i\°. 84
Woensdag
19 October
'1870
WOENSDAG EH ZATERDAG.
Bericht.
BINNENLAND.
st
ZIERIEZEESCHE COURANT
PEIJS DEK ADVERTENTIE N.
Gewone 10 cent de regel. Geboorte-, Huwelijks- en Dood-
berigtenvan 18 regels a 0,50.
VERSCHIJNT:
ABONNEMENT S-P E IJ S.
Per drie maanden f 1,— Franco per post 1,25. Inzen
ding der Advertentiën daags te vorenvóór 10 ure 's moiq
De Redactie deelt haren lezers mededat
plaatsgebrek haar noodzaakt slechts eenmaal in
de week een algemeen overzicht van het buiten
land te plaatsen. Zij wenscht daarbij ook ver
der den weg te volgendien zij nu reeds heelt
ingeslagen om niet telkens de verschillende
landen tegelijk te behandelen maarwanneer
dat noodig schijnteen weinig dieper in te
dringen in den toestand van één bepaald land.
Zij meent op deze wijze beter dan op eenige
andere manier in staat te zijn aan het lezend
publiek een juist inzicht te geven in den stand
van zaken. Natuurlijk zal elke Courant in een'
reeks bijzonderheden het nieuws van den dag
blijven brengen. De Redactie.
OPENBARE ZITTING VAN DEN GEMEENTERAAD
te Zierikzee van 17 October 1870.
Afwezig zijn wegens uitlandigheid de heeren jhr. J.
L. de Jouge en S. G. Nauta van der Grijp.
Na leziug en goedkeuring der notulen van de vorige
vergad«3riug, wordt gelezeu een brief van den heer commis
saris des konings, houdende verzoek om advie3 betreffende
de vervulling der vacature in het bestuur der visscherij op
de Schelde en Zeeuwsche stroomen ontstaan door het over-
lijdenvau den heer H. A. v. IJsselstein daar eene voordragt
was gedaan door den Voorzitter van het bestuur der
visscherijen bestaande uit 3 personen te weten de heeren
mr. «T. M. Isebree Moens mr. J. P. N. Ermerins en
mr. J. A. Bolle en de minister van binnenl. zaken vermeent
dat het belang van de vissckers het medebrengt de
gemeenteraden van Zierikzee en Bruinisse daarop te
liooren. De gemeenteraad van Bruinisse heeft als zijn
gevoelen te kennen gegeven dat het van groot belang
wordt geachtdat het te benoemen lid een ingezeten
der gemeente Bruinisse en een deskundige zij en be
veelt daartoe het volgende drietal aan J. van den Berg
Mz. schipper, Marinus Cornelis Voorbeijtelkoopman en
Johannes de "Waal schipper. Wordt ter visie van de leden
gelegd om in eene volgende vergadering te behanden.
Twee missives van Gedeputeerde Staten.
a. houdende goedkeuring Raadsbesluit tot onderhandsche
verpachting van gemeentegrond en
b. idem suppl. begrooting der dd. schutterij 1870 met voor
stel tot het doen der iioodige af- en overschrijving op
de gemeentebegrootig beiden voor kennisgeving aange
nomen en het voorstel goedgekeurd.
Wordt medegedeeld dat door den commissaris des
konings tot leden van het collegie van het collegie van
zetters der directe belastingen voor 1871 zijn benoemd
de heeren H G. Mulock HouwerJ. van der Linden
C. van der "Vliet en mr. J. de Clercq van Weel. "Voor
kennisgeving aangenomen.
Idem een schrijven van de plaatselijke schoolcommissie
met nader advies betreffende het onderwijs in het breijen
en naaijen. Op voorstel des Voorzitters wordt na discus
sie besloten dit ter visie te leggen van de Raadsleden.
Op een adres van de hulponderwijzers der armenschool
voor eene gratificatie voor buitengewone werkzaamheden,
wordt na discussie" besloten voor verleende hulp van het
tijdstip van het eervol ontslag aan B. K. van der Zalm
tot het in dienst treden van Lakeman een maand
jaarwedde zijnde f25.toe te kennen.
