N°. 36
Woensdag 4 Mei
WOENSDAGEN ZATERDAG.
ZIERIKZEESCHE COURANT
PRIJS DER ADVERTENTIËN.
Gewone 5 cent de regel. Geboorte-, Huwelijks- ea Dood-
berigten van 1—8 regels a 0,50.
VERSCHIJNT:
A B O N N E M E N T S-P R IJ S.
Per drie maanden f 1,25 Franco per post f 1,50. Inzen
ding der Advertentiën daags te vorenvóór 10 ure 's morg
Aankondigingen yan openbare
besturen enz*
Longziekte. Bij besluit van Gedep. Staten van Zeeland
van 23 April jl. is een gedeelte der gemeente Nieu-
werkerk en Ouwerkerk verklaard door de longziekte
besmet te zijn en het overige gedeelte der gemeenten,
benevens liet gedeelte der gemeente Zierikzee, begrensd
ten W. door het D ijk waterten O. door Bieuwerkerk,
ten Z. door de Ooster-Sclielde en ten W. door de haven
van Zierikzee, verklaard verdacht te zijn.
In de besmette gedeelten mag geeuerlei in-, uit- of
vervoer van rundvee plaats hebben. In de verdachte
gedeelten is in- en vervoer geoorloofddoch uitvoer
slechts met schriftelijke toestemming van den Commis
saris des Konings.
Longziekte. 25 April. Burg. en Weth. van Zierikzee,
maken bekend dat de longziekte onder het rundvee in
de gemeente Njeüwerkerk uitgebroken is, waarschuwen
de veehouders en bevelen hen aan
tegen die verwoestende ziekte op hunne hoede te
zijn, hun vee zooveel mogelijk afgezonderd en buiten
gemeenschap met ander vee te houden, vooreerst geen
vee aan te koopeb, geen vee van anderen op hunne
stallen of Meiden toe te laten;
2. van het ontstaan van eenige ziekte onder hun vee
dadelijk kennis te geven aan den Burgemeester(zij
die dit verzuimen zijn strafbaar met boete en ge
vangenis straf.)
3. zichin geval van het ontstaan der ziekte onder
hun vee, stiptelijk naar de aonwijziug van hét open
baar gezach en naar die der veeartsen te gedragen.
Kiezerslijsten. De Burgemeester van Zierikzee maakt
bekend, dat de kiezei slijsten voor ledeu van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, van de Provinciale Staten
en van dec. Gemeenteraad, op 20 April door hem zijn
gesloten, op nieuw aangeplakt en op de Secretarie der
gemeente voor een ieder ter inzage zijn gelegd.
Turftonder. Bij besluit van Burgem. en "Weth. van
Zierikzee van 27 April is J. Schoenmakers als zoodanig
benoemd.
Gemeente-Baad van Zierikzee
gehouden den SO April 1870.
Afwezig de heeren jhr. de Jonge en mr. Moolenburgh
wegens ongesteldheid. Bij de openiDg waren nog af
wezig de heeren Koole 'en mr. Moens die echter later
binnentreden. -
Pe notulen der vorige vergadering worden gelezen
en goedgekeurd.
Wordt medegedeeld 1. eene missive van Ged. Staten
houdende eene opmerking omtrent het laatste raadsbe
sluit betreffende de heffing van begrafenisregtenten
gevolge waarvan Burgemeester en Wethouders voorstellen
in art. 1 het woord „Burgemeester" te veranderen in
„Burgemeester en Wethouders." Aldus besloten.
2. een brief van de plaatselijke schoolcommissie om
trent eene regeling van het onderwijs in de nuttige
handwerken voor meisjes aan de openbare school voor
onvermogenden (armenschool) aan de openbare school
voor minvermogenden (tusschënschool) en aan de open
bare avondschool voor meisjesmet een conceptbesluit.
3. een schrijven van den directeur van het telegraaf
kantoor houdende verzoek het volle gebruik te mogen
hebben van de comparitiekamer in het telegraafgebouw.
Op voorstel van Burgemeester en Wethouders wordt
dit verzoek toegestaan tot wederopzegging toeals de
directeur de kamer voor zijne rekening laat schilderen
en behangen, indien dit door het gebruik noodlg is.
