GIMMILiD
NASWEI-& AMBTENWIJZER,
ZEEUWSCHE DUINVREUGD,
ZEKERE VERDIENSTEN VOOR IEDER
Ingezonden stukken.
Advertentiën.
Zeetijdingen
Gezelschaps-Liederen.
Bovenkamers,
Burgerl .Stand te Zier ikzee
Bern
's- ea Marktberig
ten
Vervoer-Middelen.
aanvullen der Federalen alleen verdedigender-
wijze handelen.
President Lincoln hoeft den 22 Aug ji
aan een der woordvoerders van de abolitionisten
het volgende geschreven „Zijn er lieden
welke de Unie niet anders zouden willen redden,
dan met afschaffing der slavernij, ik stem niet
mot hen in. Mijn hoofddoel is de Unie te red
den niet, de slavernij in stand te houden of af
te schaffen. Kan ik de Unie redden zonder een
enkelen slaaf vrij te maken dan zal ik het doen.
Ivan ik het niet anders dan met vrijmaking van
alle slaven dan zal ik hiertoe besluiten. Kan
ik de Unie onkel redden door enkele slaven vrij
te maken en anderen in slavernij te laten dan zal
ik ook hiertoe besluiten. Al wat ik in de sla
vernij-kwestie doe, zal enkel het behoud der
Unie ten doel hebben. Zoo vat ik mijnen ambts-
pliiït op. Mijn persoonlijke wensch is alle inen-
schen tn alle landen vrij te zien
J ONGSTETIJDINGEN
Nicw-Yokk, 30 Augustus. Volgens de
New-York 1 imes zou het Honds-gouvernement
welbereid zijn om eenebemiddeling van Frank
rijk, Engeland en Rusland aan te nemen, mits
daarbij de terugkeer der Zuidelijke staten tot de
Unie als grondslag werd aangenomen, terwijl
daarentegen het aanbod eener bemiddelingge
grond op de onafhankelijkheid van liet Zuiden
zou worden beschouwd alsopenbare vijandschap.
(t) L)e particulier ondernemer wij constateren d.t voor de
honderste maal —betaalt wel een veel hooger loon; maar de
arbeider ontvangt het niet. Het inlandscli hoofd bel.oudt een
zeer groot gedeelte voor zich en de arme Javaan ont\angt, in
den regel nog tuinder dan bij nu van arbeid voor bet. gouver
nement geniet.
Het lltttlyei vuit tie 'foekomst.
III.
Al is de lengen nog zoo stiel
De waarheid achterhaald haar wél.
Wij zagen in onze twee vorige artikelen
1. dat wanneer de particuliere industrie innam het terrein
dat thans op Java in cultuurstelsel wordt gedreven en dat
wanneer do regeling werd aangcuomen, thans voorgedragen
in do aangeboden cultuurwetdan de schatkist zou ontvan
gen denkelijk f 4,400,000 eu in een ondenkbaar geval hoog
stens f ö,600,0>O in plaats van de 58 a GO millioen die
im jaarlijks door het cultuurstelsel worden opgebragt.
2. dat wanneer in praktijk werd uebragi de theorie der
radicalen nl. dat de particuliere industrie evenveel aan de
schatkist zou opbrengen als het cultuurstelsel (het „veel meer
doen wij den radicalen cadeau) dan de p trliculiere onder
nemer op eiken picol koffij zon verhezen ruim t oen op
eiken pieol suiker 3,77 zoodat, öf de radicale theorie eene
onwaarheid is waarmee men de nntic wil misleiden, bf" dc
theorie in dc praktijk onuitvoerbaar is.
Aan lift slot van ons tweede artikel zeiden wij evenwel',
„dat de rekening van de particuliere industrie nog niet uit
ij" eu bet is dit punt hetwelk wij thans wenschen te
behaudelen
Volgens art. 37 der aangeboden cultuurwet kunnen \oor
hen die in dienst treden van de particuliere industrie de
persoonlijke of heerendiensten worden afgekocht. Dit zal voor
den ondernemer noodzakelijk worden wil hij op de handen
zijner arbeiders rekening kunnen maken. Hoe hoog de af-'
koopsbelasiing voor die heerendiensten wezen zal, is door ons
niet te berekenen; maar zeker is het, dat de kostende prijs
van de prodücleu met het bedrag daarvan zal moeten worden
verhoogd onverschillig of de ondernemer die regtstrceks zal
voldoen dan wel de iulauder want in het laats'c geval zui
naar evenredigheid .ook het arbeidsloon moeten stijgen.
