No. 101.
ZATERDAG 17 DECEMBER
1S7Ü.
5 BÜTTË¥ï7ANDr~
BIN NE NL A NI).
mmmmw coïrant.
Verschijnt op "WOENSDAG en ZATERDAG
PRIJS der ADVERTENTIËN.
10 Cents per Regel. De Inzending kan geschieden uiterlijk tot
Dinsdag en Vrijdag morgen 11 ure.
ABONNEMENTS-PRIJS.
Per drie maanden ƒ1,Franco per Post 1,25.
Het Telegraafkantoor is geopend van 1 October tot 31 Maart: Öp Werkdagen
Van 8 u. 's voormidd. tot 9 u. 'snamidd. Op Zon- en Feestdagen: Van
S9 'svoorm.van 1—3 en van 79 u. 'snamidd.
Het Postkantoor is geopend met inbegrip van Zon»- en Feestdagen
Van des voormiddags van 9Vs11 Va nur.
namiddags 23
avonds 777s
9Vs10
KAMERNIEUWS.
Aan den minister van buitenl. zakenmr. F. W.
Roest van Limburg is op zijn verzoek eervol ontslag
verleend, ingaande den 12 dezer, en het beheer van
zijn departementad interim opgedragen aan den
heer J. J. van Muikenminister van oorlog.
In de heden namiddag gehouden zitting
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal heeft
de minister van marine eenige mededeelingen
gedaan betreffende de nu bestaande ministerieele
crisis. Door den heer Jonckbloet werd op
eene spoedige, beslissingdienaangaande aangedrongen.
Den heer de Casembroot is verlof verleendom op
een nader te bepalen tijd de regering te interpelleren
aangaande de uitzetting van gevluchte krijgsgevangenen.
De heer van Sypestein heeft gelijk verlof bekomen
met betrekking tot de geruchten omtrent de overgifte
van de Kust van Guinea aan Engeland.
In de zitting der Tweede Kamer van 15 Dec. is
het ontwerp-adres van rouwbeklagwegens het over
lijden van prinses Frederik ter tafel gebracht en naai
de afdeelingen verzonden. De interpellation van de
heeren de Casembroot en van Sypesteinover de
quaestie der krijgsgevangenen en over de Kust van
Guineazijn bepaald op morgen ten II uur. Dooi
den heer Kerstens is verlof gevraagd en bekomen om
de regering te interpelleren over het gevolg, door
haar gegeven of nog te geven aan het petitionnement
van Katholieken over de schending der souvereine
rechten van het hoofd hunner kérk. De dag dezer
interpellatie zal nader bepaald'worden. (Zie ons par
ticulier Telegram
De Eerste Kamer is tot hervatting harer werkzaam
heden bijeengeroepen tegen Dinsdag 20 December.
T)e Stoomvaart van Ylis-
singen op cle Vereeniffde
Staten, van N oor cl-Amerika.
Vervolg en slot van ons vorig Nummer
We sloten ons vorig artikel met het antwoord van
den minister, luidende „dat, vermits de staatsinkomsten
reeds nu niet toereiken om de uitgaven te dekken en
eene vei hooging van belasting is moeten voorgedragen
worden om in het ontbrekende te voorzien een voorstel
tot vermeerdering der staatsuitgaven, thans ontijdig
moet worden geacht."