Aan A. J. Croin wordt op daartoe gedaan verzoek
wegens vertrek naar elders remissie van hoofd, omslag
verleend voor den tijd van 7 maanden ten bedrage
van f 13,59.
Idem aan de elders wonende erfgenamen van wijlen
mej. S. W. Mogge Pousde som van f 20,385.
Op een verzoek van den hulponderwijzer A. van Schelven,
om genot te hebben van zijne jaarwedde ook gedurende
den tijd dat hij wegens militiedienst buiten functie is
geweest wordt gunstig beschikt.
Wordt medegedeeld het proces-verb aal der jongste
opname van de kas en boeken des gemeente-ontvangers
waaruit bleek dat zich in kas bevond f 15 257,585.
Yoor kennisgeving aangenomen.
Wordt gesteld in handen der Commissie voor de
Gemeentebegrooting ten fine van rapport een adres van
de Looze en Waale, uitgevers van den Zierikzeeschen
Nieuwsbode om eenige tegemoetkoming in de kosten
van het Gemeenteblad.
De rekening van het Burgerlijk Armbestuur over
1869 wordt gesteld in handen eener Commissie tot
onderzoek, bestaande uit de heeren Jhr. J. L. de Jonge,
Mr. Moens en Labrijn.
Wordt voorgesteld de boomen langs den grachtweg
tusschen de Nobelpoort en de Zuidwelle Barrière te
rooijen en met steenijpe veeren te beplanten ten einde
daaruit te verkrijgen opgaande boomenwaarvan de
kosten vermoedelijk f150 zulleu bedi-agen en voorts tot
rooijing van eenige boomen op de wandelingen en de
Oude haven, hetwelk wordt goedgekeurd.
Wordt voorloopig vastgesteld conform het rapport
der Commissie ad hoe de rekening der dienstdoende
schutterij over 1869, zullende aau de goedkeuring van
Gedeputeerde Staten worden onderworpen.
Wordt rapport uitgebragt namens de Commissie ad
hoe bij monde van Mr. Moens op twee voorstellen van
B. en W.
1. tot voortdurende heffing van een hoofdelijken omslag,
met eenige wijziging in de heffing
2. tot voortdurende heffing van opceuten op de hoofd
som der rijks personele belastingdaar de 5 jaren
voor welke die belastingen zijn goedgekeurd op
31 December e. k. zijn geëxpireerd.
De Commissie vereenigt zich met de strekking der
voorgestelde wijziging en acht het billijk dat ook inge
zetenen die nu een inkomen hebben van f30 0 belast
baar zijn.
Zij acht echter het progressive in de voorgestelde hef
fing te beperkt. Zij wenscht daarom de voorgestelde
wijze, om van het werkelijk inkomen een gedeelte on
belast te laten alleen te bepalen tot een zeker aantal
der laagste klassen, terwijl zij de overige klasseri voor
het volle bedrag van het werkelijk inkomen wenschte
aan te slaan.
Zij stelt daarom voor om van de klassen van f 1000
en daarbeneden f 200 en van de klassen van f 1000 tot
f 2000 honderd gulden onbelast te laten en in dien zin
art. 10 te wijzigen.
Voorts stelt de Commissie voor eene wijziging van
art. 8, waarin de wijze wordt aangegeven voor bereke
ning van het inkomen, welke voornamelijk met het oog
op de berekening van de opbrengst van industriële
ondernemingen en speculatieve geldbeleggingen meer
malen tot moeijelijkhedea en misschien tot onbillijkheden
aanleiding heeft gegeven. De voorgestelde wijziging zou
volgens de meening der Commissie aan die bezwaren
tegemoet komen.
Overigens vereenigt zich de commissie met de voor
stellen van B. en W.
Wordt ter visie van de leden gelegd om in eene
volgende vergadering te behandelen.
Wordt gesteld in handen der commissie voor de
begrooting
a. eene missive van het R. Cath. armbestuur, verzoekende
tengevolge van de wijziging der armenwetwijziging
in het contract en dientengevolge verhoogiug van de
subsidie met gewijzigde begrooting.
b. idem van het Evang. Luth. armbestuur behelzende
gelijk verzoek.
c. de gewijzigde begrooting van het burgerlijk armbestuur
welke om dezelfde reden vermindert.
