Til'/a
kL-
UITTHERSEL nit het Verslag van Gedeputeerde Staten aan de Staten der Provincie Zeeland
gedaan in de Zomer-Vergadering van 1856.
V
ii»i2
I j i »/2
o
sloom-
naar
laps en
"S
orlrei-
P<"'8
6Vis
*16
u
"l\6
jvonge
Bck.
w
K I5/
J 'In
7 50
11.00
Li 10.00
0.00
9 00
0,00
15.50
0.00
0,00
t
g<
MIJNE HE EREN l
A'aar het voorschrift van art. 16'2 der Provinciale wel,
bieden wij uwer vergadering weder hel verslag van den toestand
der Provincie aan
Ingerigt enz.
IIOODSTUK I.
BEVOLKING.
De wettige bevolking bestond op den 31 December 1856 .fit 7d,8S5
mannelijke en 83,100 vrouwelijke, te zamen 161,985 personen.
De feitelijke bevolking beliep op hetzelfde tijdstip 164,787 personen
waarvan 80,859 tot het mannelijke, en 83,928 tot het vrouwelijk
geslacht behoorden.
De verdeeling der wettige bevolking, naar de ouderscheiden gods
dienstige gezindheden was als volgt
111,727 Nedcrduitsche Hervormden 136 van de Fransche of
Waalsche gemeente 61 Engelsche of Presbyterianen 4 Anglicaansche
of Episcopaten 1093 Evangelisch Luthersehen 2 Hersteld Luther-
schen248 Doopsgezinden, 0 Demonstranten3691 Christelijk Af
gescheidenen 41,255 Roomsch Katholieken 1 Oud Roomsche, of van
de Bisschoppelijke Klerezy655 Nedcrduitsche Israëlieten 2 Porlu-
geesche Israëlieteu cn 104 tot geene der genoemde gezindheden bc-
hoorende.
Onder enz.
De landverhuizing bepaalde zich in 1855 uitsluitend tot de Vcr-
ecuigde Staten van Noord-Amerikaen was in dat jaar geenszins
zoo aanmerkelijk als in 1854. Het getal der naar buitenlands ver
trokken hoofden van huisgezinnen en vrijgezellen beliep in eerstge-
incld jaar slechts 191. Met hen verlieten 103 vrouwen, 276 kinde
ren cn 5 dienstboden het vaderland. In 1854 bedroeg liet getal dei-
eersten 323 terwijl 775 vrouwen, 502 kinderen cn 4 dienstboden
met hen vertrokken.
Van de voorschreven hoofden van huisgezinnen en vrijgezellen be-
UWden
wt'^e welgestclden in 1855: 12 in 1854: 10.
mihgogoeden, 121168,
behoeftigen 57, 145.
Meerdere enz,
HOOFDSTUK II.
REGELING EN BESTUUR VAN IIET PROVINCIAAL HUISHOUDEN.
Kort begrip der werkzaamheden- van Gedeputeerde Staten.
Gedurende het jaar 1855 ontvingen wij 6439 stukken. Deze werden
in 56 vergaderingen behandeld en hadden 4736 besluiten ten gevolge.
Het getal der door ons afgezonden stukken beliep 3582.
Onze enz.
PROVINCIALE ARCHIEVEN.
Staatomvang en maatregelen genomen tot beschrijvingen en
regeling der archieven. Oud archief.
Door den provincialen jircliivarius is ons hieromtrent het gewone
jaar-rapport gedaan, ouder overlegging van een vervolg op den, in
het vorig jaar begonnen inventaris der losse charters van het tijdvak
der grafelijke regering.
Dit vervolg zijnde eene 2de serie of reeks behelst wederom de
aanwijzing van 300 der gemelde oorkonden, beschreven op dezelfde
wijze als de vroegereu met bijvoeging namentlijk der getuigen op
gave der zegels en vermelding of de stukkeu al dau niet door den
druk zijn gemeen gemaakt.
