W°. 44
Woensda*» I Juni.
1870
WOENSDAGEN ZATERDAG.
Binneniandsche Tijdingen.
DAM
55»V„
67%
86'/,
ZIERIKZEESCHE
PRIJS DER ADVERTENTIËN.
Gewone 5 cent de regel. Geboorte-Huwelijks- en Dood-
berigtenvan 1-8 regels a 0,50.
VERSCHIJNT:
ABONNEMENT S-PR IJ S.
Per drie maanden f 1,25 Franco per post f 1,50. Inzen
ding der Advertentiën daags te vorenvóór 10 ure 's morg
Aankondigingen vaa openbare
besturen enz.
Door Burgemeester en Wethouders van Zierikzee is
Pieter Duson benoemd tot graanmeter binnen die
G emeente-K aad van Zierikzee
gehouden den S7 Mei 1870.
In deze zitting waren afwezig de heeren van der
Grijp en jlir. J. L. de Jonge beiden uitlandig en mr.
J. Moolenburgh ongesteld.
Na resumtie en goedkeuring der notulen van de vo
rige vergadering komen ter tafel
a. eene missive van Gedeputeerde Staten, begeleidende
het goedgekeurde kohier der hondenbelasting over
1870. Voor kennisgeving aangenomen.
bidem houdende vergunning tot het maken van een
duiker in den Westhavendijk onder zekere voorwaar-
den waaronder dat de Itaad verklare die voorwaar
den aan te nemen. Op voorstel van Burgemeester
en Wethouders wordt dienovereenkomstig besloten.
c. de jaarverslagen der gemeenten Utrecht Botterdam
Gorinchem Amersfoort en Tielwelke in de boekerij
zijn geplaatst.
d. een schrijven van jhr. mr. M. J. Schuurbeque Boeije
berigtende dat hij de benoeming tot regent van het
burgerweeshuis aanneemt. Voor kennisgeving aan
genomen.
e. een adres van A. Ankerbetrekkelijk van hem ge
vorderd havengeld van het casco van een zeeschip.
Op voorstel van Burgem. en Weth. wordt besloten
den adressant te kennen te geven dat de Raad on
bevoegd is om hierop eene beschikking te nemen, ais.
zijnde eene zaak van belastingen.
f. eene missive van de kamer van koophandel en fa
brieken te Bergen-op-Zoom betrekkelijk de concessie
voor den spoorweg van Wcensdrecht naar Antwerpen.
Is besloten adhsesie te betuigen.
De Voorzitter deelt mede dat de gemeente-ontvanger
mr. H. A. van IJsselsteijn overleden is en dat door
Burgem. en Weth. de tijdelijke waarneming dier betrek
king is opgedragen aan den heer M. E. van den Thoorn.
Is ingekomen een adres van den heer A. A. van de
Velde, kandidaat-notaris te Veisen om te worden be
noemd tot gemeente-ontvanger hetwelk wordt gedeponeerd
tot de benoeming.
Op voopstel van Burgem. en Weth. wordt besloten
de erven van den voormaligen gemeente-ontvanger te
dechargeren vermits op den dag des overlijdens de kas
en boeken des gemeente-ontvangers zijn opgenomen en
in orde bevonden.
Komi, in behandeling een voorstel van Burgem. en
Weth. om het bedrag en den aard vast te stellen van
de borgtogt door den te benoemen gemeente-ontvanger
te stellen en om Ged. Staten voor te stellen de jaar
wedde van den gemeente-ontvanger te verhoogen metf 200.
Over de 5 laatste jaren bedroegen de ontvangsten
voor zooverre zij in aanmerking komen bij het berekenen
van den borgtogt gemiddeld jaarlijks f77290,34 zoodat
een tiende hiervan bedraagt 7729,035. Het bedrag
van den borgtogt wordt mitsdien voorgesteld op f8000
hetzij in hypoteek tot 80% van de koop waar dehetzij
in inschrijving op het grootboek der 2% 3 of 4%
Nat. Werk. Sculd tot een bedrag van 50 60 of 80%
van de nominale waarde.
