DE.1
"No.' 104.
WOENSDAG 28 DECEMBER
1870.
J. H. de Laat de Kanter.
BUITENLAND.
ZIERIKZEESCHE ««AST.
Verschijnt op WOENSDAG en ZATERDAG
P R IJ de-p ADVERTENTIE N.
10 Cents per Regel. De Inzending kan geschieden uiterlijk tot
Dinsdag en Vrijdag morgen 11 ure.
A B 0 N N E M E N T S-P R IJ S.
Per drie maanden f 1,Franco per Post f 1,25.
Het Telegraafkantoor is geopend van 1 October tot 31 MaartOp Werkdagen
Van 8 u. 's voormidd. tot 9 u. 's namidd. Op Zon- en Feestdagen: Van
89 's voorin.van 13 en van 7 -9 u. 's namidd.
Het Postkantoor is geopend met inbegrip van Zon- en Feestdagen
Van des voormiddags van O1/.TI1/'» uur.
namiddags 23
avonds 77l/s
O1/»10
a
a
A
w
ES
ca
a
Pi
TET.D
verkiezing van een lid voor
!-ie Provinciale Staten in liet
district Goes.
(Ingezonden.)
Eerstdaags zullen de Zuid-Bevelandsche kiezers be-
lissen of er een liberaal of een conservatief lid in de
'rovinciale Staten zitting zal nemen dewijl er eene
jerstemming moet plaats hebben tusschen Jhr. Mr.
J. Pompe van Meerdervoort die 329 stemmen
-erkreeg en Mr. J. H. de Laat de Kanter welke
298 bekwam. Zij die in het schoone Zuid-Beve-
iand inzonderheid in het middelpunt Goes het
oelen en werken tusschen liberalen en conservatieven,
'.ij liet slechts vluchtighebben gadegeslagenvooral
lij en na de verkiezing van Mr. P. H. Saaymans
Vader tot lid van de Tweede Kamerzullen besef-
;en welk een strijd er opnieuw te wachten is. En
;een wonderhet geldt telkens de zegepraal van twee
litersten het licht of de duisternis van het vooruit,
f van het achterwaarts tot voor 1848 of tot bij de
jaren 1618 en 1619. Telkens stellen de partijen zich
•cherper tegenover elkaartelkens zoeken beide hare
reuzen uit te breiden, telkens worden de lijnen
juister afgeteekend.
Goes, de sta l zoowel als het landis een kweekplaatseen
iroeinest der orthodoxie. Nergens tiert ze weliger
nergens heeft ze zooveel kerken en scholen nergens
rordt het wroeten en sjouwen der conservatieven en
orthodoxen met beter uitslag bekroond: gezegend zeg
den zij.
Lang een eiland in den vollen zin des woordsis
de nieuwe de vrije milde geest er slechts langzaam
eu nog nauwelijks tot de helft der bewoners doorge
drongen. En waar hij zich tracht te verheffen en met
zijn voorstuwende kracht de overhand dreigt te krijgen,
zich aan de gausche schare wil meedeelendaar staat
thans feller dan ooit eene machtigesterk drijvende
partij gereed om den nieuwen levensgeest te verstikken,
de nieuwe leer in oude verstijfde vormen te wringen.
Van drie vierde der bevolking is de grondtoon
orthodox-conservatief. Men heeft dus slechts de- ak
koorden in dien toon aan te slaan om uitstekend te
slagen. Nergens speelt de orthodoxie dan ook mooier
hare rol. Men mag er weten dat een komeet een
star met een staart is maar met dat licht moet men
dan ook tevreden zijn. Te velen zijn er helaas mee tevreden!
Zie slechtsom dit ten volle bewaarheid te -zien, op
den hevigen strijd in den Gemeenteraad te Goes op
de verkiezing van Mr,. P. II. Saaymans Vader thans
vermaard door zijne ellenlange 'redevoeringendie
waarschijnlijk alleen door zijne kiezers gelezen worden,
doch voor wien Mr. de Kanter moest zwichten.
Te vergeefs snort gedurende twee jaren de locomotief
van Goes naar Bergen-op-Zoomte vergeefs drukte
en verkeerte vergeefs wisselingwrijving van ge
dachten. Stoom en drukte schijnen niet bij machte
den ouden muffen dampkring weg te vagendie lood
zwaar omknelt of benevelt. Het eenzijdig provinci
alisme,. onvatbaar .voor licht en leven, wil er niet
wijkenen hoe meer het licht zoekt door te breken
hoe grooterhoe dikker en dichter de orthodoxen en
conservatieven hun mystiek gordijn weven. Zielver-
kneuterend werken zij er achter en zeggen
Wij zien geen licht,
Ergo kan 'tniet schijnen.