Het oudste stuk dat op dien inventaris voorkomt behoort tot het
einde der 12de of het begin der 13de cenw en het jongste is van het
jaar 1569, terwijl de daarin beschreven charters naar de reeds te
voren aangenomen splitsingkunnen worden verdeeld in de navolgende
soorten te weten
a. brieven van graven en gravinnen Van Holland en Zeeland ten ge
tale van 28, b. id. van grafelijke beambten 6 c. idem van sche-
pensbanken zoo in de steden als ten platte lande 4dus van het
wereldlijk gezag 3S d. id. of hullen der pausen 13 e. id. van
bisschoppen en anderehoofden der kerk 27, f. idem van Domproosten
officiaal-curenten en officiaal-archidiaken 79 g. id van Abten van
Middelburg 42, h. id. van leenmannen Middelburg geene, i. id. van pa
stoors of Cureiten 12 k. id. van geestelijken cn st, pauwcis enst. Sal
vador te Utrecht 11, Z. id. vau geestelijke corpora 3, of van het
geestelijk gezag 187m. acten voor notaris 40 n. id. voor schepenen
10, 0. id. voor den Burggraaf geene,_p. id. van scheidsmannen,
arbiters of zegslieden 4 q. testamenten 2 r. brieven van ridders
edelen en andere voorname lieden 10 s. id. van vidimus of af
schriften 7, t. onderhandsche contracten 2, dus van bijzondere per
sonen 75 te zamen 300.
Al deze stukken komen wat aard en strekking betreftgenoeg
zaam overeen met die waarop wij u, hij ons vorig verslag, hebben
opmerkzaam gemaaktdoch de inhoud er van levert hier en daar
nog al verscheidenheid op.
Tot de belangrijkste, welke thans op registers zijn gesteld, be
lmoren
onder litt. a een accoord of ordonnantie van graaf Albrecht van
jBeijeren gegeven te Kenoit in Henegouwen den 8 Mei 1380, be
treffende de wijze waarop men gewoon is in Walcheren darij te ver
tienen alsmede van vruchttien den zooals look juin, mcede en
andere vrucht „dat geen co ren en is
onder litt. b eene acte gepasseerd voor Leenmannen der grafelijk
heid Bewestenscheldc, van 21 April 1406, waarbij Hendrik van Borssele
graaf aan Grantpréaan deken en kapittel van Zandenburg eenige
tienden in 's Heer Arentskerke OvezandeBorssele en Nisse afstaat
een stuk van veel belang voor de kennis der toenmalige gesteldheid van
Zuid-Beveland
onder litt. ceene verklaring van schepenen in den Ilaag, van St.
Margrietendag 1307, betrekkelijk de parochiekerk aldaarals gesproten
uit de cure van Monstre
onder litt. d-. drie bullen van paus Leo X, van de jaren 1515 en
1518, betreffende een geschil met de geestelijken der Middelburgsche
abdij over de benoeming van eenen abt. welke de paus aan zich had
gereserveerd, niettegenstaande het regt daartoe steeds bij gezegde gees
telijken, die het kapittel uitmaakten, had berust;
onder litt. e-. verscheiden brieven van pauselijke nuntii of legaten,
onder anderen betreffende de voldoening door deu abt van Middel
burg aau zijne verpligtiug om telken 2 jare, hetzij in persoon, hetzij bij
gemagtigden, voor het hof vau Rome te verschijnen en voorts -.
eeue uitspraak van Th(eodericus), domdeken, met de priesters en de
ganschc kerk van Utrecht, waarschijnlijk van het jaar 1200, over een
geschil tusschen de moederkerk van Oostkapelle en de dochterkerk van
Alarfcskerke (Secooskevke), met bepaling der grenzen en regeling van de
verpligtingen der priesterswelk stuk, vooral uit een topographisch
oogpunt, belaugrijk is omdat daarin sprake is van oude naineu van
wegen of watergangen, zooals TijmcrKeueEe enz., welke men op
de kaarten thans te vergeefs zal zoeken;
Eene quitanti van Gillesprior van Keulen van de orde van St.
