WOENSDAGEN ZATERDAG
Binnenlandsche Tijdingen.
Ingezonden Stukken.
Ie
sr-
op
Irten
PRIJS DER ADVERTENTIËN.
Gewone 5 cent de regel. Geboorte-, Huwelijks- en Dood-
berigtenvan 18 regels a 0,50.
VERSCHIJNT:
ABONNEMENTS-PR IJ S.
Per drie maanden f 1,25 -- Franco per post f 1,50. Inrta
ding der Adeertentiën daags te voren, vóór 10 ure merg
II.
4
>5
.4'/,
!G%
i2
32%
213
55'/,
55'/,
47'%,
48
9%
42'/.
12.00
I- 7.60
P 6.70
5.50
6.00
- 3.50
- 4.00
- 8.00
- 10.50
- 11.30
- 13.00
7.00
Celsius.
—9.
—6.
—2.75
—3.
Aaulioiidierïiiereji -van openbare
besturen enz.
16 Februari. Heffing van schoolgelden. Burgemees
ter en Wethouders van Zierikzee maken bekend dat
door den gemeenteraad is vastgesteld en door den
koning goedgekeurd een besluit tot wijziging der be
sluiten op de heffing van schoolgeld op de openbare
scholen voor lager onderwijsstrekkende om uit artikel
1 van het raadsbesluit van 28 Juni 1869 tot wijziging
der besluiten tot heffing van schoolgeld op de openbare
scholen voor lager onderwijs in de gemeente te doen
vervallen al de bepalingen betreffende de heffing van
schoolgeld op de avondschool.
Zierikzee, 15 Februari 1870. De Noord-Buitscbe
bark „Titan" kapt. H. L- Witt is wegens afkomend
drijfijs van de reede gevlugt en met behulp van stoom
boot en ligters in onze haven in veiligheid gebragt.
Volgens berigt van den vuurtoren is gisteren avond
op het Nieuwe Zand in het Brouwershavensche zeegat
een schooner gestand Natie onbekend. Kapt Bowbijes
is in den afgeloopen nacht met het personeel van de
Zuid-Hollandsche reddingraaatschappij van Burgbsluis
ter redding uit gegaan met de aldaar gestationeerde
reddingboot.
Zierikzee, 17 Februari 1870. Heden werden alhier
door kapt. Bowbyes aangebracht de kapitein A. B.
Govertsenen de equipage bestaande uit 6 man van
de Noorweegsche schooner „Seagull" te huis behoorende
te Grimstad.
Uit schip was beladen met houtkwam laatst van
-Grimstad..met hestemming naar Antwerpen en had voort
durend te kampen met «tonnen barden vorst en digte
sneeuw. Een gedeelte der bemanning bad bevroren
handen en voeten. Op den 14 Febr. liep het schip in
het .Brouwershavensche zeegat op bet Nieuwe Zand en
stootte gedurende den nacht over de banken been zoo
dat bet des morgens van den 15den op de Zeehonden
plaat zathebbende ankers verlorenschade aan het
roer en het schip vol water.
Met bet aanbreken van den dag werd bet «chip ont
dekt door de Reddingschokker, bemand door den ge
zagvoerder en manschappen van den Reddiugkotter en
Schokker die op het strandingsbericht ter redding waren
uitgegaan
Na gedurende, een halven dag met de hevige bran
ding en de opdringende ijsmassa's te hebben gekampt
gelukte'het eindelijk met levensgevaar de schipbreukelingen
op den schokker overtebreugen die daarop koers zette
naar Zierikzee doch door de onafzienbare ijsmassa's
naar het Veeregat werd gedrongen en te Kamperland
vasten wal bereikte van waar de schipbreukelingen over
Colijnsplaat naar Zierikzee vertrokken.
Schip en lading zullen hoogstwaarschijnlijk totaal
verloren zijn ten gevolge van het vele ijs waarmede
de zeegaten overdekt zijn.
- Het strekt ons ten genoege te kunnen meldendat
de algemeene inschrijving ten behoeve der diaconie van
de Herv. gemeente alhier f 1511,30 heeft opgebracht
dat is f 236,40 neer dan in het jaar 1869.