Burgemeester en Wethouders stellen voor dit ont
werpbesluit goed te keuren met wijziging van art. 8
en dit artikel aldus te lezen
„De uoodige hulpmiddelen en stoffen ter bearbeiding
worden door de leerlingén Tnedegebragt."
„Door de gemeente worden slechts zoo noodig kleine
benoodigdheden als naaldennaaigaren en dergelijke
verstrekt."
«Hetgeen de leerlingen uit de door haar medegebragte
stoffen vervaardigen kunnen'zij medéneraen."
Wordt gesteld in handen eener commissie bestaande
uit de heeren mr. vau DongenMulock Houwer en
Zuurdeeg ten fine van rapport.
eejle missive van regenten van het burger weeshuis
oudende voordragt ter vervulling der vacature van
«e? refen^» bestaande uit de heeren jhr. mr, M, J.
öcnuurbeque Boeije en H, G. Mulock Houwer.
De benoeming wordt aangehouden tot eene volgende
vergadering.
Wordt gesteld in handen eener commissie bestaande
uit de heeren mr. Kokker Mulock Houwer en Labrijn,
tot onderzoek en rapportde rekening der brei- en
naaischool en der bai.k van leening over 1869.
Wordt medegedeeld het proces verbaal der opname
van de kas eu boeken des gemeente-ontvangers op 9
April jl. waaruit bleek dat zich in kas bevond/131775,97.
Voor kennisgeving aangeuomen.
Burgemeester en Wethouders bieden aan de raad
het beredeneerd verslag van den toestand dezer ge
meente over 1869 me', mededeeling dat het ter perse ligt
zullende later exemplaren aan de leden worden rond
gezonden. m
Op voorstel van Burgemeester en Wethouders wordt
besloten a. om de vroegere directeurswoning der cali-
cotsfabriek iuterigten tot woning van den 'Hoofdonder
wijzer der tusschënschool en den Westïr.vleugel af te
breken en het doen van verdere werkzaamheden daar
mede in verban l staande.
b. om de gezusters Ribbe, alshuisbewaarsters te laten,
wonén iii hèt gebouw der vroegere tusschënschool zon
der vergoeding.
Komt ter tafel een adres van M vd. Eudeaan
nemer der hoogere burgerschool, verzoekende kwijtschel
ding der hem opgelegdeboete van f 855 voor te late
oplevering, hetwelk wordt gesteld in handen der com
missie van fabricage tot rapport.
Namens de commissie ad hoe brengt mr. Moeus
rapport uit op de rekening der begraafplaats over 1869
strekkende tot goedkeuring
a. der rekening van den verkoop van zerken eu
hoofdleijen in 'ontvang op f 733,"53, in uitgaaf op
f 7.32, goed. sloff 726,21. f v, Tfr
b. der' rekciing van curkuur; vau graven .en.;
begrafenisregten in' ontvang op 512,05, in uitgaaf
op 15,36 rpst gpedslpt '\.496-„69. Al.dus. besloten
jN'am.'.us de commissie ad hoe brengt mr. Kokker
verslag uit op de rekening van het pensioen- en wedu-
wenfouds van gemeente-beambten over 1869 strekkende
tot goedkeuring, in ontvang en uitgaaf op f 425,905
Onder de ontvangsten is begrepen f 35,505 wegeus
tegemoetkoming door de gemeente tot dekking vau
het te kort tot. liet doeu der uitkeeriugen.
Dienovereenkomstig wórdt besloten.
Bij monde van den heer mr. van Dongenwordt
namens de commissie ad hoe rapport uitgebragt op
de rekening der gazfabriek met balans over 1869 en
het voorstel tot verkoogiug van het bedrijfkapitaal
strekkende tot goedkeuring en wordt mitsdien de reke-
niug vastgesteld in ontvangst op f 22224,73 uitgaaf
op f 22929,08 nadeelig slot van f704.35 en de balans
vau winst eu verlies goedgekeurd in baten f29540.78,
in lasten f 26927,21 op eeu batig slot 2613,57.