Gaat dit nu zoo voorten vormen de liberalen te
Goes en op het platte land - wij raden hun ernstig
aan dit te doen - geen aaneengesloten korps dan
zal binnen weinige jaren geheel Goesgeheel Zuid-
Beveland in een ondoordringbaren conservatief-or-
thodox-katholieken mantel gehuld zijn waarop elke
lichtstraal afstuit als een kogel op een baal katoen.
Maar de liberalen zullen dit voorkomenzullen
waken eendrachtig strijden en toonen dat al is
Otto Verhagen hun ontvallen en al heeft Mr. de
Kanter door den drang der lichtschuwers den
Goesschen raad veriaten daarmee de liberale vaan niet
is neergehaaldde liberale beginselen niet zijn onder
gegaan. Neen krachtig opgestaan en moedig als één
man voorwaarts getreden. Het licht zal zegepralen.
Keeren wij thans tot onze personen terug.
Jhr. mr. J. J. Pompe van Meerdervoort schoon
zoon van voornoemdeu mr. P. H. Saaijmans Vader
in diens plaats naar wij meenen onder het ministerie
Heemskerk, benoemd tot lid der rechtbank te
Goes en later ook in diens plaats door de orthodoxen
in den Gemeenteraad gekozen is een waardig opvolger
en dient zijnedat is de orthodoxe- en conservatieve
partijwaarvan hij hoofd of medeleider is uitnemend.
Zij kon dan ook voor deze zaak geen beter candidaat
stellen. Ten bewijze daarvan gaven 329 kiezers hem
hunne stem.
MV. J. H. de Laat de Kan ter advocaatpro
cureur schoolopziener enz.vroeger lid van de Tweede
Kamer en van den Gemeenteraad staat om zijn zuiver
liberale beginselen om den uitnemenden tact waarmee
hij die ontvouwt en verdedigtom zijne algemeene
en degelijke kennisom zijn royaal en rechtschapen
karakterbij allen, liberalen en conservatievenhoog
aangeschreven. Wie herinnert zich niet met genoegen
zijne klemmende zaakrijke vertoogen zoo in de Tweede
Kamer 'als in den Gemeenteraad en het nut dat hij in
beide gesticht heeft Wat hij aanraakt wordt goud
onder zijne handen. Menig citaat uit zijne redevoe
ringen zou dit kunnen staven. Mr. de Kanter is
een man met uitmuntende antecedentenen gewis
konden ook de liberalen geen betere keuze doen. Hij
verkreeg echter om de aangestipte redenenen door
de verdeeldheid der liberalenslechts 298 stemmen.
Waar beide candidaten zoo uitstekend zijn daar kan het
niet anders of er zal een hevige strijd gestreden worden.
Elk candidaat zouieder op zijn standpuntieder
voor zijne partijeen waardige plaats in de Provin
ciale Staten vervullen. Toch verdient mr. de Kanter
èn om zijne beginselen èn om zijne antecedenten verre
de voorkeur., en dat hij de meerderheid zal behalen
is naar ons inzien niet twijfelachtigmits men slechts
eendrachtig handele.
Welaan dan liberale kiezers van Zuid-Beveland als
één man opgestaan consequent en eenparig gehandeld.
He twee fractien der liberale partij waarvan de eene
zetelt in het oostelijk- en de andere in het westelijk
deeldeden zeker verkeerd door aan hunne illusie
om ook een caudidaat te hebbenbot te vieren en
daardoor aan H. P. Hominicus 69 en aan Mr. C.
van Citters -36 stemmen te geven. 96 stemmen gin
gen door die verbrokkeling voor de liberalen verloren.
Zulk een dwaasheid is alleen goed voor de tegenpartij.
Met grond kan men verwachten dat zij hare fout
zullen goed maken, en dat deze deelen met de liberale
kiezers uit Goes en het geheele Zuid-Bevelandvoor
de zegepraal hunner beginselen, trouw zullen opkomen,
zich niet zullen laten bedotten door de zalvende aan
bevelingen der orthodoxen en conservatieven maar
gezamenlijk hunne stemmen zullen uitbrengen op Mr.