Er heeft zich hier ter stede eene commissie ge
vormd om liefdegiften aan de huizen der inwoners voor
die behoeftigen in te zamelen die geen onderstand van
de diaconie genieten.
Brouwershaven 16 Februari 1870. Gisteren mid
dag had alhier een treurig ongeval plaats bij het open
breken van bet ijs op de binnenreede alhier bad een
mau genaamd N de Krijger het ongeluk er door te
zakken met het ongelukkig gevolg dat hij een half
uur later levenloos w^rd opgehaald. De ongelukkige
was een ijverig werkman en laat een weduwe met 5
kinderen na.
Een paar dagen geleden overleed alhier een man
welke naar Utrecht op reis was geweest en kort na
zijn terugkomst alhier ziek werd aan de kinderziekte
(pokken) Gelukkig heeft deze zoo gevreesde ziekte geen
uitbreiding gekregen.
Oostebland 16 Februari. Sommige inwoners dezer
gemeente blijvenwij deelen dit met genoegen mede
volharden in huune pogingen om het Verste Sas berijd,
baar te maken. Men zal eene lijst onder de belang
hebbende gemeenten laten circuleren om f 600 bijeen
te krijgen tot verbetering van den weg daarover. Eene
som van f 200 zoude men dadelijk besteden om den
weg te bezanden en van wisselplaatsen te voorzien
eene op elk der drie hoeken.
De overige f 400 zullen op het Grootboek
ingeschreven worden om van de rente den weg te on
derhouden. Men hoopt op de toestemming van het
gemeentebestuur van Zierikzee en van de overige eige
naren van den dam.
Wij wenschen van harte dat deze ijverige pogingen
met goeden uitslag bekroond zullen worden en niet on-
noodig tegengewerkt.
Middelburg 15 Februari. In de vergadering der
maatschappij Tot Nut van 't Algemeen jl. Woensdag
gehouden werd door een der leden mededeeling ge
daan dat de vereeniging The British Workman een stel
goedkoope platen uitgaf, bestemd om de zoogenaamde
schilderijen te vervangen waarmede de arbeidersklassen
hunne woningen versieren. Zij kosten 6 ets. per stuk-
Eene o. a. stelt voor het nut der postspaarbanken,
eene zaak welke nu onlangs in de Tweede Kamer door
mr. G. A. Fokker is ter sprake gebrachtwaardoor
eene verklaring van den minister is. uitgeloktdat bij
de wijziging der postwet daarop de aandacht zoude ge.
vestigd worden.
Arnhem 15 Februari 1870.
Vrijdag overleed alhier ten zijnen huize Mr. Jacob
Mattheus de Kempenaereen der uitstekendste regts-
geleerden staatkundigen en staathuishoudkundigen op
welke ons land in de laatste jaren roem mogt dragen.
Geboren te Amsterdam den 6 Juli 1793 vestigde
de Kempenaer zich hier ter stede als advokaat in het
jaar 1816. Sedert genoot hij het vertrouwen zijner
medeburger» zóó zeerdat er geen eerambt was t
't welk hem niet is opgedragen en bijna niets tot
'stand gebragt werdtenzij de Kempenaer er zijn mag-
tigen sterk organiserenden invloed bij aanwendde; ter
wijl 's konings vertrouwen hem de portefeuille van
binnenlandsche zaken opdroegen met het ridderkruis
van den Nederlandscken Leeuw begiftigde.
Verliest de conservatieve rigting veel aan de Kem
penaer die een der mannen was wier ledige plaats
niet gemakkelijk is-aan=-te vullen; ook in bet algemeen
verliest met name" de stad Aruhem in hem een harer
burgers die rijkelijk het zijne heeft bijgedragen tot
haren bloei. Wezullen onze lezers niet vermoeijen
met eene dorre optelling -van wat hij tot- stand bragt
maar alleen de beide laatste stichtingen uoemen waar
in voornamelijk door den gezonden practischen geest
en het helder verstand van den overledene zich than»
de stad Arnhem mag verhevigen. Wij bedoelen de
Normaalschool en de Gelderache Crediet vereeniging.
(N. A. O.)
