12.
%aturdag 11 Februari).
1860
K
h
WOENSDAG ZATUBDAff.
REDE
BIKTIillIB ii «TOISTHmH
MKliWSTIJDIMN
f tzer.
met
213.
vott
ran
L B.
citic
ano-
für
>tru-
het
ats
ver-
v:S>.
ireeft
briff-
I ie
en
jest-
id
-•eht
IV-)
i11
'8
h
p..
ri
■■'/a
'Vis
'V
A
ZIERSIiZlEESCDECOlR 4NT
A BONN E ME NTS-PR IJS.
Per drie maanden f 2,00. Franco per post f 2,25.
Inzending der Advert, daags te voren, voor 10 ure 'smorgens.
VERS CU IJ NT:
P RIJS DER ADVERT E N T IE N.
Gewone 12'/, cents de regel. Geboorte-, Huwelijks- er.
Doodberiglen van 16 regels a f 1 behalve hct/egelregt.
VAN HEN HEER
Mr. C. VAR DER LEK DE CLEKCQ,
betrekkelijk de voordragt der Spoorwegen,
uitgesproken in de zitting der Eerste Kamer der
Staten-Generaal van den 4 February I860.
Spreker acht het overbodig na de rede van zijn mede-afge
vaardigde uit Zeelandden heer Fransen van de Puttede
voordragt nog breedvoerig aan te prijzen. Desniettemin noopt
hem het gewigt der zaak eenige bedenkingen te beantwoorden.
De heer van S win deren heeft op de banier der regering het
oude verdeel en heersch" gelezen. Daarvan heeft spr. niets
gezien en bij gelooft dat indien de regerirg de voorgedragen
lijnen met de helft had vermeerderd het algemeen belang wel
verzaakt, het financieel bezwaar wel verhoogd, maar het aan
tal bestrij.Iers dezer wet aanzienlijk verminderd ware geworden.
De heer van Wessem heeft de zamen-koppeling der heide ont
werpen der regering a'.s grief tegengeworpen maar volgens spr.
kan dat geen grief tegen de regering zijn of men verwerpt ieder
denkbeeld van gemeen overleg tusschen regering en vertegen
woordiging want dat gemeen overleg was de oorzaak dier
zamenvloeijing. Dezelfde spr.gelijk ook deheeren van Beek
Vollenhoven en van Nispen hebben veel gehecht aan de ver
meende schending van art 72 der grondwet. Daargelaten nu
zegt spr.dat grondwettige bezwaren dikwijls en nog onlangs
bij de tiendkwestie aan de regering worden tegengeworpen als
krachtige argumenten om het gemis van betere te vergoeden of
om ieder ontwerp onvoorwaardelijk te bestrijden en mij ver-
eenigende met de juiste wederlegging door de regering iu de
andere kamer en in hare memorie van beantwoording op het
verslag dezer kamer wensch ik wat mij betreft de grondwet
zoodanig te explicerendat er iets goeds en nuttigs tot stand
kome, maar niet om daardoor telkenmale de regering een impe
diment voor de voeten te werpen. De heer Kijsterborgh geeft
verre.de voorkeur aan staatsspoorwegen boven gecoucessioneerde
spoorwegen. Daarover zal hij niet uitweiden. Er is veel voor
en veel tegen te zeggen, maar één argument van dien spr. wenscht
hijte bestrijden. Dat namelijk de concessie der Ooster-Schelde-
maatschappij is misluktwas te voorzien omdat het gouv. in
der tijd een leeuwen-contract had aangegaan. Dat er overigens
voorliefde voor staatsspoorwegen bestaat kan welligt ook daaruit
worden verklaard dat indien deze weg wordt gevolgd het corps
ingenieurs eene aanzienlijke uitbreiding zal ondergaan. Dezelfde
spr. heeft en hij werd daarin door velen voorafgegaan de voor
gedragen ramingen in twijfel getrokken. Maar wie hebben
deze becijferingen opgemaakt Alle inspecteurs en ingenieurs
van den waterstaat. Wil men nu aantoonen dat de bruggen
voor de helft te weinig zijn geraamd, dan behoort men betere
argumenten aan te voeren.
