\o. 6.
ZATERDAG 21 JAM AKI
•1871. V
A
Buitenlandsch Overzicht.
ge-
^O.
[amliura:
ZIKRIkZEESCIIE COURANT.
igende
ns wijk
draagt
a deze j|
el nog I
ïhtens j
)r het J
inzendt
voor i
astge- J
s. 1
ijzen J
i.
>nder j
van I
loten
n ge-1
Holl.
elling
•ijzen,
orden
oege-
loten
r be~
dan
Kot in
I ver-
op-
P op-
j van
■nede-
maam
Rioten
>men.
regt-
Verscliijnt op WOENSDAG en ZATERDAG
P R IJ Sder AD VERTEN T1N.
10 Cents per Regel. De Inzending kan geschieden uiterlijk tot
Dinsdag en Vrijdag morgen 11 ure.
ABONNEMENTS-PRIJS,
Per drie maanden f 1,— Franco per Post f 1,—
Het Telegraafkantoor is geopend van 1 October tot 31 Maart: Öp Werkdag'ött
Van 8 u. 's voormidd. tot 9 u. 'snamidd. Op Zon- en Feestdagen: \an
89 'svoorm.van 18 en van 79 u. 'snamidd.
Het Postkantoor is geopend met inbegrip van Zon- en Feestdagen
Van des voormiddags van 9Va HVs uur-
namiddags 2 —3
avonds 77\/$
9Va10
[)e Gemeenteraad van Zierikzee
ield den 17 Januari jl. èene zitting waarin werd
ledegedeeld de goedkeuring van eenige raadsbesluiten,
{Missives van de heeren C. J. Znndijk jhr. mr.
-J. S. Boeije en dr. J. K. de Bruijne, berichtende
at zij hunne benoemingen aannemen. - Eene missive
an de kamer van koophandel berichtende de benoe-
iing van de heeren jhr. J. L. de Jonge tot president
ti. H. Gr. Mulock Houwer tot vice-president der
amer. - Het proces-verbaal van de jongste opname
er ontvangerskaswaaruit bleek dat zich in kas be-
ond 1(5652,87. - De opbrengst van de volgende
niddelen in 1870
mÊ de zelkasch 12837,65
de schorgronden - 218,72
graszoden en korenaarde - 18,86
iu-gebruik gegeven gemeentegr. - 40,70
de Avekelijksche marktgelden - 217,025.
Voorts kwamen in behandeling de volgende zaken.
Dp een verzoekschrift van M. van den Ende om vrijstel
ling van do op hem toegepaste boetewegens te late
oplevering van het gebouw der hoogere burgerschool
P wordt besloten op het genomen besluit terug te ko
men. - Op eene missive van de kamer van koophandel
begeleidende afschrift van een adres aan Z.E. den
f minister van Binnen!. Zaken verzoekende het leggen
van een kunstweg door den Anna-Jacoba-Polder en
een berijdbaren dam door het Slaak en verzoekende
de pogingen der kamer te ondersteunen wordt beslo-
ten adhfesk fte- verleen en. De burgemeester deelde
1 mede dat burgemeester en wethouders reeds vroeger
besloten hadden zich omtrent die zaak tot het hooger
bestimr te wenden. - Op een verzoekschrift van J.
van der Linden om vergoeding van schade, wegens
geleden nadeel aan het door hem aangenomen werk
van het maken van een duiker in den Westhavendijk,
wordt inet 7 tegen 5 stemmen afwijzend beschikt. -
Uit de voordracht ter benoeming van eene onderwijzeres
in de meisjesliandwerken, waarop geplaatst waren mej.
A. II. Jansen mej. C. van der Poel en mej. S. P.
van Dishoeck wordt met 7 stemmen gekozen mej. C.