't Zij met eerbied voor Z. Excellentie den heer v. Bosse
gezegd maar onwillekeurig ontsnapte ons de wensch
had de minister liever niet dan zoo geantwoord. Hoe
nu Omdat dit jaar de staatsinkomsten niet dekken
de uitgaven, moet daarom botweg alle subsidie worden
geweigerd ook voor 1872 wanneer groote sommen,
die nu uitgetrokken zijn voor 't aanleggen van spoor
wegen, vrij vallen? Is de minister misschien voornemens om
in 't vervolg geen cent meer uit te geven aan subsidies voor
welke ondernemiug ookzelfs wanneer haar nut (voor den
staat in zijn geheel) boven alle bedenking verheven is, dan
alleen als hij wat overhoudt? Zal in't vervolg misschien
't mager saldotje ponds pondsgewijze worden uitgereikt
aan de subsidievragers Geldt de leer niet meer dat
de staat somtijds zelfs schulden moet maken om later
de staatsinkomsten daardoor aanmerkelijk te vermeer
deren en het nationaal vermogen te vergrooten Wan
neer morgen (en wat we hier schrijven is na 'fc geen
we in den laatsten tijd hebben gehoord van den toestaud
van ons krijgswezen lang zoo onmogelijk niet) de mi
nister van oorlog aanklopt bij ziju collega van finan-
tiën om bij zijn 12 millioen nog een paar millioen te
voegen, om proeven te nemen met de nieuwe torpedos
van Ericson waardoor de pantserschepen nutteloos
worden en dus kunnen worden opgeruimd of om een
fortje te bouwen dat lijdt aan verzakking of om eens
wat anders te doen, dat volgens 's ministers oordeel noodig
is zal dan onze administrateur zeggen mijn waarde
heer 't Nut van de veranderingen die ge voorstelt is
boven alle bedenking verheven maar 'k heb niets over
gehouden Twijfelen is hier geoorloofd, 't Gansche
antwoord van den minister in verband met zijn lang
durig stilzwijgen toont duidelijk dat hij zich een
voudig van de zaak heeft willen afmaken. „De uit
voering van zulke plannen moet de regering aan eigene
inspanning van de belanghebbenden overlaten." Ziet,
na de pogingen aangewend door de Rotterdammers en
de mislukte leening van de koninklijke Nederlandsche
stoombootmaatschappij, klinkt zulk eene verwijzing ons
als spot in de ooren. Onder de belanghebbenden behoort
ook, en wel in de eerste plaats, de heer Jansen merkte
het ree'ds terecht aande Nederlandsche staat en de
Ned. schatkist. Gelukkig is de heer J. geen man
die zich met een kluitje in 't riet laat sturen. Nu de
minister hem heeft afgewezen wendt hij zich tot de
Tweede Kamer der staten-generaal met verzoek dat zij
het initiatief neme in deze zaak. Inderdaad de zaak is
te gewichtig dan. dat zij dood gezwegen worde. 't Is
waar of 't is niet waar wat de heer J. beweert dat door
deze onderneming handel en nijverheid ook in ons land
een nieuwe vlucht zullen nemen. De Tweede Kamer
is bij uitnemendheid de plaats waar dit kan worden
uitgemaakt. Maar is de bewering juist dan mag geene
misplaatste zuinigheid en ook geene vrees voor impo
pulariteit een' Nederl. minister bewegen subsidie te blijven
weigeren. Zal de Kamer aan den wensch van den heer
J. voldoen Als de natie hare stem laat hooren, zeker.
En 't is daarom een goed werk van het Middelburgsche
comité tot bevordering der Atlantische stoomvaart om
de aandacht van velen op deze zaak te vestigen. Wij
hebben met 't schrijven van dit artikel geen ander doel
dan het comité overeenkomstig zijn verzoek daarin te
helpen. Trouwens in Zierikzee is dat gemakkelijk. Ver
gissen we ons niet dan is de zaak reeds in de Kamer
van Koophandel besproken. Een uitstekende gelegenheid
voor deze corporatie om weder teekenen van leven te
geven. Ook in de laatste vergadering van de Maat
schappij van Nijverheid heeft ze in een der leden een
uitmuntenden pleitbezorger gevonden. Bij uitnemendheid
waar was de opmerking dat het geld besteed voor den
aanleg van den Zeeuwsch-Limbnrgschen spoorweg weg
geworpen geld zou zijn, wanneer die weg niet doorge
trokken wanneer niet een brug over den Oceaan gelegd
werdop welken de transatlantische Steamers als
treinen zouden fungeren. Men heeft beweerd dat de
kosten van dezen weg zullen worden vergoed door de
afdamming van het Sloe en de Schelde. Te onrechte.
De voordeelen dezer afdamming zijn de baten ver
kregen niet door 't aanleggen van den spoorweg, maar
door 't maken van de voor de afdamming noodzakelijke
werken. Hoogstens zou men kunnen beweren dat nut
teloos besteed is 't geld voor den aanleg van den spoorweg
minus de voor de afdamming gemaakte onkosten. Wij
hopen hartelijk dat beide bovengenoemde lichamen zich
aan de zaak ernstig zullen laten gelegen liggen, 't Geldt
hier een Nederlandsch en tevens hij uitnemendheid een'
Zeeuwsch belang. Eu Zierikzee moge dan al niet on-
middeiijk deelen in de baten die deze onderneming
afwerpt, waar het het geheel goed gaat, gaat het ook de
deelen goed. En wanneer eenmaal de locomotief de
volgepropte wagons met landverhuizers en de zwaar
geladen goederenwagens uit het hart van Midden Europa
uaar Vlissingen sleept om daar zijn rijken last over te
storten in Nederlandsche transatlantische stoomschepen
wanneer de nijverheid zich nieuwe debouchés heeft
geopend en daardoor met nieuwe levenskracht is bezield,
zou 't dan zoo onmogelijk zijn dat ook Zierikzee met
zijn uitgediepten haven, met zijn' aansluiting, zijn
regelmatige aansluiting aan den spoorweg de nijverheids-
ondernemingen, die nu reeds bestaan, zich zag uitbreiden
al meer en meer, en dat zoo ook wij of onze kinderen
eens de vruchten konden plukken van dezen arbeid En
ook wanneer dit niet zoo ware dan zullen wij toch
eerbied genoeg hebben voor den kloeken ontwerper van
het plan om "Vlissingen te maken tot een der schoonste
havens van Europa om hem te steunen in zijnen arbeid.
