65.
Woensdag 14 Augustus.
1861
WOENSDAG ZATURDAG.
s v
Besturen en Administratie»
Binnenlandsche Tijdingen.
Buitenlandsche Tijdingen
ABONN EDIE N TS-P R IJS.
Per drie maanden f2,00. Franco per post f 2,25.
Inzendingder Advert, daagsle vorenvoor J 0 ure 'smorgens.
VERS CHUN T
P BIJS DER ADVERTENTIE N.
Gewone 12'/, cents de regel. Geboorte-, Huwelijks- er.
Doodberiglen van 1 6 regels a f 1 behalve heiZegelregt.
UITTREKSEL uit het verslag van den toe
stand der provincie Zeeland, door Gede
puteerde Staten uitgebragt aan de Pro
vinciale Staten in de Zomervergadering
van 1861.
HOOFDSTUK VII.
onderwijs kunsten en wetenschappen,
e. La tijnsche scholen en Gymnasia.
Met gymnasium te Zierikzee telde op 15 January 1860 17
leerlingen. In den loop vau het eerste halfjaar klom het getal
'ot 20 terwijl het in het tweede halfjaar 19 beliep. Verder
v iiulen wij geene bijzonderheden omtrent dit gymnasium vermeld,
f. Eooge enz.
g. Kunsten en Wetenschappen.
Hetgeen ter onzer kennis kwam omtrent de in deze provincie
aauwezige of nieuw opgerigte genootschappen maatschappijen
ui vcreenigingen komt in hoofdzaak, op het volgende neder-
Het enz.
he Nederlandsche Maatschappij tot bevordering van Nijver-
he'd.
He enz.
De afdeeling Zierikzee verkeert steeds in blceijenden toestand.
7,ij bezit eene bibliotheek die meer en meer wordt uitgebreid
en geplaatst is in een afzonderlijk daartoe bestemd lokaal
dat te allen tijde voor de leden toegankelijk is. Het aantal van
dezen bedroeg, op den 1stea Jannarij 1860106 en is tot 128
gestegen.
De enz,
Vtreenigingen tot beoefening van zang-of toonkunst.
De enz.
De afdeeling Zierikzee dier maatschappij had 31 leerlingen op
bare zangschool. Verdere bijzonderheden zijn daaromtrent niet
medegedeeld.
De enz.
Teekenscholen.
De volgende tabellarische opgaven bevatten weder een over-
zigt omtrent het getal leerlingen op de teeken-academie.
Te enz.
Te Zierikzee de volle contributie betalende 33 kosteloos
onderwezenen 13, te zamen 46.
a. Voorbereidend onderwijs voor eerstbeginnenden
lijnteekenen 16; practisehe meetkunde 21zamengestelde
meetkunde, 19; doorzigtkunde 8;
b. Vcreenigd onderwijs voor al de leerlingen'.
theoretische meetkunde, 20; bouwkundige orden, 16;
teekencn van gedeelten des menschelijken ligchaams, naar
voorbeelden 10
c. Bijzonder onderwijs voor de nuttige kunsten
leckenen van voorwerpen van bouwkunde, 26.
De lessen op de tcekenschool te Zierikzee werden gedurende
I860 geregeld cn met lust gegeven en bijgewoond.
De toegang tot de school, zonder betaling, werd openge
steld voor dezulken die verpleegd worden in de liefdadige
gestichten.
Het onderwijs in de reken- stel- en meetkunde is overge
gaan op de nieuw opgerigte industrie-school.
De gemeenteraad heeftop voordragt van het bestuur der
school besloten de vroeger aan deze toegestane som van
ƒ60, voor het onderwijs in de toegepaste rekeD-, natuur-
en werktuigkunde, aan gemelde industrie-school te verstrekken
onder voorwaarde datop aanwijzing van het bestuur de
minvermogende leerlingen der bouwkundige en teekenschool
gratis aan dat onderwijs zullen kunnen deelnemen.
De enz.
HOOFDSTUK. VIII.
Armwezen.
In den toestand van het armwezen is in het afgeloopen
jaar weinig verandering gekomen en bleef die over het ulge-
meen dezelfde. Echter was het getal der verpleegden iets
minder dan in 1859 terwijl het cijfer van den verleenden
onderstand iets hooger was. Zoo als toch hierna zal blijken
werden in 1860 ondersteund 20022 personen, tegen 20390
in 1859,- terwijl voor onderstand 357432,96 werd uitgegeven,
tegen 351386^515 in 1859.