van der Poel. Er waren 5 stemmen op mej. Jansen
uitgebracht. - De gewijzigde begrooting voor het bur
ger-weeshuis werd overeenkomstig het rapport der
commissie ad hoe goedgekeurd. - Een voorstel van
burgemeester en wethouders tot het doen van af- en
overschrijving werd goedgekeurd. - De gewone toelage
aan de onderlinge waarborg-vereeniging voor arbeiders
eu werklieden ad 100 wordt' voor 1870 toegestaan. -
Nadat de raad in besloten zitting was vergaderd ge
weest wordt bij de heropening behandeld eene missive
van den directeur van het telegraafkantoor vragende of
de gemeente genegen zou zijn om tegemoetkoming te
verleenen voor den aankoop van een geschikt gebouw
voor post- en telegraafkantoor. Wordt besloten om
van wege de gemeente te geven de rente van de op
brengst van liet tegenwoordig "gebouw der telegrafie
ten behoeve van bovenbedoeld gebouw voor post- en
telegraaf kantoor waarvoor door het rijk zal aangekocht
worden het tegenwoordig logement "de Kroo n" in
de Meelstraat alhier. - Op voorstel van burgemeester
en wethouders wordt na discussie met 7 stemmen
tegen 5 besloten aan den gemeente bouwmeester den
heer M. Couvéeeene gratificatie van 400 te ver
leenen voor buitengewone werkzaamheden in 1870 door
den bouw der hoogere burgerschool en andere school
gebouwen. - Wordt besloten de rechten der gemeente
op een erf .in de Wevershoek aan W-. Douw af te
staan voor de som van 5. - Het suppletoir kohier
der hondenbelasting over 1870 wordt vastgesteld. -
Aan de commissie voor de gymnastiek-school wordt
bij de toelage van 100 nog eene toelage van 200
verstrekt alsmede het gebouw der voormalige tusschen-
school voor dat onderwijs afgestaan onder verplichting
om gratis onderwijs aan de leerlingen der hoogere
burgerschool te geven. - Wordt toegestaan dat een der
localen der hoogere burgerschool door de hulponder
wijzers worde gebezigd voor het houden hunner
wekelijksche vergaderingen. - Komt in behandeling het
voorstel der commissie van onderzoek der gemeente-
begrooting voor 1871 betreffende liet verleggen van
den straatweg bij het Zelketerrein hetwelk na discus
sie wordt gesteld in handen van burgemeester en
wethouders ten fine van rapport.
Hierna wordt de vergadering gesloten.
Het schijnt dat de Fransche legers slechts op het
einde van den vorst hebben gewacht om hunne offen
sieve bewegingen weer te hervatten en hoe langer zoo
meer blijkt het dat de Pruissen de weerstandskracht
van de Fransche natie veel te laag hebben gesohat.
Een blik op 'tgeen er in de laatste maand op het
oorlogstoon eel is voorgevallen doet ons ziendat
niettegenstaande de enorme verliezendie de legers
van Faidherbe, Chanzy en Bourbaki geleden hebben f
niettegenstaande de ellende, die de oorlog over Frank
rijk reeds heeft gebracht en de donkere vooruitzichten,
de natie als zoodanig er niet aan denkt om vrede te
vragen iedereen bereid is zich nog zwaardere offers
te getroosten dan hij reeds gebracht heeft. Overal
w var de Pruissen hebben aangevallen zijn zij over
winnaars gebleven. De armee van v. Manteuffel in het
IVoorden (nu gecommandeerd door v. Goeben)
heeft Faidherbe verhinderd voorwaarts te dringen.
Toen deze den 4 Jan. bij Bapaume eenige voordeelen
had behaald zag hij zich toch spoedig genoodzaakt
met verlies van een aantal gevangenen eene rugwaart-
solie beweging te maken. Het corps van Chanzy,
hetwelk door een' stouten tochtnaar men meende
het ontzet yan Parijs mogelijk zou maken, werd door
den hertog van Mecklenburg aangevallen en in wan
orde achter lc Mans teruggedreven. Meer dan 20000
gevangenen vielen den Pruissen in handen en lui.Ie
verkondigden zij dat het Loire-loger vernietigd was.
Bourbaki en Garibaldi trokken in de Vogezen voort
en 't scheen een oogenblik alsof v. Werder, na Dy on
verlaten te hebben, niet meer in staat zou zijn Belfort
te blijven belegeren. Maar toen hij versterking had
bekomentastte hij Danjoutin aan en de do.or de
Franschen behaalde voordeelen werden ruimschoots
opgewogen door de inneming van dit dorp, waardoor
tie beschieting van Belfort gemakkelijker wordt. Zon
der overdrijving berekend hebben de Franschen in
't geheel meer dan 60000 man verloren benevens een
aantal stukken geschut en een groote voorraad munitie.
Voor Parijs zenden de getrokken kanonnen van Krupp
hunne granaten en bommen in de stad en meer dan
eens heeft de brandende wereldstad een bloedrood
licht verspreid over den eens zoo heerlijk schoonen
omtrek, die nu in eene woestenij is verander.';, waarin
niet menschenmaar alleen soldaten kunnen wonen.