Augustinus van Donderdag na St. Matt.heus 1331 wegens ontvan
gen gelden voor overhandigde ooekwerkente weton den bijbel de
concordantice minores de historice Scolastiecehet boek de natua-
revum den textus Summarum et primnm Summavum Egidii pro
memorialiwelke werken hoogst waarschijnlijk deel hebben uitge
maakt van devolgens de geschiedschrijvers ten jare 1492 verbrande
aanzienlijke boekerij der abdij en meer anderen;
onder litt. g he n i: eene uitspraak van den Officiaal-Ar
chidiaken van Utrecht, iu een geschil over de cure van 's Heer Abs-
Icerlce in Zuid-Beveland, waarschijnlijk van April 1381; blijkende
daaruit dat die gemeente Vcrsvlieü is genoemd geweest welke naam
dikwijls voorkomt in den Codex Diplomaticus vau Kluitouder an
deren in een giftbrief van graaf Willem I, de A.° 1208, waar deze
plaats abusivelijk als gelegen in Noord-Beveland, wordt opgegeven
en een quit au tie afgegeven aan den abt door Johannd Noppen, priorin
van het klooster van Calyleën te Gent, van 19 October 1503, welk
stuk nog van het zegel van dat klooster is voorzien
onder litter 7c. een brief van Hendrik abt van St. Pauwelste
Utrecht, van het jaar 1276 waarbij hij het patrionaatregt der kerk
van Monstrenabij Lasfcdunen afstaat aan graaf Flo ris V, in ruil
voor gelijk regt over de kerk van Alphen
onder litt. Ieene uitspraak van DekenCantor en Thesaurier van
het klooster van Nivelle, waarschijnlijk van het jaar 1206 betrekkelijk
een geschil over de kerk van Grijpskerke
onder litt. m, n 0 en p eene acte gepasseerd voor den notaris
de Predio tc Antwerpen, den 20 September 1484waarbij Johannes,
Abt van St. Michicl te Antwerpen en de geestelijke zuster van het
klooster Zoctcndalc ter eenre en JanAbt van Middelburg ter an
dere zijdeeene overeenkomst aangaan over de wijze van benoeming
eene priors vau gezegd klooster
en een gelijke acte gepasseerd voor den notaris Wolfcrt Alexanders-
zoon deu 30 October 1495 waarbij de zuster van het klooster back
ten 's Graveuhove te Middelburg zich onderwerpen aan het gezag vau
deu abt
onder litt. q.- eeu testament van Claes Omineloop, van Paulus be
keering 1380, aangaande de stichting ecner vicane op het altaar der
11000 maagden in de parochiekerk van St.-Jacob in den Haag
onder litter ronderscheiden brieven van de 13de en I4de eeuw
sprekende op de schenking van uitgestrekte moereu of veengronden
onder de gemeenten Haltre, Vlasseele, Dorleckt enz., aan de abteu ge
daan door de toenmalige heeren van Breda en Bergen op Zoom welke
stukken vooral opmerking verdienen om de geslachtswapens dier heeren
en van andere edelen, welke op de aanhangende zegels staan afgedrukt
onder litter a een vidimus van hertog Jan van Beijcreu, van 27 April
1420van een contract d oor hem aau gegaan met hertog Jan IV va u
Braband waarbij aan laatstgenoemde, tegen zekere som van pennin
gen, voor 12 jaren worden verzet de landen van Holland, Zeelanden
Vriesland van welk stuk een zeer onvolledige afdruk in het charter
boek van van Mieris (4de deelpag. 545) voorkomten waarvan het ont
brekende door gezegd vidimus wordt aangevuld eri
Eiudelijk ouder litt. t eeu contract van 30 Junij 1564 tusschen
den abt van Middelhurg en kerkmeesters van Scheveuingen over
het inkomen aan de pastorie aldaar verbonden.
Dit kort overzigt voldoeude rekenende om u weder met de belang
rijkheid der bovengemelde stukken en den regclmatigen voortgang
der werkzaamheden van den provincialen archivarius bekend te ma
ken voegen wij daaraan alleen nog eeue opmerking door dien amb
tenaar aan het einde van zijn jaarrapport gedaau namentlijk dat
onder de tot nu toe beschrevene charters zich eeu SOtal beviuden
die uitsluitend betrekking hebben op het gezag, dat dc Middelburgsche
abt uitoefende over de kerken en geestelijke inrigtingen in den Haag
en de omliggende gemeenten MonsterLoosduijnen Eijkeuduinen en
Scheveuingen, en deze stukken dus, op zich zelveneene niet on
aanzienlijke verzameling in ons gewestelijk archief uitmaken.
