3°. 64.
Zaturilag 11 Augustus.
1860
WOENSDAG ZATURDAG.
BESUIKER A «U8TRAT1KN
bekendmaking.
BINNENLAND
3U ITENLAN D.
ZIERIKZEESOTMIR4NT
A BONN E MENTS-PRIJS.
Per drie maanden f i,00. Franco per post f 2,25.
Intending der Advert.daagste voren, voor 10 ure 'tmorgens.
VERS C BIJ NT-.
P RIJS DER ADVERTENT] EN.
Gewone 1 *2'/, cents de regel. Geboorte-, Huwelijks- er.
Doodberiglen van t6 regels a f behalve hctïegelregl.
11 UITREKSEL uit liet verslag van den toe
stand der provincie Zeeland, door Gede
puteerde Staten uitgebragt aan de Provin
ciale Statenin de zomervergadering
van 1860.
(Vervolg.)
HOOFDSTUK viii.
Instellingen ter voorkoming van armoede.
Deze instellingen die de strekking hebben om armoede te
voorkomen, worden onderscheiden, in banken van leening,
zieken- en begrafeuisbussenspaarbanken, spaarkassen, en
hulpbanken.
Onafhankelijk enz.
Banken van Leening.
Deze worden 'onderscheiden in banken van leeniug die door
gemeenten of door administra'ièn van liefdadigheid worden
gehoudenen in de zoodanigen die worden verpachtof ten
gevolge van vergunning worden gehouden.
Van de eerste zijn er 4 in deze provincie aanwezig te Goes
Middelburg Vlissingeu en Zierikzee.
Doordien zich geen gegadigden opdeden tot het pachten der
bank van Leening te Tholeu zoo als iu ons verslag over 1858
reeds is medegedeeld .worden thans geene verpachte leenbanken
meer in dit gewest aangetroffen.
De enz
De intrest tegen welke de banken beleenden was even
als in 1858, bij de bank te Goes 16, en bij die te Zierikzee
12 pet. voor alle panden bij die te Middelburg 8, 9 en 14®/,q
en bij die te Vlissingen 12 en 14 pet. naar gelang van de
waarde der.panden.
Er werden 108241 panden beleend met inbegrip van die
waarvan de beleening werd vernieuwd, 103149 panden werden
gelost, en 1187 verkocht. In 1858 werden 98475 panden
beleend 96904 panden gelost en 937 verkocht.
De vermeerdering van 9766 beleende panden strekt zich uit
tot al de bankenzoo mede ook de vermeerdering van 6245
geloste panden.
De som op de geleende panden geschoten bedraagt ruim
ƒ20,000 meer dan in 1858, en strekt zich even als de ver
meerdering der beleende en geloste panden uit tot al de
banken zoo dat de bedrijvigheid bij al de banken grooter was
dan in dat jaar.
Ook werden 950 panden meer verkocht Bij de bank te
Goes, waar in 1858 geen verkoop van panden had plaatsge
had, werden 111 panden verkochtbij die te Middelburg
werden er 123 meer en bij die te Zierikzee 88 meer verkocht.
Bij die te Vlissingen werden daarentegen 72 panden minder
verkocht enz.
De administratie der leenbanken te Middelburg en Zierikzee
leverde even als in 1858 winst op bij de eerste bedroeg die
ƒ272 minder, bij de andere/"9 meer. Nü de banken te Goes
en Vlissingen werd even als in 1858 verlies geledenbij de
eerste was dat verlies 89 bij de andere f 340 meer dan in
dat jaar.
Als reden voor de achteruitgang der leenbank te Vlissingen
wordt opgegeven de lage intrest-tuux voor de zoogenaamde
weekpanden.
Bij Zr. Ms besluiten van den 24 November 1859, no. 53
en 24 Februarij i860, no 75 is goedgekeurd dat de tot de
tot dusver geheven renten bij de banken van leening te Middel
burg en Zierikzee, nog gedurende 5 jaren geheven worden,
eindigeude voor die in eerstgenoemde gemeente ultimo December
en voor de andere ultimo Augustus 1864.
