zal ook hier gehoorzaamheid strenge
gehoorzaamheid vorderen. Pruissenhet zal zeker
niet aflaten van den eischdie ook het volk heeft
gesteld - afstand van Elzas en Lotharingen, maar 'tis
toch ook zeer waarschijnlijk, dat Friederich Wilhelm wat
de vormen aangaat, al het mogelijke zal doen 0111 der
Franschen eergevoel zoo weinig mogelijk te kwetsen.
Zoo vernemen we nu reeds bij geruchte dat de koning
zijn eisch heeft laten varen om met zijii gansehe leger
een triumftocht binnen Parijs te honden,'en hét een
voudig zal blijven bij ëene 'bezetting dei* verschillende
forten rondom Parijs.
De capltu.la.tie van Parijs is als
't ware de slotscène van het bloedige dramadat in
de jaren 1870 en 1871 op het tooueel der wereld is
afgespeeld, 't Ts riii de tweede maal in deze eeuw dat
vreemde troepen Frankrijks hoofdstad binnenrukken.
Maar welk een verschil tusschen dat verleden en het
lieden. Toen waren liet de verbondene vorsten van
Bnsland Oostenrijk en Pruissen die nadat de leeuw
van Corsica zijne krachten had verspild in den wanlio-
pigen strijd tegen den Bussischen winter, een gezamenlijk
beroep deden op het volk en na eene laatste overwinning
op de verslagen legers van Marmont en Mortier, tusschen
Parijs en Bondy behaald te hebben de wereldstad in
bezit namen. Nu is liet Pruissen alleen dat met zijn
welgeorgauiseerd leger het Fransche volk dwingt neer te
knielen vóór zijn koning e'n den vredè af té smeeken
Welk een verschil in toon vooral tusschen de legerhoof
den van 31 Maart 1814 en die van 29 -Jan. 1871. //In
woners van Parijs F' zoo luidde de proclamatie die von
Schwarzenberg de opperbevelhebber der verbondene
legers uitvaardigde//de legers der verbonden mo
gendheden zijn naar Parijs gerukt in de hoop, dat daar
door eene duurzame verzoening tot stand kunne komen
tusschen het Fransche rijk en het overig Europa. Sedert
20 jaren wordt Europa gedrenkt met bloed en tranen.
Uwe regering was daarvan de oorzaak. Wij willen niet
anders dan de wereldvrede bevorderen en wij vragen
daarvoor uwe hulp. Parijzenaars helpt ons dit doel
te bereiken. "Verheft uwe machtige stem. Wij wenscheu
de riist in uwe stad te bewaren, uwe stad te vrijwaren
v.oor de noodlottige gevolgen van den krijg.
Daarvoor zal geene inkwartiering op de burgers
drukken. Helpt ons en beantwoordt het vertrouwen
dat we in 11. stellen met vertrouwen V)." En nu van
verzoening* géén sprake. //Gij hebt oris bedreigd vele
jaren aohtereen"zoo ongeveer luidt de taal van
Bismarckwelnu wij zullen u de macht ontnemen
om kwaad te doen. Wij zullen een gordel van ves
tingen sluiten om uwe lendenen, o Frankrijk! en wij
zullen hem weven uit uwe eigene provinciën. Twee
honderd millioen eischen we voorloopig van u. Uwe
forten zullen worden bezetuwe stadswallen ontwapend
Al de troepen die tot verdere verdediging gebruikt
zouden kunnen worden linietroepen zeesoldaten en
mobiele gardes worden krijgsgevangen. Twaalf duizend
indrukte uit vreeze van gevaar voor 'tregeerende systeem.
Ongetwijfeld 'zijn ei" in Frankrijk nog marmèri genoeg
die dit zullen inzien, en als zij dan dé handen aan den
ploeg slaan en het volk opheffen uit den staat van
onwetendheid en minderheid en uit den verderfelijken
eigenwaandan zal het nageslacht in Frankrijk mis
schien de harde les van 'tjaar 1870 nog dankbaar
zegenen en met meer vrucht in herinnering kunnen
houden dan 'tjaar 1789.