De beslissing op dit voorstel wordt aangehouden tot
eene volgende vergadering.
Op voorstel van Burgem. en Weth, wordt besloten
tot toekenning eener gratificatie aan den commies ter
Secretarie P. W. Loewerad f 25 voor de buitenge
wone werkzaamheden van het verkiezingswerkgedurende
het eerste halfjaar 1869.
Wordt overeenkomstig het voorstel van Burgem. en
Wethouders aan den bedieude van de hoogere burger
school eene toelage verstrekt van f 25 voor het ïe
halfjaar 1870 en f200 'sjaars van af 1 Julije. k. om
zich de noodige hulp te kunnen verschaffen.
Een voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
wijziging der gemeente-begrooting voor 1870 wordt
gesteld .in handen van eene commissie bestaande uit
de heeren Koole Labrijn en mr. Moens tot onder
zoek en rapport.
Komt in behandeling de gewijzigde begrooting van
het burgerlijk armbestuur dienst 1869 met voorstel
tot verhooging der subsidie voor dat jaar met f 500.
Zij wordt in handen gesteld eener commissie be
staande uit de heeren HouwerKoole en mr. Moens
die staande de vergadering rapport uitbrengtstrekkende
tot goedkeuring. Aldus besloten.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
het doen van eenige af- en overschrijvingen van en op
begrootingspostcn van IS69 wordt goedgekeurd waarop
voor zoo veel nood de goedkeuring van Gedeputeerde
Staten zal worden gevraagd.
Namens de commissie brengt mr. Pokker rapport
uit op de rekening der bank van leening, strekkende
tot goedkeuring der rekening in ontvang op f 33985,555
in uitgaaf op f 33452,06® in goed slol f 533,49.
het borderel aanwijzende de winst of hot verlies op
eene winst van f 90,13.
En de rekening van het reservefonds in ontvang op
f 168,27, in uitgaaf op f 167,42, saldo in kas f 0,85.
zijnde het geheele reservefonds thans groot f 4800.
Idem op de rekening der brei- en naaischoolstrek
kende tot goedkeuring in ontvang op f 238,645 in uit
gaaf op f 183,45 goed slot f 55,19®. Dienovereen
komstig worden genoemde rekeningen goedgekeurd.
Na omvraag des Voorzitters of iemand der leden
nog iets voor te stellen heeftvraagt de heer Koole
naar aanleiding eener interpellatie in den gemeenteraad
te Middelburg, om inlichting nopens de verzekering
tegen brandschade van eigendommen dezer gemeente
bij de Brusselsche Maatschappij. De Voorzitter ant
woordt dat hij onderzoek bij den alhier gevestigden
ageut heeft gedaanvan wien- hij de gunstigste mede-
deelingen heeft ontvangen zoqdat bij het dagelijksch
bestuur geen bezwaar bestaatom bij gemelde maat
schappij te blijven verzekeren.
Hierna sluit de Voorzitter de vergadering.
Wij ontvingen voor eenige dagen eene circulaire van
de nieuw opgerichte vereeniging GewetensvrijheidV1 met
verzoek die iu ous blad over te nemen. Voor ons
klein blad is de circulaire te groot. Wij bepalen ons
met het volgende er uit mede te deelen.
„Onder den invloed vau drie overwegingen
1°. dat een anti-Protestantsche geest het Protestan
tisme bedreigt en daardoor de gewetensvrijheid belaagt
2°. dat er in den tegenwoordigen toestand der Pro
testantsche kerkgenootschappen nog zooveel is wat het
vrije godsdienstige leven belemmerend in den weg staat
en alleen, door naauwere aaneensluiting van gelijkgezin
den kan worden gewijzigd of weggenomen
3°. dat de leden der gemeenten, over 't algemeen,
weinig zelfstandig deelnemen aan den strijd voor de
vrijheid op godsdienstig gebied en aan 't geen daarvoor
door hun voorgaugers gedaan wordtheeft eene verga
dering van modernepredikanten in het najaar van
1869 te Leeuwardenaan eene commissie uit haar
midden den last opgedragen om, ten einde eene naauwere
aaneensluiting der inlividueel strijdenden voor vrijheid
en ontwikkeling op godsdienstig gebied te verkrijgen,
een voorstel om dit te verkrijgen te doen.