Gelijk bekend is is er geen groote stad in Europa,
waar de scherpe winterkou onaangenamer gevoeld wordt,
dan in Parijs. Men herinnere zich slechts de klachten
die in gewone tijden bij het dalen van den thermometer
door de Parijsche bladen als om strijd worden aange
heven. Ook bij de komst der koude winternevels in
dit jaar werd omtrent dier slechten invloed op de
wachtdienst op de wallen veel verhaald,dat den lach
lust der Buitschers wekte. Nu denke men zich echter
den tegenwoordigen exceptioneelen toestand der arme
stadswijken en en men zal zich de vrees voor opruer
kunnen verklarendie onverholen in de laatst ver
schenen bladen van Bordeaux wordt uitgesproken.
Zeker zal het verbruik van brandstoffen en verwarmende
levensmiddelen bij de tegenwoordige koude heel wat
sneller gaan dan bij een zachten winter. Be vrolijke
vorst bij een koude van 5 graden is daarom van groot
belang bij de insluiting der hoofdstad. Be Duitsche
troepenaan koude gewoonzullen minder lijden dan
bij vochtig, weder en het transport op de doorweekte
wegen in den omtrek van Parijs wordt er veel ge
makkelijker door. Bat het uitvalleud leger van generaal
Trochu onder zulke omstandigheden weer onrustig
begint te worden, laat zich begrijpen. Ook de Fransclie
mobielen iu de oefeningslègers bij Conlie enz. zullen
indezen tijd te meer lijden, naarmate het hun meer
aan het noodigste ontbreektgelijk de patriotische op
roepingen bewijzen die reeds voor de ingevallen vorst
vol warer van droevige" schilderingen omtrent hun
gemis aan kleeding, dek enz.
Be correspondent van Daily News te Havre doet
een verhaaltje, waaruit blijkt, hoe de Duitsche legers
aan zooveel plaatskennis in Frankrijk komen. Voor
ongeveer een week, zoo schrijft hij, hielden zes Prui
sische ruiters in de stad Saint Jtomain stil voor een
zeker kofiijhuis en eischten per man een flesch wijn.
Be waard bracht den vijanden zijns vaderlands den
begeerden drank en keek ze daarbij met geen vrien
delijk gezicht aan, toen hij meende een der Ulhanen
te herkennen. Hij vertrouwde zijne oogen niet., wreef
ze zich nog eens goed uit en zag- toen den ruiter nog
eens aan. //He, Monsieur, riep hij uit, ik dacht wel,
dat ik u kendenu herinner ik mijdat ik uw gelaat
voor den oorlog dikwijls in deze streek gezien heb."
Toen bleek hetdat twee der dorstige Ulanen vroeger
trouwe bezoekers van den waard geweest warenbeide
toch waren werkzaam geweest op een kantoor in Havre
en plachten Zondags een wandeling te doen naar
Saint ltomain. Be correspondent, geraakt bij deze ge
schiedenis bijna in extase en roept uitHoe kan het
ons nog verwonderen, dat Duitschland in dezen veld
tocht zoo gelukkig is? Hoe kan het ons verwonderen,
dat de Buitschers in de geografie van Frankrijk zoo
thuis zijn, als zij hun voortroepen doen bestaan uit
mannen, wien elk paaltje aan den weg bekend is?
Voor eenigen tijd werden drie Franctireurs door
Badensche troepen opgehangen. Ten gevolge daarvan
wendde zich de overste Bourens met het volgend
schrijven tot generaal von Werder: Mijnheer de generaal!
Ik heb vernomen, dat drie mijner Franctireursdie
door uwe soldaten gevangen genomen werden, zijn
opgehangen, Ik verzoek u mij te willen mededeelen
of dit geval een op zich zelf staand feit. is, dat zich
niet weer herhalen zal. Werd deze wijze om gevangenen
te behandelen tot regel, zoo zou ik mij genoodzaakt
zienmij daarvoor genoegdoening te verschaffen op de
70 Duitsche gevangenen, die zich tegenwoordig in mijne
handen bevinden. Generaal von Werder gaf op dit
schrijven het volgende antwoord: Mijnheer de overste!
Ik heb bevel gegeven om onderzoek te doen naar het
geval mij door u meegedeeld. In elk geval echter
haast ik mij, u de ve -klaring te geven, dat soortgelijke
dingen niet meer voorkomen zullen, dat ik nooit
veroorloven zal, dat een krijgsgevangene wordt aan de
galg gehangen.