W7ordt medegedeeld een voordragt van regenten van
het burger weeshuis ter vervulling der vacature van
boekhouder-secretaris bij gemeld collegie ontstaan door
het overlijden van den heer H. A. van IJsselsteijn
bestaande uit de heeren A. Buijze Mz. en P. O. Olivier.
De benoeming wordt aangehouden tot eene volgende
vergadering.
Hierna wordt de openbare zitting in eene met ge
sloten deuren veranderd.
Iets over Liet Wetsontwerp tu>t
afïsoopïDaai.-stelllRig' der TiendLeiio
Hoe beschaafd een volk ook zijzeker behoort de
kunst Jom wetten te maken tot de moeielijksteen zijn
de ontwerpen na eene worsteling van dagen en weken
als elk er een woord noodig of onnoodig over
heeft meegesproken eindelijk tot wet verheven en zelfs
in het Staatsblad geplaatstdan deinst men soms nog
voor hare uitvoering terug getuige de wet op de Rech
terlijke organisatie van 31 Mei 1861 (Staatsblad no. 49),
die onlangs zonder geleefd, zonder ooit gewerkt te hebben
voor goed is begraven ofschoon bij de grondwet ge
biedend voorgeschreven.
Maar keeren wij tot ons onderwerp terug en be
schouwen we vluchtig de tienden en de pogingen tot
hunne opheffing.
De tienden zijn haast zoo oud als de beschaving
ze werden reeds door de Levieten gehevende bekende
Parizeer beroemde er zich op tienden van alles te geven
eene vroomheid, die zeker weinig in den smaak zou
vallen van onze tegenwoordige landbouwers. Waar ze
in bestaan weet iedereen zoowel ais dat elke boer ze
lastig hatelijk vervelend en belemmerend vindt. Nu
het is ook alles behalve prettig alj jaar aan jaar het
domein en de particuliere tiendeigenaren die legio zijn,
aan wie men geen de miuste verplichting heeftdie
niets tob behoud noch tot verbetering van den grond
doen door ijverige en onbaatzuchtige rentmeesters ver
tegenwoordigd aankondigen dat ze in 't openbaar de
tienden van uwe veldgewassen natuurlijk zonder ver
goeding, te hunuen bate zullen verkoopen. Ten onrechte
noemt men het verhuren of verpachten. Is dat gedaan
dan komt weder een ander, de kooperdie er aan ie
tiendheffers vaak nog meer voor betaalt dan de taxatie
de tiend vruchten weghalenvan het land waaraan mest
en zaaigraan gegeven, tijd, geld eo arbeid zijn gewijd
waarvan men rente of pacht en al de lasteu betalen
moet. De landbouwer moet dit lijdelijk aanzien eu
is bovendien nog verplicht, alvorens hij zijne eigen
vruchten mag vervoeren, den tiendkooper een dag te
voren te verzoeken ze te komen vertienden zijn deel
aan te wijzen
Evenwel hebben de tienden bij ons te lande een
wettig bestaan en werden bij uitgifte cf verkoop van
grond voorbehouden of bij Verlij brieven gevestigd. Ze
zijn echter hier niet van kerkelijken oorsprongmaar
zooals S. van Leeuwen zegt in zijn Rooms-Hollands-
Regt „wt Wereltlijke handen eerst aan de Hoogste magt
tot een teekken van ouderhorigheidovergegeven de
welke daarmede de Grave van Holland in der tijd
begiftigt hebben." Zoo bepaalde Graaf Willem van
Henegouwen in eene Handvest, des Woensdags na St.