Zoo zal Frankrijk aan zichzelven genoeg te doen
hebben en in de eerste jaren tegenover het buitenland
de bescheidenheid wel in acht nemen.
E11 nu Duitschland Duitschland opgegaan in Prui
sen het oude Duitsche rijk, herrezen doch als 't ware
met een ander harteen ander hoofd en nieuw bloed.
Zal Duitschland nu voortaan de force brutale vertegen
woordigen en de dwingeland zijn die Europa de wet
zal voorschrijven? Ik vrees het niet. Ik heb er een
geheel andere verwachting van. Zeker zal de Prui
sische adelaar zicli fiei' verheffen boven de Duitsche
bergen en met machtig wiekgeklap zijn vleugelen
uitslaan over den weder opgeriöhten keizerstroondoch
ik geloof dat dit niet ten kwade maar ten goede zal
strekken.
In menig opzicht is het voorbarig te noemeu dat
men nu reeds aan Prnisens koning de keizerskroon
als 't ware heeft opgedrongen vooral is 't bedenkelijk
dat 't initiatief' daartoe juist van Beieren is uitgegaan.
Dat is voor de ware Duitsche eenheid voor de wer
kelijke nationale kracht een gevaarlijke zaak. Ik be
twijfel het of Duitschlands toestand nog wel rijp is
kunnen gewapend blijven binnen de muren om te dienen als
agenten van policie." "Wij gelooven dat op deze wijze
voorloopig* ten minste Pruissen zooveel voordeel trekt
uit den oorlog* als mogelijk is, maar we betwijfelen
of niet het zaad van den haat zoo rij
kelijk wordt uitgezaaiddat het misschien binnen
kort wel welig zal opschieten en rijke vrucht dragen.
T11 het documentwaarin de verbonden legers in
1814 de voorwaarde vaststelden van de capitulatie van
Parijs lezen we als achtste artikel deze woorden //De
stad Parijs wordt aanbevolen aan de edelmoedigheid
der verbondene mogendheden." Tan edelmoedigheid
is nu geen sprake meer. Neen vernederd zal de vijand
worden en- al zal de oorlogscontributie van 200 iriil-
lioenen misschien of wel zeker de ougelukkige stad
die reeds zoo onnoemelijk veel geleden heeftden
laats ten bloeddroppel persen uit de aderen - Duitsch
land heeft bij al de ongelukken van Frankrijk geen
ander woord dan het koude onverschillige fcu l'as voulu
Dat is misschien het meest ellendige gevolg van
clen oorlogdat hij uitdrijft uit de harten der
werkende personen den geest van liefde en van
barmhartigheid dat het een ganseh volk, dat dweepte
met mannen als Schilleren Goethe, de vertegenwoordigers
der humaniteit, zoo demoraliseert dat sieleadelédel
moedigheid barmhartigheid woorden worden zonder
inhoud. Eu dat is het wat we betreuren dat het
al den schijn heeft, alsof de capitulatie van Parijs het
bewijs levert dat liet Duitsche volk zoo gedemorali
seerd is.
Een van de eerste gevolgen van dezen krijg was de
terugroeping der Fransche bezetting uit Bome, waardoor
ITalie iii de gelegenheid werd gesteld liet werk te
voltooien, waaraan Cavonr en zoovele andere met en
na hem luuiue beste krachten hadden gewijd. De
éénheid van Italië, tot dus ver een wenseh slechts,
werd door de vervoering van Bome werkelijkheid. Het
gebouw van liet écue Italië was yoltooid. Maar tegelij
kertijd ging er in ganseh Europa en ook in ons vader
hand een kreet van verontwaardiging* op. De beroofde
paus was nu bijna naakt uitgekleed, niets van 'tgeen
hem wettig toekwam, werd hem gelaten, alles werd
hem ontstolen.