Volgens de mededeeling der gemeentebesturen was de toes'and
van het armwezen vergeleken met vroeger, in 1860 in
1 gemeente veel gunstiger 16 gemeenten iets gunstiger ;'29
gemeenten niet ongunstig of bevredigend 33 onveranderd
28 iets ongunstiger en in 6 gemeenten veel ongunstiger.
Uitgezonderd de bezwaren die door de toepassing van art.
4-1 der wet op het armbestuur, bij het meer en meer ont
trekken der kerkelijke armbesturen aan de ondersteuning van
die behoeft,igendie volgens de burgerlijke wet elders onder-
stands-domilicie hebben, voor sommige gemeenten voortvloeijeD,
zijn ons geene klagten omtrent de werking dier wet voorgekomen.
Naar enz.
Ingevolge het voorschrift van art. 6 der wet werden aan ons
in 1860 medegedeeld
Een enz.
Een reglement voor het algemeen armbestuur in de gemeente
Noordgouwe.
Tot de vaststelling van het laatstbedoelde reglement, had
aanleiding gegeven eene plaats gehad hebbende scheiding van
het gemengd armbestuur in de gemeente Noordgouwe daar
echter die scheiding zonder magtiging van onze vergadering
had plaats gehaden wij op dezelfde gronden als ten aanzien
van de verlangde scheiding der gemengde armbesturen in de
gemeenten CuwerkerkBruinisse en Nieuwerkcrkvermeld op
bladzijde 25 i en volgende van ons verslag over 1859, daartegen
bedenkingen moesten maken is aan de scheiding geen gevolg
gegeven en het reglement weder ingetrokken.
Ten enz. (Wordt vervolgd.)
Middelburg, 9 Augustus. Woensdag avond
gaf het muziekkorps der veld-artilleriete
Utrecht in garnizoen onder directie van den
kapelmeester F. Kudersdorffalhier een concert
in het schuttershof de edele Handboog. Het
concert was zeer druk bezocht; omstreeks 1000
personen zullen er tegenwoordig geweest zijn.
De muziek voldeed uitmuntend. Een tweede
concert tegen den volgenden avond aangekon
digd heeftuit hoofde van het zeer ongunstige
wedergeen voortgang gehad. Het muziek
korps bragt echter nog eene serenade aan den
heer mr. G. N de Stoppelaar eene huldedie
zeker al de deelhebbers in de zomer-concerten
ten volle verdiend zullen achten.
Men verneemt, dat bij de regering het
voornemen bestaatom bij de telegrafie voortaan
geen leerlingen meer aan le slellen gelijk zulks
tot nu lor bet geval is maar bij de groote op
gewektheid van jonge lieden voor dit vak, ge
legenheid te geven tot plaatsing zonder bezol
diging, bij wijze van surnumerair, en dat daar
tegenover de bezoldigingen der telegrafisten
verbooging zullen ondergaan.
Men schrijft uit Oud-Beijerland van 8
dezer. Alles is hier in beweging tol ondersteu
ning van hel verzoek om grafie voor de vijf
dagen eenzame opsluiting waartoe onze ver
tegenwoordiger in den gemeenteraad de70jarige
en nu en dan door ligchaamsongesteldheid lij
dende dr- W. E. de Man tol ir. hel hoogste
ressoit veroordeeld is, wegens het toevoegen
van de woorden p. praatjes en schoft" aan
den burgemeester IVogelsang, en zulks nog
we! in eene beslotenraadsvergadering. Twee
petitiën aan Z. M. den koning circuleren tot dal
einde hel eene van de ambtenaren hel andere
van de voornaamste particulieren, op welke
laatste reeiis 60 onderleekeningen geteld worden.
Men meldt uit Urielle van 9 dezer, De
reglbank alhier heefi op heden vonnis geveld in
eene zeer curicuse zaak. Twee boeren uit den
omtrek schijnen ieder in het bezit te zijn geweest
van een rood-bruin merrie-paard, twee jaren
oud met zwarte manen en staart en voorzien
met een klein vlekje op den kop. De paarden
werden naar de weide gezonden doch eene
merrie geraakte zoek. Elk der boeren beweerde
nu dal het overgebleven paard zijn eigendom
was Van daar eene procedure met incidenten,
enquêtes conventionele eri reconventionele
vorderingen. Mr. A. de Pinto advocaat le
's Gravenhage trad op voor de partij die
zich niet in hel bezit van hul paard gesteld had.