En toch hebben de Pruissen niets gewonnen. Volgens
de laatste berichten staan, de Fransche armeen even
sterkzoo niet sterker dan vroeger tegeuover den
vijand. Zoodra het weder het toeliet is Faidherbe
weder voorwaarts gerukt en heeft op nieuw Albert
dat in den laatsten tijd nu eens door Pruissen dan
weer door Franschen bezet wasin bezit genomen.
Het leger van Chanzy is inet 50000 troepen uit
Cherbourg versterkt en Duitsohe officieren getuigen
dat de artillerie der Franschen beter dan ooit bediend
wordt. Geen wonder, daar men nu bijna alle marine
soldaten van de vloot heeft gehaald en ze als artille
risten bij het leger heeft geplaatst. Een niet gering
voordeel, daar de overmacht der Duitsoliers voornamelijk
steunt op hunne artillerie en cavallerie. De Franschen
hebben bepaald gebrek aan goede ruiterij en voorloopig
kan daarin niet worden voorzien. Maar wanneer een
maal liet leger' van Chanzy'gereorganiseerd is zal ook
deze waarschijnlijk het voorbeeld volgen van Faidherbe
en zullen de omstreken van Orleans op nieuw het
toon cel worden van een' bloedige# strijd; Reeds nu
meldt de telegraaf .dat er op den avond van den 15
Januari een levendigvoorpostengevecht heeft plaats
gehad dat langzamerhand het karakter aannam van
een slag. Het 16e corps vocht met wanhopendeu
moed. Een ander corps geraakte in verwarring maar
het leger kon zich in zijne versterkte 'posities terug
trekken zonder eenig verlies: Voor 't-oogenblik is de
aandacht bovenal gevestigd op Bourbaki én Garibaldi i
die naar men meent thans gezamenlijk over 100,000
man kunnen beschikken. Hun plan is duidelijk. Zij
zullen v. Werder moeten slaan eu Belfort moeten ont-
zetten om een steunpunt voor hunne verdere opératies I
te hebben. Daarna zullen zij door den Elzas moeten
oprukken zich meester maken van de spoorweglijn f
die langs Luueville loopt en dc voornaamste coinrau-
nicatie onderhoudt met Duitschlan.cl Misschien zoit I
dan ook Nancy en de lijn Thionville bedreigd worden. I
Met de uitvoering van dit plan is - reeds, een aanvang!
gemaakt. Reeds den 15 viel Bourbaki v. Werder aan P
en bezette Montbeliardeen gewichtig strategisch 3
plint benevens zeven andere dorpen. Het schijnt dab A
v. Werderhet gewicht van den toestand begrijpende j*
allo krachten inspant om liet verder voortdringen te r
beletten. Den 16 nieuwe gevechten zonder dat er f
eene bepaalde beslissing viel. Maar dat in de Duitschö j"
berichten niet meer gewag wordt gemaakt vankrijgs- a
gevangenen bewijstdunkt ons s dat de strijd een
ander beloop heeft dan wij gewoon, zijih Generaal
v. Glumor en v. Werder mogen beweren dat hunne
verliezen gering zijn Julius vou Wickede heeft ons 5
geleerddat Manteuffel en de overige Duitsche gene- ie
raals in Frankrijk reeds hebben geleerd hoe men gunstige ju
verslagen van gevechten kan leveren a la Napoleon. )n
Dinsdag den 17 heeft Bourbaki den strijd hervat en 'e
welzooals een telegram uit Pruntrut meldtlangs de ;u
gansche linie. Den vijand geen rust laten schijnt het ,u
parool te zijn. Altijd voorwaarts Huizende mogen >e
vallen, 't vaderland is meer waard dan duizenden zijner ft
kinderen. |u
Die vallen, vallen met eetfe» Hunne plaats zal wor-et
den ingenomen door tienduizenden die uit het Zuidert ia
en uit het Westen haardsteevrouwen en kinderen heb- ie
ben verlaten op de roepstem van den agitator Ganibetta< )r
We vervloeken den krijg, met vreugde hebben we begroet »e
)t
'Ei
Losse Goedachten over den
YBEDÉBOIVD.
//Zalig zijn de vredemakers" werd reeds in de
oudheid gezegd. Zonder bedenking mag men ook de
bedoeling van den vredebond edel en humaan noemen.
De oorlog is een kwaad en kan dat kwaad wegge
nomen of verhoed worden 't zal der menschheid tot
een zegen zijn.