Nadat spr. alzoo enkele bezwaren heeft beantwoord geeft
hij zijn oordeel over deze voordragt te kennen. Hij zal uit
volle overtuiging voor de wet stemmenen hij is daartoe ge
komen als een gematigd voorstander van spoorwegen. Hij
wil geenszins ontkennendat tegen dit ontwerp groote niet
zware bedenkingen kunnen worden gemaaktbedenkingen
van ver?" .dienden aard, die hij zelfs voor een gedeelte be
aamt, r aar hij acht het onmogelijk, dat het iemand zal ge
geven zijn of een net of een lijn uit te denken of voor te
stellen waartegen nieten gegronde èn minder gegronde klagten
ten gevolge van individuele en lokale belangen kunuen worden
ingebragt. Hij wil zelfs toegeven dat ieder die ileze wet wenscht
aan te prijzen-van eene mindere conditieis, dan die zich heeft
voorgesteld haar te bestrijden. De gemaakte bezwaren toch
zijn onmogelijk .allen op te lossenvooral niet door redene
ringen. Alleen de tijd 2al in dezen beslissen over de finan-
tiele en vele andere bezwaren, die gemaakt zijn of gemaakt
kunnen worden. Wanneer men toih beweert, dat onze finan-
tien zullen te gronde gaan nieuwe belastingen zullen benoo-
digd zijn, inundatien moeten geducht worden, sommige ge
deelten des lands voor den landbouw 'onbruikbaar zullen wor
den de concessionarissen geen geld zullen bekomenwat
kan beter al die bezwaren oplosseu dan de tijd De groote
•vraag is: zijn spoorwegen in het belang van het vaderland
wenschelijk Daarover bestaat bijkans geen verschil. Alleen
Amsterdam acht den spoorweg weinig in het belang van het
internationaal verkeer en geeft de voorkeur aan een spoorweg
die ten doel heeft het binnenlandsch verkeer te bevorderen.
De tegenstand der hoofdstad is eenigermate te verklaren zij
beeft geen belang in een spoorweg uit een commercieel oog
punt, terwijl zij voorzien i6 van een spoorweg voor het bin-
ïienlandsch verkeer. Maar Amsterdam vergeet, dat het voor
deel, dat zij heeft door vele andere plaatsen wordt gemist waar
het binnenlandsch verkeer veel te wenschen overlaat en reeds
te lang op snellere gemeenschap is gewacht.
Wafc^ hij spr. het zwaarste heeft gewogen en nog weegt, dat
is de finantiele kwestie, en uit dat oogpunt heeft de bestrijding
voor hem het meeste gewigt. Maar hij overweegt, dat spoor
wegen zonder geldelijke opofferingen van een aanmerkelijk be
drag niet verkrijgbaar zijn. Ook worden de finantiele be
zwaren naar zijn inzicu wat te donker gekleurd, ja hij be
twijfelt bijkansof zij, die de finantiele kwestie zoo zeer op
den voorgrond plaatsenóf bij gebrek van betere argumenten
óf welligt ook om andere te verzwijgen van onvuorzigtigheid
ter bereiking van hun doel zijn vrij te pleiten. Niemand is
het gegeven in de toekomst te zien. Het kan gebeuren, dat
onze Oost Indische baten verminderen maar het kan ook niet
gebeuren. Vele redenen kunnen zich voordoen die onze finan-
tien in verwikkeling en moeijelijkheden breDgen. Maar moeten
wij ons daarom door mogelijkheden laten weerhouden om uit
te voeren wat goed, ja zelfs wat voordeelig is? Wanneer rust
eu vrede ons mogten te beurt vallen wanneer we ons mogen
verheugen in hoogeren zegen, zullen wij dan altijd slechts
rampspoeden voor oogeu houden De tegenstanders zien dan
ook te veel voorbij het doelwaarvoor de uitgaven worden
besteed. De gevolgen der spoorwegen toch zullen zijn meer
vertier meer ontwikkeling meer vooruitgangen het is met
het oog op die toekomstige welvaart dat spr. meeut dat de
toekomstige uitgaven de finantiele krachten van den staat, niet
zullen te boven gaan. Hij wenscht zich niet te verdiepen in
becijferingen en berekeningen maar zoo bij de voorstaudevs
van het ontwerp ten dezen opzigte overdrijving moge be
staan niet. minder verliezen de tegenstanders uit het oog het
gewigt der indirecte voordeeien die uit de spoorwegen zullen
voortvloeiden. Die voordeeien zijn onder geen cijfer te bren
gen. Spr. wil niet beweren dat de spoorwegen spoedig een
execdent zullen opleveren, maar het is zijne overtuiging dat
liet niet h.ug zal duren of de garantie van den staat (en
zonder garantie en subsidie is aan geen behoorlijk spoorwegnet
te denken) zal door de indirecte voordeeien zijn gedekt.
