JV>. 9
Zaterdag 29 Januari.
1870
WOENSDAGEN ZATERDAG.
Binnenlaiïdsche Tijdingen
ZIERIKZEESCHE COURANT
PRIJS DER ADVERTEN TIËN.
Gewone 5 cent de regel. Geboorte-, Huwelijks- en Dood-
berigtenvan 18 regels a 0,50.
VERSCHIJNT:
ABONNEMENTS-PRIJS.
Per drie maanden f 1,25 Franco per post 1,50. Inzen
ding der Advertentión daags te vorenvóór 10 ure 'b morg
Twee zinaen nader besproken.
De Diakenen der Hervormde Gemeente alhier hebben
in een brief dd. 23 Januari 1870 een beroep
gedaan op de liefdadigheid van deleden dier Gemeente,
en eene algemeene inschrijving geopend, om in de
behoeften der armen te kunnen voorzien.
Een dringend beroepde finantiën toch gaan achter
uit, de collecten hebben in 1869 200.— en de algemeene
inschrijving bijna ƒ100 minder dan iu 1868 opge
bracht, in 't geheel derhalve eene vermindering van
300.
De oorzaak verklaren diakenen niet te kunnen nagaan;
zooals uit de medegedeelde cijfers blijkt, kan de collecte
vóór het Gestichtde vermindering niet hebben te weeg
gebracht, en andere redenen, waaraan zij zoude kunnen
geweten worden, schijnen er niet te bestaan.
'tls evenwel een feit, dat er minder gegeven wordt
en de behoeften van de armen worden daarom dubbel
zwaar den Gemeenteleden op het hart gedrukt.
Twee zinnen uit dien brief weuschen wij te releveren
en eens nader te besprekenzinnen die in de laatste
jaren in die brieven, welke de inschrijving aanbevelen,
telkens terugkeeren thans in dezen .'/achten vorm:
Zijn er helaas sommigen onder U, die om verschil
lende redenenvan welke wij er geen enkele kunnen
billijken ons kunne hulp en medewerking onthouden
wij zouden ondankbaar zijn wanneer wij geen hulde
brachten aan hen bij wie wij ons nimmer te vergeefs
aanmelden: die steeds op onbekrompen wijze van hunne
liefdadigheid doen blijken."
Leden der Hervormde Kerk welke rig ting gij op
godsdienstig gebied ook moogt zijn toegedaangij allen
hebt liefde tot uwen naastegij allen hebt medelijden
met uwe verarmde medemenschendoch niet allen geeft
gij aan 'die inspraak van uw hart gehoor
Er schuilen addertjes onder het grasverwijten tegen
de orthodoxe richtingin eiken zin één.
Wij willen die eens van nabij bezien, zoo mogelijk
wederleggen.
Om niet te billijken redenen onthouden velen dier
richting hunne hulp en medewerking aan de diaconie;
zoo beweert men.
Door de leden der llerv. Kerk wordt de diaconie
voornamelijk op twee wijzen geldelijk ondersteund
lo. door de kerk-collecten2o. door de jaarlijksche
inschrijvingen.
Daar de voorstanders der orthodoxe richting de
Herv. kerken alhier niet bezoeken, omdat zij zich met
de daar verkondigde leer niet kunnen vereenigengeven
zij niet, kunnen zij niet geven aan de collecten in de
Kerk. Is dat onbillijk Of zoude men ter Kerk moeten
komenenkel om een offer aan den armen te doen
Wat is hoofdzaak voor den Kerkgangerstichting
of het geven van aalmoezen
De zwaarte van het verwijt is dan ook waarschijnlijk
hierin niet gelegenhet zietzoo wij ons niet vergissen
op de weigering, om aan de jaarlijksche inschrijvingen
deel te nemen.
Nadat toch de orthodoxen herhaaldelijk bij het be
voegde collegïe hadden aangedrongenom ook eens
in hunne behoeften te voorzienen zij in plaats van
eenige tegemoetkoming altijd afwijzing hadden onder
vonden ontstond onder hen natuurlijk eene groote
mate van misnoegen en weerzin; meer en meer be
gonnen zij alle hoop op te geven dat hunne verlangens
ooit zouden bevredigd worden althans niet dan in een
zeer ver verschiet.