Voorts zal het arbeidsloon, ten gevolge van de afkoops-
bc-lnsiing voor de heereudiensten aanmerkelijk stijgen. Ken
Kroot deel van dc 17 millioen die de regering nu reeds meer
betaalt dan vroeger is een gevolg van de gestegen arbeids-
looncn, dank zij.de vrij-arbeids-maiitregel van den heer
Dnijmaer van Twist en de ondervinding is daardat overal
wnar zoogenaamde vrije arbeid bestaathet uitbetaalde loou
reel hooger is dan het gouvernement besteedt- 'lot dus ver
kan dat hoogere loon worden gegeven, omdat de particulier
geencrlei belasting had te voldoen hoe zal hij dat hooge
ioon verder kuunen geven wanneer hijom de schatkist
niet te bcoadeelen zal moeten opbrengen van den picol
koffij 18,70 en van den picol suiker ƒ4,43? (I) Het loou
zal echter veel hooger klimmen want de Javaan overal
naar liet stelsel der radicalen, in wezenlijke vrije overeen
komst werkende, zal het loon regelen naar de vrvag van
handen. Hoe groot de vraag wezen zal is ligt te berekenen,
wanneer men ann de eene zijde plaatst het grocite tal van
handen uu reeds gevorderd voor de particuliere industrie
en aan do andere zijde de vele nieuwe ondernemingen, die
in het leven zonden '..worden geroepen. Doch, iu hot stolsel
van do radicalen, treedt nog een derde ooncurient ojj het
is het gouvernement. Met heeft een ontzaggelijk getal hau-
den noodig voor policie wegen spoorwegen werken van
waterstaat, civiele en militaire gebouwen, vestingwerken euz.
Al koopen de ondernemers de heerendiensten af het werk
zul wel altijd moeten verrigt worden en zoo zal er een
„steeple chase" van concurrentie van arbeiders ontstaan, die,
èn gouvernement èn industrie binnen een kort tal van jaren
lot een catastrophe moet leiden.
Kr is nog een ander punt. Reeds nu is de klagte alge-
meen, dat Java door te klein tal van ambtenaren wordt j
beheerd .naar zoodra aan de particuliere industrie vrije baan
wordt verleend zal zeer zeker het ambtenaais-persuneel aan
zienlijk moeten worden uitgebreid. Het is toch ondenkbaar,
dat men overal op Java dc „industrieelen" zou toelaten zonder
controle. Zóó ver zal men toch zeker niet gaan, om deu
armen Javaan, dien men uu op groote schaal wil gaan ex
ploiteren, handen en voeten gebonden over te leveren aan de
machinatien en afpersingen van de inlandsche hoofden en
geldzuohtige avouturiers! Op wiens rekening moeten nu de
bezoldigingen komen van dat personeel? Indien de theorie
der radicalen eene waarheid isdan komen ook deze ver
hoogde uitgaven voor rekening van de particuliere industrie
want het is ten haren behoeve dat zij noodzakelijk gemaakt
worden en de radicalen verlangeu immers dat de staat, iu geeu
geval, schade lijde uit de vernietiging van 't cultuurstelsel?
Wanneer men dit alles te zamen vat, i9 er dan nog één
helder hoofd, dat, te g.eder trouw, kan toejuichen wat de
radicalen zeggen te willen? Ziet men dan uiet overal en in
alles verwarring vernietiging ondergang hersenschimmen en
onmogelijkheden
Wij onderschrijven dan ook gaarne de conclusie waartoe de
schrijver komt van het door ons aangehaalde geschrift; nDe
koloniaal-radicalen en hunne cultuur-begroeting."