Zal men door een vredebond in den vorm eener
burgerlijke vereeniging dat grootsche doel bereiken
Optimisten meènén ditdoch bedaard nadenken wekt
de vrees op dat men alleen een ijdele poging te meer
zal kunnen tellen en dat na het bedaren van de vrede
bondsmanie de zaak zal wegsterven zonder vrucht te
hebben opgeleverd.
Wat men tot heden heeft gezien van den jongen
vredebond even als van alle vroegere dergelijke ver-
eeuigingenen vrëde-Congrësseii laat zich samen vatten
en karakfceriseeren door weinige woorden .- onstuimige
vergaderingen gloeiende redevoeringen, krakeel, ijdele
petitien contributie verslagen druk- en schrijfwerk,
opgewekte hartstochten vechtpartijen met pen en vuist,
politie en sluiting van de deur.
Toch is het wel een goed teeken des tijds dat
de oprichters van vredebonden hier en daar mede
werking en sympathie ondervinden. Men mag daar
een bewijs in zien van de waarheid, dat ook de natiën
elkander, de oorlogsplagen niet opleggen uit lust tot
plagenmaar dat zij veeleer door ernstige motieven
buiten hun macht en tegen hun wil tot die bloedige
processen worden gebracht.
In onze dagenwaarin ieder meent van alles
te wetenzou men bijna kunnen zeggen dat er drie
ërlei politiek bestaateen populaire politiek die ieder
meent te verstaan en die zoo tamelijk onschadelijk is,
een hoogeremeer eigenlijke politiekdie door de
mannen van het vak als een wetenschap volgens zekere
regelen beoefend wordten nog een die voortvloeit
uit de onderlinge betrekkingen, reactie en tegenstrijdig
heid der elementen waaruit de natiën bestaan. De
eerste politiek leidt niet tot oorlogde tweede som
tijds de derde drijft er vaak toe met onweerstaan
bare kracht.
Dat het oorlogvoeren een soort van vorsten lief
hebberij zou wezen houd ik voor een groote dwaling
vooral in de nieuwere tijden de oorzaken der oorlogen
liggen veel dieper.
Een vredebond kan alleen iets te beteekenen
hebben wanneer hij alle menschen uit alle landen
omvat. Dit te verwachten binnen de eerste duizend
jaar houd ik voor een utopie.
De vredebond kan er toch een stap toe wezen, kan
een zaadkorrel zijn - Ik heb er niet veel verwachting
van. Een vingerhoed water uit de Zuiderzee geschept
kan men een begin van droogmaking dier plas noemen,
doch niet wel anders dan met een glimlachend schou
derophalen. Alen zal nu nog niet veel anders kunnen
tot stand brengen dan een soort van zustervereeniging
der bekende Internationale. Zou dit wenschelijk zijn
Blijft de vredebond lokaal, d. i. omvat hij slechts
een bepaald land dan is hiervan het gevolg dat dit
land zich a la merci stelt van zijn buurman, die zoo
achterlijk is nog 'een leger te blijven onderhouden. In
geval van verovering doet de overwinnaar van de
vrienden des vredes natuurlijk dadelijk hun werk te
niet en geeft hij hun een geweer in handendoch nu
om voor hem te vechten als 'tnoodig is.
Tot afschaffing van den oorlog zijn onderschei
dene middelen denkbaar Eene algemeene overeenkomst
der regeeringen ozn op eenmaal al hunne wapenen te
vernietigen en alle versterkingen te slechten. Om even
wel tot die gezegende overeenstemming te komen zullen
er nog wel wie weet hoeveel eeuwen ontwikkeling
noodig zijn. De algemeene volkswilmaar de volstrekt
algemeene en van alle volken anders ontstaat er biu-
nenlandsche krijg over de vrede-kwestieof levert
zich het niet gewapende volk over aan het wel gewa
pende. De volksvertegenwoordigers kunnen alle -geld
middelen voor een oorlogsbudget afstemmen en zoo
het onderhoud eens legers onmogelijk maken. Maar
zoo niet in alle staten te gelijk ditzelfde geschiedt
wordt de eerste goedwillige er al wederom het slacht
offer van.