Finantiele bezwaren zullen tegen ieder plan bestaan zoo de
tegenstanders geene inconsequentie willen begaan of hunne
locale belangen niet bevredigd zien.
Nu hij van locale belangen gewaagt, wil hij gaarne be
kennen, dat deze bij de beoordeeling van dit ontwerp een
groote rol hebben gespeeld. Dit is ook natuurlijkwant
ieder is het best met zijne locale belangen bekend. Konden
slechts de lijneu dus vermeerderd worden, dat meerdere locale
belangen bevredigd werden, het lot van dit wels ontwerp zou
niet twijfelachtig zijn. Misschien is ook het locale belang bij
hem spreker niet zonder invloed geweest; hij wil dat niet
direct tegenspreken doch is slechts een gedeelte van Zeeland
door de Zeeuwsche lijn bevoordeeld maar het is hem aange
naam te verklaren, dat het minder begunstigd gedeelte van
dat gewest, het begunstigd gedeelte den spoorweg niet be
nijdt omdat het beseft dat indien de lijn daar goed zal zijn
aangelegd, ook elders de voordeeien daarvan zullen verkregen
worden. Over de rigtingen zal hij niet uitweiden. Daarvoor
is technische kenuis onmisbaar, die hij niet bezit Hij be
paalt zich daarom bij de Zeeuwsche lijn, daar hij met die
localiteit het best is bekend en dan komt het hem voor dat
de geprojecteerde lijn de enige goede is die in Zeeland zou
kunnen worden aangelegd. Nu vrpest men wel dat Vlissingen
de voorhaven zal worden van Antwerpen maar dat lot is
volgens hem niet verwerpelijk, want daardoor wordt zij zelve
langzamerhand eene koopstad ten koste van haar, waarvan zij
de trechter was. Dat ziet Amsterdam teregt in dat geens
zins gediend zou zijn met het Nieuwe Diep als losplaats
zijner goederen. En als Nederland door zijne gunstige ligging
als de voorhaven van Duitscliland kan beschouwd worden,
zal men het Vlissingen dan verwijten, dat het de voorhaven
van Belgie of Frankrijk wordt? Had de regering voorgesteld
al de Zeeuwsche eilanden door een spoorweg Ie verbinden
spreker zou het in het algemeen be'ang ontraden hebben.
Men zou dan een brug hebben moeten leggen waarbij de brug
over den Moerdijk kiuderspel ware.
Spreker is aan het eind zijner rede. Zwaarwigtige be
zwaren kunnen tegen deze wet worden aangevoerd. Of ze
gegrond zijn daarover vermag alleen de lijd te oordeelen
dat is onzeker. Maar zeker is liet dat vele bedenkingen
haren grond vinden iu het n et bevredigen van locale belan
gen zeker is hetdat het algemeen belang evenzeer meer
dere uitgaven verbiedt als het de aanneming van het voor
gedragen plan vordert. Daarom zal hij uit volle overtuiging
het regeringsvoorstel ondersteunen.
KENNISGEVING.
De Burgemeester van lierikzee brengt Ier
kennis van de ingezetenen dat er op Maandag
den 13 dezer, des namiddags ten één ure op
het Raadhuis alhier, eene openbare vergadering
van den Gemeente-Raad zal gehouden worden,
'lierikzee, den 8 February I860.