„Onderstelt echter dat de particuliere industrie, op zulk eene
schaal en nog wel, met vrijwillige overeenkomsten en vrijen
arbeid, te drijven ware. Ondeistelt, dat zij tevens in staat
ware aan de schatkist de 26 millioenen te vergoeden die
deze later, bij behoud van het bestaande stelsel, als bate
ontvanger, zal. Onderstelt dat zij verder dekken koe de
sommen door het gouvernement voor uitbreiding van het
ambtenaars-personeel uit je geven. Onderstelt, dat zij nog
voorzien kon in de millioenen, die, bij zulk een overgang,
de voor het gouvernement te verrigten arbeid en diensten
méér zouden kosten. Onderstelt, dat dit alle3 mogelijk ware
dan nog is de rekening der beide stelsels verre van vereffend.
„Hoe zouden namelijk de millioenen worden overgemaakt
die in het moederland ontvangen zoudeu moeten worden èn
als batig saldo, èn als rentebetaling èn ter bestrijding der
uitgaven in Europa voor Oost-Indie eu voor onze West-
Indische koloniën millioenenwaarvan het bedrag thans ge
heel in producten wordt overgezonden Die millioenen be
droegen o. a. in 1859, met inbegrip vau f 12,000,000 aan
klinkende munt voor Oost-lndie bestemd nabij de 60 mil
lioen waarvan slechts ruim 6,000,000 door Banka-tin ge
dekt werd. De overige 50 of 55,000,000 zouden per wissels
en op geene andere wijze naar Nederland kunnen worden
overgebragt Hoe zou zulk eene overmaking op den wissel
koers werken Hoeveel zou Nederland door den wisselkoers
ieder jaar verliezen
„Doch verder, door en op wien zouden die wissels worden
afgegeveu Door tusschenkomst der handelshuizen op Java
op de huizen in Europa die de producten mngtig zouden
worden. Maar welken waarborg bezitten die Indische huizen
Zij zijn in werkelijkheid commissie-huizen. Hoe kan men in
Indie beoordeelen de soliditeit der Ruropesche huizen waar
mede de Indische regering direct en indirect te doen zou
hebbeu De regeriug zou inderdaad niet eens de keuze van
de huizen waardoor en waarop de wissels werden afgegeven,
aan zich hebbeu. Zij zoo ter markt moeten komen in lndie
hij de opkoopersen in Europa bij de ontvangers van die
producten. Welk een geld vei lies en risico bij het zoo: on
kunstmatige stelsel der radicalen
„De hier bedoelde risico zou op vele wijzen nog aanmerke
lijk toenemen. Op Java toch is niet te voorzien de markt
prijs der producten in Europa van 0 maanden en meer na het
oogenblikdat de koop op Java gesloten wordt. Men weet
er niet eens den Europeschen marktprijs van het oogeDblik
wél die van een maand of zes weken vroeger. Windspecu'atie
zal dus gedeeltelijk de grondslag der handelstractiën zijn
hoofdzakelijk ten koste en op risico van 's lands kas Bij
handels-crississHQ zouden de verliezen millioenen in één jaar
kunnen bedragen. Bij zulk een risico verdwijnen dan ook in
het niet de bezwaren der tegenwoordige wisselvalligheid door
stijging of dalimi van den marktprijs veroorzaakt; terwijl
bovendien gelijk wij reeds vroeger hebben doen zien die
wisselvalligheid toch niet zou worden weggenomen.
„Desehatki-t zal nog meer vei lies en aanmerkelijk meer
verlies ondervinden bij toepassing van het radicale stelsel.
„De producten nl zullen ondanks alle beweringen der
radicalen langzamerhand, misschien zelfs vrij spoedig,
gekocht worden door huizen gcvts'igdin die landen alwaar de
producten verbruikt worden en bijzonder in de landen alwaar
de industrie, door hare ontwikkeling, meesteres van den
invoer in lndie vooral van den invoer op Java ia.