Eindelijk kunnen wij aan u mededeclcn dat dit ons archiefin het
afgeloopen jaar is verrijkt geworden met het tot nu toe te Goes bewaard
gebleven Fransche archief der Sous-Prefecture vau Zuid-Beveland.
Kieuw enz.
HOOFDSTUK III.
HUISHOUDING DER GEMEENTEN.
Vereeniging en, splitsing van gemeenten.
In ons vorig verslag maakten wij melding van de inzending aan den
minister vau binnenlandsche zaken van de ontwerpen tot vereeniging
van Kleverskerke met Arnem ui de;}'s Heer Tic;; drikslci nc!eren met
's Heer ArentskerkeGapinge met Vrouwepoldcr en Philippine met
Sas van Gent. Sederten wel onlangs, zijn door de regering bij de
tweede kamer der staten-generaal vvets-ontwerpen tot vereeniging dei-
zes eerstgemelde gemeenten in overweging gebragt.
Wat betreft de vereeniging van Bommenede met Zonnemaire en van
Duivendijke met Brouwershaven waarvan wij mede in het vorig verslag
met een enkel woord melding maakten wij hebben gemeend die zaak
voorloopig te moeten laten rusteu nadat wij uit de briefwisseling met
de betrokken besturen de bezwaren hadden leeren kennen welke tegen
de vereeniging van die gemeenten schijnen te bestaan.
De vereeniging van Overslag met Zuiddorpe heeft weder een punt
onzer overwegingen uitgemaakt. Na het inwinnen van de gevoelens
der beide gemeentebesturen daaromtrent, zijn wij echter tot het besluit
gekomen 0111 de beslissing van het lot der iu art. 293 van de gemeente
wet bedoelde gemeenten af te wachten alvorens deze aangelegenheid
nader te behandelen.
In de zaak der toevoeging van den Anna Jacoba-polder en in die
der toevoeging van deu Angelina-polder is sedert ons vorig verslag
geene veranderi ng gekomen.
Zamenstetting der Gemeenteraden.
Verandering in het personeel der Burgemeesters en Gemeente-ambtenaren.
De verkiezingen enz.
Slechts tweemalen hebben wij in het voorgaande jaar gebruik moe
ten maken van de ons bij de gemeentewet verleende bevoegdheid,
om de beslissingen der gemeenteraden omtrent de toelating van
nieuw benoemde leden te wijzigen.
De eerste maal betrof het de gemeente IToedekenskerke. Yan de bij
eene verkiezing aldaar ingeleverde 34 slembriefjeswas 1 briefje als den
bedoelden persoon niet duidelijk aanwijzendevan onwaarde verklaard.
Tengevolge van een daartegen ingediend bezwaarschrift, namen wij inzage
van de ingeleverde 34 stembriefjes en het bleek ons daarbij dat
het van onwaarde verklaarde briefje vergeleken met eenige der geldig
verklaarde niet minder duidelijk dan dezen den bedoelden persoon
aanwees. De beslissing van den gemeenteraad tot toelating van den
met slechts 17 van de 34 naar ons oordeel geldig uitgebragte stem
men gekozen persoon werd hierop door ons vernietigd. De belang
hebbende kwam van onze uitspraak bij den koning in hooger beroep
doch dit had ten gevolge datbij Zijner Majcsteits besluit van den 8
January 11., no. 93, onze uitspraak werd gehandhaafd.
Het andere geval betrof de gemeente Sluis. De raad dier gemeente
had tot het niet toelaten van een benoemd lid besloten op grond dat
tijdens zijne verkiezing, zijn schoonvader nog zitting had in den raad
en de eerste derhalve volgens art. 21 der gemeentewet niet verkiesbaar
was. Op het daartegen door den beuoemde ingebragte bezwaar be
slisten wij tot zijne toelating uithoofde art. 19 der gemeentewet op
noemt de vereischten om tot lid van den raad te kunnen worden be
noemd, en daaronder niet vermeldt dat men aan niemand dergene die
op het tijdstip der verkiezing, in die vergadering zitting hebben in den
eersten of tweeden graad van bloedverwantschap of zwagerschap besta,
terwijl het voorschreven art. 21 alleen verbiedt dat personen, elkander
in den daarbij bedoelden graad van bloedverwantschap of zwagerschap
bestaande, met uitzondering van het bij het 2de lid van dat art. be
doelde geval, gelijktijdig in den raad zitting hebben.