Meu schrijft ons uit Flakkee
Of men hier met de voorgestelde nieuwe rechterlijke
indeeling wel algemeen ingenomen is valt zeer te be
twijfelen. Al zegt de memorie vau toelichting al dat
de middelen van gemeenschap tusscheu dit eiland eu
Schouwen veelvuldiger zijn dan met Dordrecht (iets
waaraan wel eenig voorbeeld tot bewijs mocht aange
haald zijn want het omgekeerde is eerder waar;het
is zeker datblijft de toestand dier middelen zoo als
hij thans isde bewoner» van Flakkee met de voorge
stelde rangschikking onder de rechtbank van Zierikzee
niet vooruit gaan. Tusschen Brielle en Flakkee toch
bestaat een geregeld middel van vervoer', ook met de
postdie dagelijks heen en weer gaat zoodat de per
sonen daar voor de rechtbank moetende verschijnen
in den regel de reis heen en terug op één dag kunnen
doen. Moeten zij nu voor do rechtbank te Zierikzee
komendan zou het regel zijndat h6t meerendeel
van de bewoners van bier drie dagen noodig hadom
daar heen te gaan de terechtzitting bij te wonen en
weer huiswaarts te keeren. Hoe zouden behoeftige per
sonen met de schamele «chadeloossteliing die zij krij
gen dat maken. Het is een bezwaardat zoo het
ontwerp wet wordt en in werking komtuit den weg
moet geruimd wordendoor van regeringswege een
dngelijksch middel van gemeenschap in het leven te
roepen. In de eersteiplaats zal dan ook wel voor eene
geregelde onmiddellijke postverbinding tusschen Flakkee
en •Schouwen moeten gezorgd worden opdat stukken
en brieven tusschen ambtenaren en particulieren dier
eilanden te wisselen niet langer den omweg over Rot
terdam MoerdijkBreda enz. hebben te maken en zoo
twee dagen behoeven om de plaat» hunner bestemming
te bereiken.
Zooals onzen lezers bekend zal zijn zal er in den
loop van dit jaar 1870 te Middelburg eene tentoonstel
ling va» Zeeuwsche oud- en merktoa ar dig heden in de
provincie Zeeland of elders voorhandengehoMdev. worden uit.
gaande van bet Zeeuwsche Genootschap van wetenschap
pen. Wij vestigen ten zeerste de aandacht op de
advertentie van de commissie vanfuitvoering voor die
tentoonstelling bier aehter^voorkoraende.
Allen die in het bezit zijn van dergelijke voorwerpen,
meenen wij met het volste vertrouwen te mogen op
wekken om door toezending tot den luister dier on»
dememing bij te dragen die wanneer ieder bet zijne
doeteen schitterende herinnering kan zijn van den
roem en de grootheid onzer provincie. Eene grootheid
die niet alleen in hare geschiedenis bestaat maar even
zeer in de reeks van voortreffelijke mannen op elk ge
bied van wetenschapnijverheid en kunstdie hier of
geboren of gevormd zijn, en niet alleen deze provincie
maar ook bet geheele vaderland tot sieraad strekten.
Vele voorwerpen hetzij hier of elders zijn er die daar
aan herinneren. Door die in de hoofdplaats onzer
provincie ten toon te stellen wordt een welverdiende
hulde aan hunne nagedachtenis gewijd waartoe naar
wij hopen en vertrouwen de medewerking zoo algemceu
mogelijk zijn zal.
Kost de straatverlichting met gas in deze gemeente
minder dan zij met olie zou gedaan hebben 'f
Sedert de exploitatie van de gazfabii'ek dóe: w
meente is achter het jaarlijksch verslag eeii staat op
genomen waarin het antwoord op bovenstaande vraag
steeds toestemmend is geweest. De juistheid daarvan
schijnt reeds twijfelachtig, als meu b<duikt dat er nu
meerder, beter en langer licht gebrand v.o dt dan vroeger.
Gaat men de zaak goed na dan bevindt men dat het
antwoord geheel onjuist is. De fout zit daarin dat al»
kosten van de straatverlichting slechts genomen wordt
het bedrag van de renten hetwelk- de gemeente derft
van het kapitaal door baar in de gaz-fabriek gestoken.