Slechts één middel staat ons daarvoor ten dienste bij
adres ons te wenden tot de Tweede Kamer opdat zij
voldoe aan het verzoek van den heer Jansen. Mogen
zij die in onze gemeente zich deze zaak hebben aange
trokken haar voortzetten en ten einde brengen.
Van het Oorlogstooneel.
Zooals na de laatste gevechten in de nabijheid van
Orleans te verwachten was hebben er in de laatste
dagen geene ernstige botsingen tusschen de beide
vijandelijke lAoIre=leg"eï*S plaats gehad. Na
tuurlijk ontbreekt het niet aan gevechten tusschen
verschillende kleinere afdeelingen. Aan den linker
oever in de nabijheid van Blois hebben de Franschen
getracht stand te houden, maar zijn alweder met groot
verlies teruggeslagen. Blois ligt ongeveer halfweg
tusschen Orleans en Tours en het blijkt dus, dat
weldra de Duitsche troepen ook den zetel der regee
ring in bezit zullen hebben genomen. Het voorloopig
bestuur is dan ook reeds vertrokken. Eerst wilden
Glais-Bizoin en Keratry naar BrestGambetta naar
Lyon. Het verschil is bijgelegd en Bordeaux zal van
nu af der regeering herbergzaamheid moeten verleenen.
Gambetta evenwel is voorloopig in Tours gebleven,
om zooveel mogelijk zelf alles voor de verdere ver
dediging gereed te maken. In zijne proclamatie houdt
hij nog altijd vol dat de Loire-armee in goede orde
is afgetrokken en gereed staat om den strijd te her
vatten. Generaal Aurelles de Palacline is voor een
krijgsraad gedaagd om rekenschap af te leggen van
zijd gedrag en heeft daarop zijn commando neergelegd.
Men hoopt nu in 't Zuiden eene armee van 80000
man op de been te brengen, met deze de Loire-armee
te versterken en dan op nieuw aanvallenderwijze te
werk te gaan.
Intusschen rukken de Pruissen onder Manteuffel
steeds voorwaarts. Zooals men weet is het doel van den
tocht der zoogenaamde Noorder«»armee
Havre, eene uitmuntende zeehaven, waar eene groote
hoeveelheid wapenen, 'ammunitie en levensmiddelen
van allerlei aard opgestapeld ligt. Bijna evenwijdig
met de Loire-armee gaat Manteuffel vooruit en het
is te voorzien, dat binnen korten tijd geheel Bretngne
door de Duitschers zal zijn overstroomd en verplicht
zal wezen met zijnen voorraad ook het leger voor
Parijs te voeden. Mag men geloof slaan aan de laatste
berichten dan is Havre in staat krachtigen tegenstand
te bieden en is de bevolking zoowel als de 60000
man troepen, die van alle kanten zijn toegesneld vol
komen in staat den vijand met bebloede koppen wederom
huiswaarts te zenden. Wanneer men echter in aan
merking neemt dat deze 60000 man eigenlijk niet
anders zijn dan de vluchtelingen, die van Rouaan af
bijna den gansehen weg te voet hebben moeten afleg
gen steeds vluchtende voor het Pruissische leger, dat
hen niet eens vervolgdedan is het te vreezen dat
deze verdediging tot het uiterste in 't laatste oogen-
blik plaats zal maken voor vrees en ontmoediging.
Tót op dit oogenblik luiden de berichtendie van
Fransche zijde tot ons komen allergunstigst. Eene
legerafdeeling van 10000 man zou de Duitschers vier
uren van Honfleur tegengetrokken zijn, hen verslagen
en vele gevangenen gemaakt hebben. Driehonderd vijftig
kanonnen staan op de wallen en een goed georgani
seerd corps mariniers zal hier op even voortreffelijke
wijze het geschut bedienen als hunne wapenbroeders
dat in Parijs doen. //Wij zullen," zoo getuigde men dezer
dagen, «wanneer de vijand ook van ons eene oorlogs
schatting van 17 millioen fr. eischt, hem 17 millioen
kogels zenden." De fransche vloot ligt voor de haven
om zooveel mogelijk hulp te bieden.