Ook aan dit laalste heeft Engeland zeer veel zijne markt van
koloniale producten te danken. Wij staan ook op dit punt
tegeuover Engeland, waarmede de radicalen ons steeds ge
lieven te vergelijken als de kikvorsch tegenover den os. Moge
het radicale Nederland niet bersten gelijk die kikvorsch uit de
fabel is gebarsten De producten wij herhalen hetzullen
dus op andere, markten dan de Ned. komen. Of hebben de
radicalen eene toezegging bijv. van den gewezen Engelschen
ambassadeur in Nederland lord Napierdat de vreemde
lingen in het algemeen en de Kngelschen in het bijzonder om
ons welgevallig te zijn de producten niet op onze markt
zoudeu koopen dat zij om ons te believen zoodoende, zonder
eenigc redeu, geld zoudeu opofferen door dubbele, dure
handelstransactiën en door een tweeledigen dus kostbaarder
producten? Neen, nogmaals, naar onze innige overtuiging
zullen de producten hoofdzakelijk zoo niet bijna geheel van
Java naar vreemde markten worden gevoerd waardoor de
risico en het verlies voor het gouvernement bovenmate zullen
toenemen."
Voor ieder die lezen kan en denken wil, is dus, van de
finantiële zijde, het stelsel der radicalen veroordeeld en wij
zouden de aanneming van dat stelsel alleen dan kunnen ver
klaren waimeer de Voorzienigheid in hare onnaspeurlijke
wegen het Nederlandsche volk met blindheid wilde slaan om
het zóó in zijn verderf te doen loopen.
De politieke zijde bespreken wij thans niet, evenmin de
berekende regeling, die voorgesteld is, om, onder den schijn
van de welvaart des inlanders te bevorderen hem in werkelijk
heid tot den pandeling te maken van den Europeschen avon
turier en hem aan de willekeur van dezen in overleg met het
inlandsche hoofd over te leveren. Wij komen op een en
ander nader terug. Ons doel was thans enkelhet finan
tiële punt toe te lichten om ook daaruit onze uitspraak te
regtvaardigendat de aangeboden wet een doodgeboren mon
ster is.
Men zal nu waarschijnlijk ééne groote tegenwerping maken
die op het effect werkende, bij de groote massa indruk maken
kan. Men zal ons nl. kunnen toevoegen „Wanneer uwe
„berekeningen juist zijn dan kan de particuliere industrie niet
„vervangen het cultuurstelselwant. dan moeten zij te gronde
„gaan. Waartoe dan uw verzet Waarom dan niet dc proef
„toegestaan en de radicale theorie daarin laten sterven
Ziethier ons antwoord. Wij verzetten ons niet tegen een
proef met de particuliere industrie, zelfs op groote schaal.
i)och juist omdat wij baar gevaarlijk achten juist omdat wij
overtuigd zijn dat zij moet mislukken zoowel uit een staat
kundig als uiteen fiuautiëel oogpunt, willeu wij geen andere
proef dan de zoodanige die alléén op het spel zet de kapitalen
die particulieren er iD zullen wagen. Maar de regeliug dei-
radicalen ondermijnt en vernietigt hot cultuurstelsel tegelijk met
de proef zoodat het cultuurstelsel zelfs verdweuen zal zijn
vóór dat een voldoende tijd zal zijn verloopen om over de proef
een algemeen oordeel te kunnen vellen. En wat dan Dan
zal men de oude schoenen hebben weggeworpen en geen
nieuwe voorhanden vinden. Het is daartegendat wij waar-
schuweu het is op dien hoofdgrond waarom wij bovenal de
aangeboden regeling bestrijden. Neem een proef op een be
paald aangewezen en afgebakend punt of op twee of drie
punten maar laat het cultuurstelsel intactneen verbeter
eu breid het tegelijkertijd uit opdat indien de proef mis
lukte men dat zegenrijke stelsel zal hebben behouden en zelfs
productiever gemaakt. Maar onverantwoordelijk is het, een
nieuw stelsel te plaatsen naast en in liet cultuurstelseldat
daardoor uiet langer kan blijven bestaan, terwijl alle deskundigen
aantoonen en wij het nu op de vingers hebben nageteld dat
de nieuwe theorie niet geven kanwat de oude, maar proef
houdende theorie geleverd heeft en nog levert.
Wie op deze wijze handelt verdient noch den naam van
Staatsman noch dien van Vaderlandslievend. Hij is als de
dobbelaar, die op één steen, op één kaart zijn fortuin zet en
de toekomst van vrouwen kind verspeelt.