Maarten van het jaar 1337 aan den lande van Zwijn-
dreclit gegeven Den Tienden sullen wy behouden
dat is, te weten den elfden Schoof, ende dat elfde
Lam. De wijze van heffing is bij verschilleude keuren
en bij plakkaten van keizer Karei en koning Philips
geregeld. In Zeeland's oudste keuren worden ze reeds
vermeld, en de ougelukkige Jacoba van Beieren ver
leende bij het gaaischieten te s' lieer Hendrikskiuderen
(Zuid-Beveland) toen zij den koniugsvogel afschoot
aan deze en omliggende plaatsen voor altijd vrijdom
van de opbrengst der vlastienden. Nog leeft dit feest
in den mond des volks.
Als blijk van onderhoorigheid - dit is de ware aard -
geheven kwam zeker bij cle heeren (de keffers) de
gedachte niet op ze te doen ophouden. Immers met
hunne verdwijning zou de aristocratie ook een deel van
hare macht bij het volk verliezen. De tiendplichtige
de grondeigenaarleerde ze door gewoonte meer als
onvermijdelijk dan als last beschouwen en stond zonder
nadenken, zonder morren jaarlijks Vio deel zijner vruch
ten afdaarvoor was hij onderhoorig. Het volksidee
nog lang niet verdwenen dat ze van goddeiijken
oorsprong of ten minste door de Kerk ingesteld waren,
maakte hem nog williger. Zoo gingen jaren en eeuwen
daarheen.
Eerst bij de staatsregeling der Bataafsche Republiek,
in 1798 werden bij art. 25 de tienden uit het leenrecht
voorl gesprof en afgeschaft.
Napoleon Iin wdens rijk men ze niet kende cn
wiens wetten er van zwijgen haatte de tienden doch
moest ze nietteminbij de invoeriug van het Pransche
recht in liet overheerschte Nederland handhaven, bij. art.
218 van zijn decreet van 15 Oct. 1810, doch bepaalde bij
besluit van 11 Juni en 21 October 1811 dat de grond
eigenaar y5 deel der tienden mocht inhouden tot ver
goeding der grondbelastingzoo men wil om de sym
pathie der boeren te verkrijgen. Dit besluit is tot heden
in werking gebleven.
Zulke besluiten en de meer en meer ontwakende
volksbewustheid deden nadenken en begonnen aan het
oude maar stevige tiendrecht te knagen. Men veelde
zich minder onderhoorig. Hier en daar verrezen zelfs
klachten tegen de wettigheid er van en hoorde men stemmen
om er zich op de eene of andere wijze van te ontslaan.
De toenemende landbouwontwikkeling sloot zich daarbij
aan en vormde een steeds luider akkoord.
Men begon er naar te luisterenen behalve de
voorstellen van den heer Sloet tot Oldhuis tot afkoopbaar-
stelling- dienden eindelijk afwisselende regeeringen ge
noopt door den steeds duidelijker geformuleerden volks-
wensch in 1863, 66, eu 68 verschillende wetsvoorstellen
in, die of werden ingetrokken of onder het gedrang der
tegenstrijdige discussiën verstikten.
Het verlangen om den landbouw van dien last te
ontheffen blijft mtusschen levendig en de noodzakelijk
heid er van wordt algemeen erkend. Om hiertoe te
geraken werd bij koninklijke boodschap van den 23eu
Juni 11. der Tweede Kamer andermaal een wetsontwerp
tot afkoopbaarstelling der tienden aangeboden en na
het openen van het tegenwoordige zittingjaar, daarliet
anders vervallen was(eene bepaling die best kon in
getrokken worden) opnieuw ingediend.
Ouwebkerk 18 Oct. Gisteren is door den raad
dezer gemeente na gehouden examen benoemd let
hoofdonderwijzer aan de openbare lagere school alhier
de heer W. Scuoo Hz.
Zonnemaire 18 Oct. 1870. TTeden nacht 'omstreeks
half één ure brandde de korenmolen dezer gemeente
staande in de vroegere gemeente Bommen ede binnen
een paar uur tot den grond toe af. De molen was oud
en had nog onlangs eene roede verloren. Ilij was
onbewoond en bevatte weinig waarde. De belendende
huisjes leden bij het stille weer geene schade en ook
verdere ongelukken zijn niet te betreuren. De molen
was tegen brandschade verzekerd. De oorzaak van den
brand is onbekend men gist dat hij welligt door het
ouweder getroffen is geworden.