En om het spel te volmaken sprak men van den ge
vangen paus. De gevangen paus dat was het thema
waarop de Katholieke bladen allerlei variaties vervaar
digden, die den Ka tholieke volke voorgelegd het moesten
opwinden om van Nederland de haard te maken waarin
het vuurtje zou worden gestookt, om des noods ganseh
Europater wille van den dienaar van den eenvoudigen
Nazarener in lichterlaaie vlam te zetten. Dezer dagen
nu is aan deItaliaansche vertegenwoordiging aangeboden
het gewijzigde wetsontwerp waarbij de verhouding tus
schen Italië en den paus geregeld wordt. Geen beter
middel om in eens aan alle klachten over den gevangen
en gemaltraiteerden H. T. een einde te maken dan deze
artikelen van dit wetsontwerp.
//De persoon zoo luidt art. 1 i,vau den souvereinen
paus is heilig* en onschendbaar.
Art. 2. De straffen gesteld op de beleediging* van
den persoon des konings zijn ook van toepassing op
overtredingen tegen den persoon van den paus begaan.
voor het keizerrijk. Men bedriegt zich zoo licht in
oogenblikken van bedwelming en Duitschland heeft
thans zulke oogenblikken. Een Duitsche bond met
Pruissen als militairen chef was misschien vooreerst
vrij wat beter maar 't ligt er nu toe 't keizerrijk is
gevestigd. Koning Wilhelm heeft de kroon aange
nomen moge 't voor hein niet de doos van Pandora
zijn.
Iu welke verhouding zal het Duitsche Bijk nu staan
tot de overige machten?
Het wordtdunkt mij de natuurlijke vriend van
Busland, de rivaal van Oostenrijk. Twee Keizers op
Duitschèn grond, - zal dat gaanVroeger of later
zal het Duitsche gedeelte der Oostenrijksche staten;
thans als een versmade tak buitengesloten zich uit
eigen beweging vastklemmen aan den hoofdstam. Dan
zal de ontbinding* der Oostenrijksche monarchie daar'
zijn; want het is niet te miskennen dat het Duitsche
element van Oostenrijk alleen al de vreemdsoortige be
standdeel en van dat rijk nog heeft weten samen te
houden door zijn verstandelijke meerderheid. Uit het
uiteengespatte Oostenrijk ontstaat misschien een nieuw
slavoonsch rijk, verbonden met het Hongaafsche be
standdeel. Maar met het ontstaan van zulk een mogelijke
combinatie staat wederom in hauw verband de ont
binding van Turkije. Dit door allerlei kunstmiddelen
bij elkander gehouden wrakke gebouw moet spoedig
bezwijken en 'tzal gewis voor de ware beschaving* en
verlichting ook goed zijn dat het maarvalle.
Zal. Busland dien val te weeg brengen Zal Kumeuie
door Pruisen gedrongen er den eersten stoot aan geven?
En zoo gaat het voort, het gansehe wetsontwerp
door. I)e gevangen man //.heeft de macht het gewon*
getal lijfwachten te onderhouden, dat tot riu toe met d<
bewaking van zijn persoon en zijne paleizen belast is"
//Hij .ontvangt eérié jaarlijksche toelage van 3;225,00(
livres". Van deze som wordt, hooit eenig*e béliistiri'
geheven". „Dé Paus behoudt zijne paleizen, hét Vaticaan
het Lateraan en de villa Goh dolfo". //Deze gebouwen en?
zijn vrij van belasting". //De woning van den paus i
onschendbaar," //Geen vertegenwoordiger der openbar
macht zal zonder toestemming van den paus of zonde
toestemming van. den lcóning* deze paleizen moge)
binnentreden". //Het is verboden papiere.il eriz. in besla
te nemen". //De paus heeft een eigen telegraaf- e
postkantoor''. Brieven en telegrammen van den pai
zijn door liet geheele koninkrijk vrij van port enz. en
Voorwaar als dat een gevangen man is dan zc
menigeen onzer zijne vrijheid er voor willen misse:
De vraag is 'alleen of Italië op den duur bepaling*
zal kunnen handhaven, die ecu' gewonen oriderdaa'
zooals de paus, nadat hij zijné wereldlijke macht verlor*
heeft, toch feitelijk is, met, den souyèreiri gelijk stelle
hem bijna orittrekken aan het toezicht der sfcaatsinacl
Maar voorloopig* kl'nge men niet 'meermaar zri ui'
dankbaar voor zulke concessie'.