Zieken- en begrafeuisbussen.
Instellingen van dezen aard waren er even als in 185815
aanwezig als1 in ieder der gemeenten GoesTholen en Ouwer-
kerk, 4 te Middelburg, 5 te Vlissingen en 3 te Zierikzee.
Spaarbanken.
Van deze instellingen waren er zesaanwezig, even als in 1858,
eu wel in de gemeenten Middelburg, Sluis Tholen, Vlissingen,
Zierikzee en Groede.
De intressen door deze batikeD betaald was bij die te Middel
burg Vlissingen en Groede 3 pet.te Sluis 4 pet.te Tholen
3 en 4t pet. en te Zierikzee 3l/a en 4 pet., even als in 1858.
Het getal der deelnemers was bij de opneming der laatste
rekening 60 meerwelke vermeet dering zich tot al de epaar-
bankeu uitstrekt, ter uitzondering alleen van die te Groede
waar dat getal hetzelfde bleef.
Zoowel het bedrag der opgevraagde gelden, als dat der ge
dane inlagen was minder dan in 1858, het eerste ruim ƒ2100,
het andere ruim ƒ2300.
Het bedrag van het kapitaal der banken daaronder begrepen
hetgeen ze te goed hadden was nagenoeg 5000 meer dat
van hetgeen ze verschuldigdnagenoeg 3200 meer.
De enz.
Spaarkassen.
Even als in 1858 waren 3 spaarkassen aanwezig te Bommenede,
Brouwershaven en Kortgeen.
De voorgenomen opheffing van die te Brouwershaven, waarvan
ons verslag over 1858 gewag maakt, heeft nog niet plaatsge
had, niettegenstaande in 1859 weder geen deel aan deze inrig-
tiog genomen aangezien nog niet beslist is welke bestem
ming in dat gevalhet best aan het reserve-fonds zal kun»
nen worden gegeven.
De kas te Bommenede betaalde 10, die te Kortgeen 4 en6pcto
Deze inrigtingen, hoezeer alle aanbeveling verdienende
schijuen weinig bijval te vinden. Hgre werking is van zeer
weinig omvangen vermindert van jaar tot jaar. Te Bommenede
toch was het getal deelnemers, even als in 1858 slecht 3ter
wijl dat getal te Kortgeen 5 minder was
De inlagen waren dan ook bij beide kassen minderte zamen
ƒ21.
De kas te Kortgeen heeft geen reserve-fonds. De inbreng-
gelden worden vermeerderd met de giften en bijdrngen en alzoo
uitgekeerd. Die te Bommenede heeft een reserve-fonds van
f 68,33®.
Hulpbanken.
Inrigtingen van dezen aard bestonden er, als in 1858, 2 te
Middelburg eu Zierikzee556 keeren werd geleend zijnde 35
kceren meer dan in 1858.
De intrest aan de banken betaald was bij die te Middelburg,
naar gelang van den termijn van terugbetaling binnen 41, 30
of 20 weken 2 pet. 1 '/a pet. of 1 pet. en bij die te Zierikzee
ook naar gelang van den termijn van terugbetaling, langer dan
30 weken 4 pet. en binnnen de 30 of 20 weken 3 of 2 pet.
terwijl bij de bank in laatstgenoemde gemeente 5 pet. wordt
betaald althans in 1858 betaald is, voor voorschotten op acten
van pensioen enz.
HOOFDSTUK IX.
Openbare veiligheid en gevangenissen.
a. Openbare veiligheid
Het strekt ons tot genoegen hier te kunnen melden dat ge
durende het jaar 1859, rust en orde onafgebroken in deze
provincie heersebten zoo dat geene buitengewone policie maat-
regelen zijn noodig geweest, met uitzondering alleen van de
gemeente St. Maartensdijk, alwaar, ten gevolge van herhaalde
brandengedurende de wintermaanden eeue nachtwacht is
gehouden.