Do verhooging van het bedrijfkapitaal met f 1500
en alzoo dit kapitaal te brengen op f 5500 wordt
Het voorstel tot verhooging der administratiekosten
van den directeur met f 100 en en die alzoo te brengen
op f 300 adviseert de commissie niet aan te nemen,
maar in plaats daarvan 1. den persoon thans in dienst
van den directeurin dienst van de gemeente te uemeu
en hem te bezoldigen met eeue jaarwedde van f 300
en 2. den post van administratiekosten van den directeur
te, doen vervallen en in plaats daarvan den directeur
f 50 voor zijn bureaubehoeften jtoe te kennen.
De beslissing ffiiejrop wordt aangehouden tot een
volgendeJ vergadering.
Komt in behandeling bet kohier van den hoofdolijken
omslag voor 1870.
De openbare vergadering verandert in eene zitting
met gesloten deuren. Heropend zijnde wordt de ver
gadering gesloten.
Wettelijke Regeling van fabrieksarbeid
van Kinderen
ii.
De kinderen in de fabrieken verschillen wat hun
toestand betreft niet veel van die der slaven.
Evenals 'deze worden ook hunne ouders genoodzaakt
hen te laten werken niet doorde zweep van den
slavenhouder, maar door even harden dwang: door armoede,
het gevolg van lage loonen of ziekëlijkh'eid naar geest
en lichaam of door het verleidelijk voordeel de kin
dereu in de kosten ter voldoening vau de behoeften
van het gezin te doen bijdragen. Zij miskennen aldus
hun eigen waar belangdoch vooral van dat van hun
kroost, hétgeen in bekrompenheid van geest eene tastbare
oorzaak vindt. Het is geen eigenlijke willekeur der fabriekar
beiders als zij htumc kinderen van ï.itiu vroegste jeugd
enkel tot lichamelijken geestdorleivlen arbeid bezigen.
Evenals slaveuouders worden zij door eene hoogere
macht hiertoe, gedrongen. Behalve toch van armoede
is de kracht van geestelijke verdorvenheid én bekrom
penheid zoo groot dat het schijnbaar willekeurige in
derdaad het resultaat eener macht isdie van hem
die er van bevrijd wil worden geene mindere inspanning
eisclitdan van een slaaf die liet j ik waaronder hij
gebogeu gaat van den nek wil schudden.
Of de ouders uit willekeur of noodzaak aldus hande
len maakt voor de kinderen evenwel geen onderscheid uit:
zoowel in fiet eeue als in jhefc andere geval zijn -zij
gedwongen hqii jeugdig - léVe./j in den: niet zelden ver
pestenden .atmosfeer der fabriek te slijten, eu dat aan
zoodanigen arbeid die ai deden zij hem vrijwillig hen
toch als zij niets anders verrichtten tot slaven zoude
maken.
Elke arbeid toch waarbij de men«cli geen andere rol
dan vaneenlevencl werktuig vervult isi, als er voor
hem geen tijd overblijft; om iets lot ontwikkeling van
zijn geest te verrichten, daardoorpnzedelijk,siaafscli. Dau
kan men niet wijzen op arbeid die adeltdie de per
soonlijkheid van den arbeider verheft, maar dau ver
laagt do arbeid den raensch. Het kind dat door mis
bruik van - de- ouderlijke macht er bovendien toe ge^
dwongen wordt, zal noodzakelijk elk gei oei van eigen
waarde verliezen en elke geestelijke levensvonk wordt
bij hem uitgebluscht. Zijne intellectuele ontwikkeling
is dan ook gewoonlijk ongeloofelijk weinig. Het onder
zoek daarnaar heeft tot allertreurigste resul
taten geleid op reeds vrij gevorderden leeftijd bleek
niet zelden dat er van de eenvoudigste zaken geen
begrip wag. Wij lazen hieromtrent eeuigen tijd geleden
over kinderen in de fabrieken te Birmingham het
volgende
„Ouder 32 jonge lieden boven de 12 jaar kende
geen van alle den naam van de regeerende koningin
toen hen die gezegd werd gaven ze verbaasd ten
antwoord „dat heb ik nooit gehoord sommige, wis
ten zelfs het bestaan eener regeerende vorstin niet
evenipin wat Londen was. Ierland nosmdeu zij een
dorp', 'een lelie was een vogel, op een teekening za
gen zij een koe, die gemolken .werd/s voor. epn leeuw
aan. Op de .vraag 'wat een zee was, kreeg men ten
antwoord „een groot stuk land." "Velen wisten noch
van het bestaan van een Godnoch van den Bijbel
iets af., Anderen noemden God „een goeden kerel."