De Burgemeester
B. C. CAÜ.
BINNENLAND
Zierikzek, 9 February. Heden hield de
alhier gevestigde al'deeling Schouwen en Duive-
land der Zeeuwsche Maa'schappij van Landbouw
eene vergadering. Na lezing en goedkeuring
der notulen van de vorige vergadering hrengl
de afgevaardigde naar de algemeene najaars
vergadering van liet hoofdbesluur rapport uil
van bet op die vergadering verhandelde. Hierna
worden eenige ingekomen stukken medegedeeld,
waarop de thesaurier rekening en verantwoor
ding doet van zijn beheer over het afgeloopcn
jaar 1859, welke rekening sluit meteen batig
saldo van -542,10. Als voorzitter wordt her
kozen de heer I. van dei Have te Ouwerkerk
als onder-voorzitter wo.-dt gekozen de beer
J. Hoogenboom Bz., als secretaris wordt her
kozen de heerH. G. Mulode Houwer, als besluurs
leden worden herkozen du hoeren N. van den
Bout, J. J. Hoogenboom J. Schalkwijk C. L.
Kloek en C. van der Have.
Wordt voorgesteld en toegestaan het verleciien
van een crediet uil de kas der afdeeling ter
somma van f 250. voor het houden van opzigt
hij het leggen van drains in landen aan leden
ilezer afdeeling toehehoorende en eene premie
van f 50 toe te kennen aan hem die de grootste
uitgestrektheid zal hebben gedraineerdwelke
evenwel minstens 'j, bunder zal moeten be
dragen. Hierna is de vergadering gesloten.
liet wetsontwerp op de spoorwegen is in
de zitting der eerste kamer van jl Woensdag
verworpen met SO tegen Bestemmen.
Men wil dat tegen den aanstaanden ver
jaardag des konings bij het wapen dei' infanterie
een aantal benoemingen zal plaats hebban tan
kapiteins en 1ste luitenants.
De collecte, zondag II. inde lï. K. voor
den paus gebonden, heeft opaebra,'t de aanzien
lijke som van ongeveer f 40,000.
In de vergadering van het departement
Haarlem, der NedeHandscbe maatschappij ter
bevordering van Nijverheid, gehouden den 27
Januarij li. werd door den lieer Kreluge medege
deeld, dal tnen in llelgie zeer ingenomen is me!
de prijsvraag door de maatschappij uitgeschre
ven, oin de hopcultuur op heidegronden aan te
moedigen, en dat de belanghebbenden in Belgie,
in navolging van het voorbeeld der maatschappij,
hebben getracht eene dergelijke aanmoediging
van het Belgisch gouvernement te verkrijgen.
Daar de hop, welke men in lieijoren houwt,
voor eene der uiistekondste soorten gehouden
wordt, zijn in Belgie pogingen aangewend, om
door lusscbenkomst van de regering, gratis een
aantal hopplanten van de lieijersclie regering
lol hel nemen van proeven te ontvangen, liet
departement achtte hel wenscbelijk dal ook van
wege ons land eene dergelijke aanvrage werd
gedaan.
Men schrijft uit Werkendam van 6 dezer.
Alhier zijn verschillende geruchten in omloop
die nog nadere bevestiging behoeven, doch
welke tegenwoordig hel voornaamste onderwerp
der gesprekken in deze gemeente uilmaken
namelijk dat zich hier een drietal personen zoude
bevinden, die zich aan opliglerij zouden hebben
schuldig gemaakt. Men moetnaar Botterdam
zijn gereisd en ziclt aldaar hegeven hebben in
eenige voorname winkels, om ererr.ige waren
te koopen met bel doel om die aan Christelijke
Afgescheidene armen dezen winter uit te dce-
Icn. Die personen dan zouden zich hebben voor
gegeven Ie zijn der kerkeraad van genoemde ge
zindte doch daar de armenkas nog niet toerei
kende was, of later zoude geligl worden ver
zocht men hen eenige goederen Ier uildeeling te
willen toezenden belovende terstond Ie voldoen,
zoodra de armenkas zal geligl zijn. In hoeverre
deze geruchten waarheid behelzen daarvan kan
men nog niets inet zekerheid tnededeelen echter
verneemt men nog hij nadere ger.-chlen dat de
predikant of de kerkeraad van genoemde Chris
telijke gemeente reeds eene schriftelijke aanma
ning tot belaiing zouden hebben gehad d.e hun
natuurlijk geheel vreemd voorkwam daar zij er
hoegenaamd niets van wisten.