Misdaden van groven aard werden niet gepleegdtenzij
men daaronder enkele niet bewezen brandstichtingen wilde
rangschikken.
Ook aangaande de bedelarij vernamen wij geene bijzondere
klagten. Wij meenen 't er alzoo voor te kunnen houden dat
dit kwaad minstens genomen in dit gewest niet toeneemt.
Bepaaldelijk schijnt zulks van Üuid-Beveland te kunnen
worden gezegd. De door in dat gedeelte der provincie door
23 gemeentebesturen ter dezer zake gezamentlijk vastgestelde
bepalingen bleven de beste uitkomsten opleveren.
Het getal personen welke in 1859 wegens bedelarij en
landlooperij werden teregt gesteld bedroeg <8 als in het
regferlijk arrondissement Middelburg, 29; in het regterlijk
arrondissement Goes, 12; en in het regterlijk arrondissement
Zierikzee ,7. Hiervan werden er 39 tot gevangenisstraf en
Ci tot gevangenisstraf en opvolgende overbrenging naar een
bedelaarsgesticht veroordeeld, teiwijl er3 werden vrijgesproken.
Over 'talgemeen wordt van het gedrag en den dienstijver
der gemeentelijke policie-beambten gunstige getuigenis afge
legd. Aan eenen enkele van dezelvenden veldwachter van
Heille, werd eene schorsing voor den tijd van veertien dagen
wegens dronkeuschapopgelegd. De veldwachter van Eikerzee
werd, wegens zijne onbehoorlijke bemoeijingen in zake van
verkiezingen waarvan wij in het lilde hoofdstuk van dit
verslag reeds gewaagden, van wege den heer commissaris des
konings ernstig onderhouden.
Door enz.
Rampen van eenen eenigzins algemeenen aard hadden er
wederom niet plaats van de andere ongelukken die er voor
vielen achten wij de volgende eene meer opzettelijke ver
melding waardig.
Op enz.
In den avond van den 22 Julij ontstond er brand in eene
klamp stroo op eene hotstede onder Dreischor- Het vuur
deelde zich spoedis aan een in de onmiddelijke nabijheid ge
legen schuurtje mede, 't welk dan ook met nog twee woon
huizen en eene schuur geheel werd vernield. Tot stuiting
van het vuur moest nog een wagenhuis worden omvergehaald.
De geheele schade werd op ongeveer 5000 geschat. Het ge
lukte aan den ijver der ingezetenen en van het personeel der
uit onderscheidene andere gemeenten toegesnelde brandspui
ten niet dan met de grootste inspanning verdere onheilen
te voorkomeu. Deze brand werd bepaaldelijk aan moedwil
toegeschreven.
Op den 30 derzelfde maand viel te Brouwershaven binnen
het koopvaardijschip Glance" 't welk in zeenaar men
giste, door broeijing der in katoen bestaande lading was in
brand geraakt, en op de binnenreede dier gemeente grooten-
deels door het vuur werd vernield.
In enz.
Den 28 Augustus werd eene schuur onder Zierikzee roet al
wat daarin geborgen wa9door het vuar verteerd. De oor
zaak dezer ramp bleef onbekend.
Nog enz.
(wordt vervolgd.)
Burgemeester en Wethouders van Zierikzee
Lellende op hel Koninklijk besluit van den 5
December 1851 Staatsblad no. 149) waarbij een
Eeretecken voor eervolle langdurige werkelijke dienst
bij de Schutterijen wordt ingesteld.
Hoepen bij de<e op zoodanige leden der Schut
terij in deze gemeente die in de termen van
voornoemd besluit terkeeren en het eeretecken
verlangen, om zichtioór den la Augustus aanstaande,
met overlegging van diensl-stalen ter gemeente
secretarie aan te melden.
Zierikzee. den 11 Julij I860.
