ij
I
No. 91.
ZATERDAG 12 NOVEMBER
1870.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
I
ZIERIKZEHSCHE COURANT.
Verschijnt op WOENSDAG en ZATERDAG
PRIJS der ADVERTENTIE N.
10 Cents per Regel. De Inzending kan geschieden uiterlijk tot
Dinsdag en Vrijdag morgen 11 ure.
ABONNEMENT S-PR IJ S.
Per drie maanden ƒ1,Franco per Post f 1,25.
Het Telegraafkantoor is geopend van 1 October tot 3i MaartOp WerkdageO
Van 8 u. 's voormidd. tot 9 u. 'snamidch Op Zon- en Feestdagen! Vaii
89 's voorm.van 13 en van 79 u. 's namidd;
Het Postkantoor is geopend met inbegrip van Zon- en Feestdagen
Van des voormiddags van 9]/2HVs nur-
namiddags 23
avonds 773/o
9]/210
KAMERNIETJWS.
De heer de Waal heeft aan de Tweede Kamer
eenige ophelderingen gegeven over de zaak
der Preanger regentschappen. Volgens Z. E. mocht
de gouverneur-generaal a an het besluit geen uitvoering
geven vóór de beslissing der Wetgevende macht bekend
was. Maar, zouden we willen vragen mocht Myer
dan wel alle voorbereidende maatregelen treffen om
later aan bevolkingregentenpriesters en wie er
meer in betrokken zijn medetedeelen de zaak gaat
niet door? Dienen zulke maatregelen om ons prestige,
onze waardigheid, te handhaven Toen ik zoo gaat
de Minister voort, bekend werd met het voornemen
van den Gouverneur-generaal om het besluit (dus toch
een besluit) ten uitvoer te leggen vóór het tijd was
seinde ik, maar mijn telegram kwam te laat.
Nog eens we onthouden ons van verdere aanmerkingen,
maar hopen toch zeer dat het den Minister moge ge
lukken nog meer ophelderingen te geven. Dat eeuwige
ie laat is een vloekdie op onze liberale ministers
rustnaar 't schijnt.
Het is reeds algemeen bekend wat de minister van
Financien in de zitting der Tweede Kamer van 9
November heeft meegedeelddat nam. de ministers
van Buitenlandsche Zaken van Koloniën van Justitie
en van Oorlog hun ontslag aan den koning hebben
aangeboden en daarna ook de overige ministers hunne
portefeuilles ter beschikking des konings hebben gesteld.
In de zitting van 10 November zijn nog enkele
zaken afgedaanwaaronder het besluit met 5 3 tegen
5 stemmen genomen om het voorstel van den heer
van Houten tot wijziging van sommige bepalingen
der wet op de personeele belasting. Ten slotte werd
besloten naar aanleiding van de ministerieele crisis
de vergadering tot nadere bijeenroeping uiteen te doen
gaan.
Algemeen Overzicht. (De Wapenstilstand.)
Bestond er tot voor weinige dagen ten minste nog
eenige hoop dat de wapenstilstand die door den heer
Bismarck aan Thiers was aangeboden ook door de
provisionele regering in Parijs zou worden aangenomen,
dat men in de gestelde 25 dagen gelegenheid zou
vinden om eene regering samentestellen die niet alleen
door Parijs maar door geheel Frankrijk en ook door
Pruissen zou kunnen worden erkend die dus met den
zegevierenden vijand zou kunnen onderhandelen over
het sluiten van een' definitieven vrede - ook deze hoop
bleek ijdel te zijn. En op nieuw biüdert van de Parijsche
forten het kanon met verdubbelde woede. Nog langer zal
de menschheid getuige moeten zijn van eene menschen-
slachting op groote schaal. Aan wie der beide oor
logvoerende partijen ligt de schuld? Waarschijnlijk
aan beiden. Hoe aannemelijk de voorwaarden van
den bondskanselier ook schenen te zijnhoe zeer ze
de uitdrukking schenen te wezen van zijn menschelijk
gevoeldat naar den vrede haakte - we kunnen de
gedachte niet van ons zettendat de gansche onder
handelingvan zijnen kant niets is geweest dan eene comedie.