Uit Autun wordt 13 Dec. aan het ,/Giornale
di Forino" geschreven: Heden werd Chernier, com
mandant der guerilla in het oosten, gedegradeerd,
omdat hij niet alleen met zijn bataiüon voor den vijand
is op de vlucht gegaan, maar zelfs aan Menotti, die
hem het bevel gaf tegen de Buitschers op te trekken,
ten antwoord gegeven had, dat hij aan Italiaansche
generaals in Frankrijk niet gehoorzamen wilde. Men
verwacht thans de toestemming der regering te Bor
deaux om hem te fusilleeren.
-A.ndei*ïiacll 23 Dec. Heden verscheen
alhier op hei militaire bureau de nog sterke 76jarige
voormalige vaandrig Karl Friedrich Beiuzom op
nieuw in het leger een plaats te verkrijgen. Be va
derlandslievende krijgsman heeft reeds de vrijheidsoor
logen medegemaaktden lsten Nov. 1813 werd hij
in het leger opgenomen en diende er 25 jaren.
21 Dec. Be gouverneur van
Hanstein heeft de volgende proclamatie gericht aan
de tegenwoordige krijgsgevangenen://Aan de krijgsge
vangenen wordt hierbij ter kennisse gebracht, dat zij
van heden af aan de strenge toepassing der krijgs-
strafwetten worden onderworpen. Dientengevolge heeft
ieder, die van dit oogenblik af zich aan eene der in
de strafwet omschreven vergrijpen schuldig maakt
daarvoor veel strenger straf te verwachten dan in
vredestijd. Allen, die geweld gebruiken tegen hen, die
over hen gesteld zijn, hetzij ten aanzien der troepen,
om hunne kameraden tot insubordinatie aan te zetten,
hetzij slechts zijdelings zulk een poging steunende
worden met den dood gestraft; zij, die in tegenwoor
digheid der troepen gehoorzaamheid weigeren aan deu
over hen gestelde, worden met 20 jaren dwangarbeid,
zij, die door zich niet te onderwerpen aan de voor
schriften van den militairen dienst de uitvoering dezer
voorschriften schaden of dreigen te schaden worden
met levenslangen dwangarbeid gestraft.
Met den dood gestraft worden verder zijdie zich
open-of heimelijk met den vijand in verbinding stel
len en daardoor de Duitsche troepen of den Duitscheu
bond nadeel bezorgen.
ÜJXSSei, 21 Dec. Heden nacht 12 uur kwam
een trein met 1500 gevangen Franschen van de Loire-
annee onder begeleiding van 80 Beiersche en Pruisische
landweermannen aan het station aanzij moesten nog
heel wat verder; daar echter het grootste deel in open
wagens lag en er reeds een man was doodgevroren
zoo had de officier, die het commando voerde, zich
tot dit. station gewend en verzocht, dat den gevangenen
te Kassei eenige verkwikking mocht worden bezorgd.
Dientengevolge bleef de trein hier staan en werden
de gevangenennadat zij op het station waren ver
kwikt, hier en daar onder dak gebracht, 's Avonds
8 uur was eveneens een trein met 800 gewonden en
krauken van het Duitsche Loire-leger aangekomen
welke grootendeels op nieuw verbonden en zorgviddig
verpleegd werden. Bit was te meer noodigomdat
de arme zieken nog den gansehen nacht doorrijden
moesten, voor zij de plaats hunner bes emming be
reiken konden.
Praagsche dagbladen verhalen de volgende pi
kante geschiedenis: In het hotel van Noel zette zich
gisteren een jonge nette luitenantaan de officierstafel
en begon een gesprek met den hier met verlof zich
bevindenden luitenant-kolonel. Den laatste trof liet dat
de jonge luitenant, die nauwlijks 16 jaar oud kon zijn,
verscheidene malen zich grovelijk vergreep aan het
officiers-reglement en omtrent dienstzaken een sterke
onbekendheid verried. Hij bemerkte, dat de jonge
man zelfs niet eens officier was en zond oin de politie,
die hem dadelijk in een rijtuig naar de hoofdwacht
bracht. Eindelijk in de gevangenis gebracht, werd hij
's avonds laat nauwkeurig gevisiteerd daar meu be
vreesd was, dat. hij wapens bij zich had. Be cipier,
men dat was opgedragen, ontdekte daarbij weldra genoeg-
om hem verschrikt te doen ophouden, daar het ver
moeden bij hem rees, dat de luitenant een vermomde
vrouw was. En zoo was het ook. Be dadelijk er bij
geroepen cipiersvrouw bevestigde het. Be verkleedde
verkreeg dadelijk vrouweukleeding en bekende dat
zij Amalia F. heette.