Evenzoo kreeg men allerlei zonderlinge antwoorden
op de vraag wie Christus was en wat hij deed. De.
meesten kenden dien naam ter naauwernood. Een
snedige onder een groepje zeide dat hij het in zijn
schooljaren zoover niet had kunnen bréngen om met
dien heer rkennis te maken. Wat' ze dachten van een
leven hier namaals laat zicli begrijpen; „alle worden wij
in een kuil gestopt en daarmee is het uitzei er een,
het antwoorden moedeHoeveel lezen noch schrij
ven konden was moeilijk met juistheid uit te maken.
Een paar voorbeelden echter. Op een groote fabriek
werden 80 meisjes tusscben zeven en zestien jaren
onderzocht, en 72.5 pCt. kon niet lezen 13.75 hoogst
gebrekkig, en 12.5 tamelijk, en 1.25, dat is een
enkele van de tachtigdie het eigenlijk goed kon.
Onder dertien kinderen op dezelfde fabriek kon er niet
een lezen. Dergelijke staaltjes werden bij menigte ge
leverd."
Voorwaar dit zijn sprekende feiten dat zulke kinderen
niets anders dan levende werktuigen zijn menscben
wier geest door den zieldoodenden .arbeid, langzamer
hand geheel en al uitgebluscht is,, en .die-èu om den
dwang waaronder zij gebukt- gaan èn. otn den arbeid
dien zij verrichtten en om hun geestelijken toestand in
waarheid slaven zijn.
De toestand der fabriekskinderen en wij aarzelen
niet er bij te voegen van die fabriekarbeiders welke
een jeugd, als wij beschreven hebben, hebben doorleefd
is dus in strijd met de bepaling onzer wet dat slavernij
in het rijk niet geduld wordt, in strijd met het beginsel
der persoonlijke vrijheid dat den grondslag der tegen
woordige maatschappij moet uitmaken.
Hiertegen wordt van staatswege niets gedaan inen
wendt niet de minste pogingen aan om het lot der
fabriekskinderen en aldus van de latere ouders in har
monie met onze wet te brengen. Werkeloos mag de
staat hier niet blijven want de toestand is zoo ingekankerd
dat de vrijheid om hem te doen eindigenniets dan
schijn is. De dwang die ouders en kinderen in onder
drukking houdt moet daar zij zelf dit niet vermogen
door de kracht der wet overwonnen worden.
Men kan zich toch, wij hebben er reeds op gewezen,
op de ouders in dezen niet verlaten zij staan hier of
tegenover eene feitelijke onmogelijkheid of tegenover
hun eigen verstompt uitgedoofd zedelijk gevoeldat.
hun heiligste plichten tegenover hunne kinderen doet
voorbijzien hun plicht om de zielen der kleinen voor
hun tijdelijk en eeuwig leven te vormen. Zij worden
in beide gevallen gedwongen het voornaamste deel
hunner taak, de opvoeding der kinderen te verwaarloozen,
terwijl zij hen in hun onderhoud door eigen arbeid
laten voorzien. De ouderlijke macht wordt door hen
dus op eene allerjammerlijkste wijze misbruikt in
plaats van te zorgen dat huune kinderen als zij volwas
sen zijn als vrije menseben in de maatschappij zullen
treden bieden zij baar slaven aan slaven van hun
arbeid omdat zij maar écne soort van arbeid hebben ge
leerd en dus geen ander middel om in de tijdelijke
behoefte te voorzien kennenslaven wat hun geest
betreft omdat alle gevoel van eigenwaarde bij hen ver
nietigd is, en slaven van hunne zinnelijke hartstochten.