It. C. CaU Voorzitter.
I. I'. N. ERMERINS, Secretaris.
BEKENDMAKING.
Burgemeester en Wethouders van Zierikzee,
brengen Ier kennis van belanghebbenden dat de
chefs der verschillende leger-korpsen door bet
Departement van Oorlog zijn gemagligd om aan
de miliciens der ligling van 1856 die vergun
ning mogten vragen tol bel aangaan van een
huwelijk de vereischle toestemming daartoe
uitte reiken, mits zij vooraf hunne schuld aan
bet kleeiling- en reparatie-fonds aanzuiveren
ofzijn zij hiertoe buiten staateen bewijs van
onvermogen afgegeven door de bevoegde auto
riteit overleggen.
'Zierikzee den 8 Augustus 1860.
H. C. CAU Voorzitter
J. V. N. ERMERINS Secretaris.
Burgemeester en Wethouders van Zierikzee
zijn voornemens op Zalurdag den 18 dezer
maand .les middags ten Kaadhuize aan den
minsten inschrijver in bel openbaar aan Ie
besteden
Het doen van eenige VERNIEUWINGEN en
HERSTELLINGEN aan de Houten Beschoeijing
strekkende van het digsle Sas langs de Stads Com-
mercie-werfover eene lengte van ongeveer 30 El
zullende het bestek en de voorwaarden va.i aan
besteding van Dingsdag den 14 Augustus a. s.
voor gegadigden ter Gemeente-Secretarie ver
krijgbaar zijn terwijl de locale aanwijzing door
den heer Gemeente-Bouwmeester zal plaats heb
ben op Woensdag den 15 Augustus a. s. des
namiddags ten 6 ure.
Zierikzee, den 8 Augustus i860.
B. G. CAU Voorzitter.
J. P. N. ERMEK1NS Secretaris.
Men verwacht op het einde dezer maand
de groote komeet van 1556. die een staart heeft
van 100 graden lengte zoodatwanneer de kern
zich regt boven ons bevindt de staart beneden
de horizonslijn uitstrekt.
Naar men verneemt zullen eerstdaags
aan 's rijks munt te Utrecht koperen munt
stukken ter waarde van d'/. centworden ge
slagen.
Men leest in de Ulrechtsche courant het vol
gende Wat wij voorjaren reeds gezegd, be
toogd en met overtuigende redenen gestaafd
hebben, zien wij thans gebeuren, Het onhoud
bare fonds Ie Winkel en Rietveld, lbans Ie Win
kel en Boyer, heeft in zijne nieuwe rekening en
verantwoording verklaard dat bel genoodzaakt
zal zijn zonder eene belangrijke vermeerdering
van deelnemers in den loop van hel jaar de uil-
keeringen aan de weduwen te verminderen. De
ontvangsten klommen wel door de aanbrenging
van nieuwe leden maar de uitgaven klommen
sterker en bleven standvastig rijzen, zoodal een
maal de zal van bet fonds moest plaats hebben
en boe langer die werd tegengehouden des te
grooter moest de val zijn. Uit de laatste rekenin
gen immers blijkt nog dat er in 1853 een over
schot was van f 32,090,in 1859 een ran/15,690
en in I860 slechlscen van f 2000. Het jaar 1861
moet dus reeds met een belangrijk tekort slui
ten en bet groote reservefonds zal io 2 a 3 jaren
gebeel verslonden zijn vooral wanneer bet aan
tal deelhebbers datnogtelkenjarc klom lbans,
nu op zijn minst genomen, blijft bestaan.
.Men deelt ons als een zeldzaam bewijs van
vlugge behandeling mede dat de gemeenteraad
van Vlaardingen in eene zitting van 2 a 3 uren
al zijne policie-vcrordeningen heeft herzien die
te zamen ruim 200 artikelen bevatten.
De berigten omtrent de druiven in het
Westland luiden ongunstighet gure. weder belet
het rijp worden.