Zoo iemand dan weet Bismarck dat de voorraad levens
middelen in Parijs niet zoo "groot is als de Frausche
bladen die opgeven, dat de prijs ook der eerste levens
behoeften reeds eeii verbazende hoogte heeft bereikt
dat in elk geval de vesting slechts tot 15 Dec.
met vleesch is geproviandeerd. Is in zulke omstan
digheden het aanbod van een wapenstilstand van 25
dagen waarin de ingesloten bevolking niets zal doen
dan etenaannemelijk En dat werkelijk de honger
het zwaard zal wezenwaarmede de Duitscliers den
1 kamp om Parijs ten einde willen brengendat de ge
dachte Parijs moet zijne poorten openende Duitsche
legers beziel t blij kt niet alleen uit de onophoudelijke vertra
ging van het bombardement, maar ook uit een schrijven
van den correspondent van den Times die zich in Ver
sailles heeft gevestigd en bij meer dan eene gelegen
heid heeft getoond goed op de hoogte te zijneen schrij
ven dat we om zijne belangrijkheid woordelijk mede-
deelen. //In het hoofdkwartier zoo schrijft hij, heeft
men nauwkeurig uitgerekend, dat Parijs zich nog 65
dagen kan verdedigen te rekenen van den 1 November
afvoor het door hongersnood gedwongen zal worden
zich overtegeven. Als het dus niet door een bombarde
ment valt zal eerst den 3 Januari Germanie hare
vaandels op de wallen van Parijs kunnen planten. En
de aanvallers zijn bereid alles te doen en alles te lijden.
Nu reeds een maand lang hebben zij zich dag en nacht
laten beschietenzonder ook maar met een enkel
schot te antwoorden. Eiken uitval hebben zij afge
slagen en toonde ook het laatste gevecht bij Boiu-get,
dat de zegepraal duur zou worden gekochtzij wan
kelen niet. Zij schrikken niet terug voor de gruwe
len die hunne landgenooten voor Metz hebben moeten
uitstaan waar in de onder water gezette veldbarakken
en de in moerassen herschapen verschansingen dagelijks
500 man omkwamen meest door typhus. Zij zijn op
alles voorbereid Parijs moet vallen. Is de verden
king geheel ongegrond dat Bismarck zich even groot
politicus wil betoonen als Moltke is gebleken takticus
te zijn, dat hij, nu zijn vriend de georganiseerde Frausche
legers naar Duitschland heeft getooverdde ongeor
ganiseerde troepen voor zijne rekening wil nemen en
op zijne manier hen slaan wil Is niet deze taktiek
bij Metz volkomen geslaagd Bazaine is een verrader,
schreeuwen de Fransehen maar wie zal ons op 't oogen-
blik een juist inzicht geven van 'tgeen er in Metz
en Versailles gebeurd is wie zou 't gedecideerd kunnen
tegensprekenwanneer iemand eens met het oog op
het onophoudelijk heen en weer trekken van generaal
Boyer beweerde dat Bismarck èn Boyer èn Bazaine
en nu ook Thiers aan 't lijntje gehouden heeft.
Maar niet minder draagt de Fransche natie zelve- de
schuld van de vertraging die 't sluiten van den vrede
ondervindt. Geen steen van een vesting geen duim
breed gronds zijn prachtige woorden maar die op een
vijanddie met bijna een raillioen soldaten in 't hart
van het land staat, weinig of geen invloed uitoefenen.
Maar de echte Parijsche republiekeiuende mannen
van Belleville en la Vilette nemen de zaak ernstig op.