Het gevolg is geweest dat op een vergadering op
18 Maart 11, gehouden de leden dier commissie eenpa
rig hebben geadviseerd tot oprichting eener Protestantsche
vereeniging voor gewetensvrijheid waartoe met groote
meerderheid is besloten. Eenige gemeenteleden werden
ter vermeerdering der cojnmissie aan haar toegevoegd
die in eene vergadering op 1 April 11. het volgende ont
werp heeft voorgedragen
„I. De vereeniging stelt zich ten doelde bevorde
ring en handhaving van de volstrekste gewetensvrijheid
in de protestantsche kerkgenootschappen.
II. Ieder kan lid van de vereeniging worden die
zonder eenig voorbehoud, verklaart tot haar doel te
willen medewerken.
III. De vereeniging tracht haar doel te bereiken
vooral door
a naar de verbetering der kerkelijke wetgeving en
de geleidelijke hervorming der protestantsche kerkge
nootschappen te streven
b, aanmoediging en ondersteuning van alles wat
het godsdienst-onderwijs meer aan zijn doel kan doen
beantwoorden
cde verspreiding van geschriftendie haar begin
sel voorstaan te ondersteunen
d op te wekken tot de vrije uitoefening van het
kerkelijk kiesrecht;
ehet houden van meetings.
IV. Aan het lidmaatschap >s verbonden een jaar-'
lijksche contributie van f 1
Op de beginselen in art. I en II uitgesproken, volgens
welke niemand wordt uitgesloten dan hij die zich
tegen volstrekte gewetensvrijheid verklaartzal de ver
eeniging rusten. Op dezen grondslag wordt medewer
king van allen zonder onderscheid gevraagd."
„jLaat ons" leest men in de circulaire „met kracht
doen waarvoor 'I. nu nog tijd is. Wij gelooven aan
de zegepraal van waarheid en vrijheid en we willen
haar ook zoo gaarne gehuldigd zien in de Kerk."
Het voorloopig comité voor de oprichting der ver-
eeiiigiug „Gewetensvrijheid" bestaat uit de heeren Gar-
pentier Alting Balsem, ColenbrauderCorstius eu
Zaalberg moderne predikanten iu verschillende gemeen
ten in Priesland en uit de heeren J. C. eu W. A.
BergsmaBaron van Harinxma thoe Slootenvan der
Veen en do Vries gemeenteleden op verschillende
plaatsen in dezelfde provintie woonachtig. Zij die tot
de vereeniging wenschen toe te treden worden verzocht
zich te vervoegen bij den president den heer A. S.
Carpentier Alting te Doclcum.
Wij hopen aldus aan het verlangen der commissie
voldaan te hebben en de aanstaande vereeniging ge
wetensvrijheid voldoende bekend gemaakt te hebben.
Vele dagbladen zullen daar een woord van aanbe
veling bijgevoegd hebben wij willen anders doen wij
ontraden alle welgezinden aan deze vereeniging deel
te nemen.
Om verschillende redenen.
De oprichting van deze vereeniging gaat uit van
moderne predikanten dus van de moderne richting.
Het aanhoudeud onrecht door haar alhier te Zierikzee
nu al gedureude tal van jareu tegen de Hervormde
gemeente en tegen de orthodoxe richting alhier gepleegd,
doet ons, op grond vau ervaringvan die vereeniging
al bezigt zij de leus „Gewetensvrijheid", niets anders
dan verdrukking vau andere richtiiigen en miskenuiug
van het recht der Hervormde gemeente verwachten.