Zij begrepen zich zelf te moeten helpen, en zij lieten
daarom zooveel mogelijk op geregelde tijden predikanten
die zich daartoe bereid verklaardeu van elders over
komen om die in de Concertzaalwelke zij daartoe
huurden, te doen optreden.
Later, toeu tengevolge van de eenzijdige wijze
waarop het Kiescollegie gevormd ishunne hoop op
recht altijd flaauwer werd, begrepen zij aan. de j
klimmende behoeften op eene betere wijze te moeten
voldoen door te trachten een Evangelist te krijgen
waarin zij naar vollen wensch geslaagd zijn; terwijl door
Jhr. J. L. de Jonge, wiens onverdroten ijver algemeen
ten zeerste gewaardeerd wordteen locaal is gesticht
waarin thans geregeld eiken Zondag gepredikt wordt.
Aan dit alles zijn echter groote kosten verbonden.
En nu gelieve men dit wel in het oog te houdendat
terwijl de modernen en oud-liberalen alhier voor de
prediking naar hunne inzichten bijua geene uitgaven
te doen hebbenen dus des te meer geld voor de
armen kunnen afzonderen de orthodoxen zoolang zij
buiten de Kerk gestooten blijven allereerst de Evangelie
verkondiging zelve moeten bekostigen. Al waren dus
allen even gewilligom de diaconie in hare armenbe-
deeling te ondersteunenzij zouden haar thans zooveel
als anders niet kunnen verstrekken. Wie wilzal zich
hiervan kunuen overtuigen door maar eens den drempel
van het Evangelisatie-locaal te overschrijdenhij zal
dan zien, dat zeer velen, die door dagelijkschen arbeid
in hun onderhoud moeten voorzien, daar zamenkomen
en niet enkel vermogende lieden. Yeler oxrwïl is
onvermogen. Is deze reden niet te billijken
I)och ook de weigering der vermogenden ominteschrij-
ven is zeer verklaarbaaren hoewel zij o. i. niet ge
heel te verdedigen is moet men haar toch in verhand
met den toestand hier beschouwen, en de lichtpunten
niet over het hoofd zien.
Het is het laatste middeldat zij aangegrepen hebben
om van de kerkelijke collegiën bevrediging van recht
matige eischen te verkrijgen. Door het uitoefenen van
pressie hoopten zij recht te erlangenbij de weigering
hebben zij echter altijd de verzekering gegevende
diaconie te zullen ondersteunen zoodra hunne wenschen
verhoord waren. Wat o. i. terstond te voorzien was
is gebeurd het middel heeft gefaald want men was
niet talrijk genoeg.
Nu is men evenwel niet tot dezen maatregel overge
gaan uitsluitend om dwang te plegenen volstrekt
niet met het doel om de armen te benadeelen. Men
meent bezwaar te moeten maken op eenige wijze, welke
ook een collegie in zijn werkkring te ondersteunen
dat een groot deel der gemeente in zijne heiligste rechten
voortdurend mede miskent. Men betreurt het zeer, als
de armen daardoor benadeeld wordendoch er zijn
hoogere belangen dan de stoffelijke.
Doch de benadeeling is <zoo -erg nietals men het
voor laat komendit moge tevens blijken uit onze
wederlegging van het tweede verwijt. Het is in de tweede
aangehaalde phrase gelegen.
„Iedereen heeft liefde tot zijn naaste en medelijden
met de armen doch niet iedereen geeft aan de inspraak
van zijvi hart gehoor." Dit is volkomen waar doch
waartoe de bijvoeging„welke richting gij op gods
dienstig gebied moogt zijn toegedaan"?
Is het eene eenvoudige uitbreiding om niemand uit
te sluiten Ook zonder haar zoude de zin ditniet toe
laten.
Of ligt in deze uitbreiding een bijzonderen zin Zoo
ja, dan kari zij niet anders beteekenen dan dat er
eene richting is welke om hare richting aan die in
spraak geen gehoor geeften dit zal dau wederom wel
de orthodoxe zijn.
Hiertegen komen wij op. Het moge waar zijn, dat
velen niet door de diaconie aan de arineu willen geven,
dat zij hun gevoel zoudeu onderdi ukken en aan de
armen niet geven is volstrekt onwaar, Men onderzoeke
dit maar en men zal bevinden dat zij evenzeer als
vroeger de armen oudersteuneuterwijl zij onbekrom
pen en zonder voorliefde voor eene bepaalde richting
hun lot trachten te verzachten.