Wij maken hier nog melding van eene bijzonderheid die zich in
eene andere gemeente heeft voorgedaan.
Een gewezen militair, inwoner dier gemeente, namentlijk was in
der tijd door den krijgsraad te velde wegens desertie naar den vij
and, tot de straf des doods met den strop verwezen welke straf,
evenweldoor den koning in tien jaren kruiwagenstraf werd veran
derd. Nu rees de vraag of die persoon al of niet moest geacht
worden in het vol genot te zijn van zijne burgerlijke en hurgerschaps
regfcen en alzoo de bevoegdheid te bezitten om het kiesregfc uit te
oefenen hij het bezitoverigens der hij de wet gevorderde bewijzen.
De minister van justitie, door ons daaromtrent geraadpleegd, gaf
ons te kenneu dat rlaar de kruiwagenstraf noch eene onteerende straf
is in den zin van het wetboek vau strafregtnoch eene straf waaraan
regtens het verlies van burgerlijke of burgerschapsregten verknocht is,
hij van oordcel zon zijn dat de door den bedoelden persoon onder
gane straf geene reden tot uitsluiting van de uitoefening vau het
kiesregt kan opleveren dat die persoon evenweldoor den krijgs
raad is vervallen verklaard van den militairen stand en die verval
lenverklaring, bij de verandering zijner straf, in stand is gehouden
dat, ofschoon het dienen iu 'skouiugs legers veelal meer als eenen
pligt dan als een regt wordt beschouwd, het nogtans niet is tegen te spre
ken, dat diepersoon, al verlangde hij zulks ook, hier te lande niet als mi
litair zou kunnen of mogen worden aangenomen dat het doel of de strek
king der vervallenverklaring niet is om hem van eene verpligtiug te ont
heffen maar veeleer om aau eenen onwaardige een regt te ontnemen
dat ook art. 28 van het wetboek van strafregt, in dien zin, spreekt
van „le droit de servir dans les armeés du Roi," een regt datzoo
dikwerf het vaderland in gevaar is door ieder regtgcaard Nederlander
op hoogen prijs wordt gesteld; en dat deze regtsvraag overigens vatbaar
is om, overeenkomstig de artt. II en 15 der kieswet, door de regte-
lijke magt te worden uitgemaakt.
Bij onderscheidene, gedurende het jaar 855 door Zijne Majesteit
genomen hesluiten, is voorzien zoowel iu detusschentijds, als ten gevolge
der gewone aftreding met den lsten January des loopenden jaars,
opengevallen burgemeestersplaatsen. De enz.
De volgende benoemingen van gemeente-ambtenaren zijn ter onzer
kennis gekomen als:
van den heer J. G. Bctlie tot secretaris der gemeente Kerkwerveter
vervanging vau den heer W. van der Slarp eervol ontslagen van den
heer J. J. Telchuijs tot secretaris van de gemeente Poortvliet, ter
vervanging van den lieer N. van Rijssel, overledenvan den heer G. J.
Sevcnhuijzcn, tot ontvanger en secretaris van de gemeente Duivendijke,
ter vervanging van den heer W. van der Sfcarp, eervol ontslagen van
den heer L. J. Polvliet socr. der gein. 5s Heerenboek tot ontv. van die
gemeente ter vervanging van den heer Mr. A. E. van Dishoeck eervol
ontslagen van den heer P. J. Wesemael, tot secretaris en ontv. van de
gem. Hengstdijk, ter vervanging van den heer K. Scliadde van Doorn,
ontslagenvan den heer J. M. Locker de Bruijne, tot seer. cn ontv. dei-
gemeente Noordwelle, ter vervanging van den heer IT. J. Berg eervol
ontslagen van den heer S. C. Locfftot secr. van dc gcm. Ivoude-
kevlce, ter vervanging van den heer P. Loeff, die, ten gevolge van zijne
benoeming tot notaris, voor die betrekking had bedanktvan den liecr
E. A. Yermere, tot secr. van de gern. St. Kruis, ter vervanging van
den heer P. de Muijnk overledenen van den heer H. G. Fokker,
tot secr. der gem. Zuidznnde, ter vervanging van den heer A. J. Fok
ker, eervol ontslagen.