In en om ï*a,x*Tj s geen nieuws van eenig
belang. Na de laatste uitvallen bij welkezooals nu
blijkt, Tröchu en Ducrot 123000 man in 't gevecht
brachtenhebben de forten hun vuur gestaakt. Men
gelooft algemeen dat vóór de overgave de bevolking
nog eenmaal eene poging zal wagen om den ijzeren
ring te verbreken. De tegenwoordige stilte kondigt
een' nabijzijnden storm aan. Ook de dezer dagen
verspreide berichten, dat Trochu met zijn leger reeds
ontsnapt was, spreken voor deze pogingen. Meestal
werd het welgelukken van den aanvul aan Frankrijk
meegedeeld eenige dagen voor de aanval geschiedde.
De aandacht is nu gevestigd op den Mont Valerien.
Nog altijd schijnt de krijgstucht veel te wenscheu over-
telaten. De commandant der nationale garde, Clement
Thomasheeft in eene dagorder aan de onder zijn
bevel geplaatste troepen meegedeelddat hij geene
vervolging zou instellen tegen de soldaten die eenige
oogenblikken vóór zij uitrukten tot den aanval, hunnen
commandant hadden gevangen genomen. Het is mins
tens twijfelachtig of ziük eene vergevensgezindheid
gunstig werken zal op de dicipline. Wat den voorraad
levensmiddelen aangaat verkondigen de Duitschers nu
op spottenden toon (en wij noemen dat een' lage
spotternij) dat «Parijs nu het gevaar van uithongering
niet meer behoeft te vreezen. Het heeft nu een wel
voorziene ratten-markt." Paris-Journal schrijft over
deze rattenconsumtie het volgende «Als men meent
dat alleen de honger ons dwingt ratten te etenver
gist men zich zeer. In Parijs is alles mode en, daar
't nu mode is, eten juist de rijken dit nieuwe gerecht
't meest. Een bekend restaurateur heeft een schotel
klaargemaakt van deze knabbelaarsdie toebereid met
champagne wijn en kruiderijen werkelijk heerlijk mag
worden genoemd. Een rat kost 60 centimes en men
heeft berekend dat in Parijs meer dan 20 millioen
ratten zijn. Men eet ook ratten toebereid ais eend
vogelsmet olijven. Intusschen maakt Friedrich Wil
helm zich tot den aanval gereed. Dc correspondenten
der Engelselie bladendie zich in 't hoofdkwartier
van den koning hebben gevestigd berichten eenstem
mig dat binnen eenige dagen het bombardement een
aanvang zal nemen. De Daily Telegraph heeft hier
omtrent het volgende telegram gekregen «Wanneer
de Parijzen aars ten gevolge van de gebeurtenissen, die
in de vorige week hebben plaats gehad niet tot het besluit
komen, dat hun toestand hopeloos is, dan zal onge
twijfeld de gruwelijke arbeid binnen eenige dagen een
aanvang nemen die als 't einde van dit vreeselijk
treurspel moet worden beschouwd. Ik kan nu reeds
zonder misbruik van vertrouwen te maken u mede
deel en dat de kanonnen die in batterij gesteld zijn
hunne projectielen tot midden in de stad kunnen werpen
en dat we de Notre Dame even gemakkelijk tot mik
punt kunnen nemen als vroeger den Munster in
Straatsburg. Naar ik verneem zal 't bombardement
den 19 Dcc. beginnen. Ook heeft Krupp weder een
zeker aantal stukken geschut gezondendie moeten
dienen om de opstijgende ballons te beschieten en de
kogels tot eene hoogte van 3000 voet kunnen brengen.
De juistheid der schoten laat naar de genomen proeven
niets te wenschen over.