Van hun vroegste jeugd zijn zij in eeue allerverderfelijk-
ste zedelooze omgeving geweestwaar zij allerminst
geleerd hebben door hun wil liet booze te overwinnen,
omdat het hen in den kring waarin zij zich bewogen
niet als kwaad werd voorgesteld. Van heu die zoo
gevormd zijn kan men in geen geval bet initiatief
verwachten om hun eigen toestand nog minder die
hunner kinderen te verbeteren, ai waren zij in dc fei
telijke mogelijkheid.
(Vervolg en slot in een volgend nummer.)
Bin n e nla n dsche Tijdingen.
Ziekikzee 30 April. Naar wij vernemen is de heer
Commissaris des Konings in dit gewest voornemens deze
gemeente op Maandag 9 Mei te bezoeken. Door Zijn
Hoog Edel Gestrenge die zijn intrek ten huize van
den "lieer Burgemeester nemen zal, wordt, naar wij ver
nemen dien dag eene audiëntie, zoo aan autoriteiten
als aan particulieren gegeven. Voorts zal Z.H.E.G. op
10 en 11 Mei de overige gemeenten van het eiland
Schouwen bezoeken en den 12 Mei naar Middelburg
terugkeeren.
Zieeikzee, 2 Mei. In de beden avond gehouden
zitting van den gemeenteraad is het kohier van den
hoofdelijke omslag vastgesteld tot een bedrag van
f 18483,89.
Eindhoven 26 April. Onze plaats zal weder spoedig
verrijkt worden met een nieuwen tak van industrie.
Men is druk bezig met den aanbouw van een lucifer-
fabriek. De plannen zijn voor een groot, gedeelte reeds
afgewerktde stoomketel en verdere machines zijn
reeds aangevoerd en zullen binnen kort in werking
komen. Zoodra dit alles in orde is zullen er niet
minder dau 150 personen hun bestaan kunnen vinden
eene inrichting welke in Nederland nog niet bestaat.
Enschede, 26 April. In 1869 waren alhier in
werking 11 stoom-katoenweverijen met 69,710 spindles
en - 13 stoom-katoenweverijen met 2967 loons. Ten
dienste dezer fabrieken werden aangevoerd 17,953,250
kilo steenkolen; 1,774 500 kilo garen; 452,318 kilo
afvalkatoen. In deze fabrieken vonden ruim 2000per
sonen werk.
Men leest in de Rott. Courant.
„De algemeene kiesvereeniging voor Nederland zal
Woensdag 4 Mei a. s. haar jaarlijksche algemeene ver
gadering houden.
Die alsnog als lid weuscht toe te treden kan zich
als zoodanig bij het hoofdbestuur aanmelden. De
jaarlijksche contributie van f 5 zal zeker wel niemand
van die toetreding afschrikken vooral niet als men
bedenkt dat de vejeeniging zich zelf als een dam tegen
overmoedig radicalisme beeft opgeworpen en rechtma
tige aanspraak heeft op de ondersteuning van alle
geestverwanten.
Zeer wenschelijk is het, dat, deze vergadering talrijk
bezocht worde. De bespreking der "Vaderlandsche be
langen ia zulk een kring moet voor de toekomst de
beste vruchten opleveren.
Met aandrang roepen wij even als het dagblad
allen welgezinden toe onttrekt u niet aan deze ver-
eeniging helpt ze maken tot een sterke vesting bij
het dreigend gevaar."
Een berucht zakkenroller werd gevatterwijl hij
de eene hand aan de keel en de andere in den zak
van een voorbijganger had geplaatst. Hij komt voor
de regtbank. „Mijnheer de presidentik vraag acht
dagen uitstelzegt de zakkenroller„want mijn ad
vocaat kan beden niet voor mij pleiten." „Maar,
manantwoord de voorzitter„ge zijt op heeterdaad
betraptwat zou uw advocaat voor u kunnen zeggen?"
„Juist omdat te hooren wilde ik acht dagen uitstel
hebben want ik begrijp het ook niet,"