De beide eerstgemclden verkregen van Zijne Majesteit ontheffing van
het vereischtc van inwoning; terwijl voor zooveel de vier volgende
betreft, onze goedkeuring aan de vereenigde waarneming der betrek
kingen van secretaris en ontvanger is verleend. Behalve de voormelde
ontheffingen werd door Zijne Majesteit nog verleend aan deu hoer
S. C. Loeff, ontvanger van Zoutelande, en aan den heer N. M. Bosdijk
secr. vau 's Heerenboek en Heiukenszand, ontheffing van het vereischtc
van inwoning aan den heer J. F. Prumers vergunning om de betrek
king van secretaris der gemeente Driewegen, met die van Notaris cn
aan den heer Mr. J. de Laat de Kantor om de betrekkingen van secr.
cn ontv. van de gemeente Kloctinge met die van procureur bij dc
arron.-regtkanlc te Goes te gelijkertijd te beklceden. De benoeming
van den zoo evengemelden heer S. C. Loeff, tot ontv. van Zoutelaudu
bleef echter buiten gevolg, door zijne benoeming tot secr. van dc gcm.
Koudckerke, waarvan wij hiervoren melding maakten.
Opmerkingen omtrent den loop der dienst enz.
Wij kunnen enz.
G emeente-archieven.
Wij ontleenen de volgende bijzondevhedon aangaande dc archieven der
gemeenten, uit de bij ons ingekomen jaarverslagen. Ofschoon van het
oud archief te Middelburg voldoende registers bestaan tot het vinden
van dc verlangd wordende stukken, wordt daar gewenscht dat iemand
zich wilde belasten met het vervaardigen van eenen inventaris tijd
rekenkundig gesteld en geschikt om, ook hen die elders wonen, in staat
te stellen vau hunne onderzoekingen van dit archief nut te trekken
zonder iu de noodzakelijkheid te zijn zich derwaarts te begeven. Men
houdt het er voor dat dit werk, ofschoon van grooten omvangde
daaraan te besteden moeite wel zou beloonen.
Voor den toestand der archief- cn der zoogenaamde oudheidskamer
te dier plaatse wordt behoorlijk zorg gedrageu. De verzameling van
afteekeuingen, platen en kaarten, betrekkelijk den vorigen toestand dei-
gemeente is in de laatste jaren eenigzins uitgebreid. Men heeft voor
nemen omtrent het bezoeken der oudheidskamer eenige bepalingen vast
te stellen, waardoor hetzelve voor velen belangrijker' kan worden.
Door den secretaris der gemeente Zierikzee is onderzocht in hoe vel
de stukken van het oud archief, die ten getale vau 236, vroeger dooi
den heer W. Ermerinsin tijdrekenkundige orde zijn geregistreerd,
nog aanwezig waren. Het is hierbij voorloopig gebleken dat eeu getal
van 202 stukken benevens 44 vidimussen derzelvc zijn bewaard gebleven.
Het oudste dier stukken is de vernieuwing van de keur der stad, door
koning Willem, A.° 1247 het is evenwel slechts eenecopie aan het
hoofd van een oud keurboek geplaatst, dat echter wegens de vele daarin
zamengevatte oude keuren en verordeningen gezegd wordt zeer merk
waardig te zijn. De volgende stukken zijn drie charters van Floris V,
betrekking hebbende op bet in regten betrekken der poorten vau Zierilc
zee vier charters van Jan I, betrekkelijk de vrijheden aan dezelve ge
geven vier charters, van Jan II, waaronder een betrekkelijk het iu-
vocren en afschaffen van accfjnscnwelligt het oudste van dien aard
veertien charters van Willem IIIenkele charters van Margaretha en
Willem IV; acht charters van Willem Vonderscheiden charters van
Aalbrecht, als ruwaart en graafeen paar charters van Albrecht, koning
der Zweden en Gothen, in verband' tot den vroegeren handel van Zie
rilczee op Zweden en Noorwegen onderscheidene charters van Willem
VIenkele stukken van Ja co ba van Beijeren en Johau van Henegouwen
afkomstig; voorts charters van Philips van Bourgondienals ruwaart
stukken yan Christoffel, koning van Denemarken, betrekkelijk den handel
van Zierilczee op Noorwegen een groot getal stukken afkomstig van
Philips I enz.