Aldus is het nadeeldat door hunne weigering ont
staat in waarheid zeer gering.
Ten slotte nog een enkel woord.
Gaarne betuigen wij dezen maatregel door sommigen
genomenhoewel wij hem verklaarbaar vinden af te
keuren. Het middel werkt toch nieten eene goede
zaak wordt er door tegengewerkt armenbedeeling door
middel van de diaconie die o. i. de voorkeur verdient
boven die van overheidswege. De armenzorg toch
moet zijn een werk der liefdeen de uitdeèlingen
onder de bëhoeftigen moeten met kennis en oordeel
geschieden. Wij gelooven dat HH. diakenen hunne
moeijelijke en meestal ondankbare taak met ijver en naauw-
gezetheid vervullenen wij wenschen hen van
harte toe', dat 'de geopende inschrijving groote
deelnemiug 'móge .ondervindenja wij zouden
ons verheugen indien ook van wege de
orthodoxe richting algemeen zooveel mogelijk geteekend
werd. Wij betreuren zeer de vermindering van inkomsten
maar niet minder de verwijten in dezen brief, hoe zacht ook
ingekleed, vervat: enwij gelooven dat de voorstanders
der orthodoxe richtingfi met het volste recht de diakenen
zouden kunnen toevoegen „de armen hebt gij altijd
met u maar onze geestelijke belangen nimmer."
Wij onderschrappen.
Zierikzee 27 Januari. In het afgeloopen jaar
had het vaderland onderscheidene verliezen te betreuren
in het afsterven van vele mannen die op onderscheiden
gebied zich verdienstelijk gemaakt hebben en wier naam
met hunnen dood zeker niet der vergetelheid zal zijn
prijs gegeven.
Naauwelijks was het jaar 1869 aangevangen of Dr.
D. Koorders lid der Tweede Kamer van de Staten-
Generaalwerd aan het vaderland ontruktzijne bui-
tengemeene talenten verschaften hem eene eereplaats
onder de voortreffelijkste geleerden en staatkundigen
van zijnen tijd. Spoedig werd hij gevolgd door den
beroemden toonkunstenaar Willem Smits en den beesten
schilder Ravenswaaij. Een tweede verlies leed de Tweede
Kamer in het afsterven van het Kamerlid G, Reinders
Dr. J. W. Ermerins oudhoogleeraar te Groningen
Jhr. Mr. A. G. A. Kidder van Rappard Minister van
StaatJhr. M. W. Alberda van Ekestein Kamerheer
vaji Z. M. in buitengewone dienstvolgden nog in het
begin van bet jaar terwijl verder onder de meest bekende
afgestorvenen de namen voorkomen van Mr. A. L. H.
Baron Michiels van Verduinen Raadsheer in het Prof.
Geregtshof van LimburgProfessor Domela Nieuwenhuis
Generaal van Swieten Mr. J.. Schroder Secretaris-
Generaal bij het departement van binnenlandsche zaken
ViceAdmiraal G. Vogelpoot; Dr. K. J. E. Jansen;
Conservator aan het Rijks-Museum te LeidenDr. J.
vau Deen Hoogleeraar te GroningenMr. N. Olivier
lid der Tweede Kamer van de Staten-Geueraal en den
oudeihdkuu dige Dr. C. R. Hermans Reetor aan het
gymnasium te 's Hertogenbosch.
Ds. Zaalberg die alhier ook eene lezing zal houden
is te Goes voor een 60 a 70tal personen opgetreden.
Er waren dien avond andere amusementen waaraan
het publiek de voorkeur gaf.
Ouwerkerk den 24 Januri. Ook hier eischte
het brooze ijs een offer. Eenige jongens gin
gen eergisteren (Zaterdag, daar het vacantia
was) naar eene vlakte om zich daar met of
zonder schaatsen te rijden op het ijs te ver
maken. Dit was onschuldig en niet gevaarlijk.
Een viertal dier knapenwaaronder ecu
halve idioot M. B. genaamd waren daarmede
niet tevreden verwijderden zich van den troep,
gingen op verren afstand van daar een put
bezoeken om daar het ys te beproeven.