Het Nederlandsche volk zalhopen wij de oogen openen
om aan zoodanigen dobbelaar de magt te ontnemen te verspelen,
met wat des spelers eigendom ismaar de eigendom van
anderen de toekomst van Oranje en de toekomst van allen
wier voorvaderen met zooveel inspanning een goed verwierven
dat ons thans door gansch dé wereld wordt benijd.
(N. D. v. 's Gr
llerlialiiig-Oiiderwij».
Jongelingen van 10 tot 15 jaar, welke
dezen winter van de Herhalingschool wenschen
gebruik te makengelieven zich te vervoegen
aan het Lokaal van den Heer Rensen, op Don
derdag 18 September des avonds ten 7 ure.
Zierikzee, 12 September! 862.
Namens de Commissie van Toezigt
II. J. BASTMFIJER.
Bij de Uitgevers dezer CourantFrven
A. de VOS, is nog bij voortduring te
verkrijgen voor den prijs van lOCts.
AAN DEN KERK ER A AI) DER VRIJE KERK
IN AMSTERDAM,
Mede-Gevangene om des Evangelie's wille in de Gevangenis
van het Geregtshof te Granada 2 1 Mei 1802.
alsmede
VOOR HET ARRONDISSEMENT
'A ft I Ü4 'A ftj
bevattende pk eilanden
SCHOUWEN, EUIVELAND, TH0LEN
EN
ST.-PHILIPSLAND.
IN DE PROVINCIE ZEELAND.
{Prijs 4© Cent».
van
van
SCHOUWEN EN DUIYELAND.
Overgenomen uil de Zierikzeesche Courant van
31 Mei en X Junij 1862, mei een naamlijst
üer verschillende Eerewachien te paard
ê^rijs 3© Cents.
bevattende meer dan 15© op verschillende ge
legenheden toepasselijke
I'rij* 410 Cettltr.
Ook kan men l>ij hou inliehliug In komen
tan a a le iluur zijnde
op bel b: sie gcdeelle der Stad.
Onze Chef, Prof. C II A It L I E R oefent sedert jaren in zijne vrije uren een tak van industrie uit die dc moeite
loont en zeer onderlioudeud is, en in grooteren omvang gedreven, zelfs Rijkdom zou aaubrengen. Wij zijn in staat tegen
franco inzending van f 3 voor Insclirijvings-kosten en Schrijfloon, eene uitvoerige Uitlegging te geven van deze, door do
Koninkl. Pruiss. Regering beschermde Bijzaak die gemakkelijk bij elke andere Zaak in Steden en Dorpen gedreven kan wor
den en waarmede spelende een jaarlijksche Verdienste van ƒ400 a f 500 kan verkregen worden.
Onder volkomen garantie voor de waarheid dezer annonce, merken wij op dat kapitaal niet noodig is en men alleen ƒ20
of 30 noodig heeft voor het aanschaffen van Werktuigen, die elke Timmerman maken kan. Bij de instructie wordt eene
berekening gevoegd. Wij nemen de vcrpligting op ons, om het geproduceerde tegen den in de berekening vastgestelden prijs
over te nemen en de transportkosten te dragen.
Prof. Charlier's Perlagsbureau te Frankfort aj M.
Brouwershaven gearriveerd:
9 Sept.
Centro
ganroe:
America, F. Sciaualaga, Ta-
10 Arendahl, J. A. Paulsen Baliia
10 Gioberti, S. Balastl inoTaganrog
allen naar Rotterdam.
10 I'lorenceJ. Hunter, New-Castle
Dordrecht.
10 llenriette Gerardina Susanna, A. Sis-
singh, Batavia, Rotterdam.
11 Sara, J.H. Stuit, Londen, Dordt.
9 Uitgezeild: Stad Dordrecht, II. L.
Stasse, Dordrecht, Londen.
Door kapt. Sissing zijn van Java aangebragt
de heer Proten drie gepasporteerde militairen.
VAN 5 TOT ICN .MET 12 Sl'.PT. 1862.
Geboren.
Eene dochter van J. Schillemans e:i W, Kanaar'
Overleden.
M. J. de VVaardoud 8m.,d.
.1. de Vrootne. oud 2 ra.z.
J. Schulink, oud 40 j.,jd.overleden te Delft.
W. Verseput, oud 75 j.wed P. Liek.
Prijzen der effecten te A mslerdaaj.