De kosten zijn meerder. Behalve dat zij renten mist
heeft de gemeente nog de grondstoffen werkloonen
enz. te betalen en moet zij nog in rekening brengen
achteruitgang eu vernieuwing van gebouwenpijpen en
verder materieel.
Om de hoeveelheid gas te verkrijgen die door haar
zelf en door particulieren jaarlijkich verbruikt wordt,
heeft zij voor alles geld moeten uitgeven.
Elke kubieke el gas kost haar dus aan derving vau
reuten grondstoffenenz. eene zekere som die de
voortbrengingskosten vertegenwoordigt. Zoovele kubieke
ellen als door haar zelf gebruikt worden zooveel malen
heeft de gemeente ook die som besteed of uitgegeven
voor de straatverlichting. Hoeveel dat bedrag is kan
zonder de boeken vau de gazfabriek niet met juistheid
worden nagegaan. Doch stel eens in 1868 was dit
f 0,08 dan kostte in dat jaar de straatverlichting
64,500 maal {zie verslag bladz. 39) f 0,08 of/15160;
alzoo niet t 338,85 minder maar 2409,05 meer dan
zij met olie gedaan zou hebben volgens de berekening
in dien staat achter het verslag. Het tegendeel van
hetgeen die staat meld" blijkt duidelijk. Op welke
grond de slotsom vau de kolommen 210 steunt i«
niet na te gaan. Het is niet aannemelijkdat dus
geredeneerd wordtde gemeente zou voor hare straat
verlichting toch eene fabriek opgezicht hebben en nu
zij gas aan particulieren verkoopt trekt zij daaruit een
voordeeldat gelijk of bijna gelijk staat met hetgeen
de straatverlichting zou gekost hebben wanneer zij niet
aan particulieren leverde dus de straatverlichting kost
haar niets of al heel weinig. Zoo iets te beweren staat
gelijk met te zeggen slachters en bakkers eten voor
niet vleesch en brood want met hunne slachterijen en
bakkerijen verdienen zij zooveeldat zij er van bestaan
en ook vleesch en brood eten kunuen. Hebben die
slachters en bakkers dan, om van niet meer te spreken
het vee en het graan niet moeten koopen en daarvoor
dus geld moeten uitgegeven Het eenige is, dat zij
tegenover zich zelf geen winst in rekening brengen.
Evenzoo heeft de gemeente op geen winst te letten bij
de berekening van de kosten van gas uit haar eigen
fabriek verkregenen door baar zelf verbruikt. Zij
moge uit de levering aan anderen zooveel voordeel
trekken als zij wilen de administratie moge nu al
zoo ingericht ;zijn dat de kosten der straatverlichting
daaruit onmiddellijk bestreden wordenzonder dat van
een beiden in de begrooting of rekening het cijfer wordt
uitgetrokken (eene wijze van administratie waai op uit
het oogpunt van een juist eu goed gemeentelijk beheer
wel wat af te dingen zou zijn) nooit kan op goede
gronden de juistheid van liet antwoord door hel bestuur
tot hedeu op de vraag gegeven, worden staande ge
houden.
Het is niets dan schijn dat de straatverlichting zoo
weinig kosten het is weuscbelijk dat die na 13 jaren
geduurd te hebben ophoude en dat daartoe bij het
volgend verslag de werkelijkheid te aanschouwen worde
gegeven.
Zierikzee Januari 1870.
Y.
Om verschillende redenen is dit stuk niet vroeger
geplaatst kunnen worden. De Redactie.
Dit bedrag is waarschijnlijk niet te hoogwant
ieder van de 150 lantaarns, die, elk gemiddeld in dat
jaar 2110 uren branden zou per uur slechts voor ruim
f 0,016 gas hebben verbrand vergelijkt men het met
den prijs dien de particulieren betalen dan wint de
gemeente op iedero el f 0,06 of 75 percent zuiver; de
89,161 ellen aan de particulieren in 1868 geleverd
gaven dan aan de gemeente na aftrek van de kortingen
eene zuivere winst van niet minder dan f 4990,33.
(Zie verslag bladz. 40 en 41.)
EEN UITSTAPJE
van
BOCHESTER (IX. A.)
naar
NEW-YORK.
(Met de mededeeling van onderstaand uittreksel u\
de VOS