Deze kinderen van Dan ton en Robespierre en Marat
verbeelden zich werkelijk dat de republiek een wonder
doende geest is, die met een tooverstaf uit den met bloed
gedrenkten bodem krachtige krijgers te voorschijn roept
de Pruissen nu als iii 't jaar 1792 bang voor het roode
spook gehavend door koude en hagel en regen, zich
zullen haasten om te ontkomen aan eene totale ver
nietiging. Eu dat men deze mannen heeft gevleid niet
alleenmaar hen zelfs heeft gewapend, hen in hun
waar element heeft geplaatst door hun de oprichting-
van barricades toetevertrouwen is eene foutgfooter
misschien dan eene misdaad. De Parijsche regering
is feitelijk niet bij machte haar gezag meer te hand
haven. De raddraaiers mogen gedurende 24 uren het
Hotel de Ville in bezit nemen en de leden der pro-,
visionele regering gevangen nemenzelfs wanneer de
nationale garde haar heeft ontzetwanneer 400000
stemmen haar verzoeken hare plaats te blijven innemen
heeft ze niet den moed de onruststokers te vatten en
onschadelijk te maken. Ja zelfs, wanneer nn op nieuw
en luider dan ooit in de clubs de aftreding der re
gering geëischt en de vermoording van Trochu als
eene vaderlandslievende daad gepredikt wordt, is zij
niet machtig of niet krachtig genoeg de hoofden van
den opstand Blanqui en Flourens uit hunne schuil
hoeken te jagen. En zoolang deze vrees de regering
blijft bezielen is elke poging tot het aanknoopen van
vredesonderhandelingen vruchteloos. De 50 a 60 duizend
Jacobijnen die in Parijs wonen zijn sterk genoeg om
ze te verijdelen.
Bi?* oi&dl erJieden.
Berlijn, 8 Nov. Ook Verdun heeft gekapi-
tuleerd. Heden had bij Chaumont een gevecht plaats
tusschen eene afdeeling van de negende brigade infan
terie en mobiele garde. De vijand verloor 70 dooden
en gewonden. Van onze zijde werden slechts 2 soldaten
gewond. Wij maakten 70 gevangenen.
Co lm ar 9 Nov. De troepen sluiten Belfort steeds
nauwer in. Mümpelgard is bezet zonder dat tegenweer
geboden werd.
Geneve, S Nov, Volgens tijdingen uit Lyon maakt
de filiaalbank van Frankrijk zich gereed naar Toulon
te verhuizen. Reeds verscheidene malen heeft de maire
van Lyon, vreezen de dat binnen korten tijd de
Pruissische legers van verschillende kanten op Lyon
zullen aanrukken, om versterking van de bezetting-
gevraagd.
Versailles, S Nov. In en om Parijs niets nieuws.
We haasten ons onzen lezers nog eenige bijzonderheden
mede te deelen over het oproer te Parijs op 31 Okt.
die bij uitnemendheid in staat zijn ons van den toestand
binnen de vesting eenig denkbeeld te geven.
De oproerlingen hebben de leden der regering, die
in hunne handen gevallen zijn schandelijk mishandeld. Zij
werden op stoelen vastgebonden. Op Jules Favre werd
een schot gelost, dat echter mistte. Te 6 ure ver
scheen een bataillon nationale gardes. Ouder trommel
slag marcheerden ze de groote trap op naar de zaal,
waarin de aanhangers van Tibaldi en Flourens zich
betonden. Men wilde hen tegenhouden, maar zonder
aarzelen drongen ze tot midden in de zaal en plaatsten
hun vaandel op de tafel, rondom welke de nieuwe
regering gezeten was. Flourens stond op een kleine
tafel en hield eene redevoering. Eensklaps verschenen
twee batailloiis aanhangers der Commune en eischic*
gebiedend dat liet 106de bataillon terug zou trekker*
Ds commandant ziende dat hij geen weerstand ko*
bieden riep eensklaps: //nemen we Trochu met ons!*
Dadelijk trad een man te voorschijn, snelde op dei*
generaal toe, greep hem in zijne armen en droeg hei*
in 't midden zijner kameraden naar de deur. //Slu
de deuren!" riepen de oproerlingen, maar 'twas
laat de vrienden van Trochu stormden reeds c]j
trappen af met Trochu en nog twee leden der regerinjp
in hun midden. Eensklaps zagen een paar soldata.'
de muts van den generaal. Bliksemsnel legden zij an
en een paar kogels floten den grijsaard om het hoofct
Toen de rook was opgetrokken zag men de bekeiiq
muts niet meer.men had den géneraal eene geworjj
soldaten-czako opgezet. Zoo werd hij in een fiaei.
naar huis gebracht. Spoedig daarna verscheen Rochpj
fort. Toen hij in de zaal verscheen werd hij ontvangef
met de kreten //Leve Rochefort!" terwijl een andrt
gedeelte riep //weg met Rochefort!" Hij zag zeer bleek
Op een tafel geklommen
//burgersde nationale
//Weg met Rochefort!" klonk het weder. //Geene ba
rnadslagingen meer! De Commune!" Een a rb ei do-
vloog op Rochefort aan en greep hem bij zijn kraag-
Slechts met moeite werd hij ontzet, lntusschen gin;
er een gehuil op! //Gij zijt lid der regering! Wij wille;,
geen slapers meerWeg met RochefortLeve het volk
Nog eens trachtte Rochefort te spreken: k behoo!