/,pet.
deu 11 September 1802,
Mede,land Werkelijke Schuld
dito dito
dito dito
Amortis. syndic.
Rusland bij Hope 1798/1816
dito ms;\829
bij Stieglitz. 5de leen.
dito 6de leen. 1 855
Leeniug 1859
Leening I860
dito
bij Hope
Cert, van ass.
PouUcheschalki?t oblig.
Aandeel groote Russ. spoorweg
a 236 volgefourn
Oostenrijk Weenerbank bij Gojl.en Co.
di'o dito
M etaliek
dito
dito, rente Amsterdam
dito, nationale
Weener-aand.a fi 500 ,1, J86
Portugal Buiteulandsch van 833
dito van 1836 a l'-fiO
Spanje Buiteulandsch
Binnenlandse]:
Buitenlundscli 3°/0 nu
Middenprijzan van rle volgende artke'er
te Zierikzee
58
4 lh
89
4
E
6
5.VV8
4
78
5
/191 H.x
5
4
5
5 1 '/s
2'-,
265/.,
5
74 q
5
5
428
3
3
45 /IB
3
3
2
1 44'i.
64 V,
U%.
t'tt '7l g
10 tv,
loots
82'/4
9o=/„
De Sed. Mi/dde.
Oudo Tarwe 18G> f
Nieuwe dito 1861
Afwijkende dito
Z.-Zomer dito
Ordinaire dito
Rogge
Wiuter-fiersl
Zmner-dito
Haver
van dcu II Sepfember 1862.
11,50
10, oo
0,00
0,00
0,00
7,00
5,00
De Ned.
Paardebooueti
Witte dito
Bruine dito
Graauwe Erwten
Groene dito
Gele dito
Koolzaad
4.75 Zaai-Lijn zaad
3,00 Slag-Lijnzaad
Mud de.
1
7,00
0,00
0 00
0,00
8,25
0.00
14,73
0,00
0,00
Marktprijzen der Meekrnp
van den 11 September 1862,
Twee en een late kw. blauk
Twee en een middelbare dito
Twee eu een tniudcre dito
Een en een 1ste kw. blank
Een en een middelbare dito
Een en een mindere dito
Onhcroofde, 1ste kw. blank
Onberoofde, middelbare dito
Onberoofde, mindere dito
Muilen
Middelbare dito
te Zierikzee
Teelt 1861
f 38,60 a 2'(,30
- 22,60 a 2.3,00
- '21,50 4 22,00
- '23,50 a 2'(,50
- 22,50 4 23,00
- 21,50 a 22 00
- 23,50 4 24,5')
- 22,50 4 23,00
- 21,50 4 32,00
- 0,00 4 0,00
- 0,00 4 ,000
dienst lusschen Middelburg en Rotterdam.
van. Middelburg
Zondag 14, 'smorg. 6
Maandag! 5, 6
DingsdaglG, 6
van Hot ter dam
■Zondag 14, 's morg.lO'/g
Maandag 15, 10 1.2
Dingsdag 16, 10 ,/2
De diligence zal van Zierikzee 2 uur na de afvaart der
s'oomboot van Rotterdam naar Middelburg en van Middelburg
naar Rotterdam gelijk met de afvaart der stoomboot rijden.
dienst lusschen Goes en Rollerdam.
Fan Goes: Fan Rotterdam
Maandag 15, 's murg. I ^aturdag 13,'smorg. 83/4
Woensdag 17, 6'/2 J Diugsdag 16, 10b2
dienst tusschen Ylissingen en üoüerdam.
Fan Flissinjen Ven Rotterdam:
des maandagswoensdags des dingadags donderdags
en vrijdags 'smorg. ten Sure en zaturd'smorg ten 10 ure
De afvaart der stoomboot van Rotterdam is zooveel mogelijk
io verband met de aankomst van den Rijn-spoortrein
De diligeuce rijdt van Zierikzee des morgens ten 9 ure voor
deafvaart van Vlissingen naar Rotterdam en des middags ten
l2Vi ure voor de afvaartvan Rotterdam naar Vlissingen.
Ter Slads-Urukkerij van de Erven A. de Vos.