Die verstand genoeg hadden, bleven aan den
kant- en liepen ongehinderd over het ijs maar
deze waren slecht genoeg om den ongelukkigen
M. B. aan te zetten over het midden van den
put te gaan. Deze hoewel reeds 12 jaar oud,
geen verstand genoeg bezittendeom het ge
vaar te beseffen dat in dien kleinen overtocht
gelegen wasgeeft daaraan gehoor, maar moest
dit toegevenmet den dood bekoopen.
Allenzoowel vreemden als familie waren
met dien doocl begaanbehalve alleen zijne
moeder, die even bekrompen van verstand als
haar natuurlijken zoon slechts zeide„Koe
zeggen ze dat Marin dood is en de zuster van
m'n baas heit een zweerende vinger!"
Haamstede 25 Jan. Heden werd alhier aanbesteed
het bouwen eener nieuwe koorn-scüuur op de hofstede
van den heer Johs. den Bakker door den minsten
inschrijver aangenomen door P. de Vries timmerman
aldaar voor 2129het metselwerk daaronder niet
begrepen.
Te Amsterdam is als candidaat voor bet lidmaat
schap der Tweede Kamer genoemd Mr. van Reen en
vroeger herhaaldelijk door de hoofdstad afgevaardigd
en die de candidatuur naar men zegt zal aanvaarden.
Nog worden genoemd Mr. E Boas, Dr. J. Bosscha Jr. c. a.
TJit het N. C. V. ontleenen wij het volgende
In de Eerste Kamer is eene zaak', betreffende de
begrootiug der Hervormde Eeredienstafgehandeld en
toch niet afgehandeld. Wel heeft de Kamer alles
aangenomen en goedgekeurd maar eenvoudig
om niet met de Tweede Kamer in botsing te komen.
Het geldt vooral die 6,800 door de Tweede Kamer
verworpen op de lijst door den minister van Bosse
gebragtvoor het collegie van toezigt in zake het be
heer der Kerkelijke goederen.
De daad van den heer van Lijnden (door zijn voor
stel) én van de Tweede Kamer is zeer gegisptbespro
ken zelfs afgekeurd ofschoon men voor dit oogenblik
zich maar als instemmend verklaren zou. Toch wordt
deu minister van Bosse opgedragen orn met een nieuw
voorstel, aangaande die post van f 6,S0üin de
Tweede Kamer op te treden. Dat wil eigenlijk zeggen
De minister van finantiën heeft een protest tegen de
houding der Ticeede Kamer.
Uitnemend zeggen wij. Zóó komteer dan wij
het hadden durven denkende vrijmaking der Kerk
ter sprakeen het zal thans moeten blijken uit deze
besprekingen (debatten of de Tweede Kamer het vvèl
meent met de zoo zeer verlangde scheiding van Kerk
en Staat.
Hieruit blijkt niet minder dat de staatkunde van den
minister van fiuantiën een gevoeligen slag verkregen
heeft. Hij is gedrongen er nogmaals op teiiug te
komen nota bene al nam ook de Eerste Kamer
zijn begrooting aan. Dat is eene terugwerking in
ons voordeel die scheiding van Kerk en Staat verlangeu.
Hulst, 21 Jan. Gisteren avond omstreeks half elf
uur arriveerde alhier eene commissie uit de arrondisse-
ments-regtbank te Goesom een plaatselijk onderzoek
in te stellen naar het vervaardigen van valsche munt
door zekeren S. te St. Jansteen. Reeds den geheeleu
winter hoorde men in het geheele district herhaaldelijk
van in omloop zijnde valsche geldstukken. liet is dus
te hopen dat men den vervaardiger ontdekke. Naar
wij hooren heeft .de verdachte zich op de vlugt begeven,
na eene huiszoeking welke reeds den 18aeu dezer door
den burgemeester van St. Jansteen ten zijnen huize
plaats hadofschoon het schijnt dat men eerst hedeu
van dit alles kennis heeft gegeven aan de justitie te Goes,
Naar men meldtheeft de Nederlandsche regering
onlangs België's tusschenkomst tot schikking der vol
gende niet onbelangwekkende quaestie ingeroepen.
Een iuwoner van Groningen had 16 jaren geleden een
Belgische vrouw gehuwd. Uit die echtverbintenis sproot
ecu meisje, wier geboorte der moeder het leven kostte,
De grootouders vau het kind, in België gevestigd, belast
ten zich met hare opvoedingwaarvoor hun zekere