Mr. G. A. F ober advocaat le Botterdam
voor den bezitter. Voor het geding was echter
beslag op hel paard gelegd en kreeg de merrie
bare opvoeding op kosten van ongelijk. Bij de
procedure tot van waarde-verklaring van het
gelegd beslag, verklaarden de getuigen van den
eischer dat bel paard in geschil zijn paard was.
Ue getuigen van den gedaagde, opgeroepen
tot bel le>eren van tegenbewijs, verklaarden
daarentegendal de merrie behoorde aan den
gedaagde. Ue reglbank kon in dit geval moeije-
lijk hel oordeel van Salomo in toepassing bren
gen doch beeft overeenkomstig de stelling van
mr. Faber zalig zijn de bezitters" in verband
met de deugdelijkheid der verklaringen van de
getuigen namens den gedaagde opgeroepen den
ciscber zijne vordering lot van waarde-verklaring
van het arrest ontzegd en bovendien v eroordeeld
lol hef geven van schadevergoeding aan den ge
daagde of reconventionelen eischer, later op le
maken bij staat mitsgaders in alle kosten der
procedure.
Men schrijft uit Breda van 9 dezer.
Uit eene goede bron kan worden medegedeeld
dat met bet onleigenen der gronden voor de
staats-spoorweglijn van Breda op Tilburg in do
onmiddclijke nabijheid dezer stad en onder hel
naburige dorp Dorst gelegen eerstdaags een
begin zal worden gemaakt. Vele landlieden
maken daarom spoed otn den oogst binnen te
balen.
Men meldt van Broek op Langendijk van
9 dezer. Door wijlen J. de Geus is gelegateerd
vrij van successieregten aan de kerk der Gere
formeerden alhier, landerijen ter waarde van
ƒ4500, en aan de diaconie 6110 aan de alge-
meene armen f 3750 en aan de burgerlijke ge
meente/ 3400 benevens ƒ2:200, onder bepaling
dat van deze som de renten 4'/, pet. aan zijne
dienstbode baar leven lang zullen uitgekeerd
worden.
Men schrijft uit Groningen van 8 dezer.
Aangaande het onweder dat vrijdag nacht
vooral de gemeente Veendatn en omstreken zoo
erg geteisterd heeftwordt door de Veeml. Cl.
nog het volgende gemeld
Het onweder is wanneer men let op den
korten duur zeker een der hevigste geweest die
men in jaren te verduren had. Onophoudelijk
herschiepen de bliksemstralen den slikdonkeren
nacht in een helderen dag en schonken den ver
baasden beschouw er de gelegenheid om le zien
hoe de z. w. stormwind met uitgelaten woede
de zwaarste hoornen zweepte en voor zijn woest
geweld deed bukken. Gelukkig was het nnod-
weder niet van langen duur.
Na verloop van ruim een vierendeel uurs be
daarde hel weder even spoedig als hel opkwam
doch niet zonder de geduebtsto sporen van zijne
vernielende kracht achter le lalen. Schoor
steenkappen en draaijers werden in groolcn ge-
Iale afgerukt, hoornen ontworteld, afgebroken of
van hunne kruinen beroofd.
Onder de meer ernstige erwoeslingen noemen
wij de instorting van de groote veeschuur van dc
heeren Hegge, ten Hom en Sinnige Jrs. alhier;
de gedeeltelijke vernieling van hel dak der lijn
baan van de wed. [1. Lukkein; die van do
zwiksielling van den oliemolen van den heer
Huizing-, de schade aan verschillende kleine water
molens aan het Wcsicr- en Oostcrdiep locgehragl
het breken van den telegraafdraad in liet Egypten-
eind bet verbrijzelen van een honderdtal ruilen
in de woningen langs de Molenstreek enz.
Opmerkelijk is hel hierbij dat le oordcelen
naar de beriglen de storm zich slechts lot een
deel van Muntendam en Meeden heeft bepaald
en ook de gehuchten Ouimelanderdijk en Zuid-
wending onder deze gemeente op verre na niet
in die hevige male heeft geteisterd.
Hel Volksblad in zijn notnmer van 8 dezer
het artikel uit The Catholic Press overnemende
waarin als zeker de bekccring van H. ,M. de
koningin Victoria" tot bel R. K. geloof wordt
herig!ach! da! arlikel uit onderscheidene oog
punten hoogst merkwaardig en besluit zijne me
dedeeling melde volgende beschouwing
C( In de eerste plaats is bet vrij zeker, dat in
de Anglikaansche kerk met hare vele uiter
lijkheden met hare onderworpenheid aan het
kerkgezag, met hare stilstaande theologiezich
eene rigfing openbaartbekend onder den naam
van puseyisme die naar Boine terugvoert.