In de laatste eeuwen hebben de staatkundigen
van Europa het behoud des vredes gezocht in een juiste
machtsverhouding der staten. Veel vóór veel tegen
ook. Het eeuwigdurend balanceeren om den vrede is
tevens ook een voortdurend dreigement met oorlog. Wape
ning en krachtige wapening is zoodoende een ruim
zoo goed middel tegen den oorlog geworden als ont
wapening. Deze politiek heeft van lieverlede de uitbreiding
der strijdkrachten van de meeste staten ten gevolge
gehad* en geleid tot uitputting van de beste krachten
der volken. Vele oorlogzuchtige vorsten uit de oude
tijden durfden nauwlijks droomen van legers zoo groot
als tegenwoordig de normale staande legers van hunne
vredelievende nazaten zijn. Is dit vooruitgang of ach
teruitgang
De meeste vredebonden hebben een republikeinsohe
meestal socialistische, klem- en in de eerste plaats de
strekking geopenbaard om het zwaartepunt der politiek
in „liet volkte leggen. Men wane echter niet dat-de
republieken minder oorlogvoeren dan de monarchieën.
De geschiedenis bewijst het tegendeel.
De strekking van den vredebond ontaardt zoo
licht, omdat politieke drijvers en woelgeesten juist zulke
vereenigingen kiezen tot hun veld ter exploitatie.
Wanneer b. v. in een vredebonds-vergadering het- be
sluit wordt aangenomen om het initiatief van oorlog
en vrede aan den koning te ontnemen en naar de
volksvertegenwoording over te brengen dan is dit niet
meer vrede maken maar strijd voeren tegen het koning
schap. Zoo wordt vrede vrede een leus waaronder
de revolutionaire woelingen kunnen gestaakt worden.
- Het verschijnsel dat afdeelingen van den vredebond
spoedig vele leden tellen is bedriegelijk. Men kan
tegen geringe contributie'gemakkelijk veel leden win
nen vooral onder de werkende klassen maar wat be-
teekent dit'? De menschen zullen mogelijk naïef genoeg
zijn .oil! te deuken dat hunne deelneming er aan zal
'helpen vrijstelling van den militiedienst te verkrijgen
Voor huuïie zoiien. Men zou ook wel veel deelnemers
kunnen verkrijgen aan een iederwerhna.neikenZondag
eengrootstnkoleeschindenpotbezorgend-verbondZou 't iets
helpen
Een permanent congres van alle volken (het
denkbeeld van Garibaldi c. s.) is een schoone droom.
Er zou immers al spoedig gevochten worden om de
meestö stemnlen in dit congres te verkrijgen en zoo
de wereldheerschappij te winnen? Gaf men in zulk
een congres elk vertegenwoordiger zooveel stemmen
als zijn land inwoners telde- welnu dan was dat
feitelijk de oplossing van alle staten in één of twee
der grootste. Bracht elke staat op dat congres slechts,
ééne stem uit't was even onrechtvaardig tegenover
de groote staten.
//Recht gaat boven macht zegt men maar wat
is recht zonder macht Wat is de rechter zonder
sterke dienaren die zijne rechtspraken beteekenis ge
ven. En wat beteekent het recht van een volk als
't ook de macht niet heeft zijn recht te doen gelden
Hieruit volgt nog niet dat de stelling omgekeerd kan
worden //macht boven recht maar wei dat een volk
niet lichtvaardig zichzelven moet buiten staat stellen
zijne rechten te handhaven.
Als een vredelievend volk wordt aangevallen of
ernstig bedreigd dan is de Oorlog niet te vermijden, ten
zij men aamieme dat steeds de ongerechtigheid moet
zegepralen
Vele oorlogen hebben gezegende gevolgen gehad;
Men onthoudt het kwdde echter beter dan het goede;
Zoo lang er verschillende nationaliteiten en zeer
verschillende godsdiensten bestaan zal er ook aan
leiding blijven bestaan tot botsing en strijd tussöhen de
volken.
In absoluten zin zijn de belangen van handel eit
industrie over dc geheele aarde dezelfde maar vol
gens de opvattting der afzonderlijke volken strijden die
belangen menigmaal. Wie zal al die niillioerifen dwa
lenden op eens tot goede staathuishoudkundigen maken?
De geheele geschiedenis leert ons dat verlichting
en ontwikkelingzoowel in het maatschappelijke als
godsdienstigeleidt tot veredeling, verheffing, vrede
in den waren Zin. Maar de ougerechtige en de dui
sternis gaan'met geweld te werk en daarom moet het
licht en het recht ook niet van stoffelijke macht ont
bloot worden. De geschiedenis leert verder dat bijna
alle groote stappen tot den vooruitgang niet zonder
bloedigen strijd konden gedaan worden.
Zierikzee Januari 1871.
WERTHEK;
lie
aet
•ik
ikt