Leuzen hoe schoon ookleveren toch niet den
minsten waarborgdat dienovereenkomstig gehandeld
zal worden.
„Vrijheid en Geweten" evenzeer eene schitterende leus
is de naam van de moderne kiesvereenigiug alhieren
wat hebben wij, ook door haar invloed, tot iiu toe alhier
gezien? Tyranuie en, als me kon, heerschappij over het
geweteu der orthodoxe minderheid.
Wij lezen in de overwegingen
„Een unti-Protestantsche geest bedreigt het Protes
tantisme eu belaagt daardoor gewetensvrijheid."
Let wel op, door wie dit gezegd wordt. Want de
oorsprong geeft de verklaring van dit gezegde aaii de
hand: de anti-Protestantsche geest is hier de geest van hen,
die aan het historiesch Protestantisme vasthouden en
protesteren tegen een Protestantisme, dat ruim genoeg
is, om Mahomedanen Joden, Heidenen, Atheisten enz.
te bevatten, doch de belijders van het ware Protestantsche
geloof buiten de Kerk stoot. En daardoor belagen zij
gewetensvrijheid!
Als iemand ten onrechte in uw huis gedrongenis, en gij hem
verwijderen wiltzal hij in naam der vrijheid rnet
even veel recht u verzoeken te blijven, en, omdat hij voor
zich absolute vrijheid begeert, als hij zijn kansje veilig
ziet, in naam der vrijheid u. er uitwerpen. Wie zich
hiertegen verzet schendt de vrijheid
Deelneming aan deze vereeniging door hen, die hier
gezegd worden een anti-Protestantische geest te be
zitten, zoude met. zelfvernietiging gelijk staan.
Wij lezen in die overwegingen dat nóodig is „naauwere
aaneensluiting van gelijkgezinden." Al wederom door
moderne predikanten wordt het gezegd de gelijkgQzm-
den zullen dus wel modernen zijn. Als zij nu zich
gezind betoonden, om ook de gewetensvrijheid van an
deren te erkennen, zoude eene aaneensluiting ook van
anderen ten minste denkbaar zijn, maar nu uict. Nu
kunnen wij zelfs die modernen, die op waarachtige ge
wetensvrijheid gesteld zijn, niet aanraden toe te treden,
want uit de geheele circulaire blijkt met geen enkel
woorddat meu gezind is de gewetensvrijheid der niet
modernen te eerbiedigen. Ware men hiertoe genegen
nu het stuk van modernen uitgaatzoude het wel der
vermelding waard geweest ziju. In plaats hier vau
onbestemde uitdrukkingengroote woorden holle frasen,
als „het wegnemen van de belemmeringen van het
vrije godsdienstige leven„bevordering en handhaving
van volstrekte gewetensvrijheidwoorden zoo ruim
dat men volgens hen elke richtingja zoude kuuuen
erkennen maar die ookjuist om de onbestemdheid
toelaten om volgens de Jesuitische spreuk „het doel heiligt
de middeleuin afwachting van de zooals men hoopt
eindelijke zegepraal vau eigen richting (ieder van
zijn standpunt noemt die waarheid en vrijheid) wel eens
later te denken aan het recht van het geweten van hen, van
wie men zegt dat zij geene gewetensvrijheid eerbiedigen
omdat zij het geweten niet willen toestaan, wat recht is
te schenden.