Men schrijft uil Zaandam van 7 dezer.
Gisteren bad alhier bet volgende voorval plaats
dat de treurigste gevolgen na zich bad kunnen
slepen. Zekere K. d. V. korporaal bij deschut-
terij alhier zich waarschijnlijk willende oefenen
in bet schijfschieten bad de onvoorzigligbeid om
op een tuinschut een cirkel Ie teekenen en daar
naar te schieten natuurlijk baande de kogel
zich een weg door de bouten beschutting been
(hetgeen onze korporaal zeker niet vermoedde)
met dat gevolgdal ite kogel eene der naastbij
zijnde woningen treftdoor twee beschotten
vliegt, een aan den wand hangenden spiegel ver
brijzelt en langs de tafel heen waaraan de be
woners zaten naar buiten snortzonder tot al
ler verwondering iemand te kwetsen, hetgeen
de bewoners waarschijnlijk aan hunne zittende
positie te danken hadden een der kinderen ech
ter schijnt door het (ijrie spiegelglas kleine
blessuren bekomen Ie hebben. .Men verneemt,
dat de korporaal in verzekerde bewaring is
gesteld.
In den voornacht van zalurdag op zondag
den 5 dezer heeft eene zware ramp de dokwer-
ken te Willemsoord getroffen. De aarden dam
welke het dokkanaal en de keersluis tan bet
natie dok (toen droog) afscheidt, is doorgebro
ken en daardoor is alles zoowel bet natte dok
als de beide in aanbouw zijnde drooge dokken
vol water geloopen. De oorzaak der doorbraak
schijnt te liggen in verplaatsing van wellen. Hoe
wel men nog niet geheel over den omvang der
rainp kan oordeelenmeent men met zekerheid
te mogen onderstellen dat hel metselwerk der
beide drooge dokken niets heeft geleden ter
wijl overigens op geen enkel punt eeniggevaar
merkbaar is. De hoofdingenieur vanGendtis
dadelijk naar Willemsoord vertrokken.
Inwcerwil vandeafscbaffingdergemeente-
accijnsen blijven de slagers te Brussel weer
stand bieden aan de vermindering van den prijs
van bet vlccsch en doen dit ten hunnen voordeel
strekken. Als voorwendsel van die niet-verla
ging geven zij opdat de invoer van vee uit Ne
derland verminderd is en men bel van daar liever
naar Engeland zendthetgeen nogtans door de
staten van den Belgisch-Nederlandschen handel
wordt gelogenstraft. Men berekent datalzoodoor
de afschaffing van de gemeente-accijnsen elke
slager inet 17,000 fr. wordt gebaat.
Op den dag der afschaffing van de ge
meente-accijnsen, ontmoette een Brusselsche
straatjongen een zijner makkers die mank loopt.
Er volgde de gewone welkomsgroet. Ha zoo
kromme!" «Nou wal wilt ge" was bet ant
woord, de regten zijn afgeschaft en voor goed
op stal."
Men schrijft uit Bouchante Bij de menig
vuldige rampen welke op 16 Julij jl. een deel
onzer gemeente zoo schrikkelijk geteisterd heb
ben verdient ook melding gemaakt te worden
dal M. E. molenaar alhier door een orkaan
is opgenomen en na eenige oogenblikken in
de lucht rondgeslingerd te zijn van eene hoogte
van omtrent 15 voelen in eenen modderpoel Is
nedergestort. Door spoedig aangebragte bulp
is bij gelukkig uit zijne gevaarlijke positie gered
geworden. De man herinnert zich niet ooit
zoo veel kcude geleden te hebben als op het
oogenblik dat bij door den rukwind opgenomen
werd.
OUIXSCHZ.AMD
Berlijn, 5 Augustus. De jonggeboren prinses
dochter van prins Frederik Willem van Pruissen
zal bij den doop de namen Victoria Elizabeth Au-
gusle Charlotte ontvangen. Als meters en peters