Halve rigtingen kunnen bij de krachtige ontwik
keling des levens niet beslaan. Kerkgenoot
schappen, die bet begipsel van hot Protestan
tisme, vrijheid des gewetens slechts ten halve
erkennen moeten óf tiaar B ome terug óf moeten
door het beginsel der hervorming op nieuw
worden bezield.
i Is hel berigt ui! he! R. K. blad in dit opzfgt
eene waarschuwing, aan de andere zijde be
hoeft bet niet de allerminste vrees voor den ach
teruitgang van hel Protestantisme in te boezeroen
Behalve locb dat men hel berigt nog niet zoo
volkomen zekerachtenkan.zalde gebeartenis van
de koningin van Engeland, wanneer zij werke
lijk mogl plaats vinden zeer zeker dat gewigl
niet hebben hetwelk de Boomsch-Katholiekcn
daaraan toeschrijven. De godsdienst is reeds te
zeer eene zaak van het hart, dan dat gcheelo
volken zich in bun geloof lalen leiden door het
voorbeeld van hunne vorsten. Drie eeuwen
geleden was beleen hoogst gewigfig iels wan
neer een vorst van geloof veranderde nu zou
zoodanige gebeurtenis geen ander gevolg hebben
dan een afstand van den troon en dal sommige
hertoginnen en gravinnen dc koningin volgden
het volk zal door zulke voorbeelden in zijn ge
loof niet geschokt worden integendeel zou liet
le verwachten zijn dal juist hel openhaar wor
den van de gevolgen van hel puseyisme do aan
leiding zouden worden van een hernieuwd leven
van het Prolestantisme.
t Wat dc Boomsch-Kalholieken zeggen
dat het Protestantisme door hel bederf ver
teerd van lieverlede ineenstort,"" is inder
daad zeer curieus, in eenen lijd, waar in alle
R. It. landen de bevolkingen tegen de priesters
opstaan, en de paus niet dan door Eransclie
troepen in zijn gezag wordt gehandhaafd. De
B. K. kerk de tegenwoordige tijden bewijzen
hel volkomen wordt in stand gehouden door
eene illusie omtrent eenheid terwijl overal ver
deeldheid becrschl."
DUITSCHLAND.
Weenen 7 Augustus Gisteren ochtend ont
waarde men zoowel in de hoofdstad als in hare
voorsteden op de muren plakkaten in hevige
bewoordingen gesteld en waarin de bevolking
werd opgeroepen om als een man op te staan en
een kruistogl aan ie vangen legen de Israëliten.
De Tribune voegt er bijdal deze oproerige
stukken door de policie werden afgerukt ten
einde zoo mogelijk te leiden lot de ontdekking
der personen die zich aan dergelijke schande
lijke opruijing hebben schuldig gemaakt. br
behoeft ter naauwernood bijgevoegd le worden
dat de bedoelde personen niet den geringsten
bijval hebben gevonden.
Weenen 8 Augustus. In de Neuesten Nach-
richten komt het volgend ten opzigte der Oosten-
i'ijksche finantien niet zeer bemoedigend artikel
voor „In weerwil der leening a deposito bij de
Zuid-Duitsche huizen moest nogtans het be
stuur der finantiën het derde deel van zijn zilver-
depot bij de nationale bank aanwenden om de
Julij-coupon te kunnen betalen. De nog over
blijvende 6 millioen in zilver voor welke overi
gens eene gelijke som in banknoten aan de bank
betaald moest worden zullen misschien toerei
kend zijn om de October-coupon te dekken. Maar
waarnlede zal de Januarij-coupon betaald wor
den De toestand is des te moeijelijker omdat
de werkelijke gezamenlijke rijksraad bezwaarlijk
tot in het begin des nieuwen jaars zal vergaderen.
Al wilde men ook de toevlugt tot eene fictie
nemenen den rijksraad zoo als die thans is
zamengestelrl voor den gezamenlijke» rijksraad
verklarenzoo zou men daardoor welligt de
centralistische meerderheid bevredigenmaar
nogtans het hoofddoel niet bereiken want men
zal geen geld kunnen verschaffen. Het kapitaal
is wantrouwend en voorzigtig en men zal het
er niet toe kunnen brengen eene vergadering als