tot het volk, zoo goed als gij//Loop naar den satan!)
was het antwoord. //Ik ben een kind van Parijs!)
z/Eeii Aristokraat zijt gijWeg met Rochefort!" //Hedei
a vónd zal de dag der verkiezing worden bepaald!;
z/Geene verkiezing!" buldert liet gepeupel. //Geel
wapenstilstand geen Thiers geen Rochefortgeei
--.-.J ■"■o
en sprak hij liet volk aan'fc
regering beraadslaagt
slaapmutsen
nomen was
Hangt ze
op
Toeit dit woord ver
verdween Rochefort.
In de ons vorig nommer opgegeven cijfers var
het aantal stemmen uitgebracht op gemacht'gden voor hei
kiescollege deV Herv. gemeente is een fout. Het kleins:
aantal stemmen door de verkozen candidalen van dt
kiesvereeniging //Vrijheid en Geweten" verkregen
bedroeg niet zooals fautief gemeld werd 212, maai
277.
Dreischor 9 November. Bij de herstemming vooi
een lid van den gemeenteraad bekwamen beide kan
didaten P. Goemans j Jaxsz. en P. Goemans, Jotisz.
een gelijk aantal stemmen. De oudste in jaren P.
Goemans Jansz. zal dus zitting nemen.
In de Nieuwe Middelburger Courant van 29
Oct. komt eene correspondentie voor uit Zierikzee, op
welke wij reeds vroeger de aandacht zouden hebben
gevestigd als plaatsgebrek ons dat niet verhinderd
had. Heden vinden we in't. Noorden een'Zeenwschen
brief die geheel onze meening over gezegde corres
pondentie uitdrukt. Naar aanleiding van de opmert
king van den correspondent van de X. Middelburger
FEUILLETON.
VOLKSLETTERKUNDE.
Vankwaad tot erger.
Vervolg van otis vorig nummer.
In de Achterbuurt.
Zoo gij, lezer, daar straks met mij de zolderkamer
zijt binnengetredendan hebt ge uit het gesprek der
ouders kunnen vernemen hoe hun zoon, vier dagen ge
leden de laatste maal thuis geweest ishoe hij den
eenigen gulden dien de behoeftigen bezaten, heeft
medegenomenhoe hij geen acht geslagen heeft op
de woorden zijner ouders die hem bezwoeren bij hen
te blijven en te breken met zijn zoogenaamde vrienden,
dan hebt ge tevens gehoord hoe hun door een buur
vrouw gedienstig als buurvrouwen veelal zijnliet
gerucht was overgebrachtdat hun zoon den vorigen
dag op de kermis in het naburige Dgezien
zou zijn.
Wij kunnen ons gemakkelijk begrijpenniet waar,
dat zulk een mededeeling niet geschikt was om de
ouders wat meer gerust te stellenmaar dat ze in
tegendeel hun angst slechts vermeerderde. Het door
Jakob meegenomen geld kondat wisten ze genoeg
maar korten tijd strekken, vooral op een kermis. En
wat zou hij dan Ze durfden het verschrikkelijke woord
dat ze in gedachten ja op de lippen hadden voor el
kander niet uitspreken zij konden er niet aan denken
dat hun kindhun Jakob zoo diep vallen zou. Arme
ouders jawel in dubbelen zinarme ouders wier
grievend harteleed wij ons zoo kunnen voorstellen.
Hun armoede deerde hen niethun broodgebrek was
nog wel te verdurenhun goeden naam bezaten ze
toch nogarm maar eerlijk konden ze nog zeggen
maar o indien hundoor den zoon dien ze zoo lief
hadden de kroon werd van het hoofd genomen maar
o indien de menschen daar buiten op de straten hen
met de vingers konden nawijzen als de ouders van
eenneenzij durfden dat woord der schande,
zij durfden het niet uitensprakeloos bleven ze bij
elkander zittenterwijl tranen alleen getuigden van
wat er in hun binnenste omging.