In haar vroegste jeugd reeds had zij graag jongens
ki eer en gedragen. Haar moeder had die hartstocht
lang tegengegaan maar eindelijk toegegeven. Ze werd
als knaap gekleed verscheidene jaren in de woning
barer moeder door studenten onderwezen en toonde
daarbijTvoornl voor cle technische wetenschappen groote
voorliefde. Be onderwijzers hadden nog jaren daarna
geenerlei vermoeden dat zij aan een meisje onderricht
gaven. Later moet zij als student gekleed zelve lessen ge
geven hebben aan kinderen of wel als klerk geiverkt
hebben op kantoren. Hare liefde voor haar mannenrol
nam met de jaren toe en reeds in die mate had zij
er zich in gevoegddat ze zelfs aan andere meisjes
het hof had gemaakt. Ze trad nu onder deze dan
weer onder een anderen naam op maar altijd met
een' adelijken titel. Onder den naam van vorst
Batthvannivan baron Raitzenstein enz. gaf zij wis
sels uit tot voor 200 6. Ze droeg bij zich een valschen
pas en andere soortgelijke papieren doopbewijs wis
sels en schuldbrieven. Haar laatste amourette had zij
sedert Mei van dit jaar met een meisjedat haar
dikwijls met geld hielp. Gewoonlijk droeg zij rouw
kleederen, naar zij voorgaf over haar gestorven verwante,
de gravin Cavriari. In hotels en zelfs in huiselijke
kringen gedroeg zij zich geheid als een jong heertje.
Zij rookte Virginia-cigaren dronk bier in groote
hoeveelheid en wilde ook leeren paardrijden. Toen
zij gisteren avond reeds in vrouwenkleeding tegenover
haar geliefde gesteld werd was deze bijna sprakeloos
en wilde niet aan de werkelijkheid gelooven tot dat
de p-eudo-luitenant, haar zelf lachend verzekerde dat
hij een meisje was. Eerst scheen de vroegere
geliefde daarover tranen te willen storten maar
weldra kwam zij het te boven en barstte toen in een
luid gelach uit. Gedurende geheel het verhoor en de
ontmoeting met haar geliefde bleven Amalia F. de
manieren bij van een man. Zij is wegens bedrog en
vervalsching in geschriften in handen gesteld van het
gericht.
Rijssel26 December. De Impartial ont
leent aan den Progrès du Nord de dépêche
van den generaal Faidherbe aan den prefect
van liet departementbetreffende den slag bij
Pont-Noyelles. In die dépêche weidt het vol
gende gezegd
„Het Noorderlegerdat, bij een koude van
4 graden vorst (Celsius)op het slagveld den
nacht had doorgebrachtis tot 2 ure des na
middags in een afwachtende positie gebleven
om te zien of cle Pr nissen op nieuw zouden
beginnen. Daar de vijand niet kwam opdagen
is ons leger zijn kantonnementen nabij Albert
gaan betrekken in plaats van de dorpen die
bet te voren bezet haden die voor de helft
tijdens het gevecht afgebrand zijn."
De Propagateur van Kijssel maakt de vol
gende dépêche van den majoor-generaal aan
de prefecten hekend. Het stuk is gedagteekend
van den 23 des middernachts
„Op alle punten van Daours tot aan Oon-
tay wordt slag geleverd. Ons succes is vol
komen op den rechtervleugeldoch onbeslist
op den linker. In liet centrum hebben wij
het dorp Pont Noyelles, dat afgebrand is,
niet kunnen hernemen. Wij brengen den nacht
op het slagveld door."
Uit Bordeaux wordt van den 24sten December
gemeld Gisteren avond hebben de troepen
onder hevel van generaal Chanzyzich in een
hevig gevecht staande gehoudentegenover de
troepen onder bevel van den hertog van Mecklen
burg. De Franschen hielden de hoogten bezet,
waarop de Duitscbers een heftigen aanval deden:
Zij werden echter met een moorddadig vuur