Nu de verschillende spoorweg-lijnen in de macht der
Duitschers zijn is ook de verpleging dor troepen IKÖ
stekend geregeld. Alles is gereed ofti den wiil
in de legerplaatsen te kunnen afwachten. En w;l
schijnlijk acht men het dat de Fransche overmoed cl
koning dwingen zal om den. oorlog ook na cle iuneinl
van Parijs nog menige maand te rekken tot hijfl
geheel Frankrijk iu zijne handen gevallen zal zijn. I
Langzamerhand veroveren de Pruissen ook B
kleinere vestingen langs de Belgische grens. Hl
bezit is vooral daarom van gewichtonulat I
sohuilplaatsen zijn voor benden franc-tireuvs en I
ongehinderd gebruik van verschillende spoorweglijil
beiemmeren. Moutmedv heeft reeds gecapitulel
Ook in den Elzas schijnt het geluk den DuitschB
nog altijd te begunstigen. Van Garibaldi met zil
vrijscharen geen. nieuws. Belfort, cle Vesting, I
den toegang tot het Zuiden van Frankrijk afslul
wordt dag aan dag lievig beschoten. PfahbnrgI
de passen der Vogeaen verdedigtis reeds, gevalll
Zal straks deze JSlswt-armee misschien regelrecht I
Lyon aanrukken om daar de. hand te reiken Uau il
Duitsche Loire-leger en allen tegenstand in 't zuidl
van Frankrijk in de geboorte te smoren De tl
zal 'tleeren
Zierikzee 10 Dec. Voor de verkiezing van cH
lid van de Kamer van Koophandel alhier op hcdl
hebben van de 160 kiezers 35 hunne stembriefjes
geleverd. Bij de opening bleek, dat 34 geldige steiumH
waren uitgebrachten 1 van onwaarde. Op den hel
D. Q. MuLock Houwer hadden zich 15 op den hel
A. A. Mes, Gz. 12 stemmen vereenigd. Voorts bil
kwam de heer J. W. Y. Lab rand 5 stemmen cle hel
W. A, Ochtman 1 en de lieer A. Bnijze Mz. 1 stem. li
moet alzoo herstemming plaats hebben tusschen cl
heeren D. Q,. Mnlock Houwer en A. A. Mes, Gz. I
Als iets zeldzaams verdient melding dat voor del
verkiezing niemand was aanbevolen.
SiitJANSliAND. Alhier is in de laatste nachten bl
verschillende burgers een deel van de wasch gestoleil
Blijkbaar zijn die diefstallen niet uit armoecl
geschiedwant terwijl do dief stukken val
waarde, laken en tafelgoed, liet liggen, nam hij cl
zij bij voorkeur vrouweii-onderkleederen net bewerkt!
rokken enz. mee. Het is te hopen dat het der pol
litie gelukken moge den dader of de daders in handel
te krijgen en onschadelijk te maken.
Nog zijn onze bladen vervuld van de vier uil
Wesel ontvluchte krijgsgevangenen. De zaak was dezcl
Te Heese gevatwaren zij in handen gesteld val
baron de Biebersteinofficier van justitie te Eindl
hoven. Deze verzorgde hen naar zij behoefden wanil
ze waren uitgeput en uitgehongerd en beloofde heil
stellig dat ze naar Belgie en niet naar Pruisen zoudénl
gebracht worden, 's Avonds echter komt de kom man -I
dant der maréohausséhoort wat er geschied is enl
geeft contra-bevel. De cipier gaf toe en de Franschèil
werden buiten weten van den'officier onbarmhartig!
teruggedreven naar Pruisen waar zijnaar een cor-l
respondent van de Arnh. Ct. berichtreeds zijn ge-1
fusileerd. Het gedrag der Pruissen is gruwelijk ,1
maar zij zijn nu eenmaal door den oorlog te zeer g*e-l
demoraliseerd, clan dat men bij hen zich over zulk eenl
onmensclielijkheid verwonderen kan. Maar het gedrag]
van dien kommandant der maréchaussee is erger. Men]
beweert, dat de officier van justitie geen récht heeft
hem aan te klagen aangezien de kommandant zijn
onderhoorige niet is en veeleer de officier in deze
zaak zijne bevoegdheid ietwat was te buiten gegaan.
Het is zeer wel mogelijk, Maar het neemt niets weg
van het onverantwoordelijk en onmenschelijk gedrag
van genoemden kommandantwiens naam zooveel
wij wetennog door geen der binden genoemd
waard is te worden prijsgegeven aan cle openbare
verachting van het Nederlandsche volk. Wij vernemen
dan ook met blijdschap dat de minister van justitie
volledige instructies voor dergelijke gevallen uaar de
grenssteden gezonden heeftwaaruit blijktdat er
niet de minste reden bestaat om zulke menschen
die geenszins tegen de maatschappij hebben gezondigd
maar slechts ongelukkige slachtoffers zijn van den
oorlog nietzoo dra ze zich zelf hebben vrijgemaakt,
ook als vrije mannen te behandelen en te laten gaan
werwaarts zij willen. Het is noodigdat ook de
publieke opinie zich krachtig hierover uitspreke zoodra
toch Nederland zich gaat verlagen tot handlangster
van het machtige Pruissen, is liet den naam van een
vrij land niet meer waard,
Onlangs werd bericht, dat evenals te Arnhem
ook te Amsterdam eene vereeniging was opgericht om
minvermogenden van naaimachines te voorzien. Het