Komlezereerbiedigen wij die uiting van droef-
he'.d.h Laat ons van hier gaan en zien waar Jakob in-
tussc en zich bevond en hoe het hem ging.
II.
Op de Kermis te O
't Was kermis in 't dorp - en de blonde boerinnen
Verzelden de juichende boeren ten dans."
Zoo heeft de Vlaamsche dichter Jan van Beers
gezongen in zijn gedicht //de zieke jongeling." 't Was
kermis te Den niet enkel blonde boerinnen of
juichende boeren waren 't. die aan de kermispret
deelnamen, neen ook menige stedeling uit het nabu
rige Rotterdam was gekomen om liet zijne aan de
algemeene vreugde toe te brengen. Ge zoudt er wél eens
verwonderd van hebben kunnen staan, als ge daar hadt
gezienhoe menschen in de stad immer als stil en
ingetogen bekendplotseling met alle ingetogenheid
ja met alle fatsoen hadden gebrokenwanneer ze
buiten de grenspalen der stad waren en ei* geen zoo
groot gevaar voor' bestond dat hun doen zou worden
opgemerkt en aanleiding zou geven tot velerlei gepraat.
Verwonderd?.... och neen, lezer, want het is zulk een
gewoon verschijuseldat fatsoen en beschaving en
ingetogenheid geen deel uitmaken van den eigenlijken
mensch, maar niet veel anders zijn dan een kleed dat
naar de behoeften van 't oogenblik wordt omgehangen
of afgelaten; we zien het zoo menigwerf dat het fat
soen, zooals het bij den armste even zoo goed als bij
den rijkste aanwezig moest zijn, niet tot den inwen-
digen mensch behoortdoch slechts een aangeleerde
kunst is, die niet immer nauwgezet genoeg wordt in
beoefening gebracht. We zien dat zoo dikwijls en waar
zien wij het beter, waar zien wij het duidelijker dan
op onze kermissenwaar de bevolking van stad of
dorp eenmaal 'sjaars door een soort van waanzin
wordt aangegrependie spot met ordefatsoen en
ingetogenheideen soort van koortsachtige opgewon
denheid die er naar streefc om pleizier te maken, het
moge kosten wat liet wil. Och! waarom moeten ïve
nog altijd weer tegen die. kennissen te velde trekken;
och! waarom moeten we bij al onze beschaving en
verlichting nog altijd weer op die kermissen de aan»
dacht vestigen als de onwederlegbare teekenendat
onze beschaving nog niet heel veel gevorderd en onze
verlichting nog niet heel groot is? Pleizier. het moge
kosten wat het wil-, indien we eens wisten al de ge
schiedenissen vol van gewetensknaging en naberouw
en wanhoopdie aan de kermissen haren oorsprong
hebben ontleend; indien we ze eens konden tellen al
de tranen vergoten ten gevolge van dat zoogenaamde
pleizier; indien we het eens.konden weten hoe menigeen
later het niir, waarop hij ter kermis heenging, vervloekt
heeftwé zouden onze krachten er meer aan wijden
edeler genietingen te doen kennen en te leeren op
prijs stellen, we zouden medewerken om die pest hoe
langer zoo meer te doen verdwijnen, we zouden wei
geren Uitgelaten dartelheid en zondige zedeloosheid in
de hand te werken. Waarlijk het is een onderwerp
waarvan we ons niet met een schouderophalen moeten
afmaken, maar waarover elk mensch, die. zijn eernaam
//mensch" terecht wil dragen, wel eens nadenken mag. We
zullen het in de geschiedenis van onzen hold van
onzen Jakob,' bij vernieuwing zien, hoe de kermis
hem van kwaad tot erger, van lichtzinnigheid tot
diefstal bracht. Wordt vervolgd.
TURKSCHE SPREEKWOORDEN.
't Verstand zit niet iu de jaren maar in 't hoofd.
Doe het goede en werp het in zee (vergeet het).
Ileht ge slechte kindereu en veel geld, wat baat het
uen hebt ge goede, waarvoor zoudt ge 't gebruiken.
Loopt gc hard dan noemen ze u eeu havdlooper
loopt ge langzaam dan schelden ze u voor een beer.
,ls