Wat wij vroeger betoogd hebben herhalen wij
W\i zouden wenschen dat de verschillende richtingen
in de kerk elkander erkenden, zonder dat daarmede ver
nietiging van eenige richting gepaard ging. Doch om
tot deelneming aan te sporen aan eene vereeniging
die onder de leus van „gewetensvrijheid" niet den
minsten waarborg levertdat eenige andere richting
behalve die waarvan zij uitgaatgeëerbiedigd zal
wordendaarvan kan nimmer sprake zijn. Wij
staan vrijheid van allen, van elke richting voor en
hopen dat op dien grondslag eens eene oplossing der
kerkelijke kwestie zal tot stand komen-
Dreisciioe, 25 Mei. Jongstleden Zondag had alhier
een zeer treurig geval j laatsdaar de persoou van
Joh. der Weduwen arbeider alhier zich met een pistool
in een paardenstal nabij zijne woning van bet leven
beroofd heeft. Het schot ging door zijn mond en ver
brijzelde zijn verhemelte en hersens zoodat hij oumid-
delijk dood was. Men gist naar de reden sommigen
deuken dat armoede hem tot deze noodlottige daad
gebracht beeft.
De geneeskundige raad van Zeeland hield Don
derdag eene openbare vergadering waarin betrekkelijk
den gezondheidstoestand werd medegedeeld dat in de
laatste maanden geene ziekten eene bepaalde epidemische
uitbreiding erlangd hadden met uitzondering van de
pokziekte welke thans aan de grenzen van Staats -
"Vlaanderen min of meer beerscheude kan genoemd
worden.
Op Hemelvaartsdag vierde de Nederlandsche
Zendings-Vereeniging te Rotterdam haar jaarlijksche
zendingsdagen vergaderde daartoe met afgevaardigden
van verscheidene vereenigiiigen en belangstellenden in
het gebouw „Verscheidenheid en overeensteminming."
Gewichtige vragen op het gebied der zending werden
ter bespreking aau de orde gestelden zullen zeker
gewenschte vruchten diageu.
Des namiddags sprak ds. J. D. B. Brouwer van
Leiden in de Groote ICerk de zen dings re de uit naar
aanleiding van Mattii, VI10. „Uw Koninkrijk kome
welke rede door de talrijke schaar met aandacht werd
aangehoord.
Gisteren vergaderden bestuurders met 46 afgevaar
digden vertegenwoordigende 19 afdeelingen. Totpraeses
dezer vergadering werd gekozen Ds. J. O. Nouhebel
van Middelburgtot secretaris de heer J. J. Vis van
Amsterdam.
De vereeniging heeft 8 zendelingen waarvan 5 op 5
verschillende zendingposten op Java werkzaam zijn -t
terwijl 3 hunner de reis naar de plaats hunner bestem
ming hebben aangevangen.
Sedert de najaarsvergadering is het getal afdeelingen
met 4 vermeerderd.
De uitgaven hebben bedragen met inbegrip van het
te kort over 1868 f 27334,62 de ontvangsten f 26157,77,
sluitende alzoo met een te kort van f 176,85 ferwijl
de vereeniging iu 1869 onder zekere voorwaarden
eeu kapitaal van 10 mille ten geschenke had ontvangen,
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
Door deze Kamer zijn in de afgeloopen week onder
meerdere wetsontwerpen aangenomen die tot regeling
der grondbelasting tot. wijziging der wet op het arm
bestuur en tot aanvulling en verhooging der begrooting
van het departement van binuenl. zaken voor verbete
ring van de haven van Harliugen.
TWEEDE KAMER.
Dingsdag den 24 Mei 11. zijn in de Kamer de be
raadslagingen aangevangen over het wetsontwerp
houdende goedkeuring van sommige artikelen der over
eenkomst van 27 November 1869 te Manheim gesloten
betreffende gemeenschappelijke bepalingen op de visscherij
in den Rhijn. Na zeer uitvoerige beschouwingenzoc-
wel dien dag als den daarop volgenden gevoerd over
zalmteelt en zalmvisscherij en nadat het ontwerp door
de ministers van buitenlandsche zaken van finantiën
en van justitie was verdedigd is art Ide verklaring
inhoudende nopens de goedkeuring met 34 tegen 31
stemmen verworpenwaarop het voorstel door de re
gering is teruggenomen.
Na aanneming van twee wetsontwerpen van minder
belang zijn Yrijdag de beraadslagingen begonnen over
VOS.