J) De proclamatie is te lang om haar letterlijk ov j*
te nemen. Wij stippen dus slechts het belangrijkste ae r
Benesse 2 Fëbr. Gisteren avond heeft liet voor
zings-gezelschap //tot bevordering van genoegen
vriendschap" alhier haar houders te vergadering fees F
lijk gevierd. Groot was het getal der aénwezige j11
waaronder men ook thans elders woonachtig! opricht' 1
der vereëiiiging aantrof en natuurlijk .hét.gnioter cl j
van ons tachtigtal léden. .De lieéi* HodGE.N'édö.u h
tot dit doel zijne pianino afgestaan én de lieer Ezek.w
uit Zierikzse opende den avoncl met zijn uitmunte
spelwaarvan hij met groote bereidwilligheid n
menigmaal op dien avond de heerlijkste proeven g L
Na een kort woord van den voorzitterdep li
Pt
iioo gen boom tot welkom aan de aanwezigen en
fe
opening* van den feestelijkeu avondsprak de h
Hugeniioltz uit Zierikzee tot 011s over proza (e
poesie en wekte hij allen op om bovenal cle poe ot
in het leven niet te miskennen maar op te zoel ,n
en aan te kweeken. Onder de vele bijdragen
men daarna ten beste gaf, mogen we niet oriopgemt I
laten het spel en gezang waarop de jonge dai j_
Hoogenboom en Bolle ons vergastten en de verz*
voorgedragen door ons eerelid den heer Bometjn
Ouwerkerk, waarbij we zijn onmiskenbaren dichterbij
aanleg bewonderden en niet minder den eenvoud zi; )r
voordracht. Tot middernacht waren we gezellig bij
en vereenig*den ons geheel met den wenscli waan
de voorzitter beslootnog honderd vergaderingen
deze
Op voorstel van liet bestuur der Botterdam? I
Zal Oostenrijk er misschien in een gedeelte vai.
puin eenige vergoeding vinden voor zijn uitwer
uit Duitschland? Ziedaar vrager! van welker oploi
de naaste toekomst misschien zwanger gaat.
En uri Engeland? Mij dirnkt dat uit alles wi
sedert jaren, vooral sinds den Krimoorlog is vo*.
vallen, ten duidelijkste blijkt dat Engeland slechts
macht ducht, slechts van één concurrent notitie n
en daarom alle anderen staten maar laat gewoi'déi
die ééne macht is Busland, Burinnd dat dé .Bril
Wereldheerschappij in het verre Oosteri bedreigt,
ouden erfvijand, zijn mededinger van drie, vier eeu
Flankrijk ducht Engeland ai sinds lang niet r
Wat heeft Frankrijk Engeland ook ooit kunnen d'
Daarom heeft Engeland zich gedurig al meer én
van het vaste land teruggetrokken. Het heeft Grieken
losgelatende Ionische Bepnblick als een zoetig
aan dat onbestaanbare koninkrijkje geschonken;
heeft het laten geworden; Portugal laten varen
België houdt het nog eeri soort vnii goedige besi
mende hand, van ons neemt 'tgeen notitie.* het
land laat. liet aan zijn eigen lot over en vestigt a*
en uitsluitend al zijne aandacht op het verre 00s
Engeland en Bhsliind ziedaar de twee maohtev
vroeger of later tegen elkander zullen botsèri e"
wereldgeschiedenis weder in een nieuw tijdperk
treden. Maar Busland zal nog langen tijd iu1
hebben om zichwat de verstandelijke krach f
natie betreft, met Engeland te kunnen meten en zD
dié verstandelijke gelijkheid heeft Busland ook nog
aan de heerschappij in Azie. Wordt vervolg
e#..
)d
u.
!e
n,
lel
lie
iet
ik
ikt