Te 's Hertogenbosch is door het departement Jer
maatschapoij tot nut van het algemeente Dordrecht
door den gemeenteraad besloten tot het oprichten eener
school van middelbaar onderwijs voor meisjes. Te Am
sterdam wordt daartoe in den gemeenteraad na het
mislukken van vroegeie plannen op nieuw een poging
gewaagd. De aanhouder wint.
Te "VVaalsdorp zijn proeven met mitrailleuses ge
nomen. We schijnen dus aan alles te moeten meedoen.
De Duitschers strijden en overwinnen nog zonder mi
trailleuses zouden wij dan niet zonder haar onze neutraliteit
kunnen bewaren Als amusement zijn die proeven
misschien onschuldig maar het. zijn zulke dure amuse
menten. Reeds zijn de loopen voor onze Beaumontgeweren
gereed gemaakt in beslag genomen om ze in mitrailleuses
te vervormen.
.Allerlei®
Met het oog op de nieuwe postwetdie met 1
Jan. aanstaande in werking komt en waarbij voor 2 ''.2
cent correspondentie-kaarten (kleine open brieven) door
het geheele rijk kunnen verzonden wordenis het vol
gend bericht niet onbelangrijk. "Van de onlangs in
Engeland ingevoerde correspondentiekaarten wordt zulk
een druk gebruik gemaakt dat de postbeambten er
schier door overstelpt worden. Ook een ander, onedel
gebruik wordt er van gemaakt, nameliik tot het beledigen
en lasteren enz.iets wat men reeds véór de invoe
ring vreesde, doch waartegen de directie van het post
kantoor een afdoenden maatregel genomen heeftdoor
te bepalen dat zulke kaarten niet verzonden en de
daders zooveel mogelijk opgespoord en gestraft zullen
worden.
De befaamde kiudermoordster van beroep do
„baby farmer" Margaret Waters heeft Diugsdag
jl. haar gerechte straf ondergaan. Zij stierf kalm eu
gelaten en gedroeg zich tot op het laatste oogenblik
met een zekere waardigheid. Toen haar de strop om
den hals was gedaan sprak zij luide, en, volgens de
omstanders, in treffende en welgekozen bewoordingen
een gebed uit hierop drukte zij den geestelijke den
beul en een der gevangenbewaarders de hand een
oogenblik later viel het luik en haar dood was
oogenblikkelijk.
Margaret Waters was indertijd een welgestelde vrouw
geweest. Als weduwe had geldgebrek haar genoodzaakt,
kamers te verhuren later had zij een onecht kind van
een harer commensalen onder hare hoede genomen.
Eenmaal op dien weg geraaktverviel zij van kwaad
tot erger. Meerdere kinderen werden haar toevertrouwd
Gaandeweg werd het bezigheid voor Waters wat in
den aanvang slechts tijdverdrijf was geweestbijzaak
werd hoofdzaakzij begon advertenties te plaatsen
waarbij ze aanbood zich te belasten met kinderen
tegen een vergoeding van f 60 tot f 120. Voor zulk
een geringe som kon zij klaarblijkelijk de schepseltjes
niet onderhouden.
Haar doel was dus het geld te ontvangen en
de kinderen kwijt te werden. Dit laatste was gemak
kelijk genoeg te meer daar de ouders zelden een
nader onderzoek naar het lot hunner spruiten instelden.
De schapen werden derhalve uit den weg geruimd
zoo mogelijkdoor ze te vondeling te leggen zoo
noodigdoor ze -zachtkens aau in 't graf te helpen.
Op een goeden dag kwam de gansche walgelijke his
torie aan het licht, doordien een agent van politie on
verwachts de woning van Haters binnentrad. Een
vreeselijk schouwspel trof 's mans blik. Op een sofa in
een achterkamer lagen een zestal kindereu als pakgoed
op en over malkauder gesmeten alle meer been dan
vleesch in de hoogste mate vervuild, en door laudanum
tot een staat vau doffe bewusteloosheid gebracht.
5rij
ros