Den 3 February 1513 werd de eerste
geel koperen speld te l'arijs ingevoerd zij
1
kwam uit hngeland. ffet verbruik dezer spelden
is zoo toegenomen in Kuropa, 'dat $ij.tegen
woordig een bedrag van 7miilroch frs. jaar
lijks opleveren. Vroeger gebruikten de dames
houten pennen.
In de prairiën van Texas is eene bloem
ontdekt die onder alle weersgesteldheden en
jaargetijden zich steeds naar het noordetn rigt
eri daarom de cornpasbloem wordt genoemd.
Kei Journaltl'.'invers van -i dezer behelst het
volgende berigt. He polderbesturen van Ossen-
drecht en de eigenaren deraanwassenenschorren
in die gemeente hebben in eene gisteren te Ant
werpen gehoudene vergadering besloten tot het
aannemen der voorwaarden toi indijking welke
het iNederlandsche gouvernement heeft gesteld.
Die werken zullen dus eerlang in het openbaar
aanbesteed worden.
Alen gelooft hierbij te kunnen voegen dat de
aanwassen van SantvIiel B welke aan die vau
Ogsendrrcht grenzen binnen kort ook door het
Belgische gouvernement zullen verkocht worden.
Naar hel gevoelen van deskundigen zal de vaart
op de Schelde hierbij veel winnen.
Te Sl.-Picters-op-den-Dijk bij Brugge
is II. zondag een moord gepleegd. Gedurende
de hoogmis is Sophia Galieoud 29 jaren, dienst
meid op de hofstede bewoond door M. Thomas
wreeu vermoord geworden in de keuken baars
meesters terwijl zij bet middagmaal gereed,
maakte. Men heeft haarde keel afgesneden met
bel mes waarmede zij de aardappelen schilde.
De policie heef reeds een verdacht persoon aan
gehouden. )n d<- laatste vijf weken is bet aania!
misdaden in de omstreken van Brugge be
dreven waarlijk schrikwekkend.
BÜÏTENLAN D.
DUITSCHI ANID
Te Weenen heerscht eene zeer sombere
stemming, niet alleen vele ambtenaren maar
ook talrijke fabriekanten zien de loekomst met
angst te gemoet de vele faillissementen gedu
rende het afgeloopen jaar, hel verlies van het
handelsverkeer met Lombardije, de stijgende
agio en andere oorzaken werken daaitoe za-
meti. Indien gelijk sommigen duchten, de oor
log in het voorjaar op nieuw uitbarstte dan zou
de ellende niet te overzien zijn en zouden de
hervormingen waaraan de monarchie zoo
dringend behoefte heeft, i-cwis weder voor lan
gen tijd op den achtergrond geschoven worden.
De generaal Bencdeck heeft, zegt men, bij
bel aanvaarden zijner betrekking als kwartier
meester-generaal van den staf, eene zeer oorlog
zuchtige toespraak aan zijne onderhoorigen ge-
boude».
FBANSKIJK
Parus, 6 Februari). De ïïoniteur deelt heden
morgen eene lange lijst mede van bevorderingen
en b'TJOemingcn van ^ardinische officieren bij
hei Legioen van Lor. -u antal daarvan die
nog geen ridder waren zijn tol ofiicieren
kommande-us en groot-ofïicieren benoemd. Dit
is een vrij gewoon gebruik ten aanzien van
vieemdelingen maar hetwelk ten aanzien van
Franscbe onderdanen sJiv. hls bij hooge uitzon
dering wordt gevolgd.
Sommigen hebben Tch verwonderd den naam
van Garibaldi mei op do/e lijst aan Ie irefPm. Jk
kan u verzekeren dat Garibaldi openlijk elke on
derscheid ng van dien ai:ru heeft afgewezen
Van Garibaldi gesprok n zit hier w ai mei
omtrent hem vertelt. Slij is eenige w eken gele.
den gehuwd met de dochter van denmaikif-
Babnondi. Lenige dagen later werden beu
naamlooze brieven, hel gevolg v an cem p
soonlijke w f aak ten op- ig'e \an 'ijuc
vrouw toegezonden. Garibaldi is gevwM*