De secretaris heeft nog overgelegd eenen voorloopig opgemaakten
vervolg-inventarisvan 206 stukken van meer of minder belang af
komstig uit de 15de en ICde cn deels uit de 17de eeuw.
Te enz.
Begraufp laatsen.
Tc Haamstede wordt eene begraafplaats buiten de kom der ge
meente wenschelijk geacht; daar de ruimte van die welke rond het
kerkgebouw aldaar gelegen is, niet in evenredigheid is met dc be
volking. Zoowel de geldelijke toestand der gemeente als de moeijc-
lijlclicid om eene geschikte plaats te vinden verhinderen m deze eene
verbetering tot stand te brengen waaraan dan ook tot nog toe
geene dadelijke behoefte bestaat.
De enz.
Dc begraafplaats te Brui nisse zal in den toestand waarin zij zich
thans bevindt met het einde des jaars geene ruimte tot het begraven
van lijken meer aanbieden. Men is daarom bedacht geweest de eerste
na het in gebruik stellen der begraafplaats daarop ter aarde gebragte
lijken te outgraven. Mea heeft hiervan echter moeten afzien uithoofde
de lijkkisten bij het openen der grafkuilen zijn gebleken in geenen
deele te zijn vergaan. Dc bijzondere gesteldheid van den grond wordt
als de oorzaak van dit verschijnsel aangegeven. Men zal in die
gemeente alzoo tot het aanleggen eener tweede begraafplaats dienen
over tc gaan.
De enz.
HOOFDSTUK IV.
MEDISCHE POLICIE.
Wij enz.
Het getal gcvaccineerdcn in 1855 was 2983 waarvau 1999 de
kunstbewerking gratis, ondergingen. Hot eerste cijfer biedtin ver
gelijking met dat van 1854, eene vermeerdering aan van 124 personen.
Waren enz.
Dc veranderingen welke in bet personeel der in de provincie aanwe
zige geneeskundige comjnissieu voorvielen, bepalen zich tot dc volgende.
Door enz.
De heer G. de Jonge den Boer, die als lid der plaatselijke com
missie vau geneeskundig toevoorzigt te Zierikzee eervol werd ont
slagen werd als zoodanig vervangen door den heer S. G. Nauta van
der Grijp.
Eene enz.
HOOFDSTUK V.
NATIONALE MILITIE EN SCHUTTERIJEN.
a. Nationale Militie.
De werkzaamheden voor de ligting van dit jaar ziin wederom gere
geld afgeloopen.
Het getal ingeschrevenen voor de loting bedroeg 1668 zijnde 4S
minder dan in 1855. Van die lolelingen zijn aangewezen voor dc
dienst 917, voor één jaar vrijgesteld 565, fiuaal vrijgesteld 186, te
zamen 1668
Het enz.
b. Schutterijen
De werkzaamheden der Schutterij, hij de wet van den 11 April 1S27
(Staatsblad no. 17) aan de gemeente besturen of aan commission uit
hen opgedragen, zijn voor zoo verre ons hckencl is, steeds met regelma
tigheid volbragt.
Er enz.
HOOFDSTUK VI.
KERKELIJKE ZAKEN.
Het enz.
Verder werden ten vorige jare ondernomen of uitgevoerd.
Bij hervormde gemeenten te weten: te Zierikzee eene verplaat
sing van den predikstoel cn de zitbanken in de nieuwe Icorlc 0111
den bestaanden galm weg te nemen tot bekostiging waarvan ccnen
rentclooze geldleening van ƒ1500 a ƒ1600 werd gedaan, alsmede de
bouw van eene nieuwe consistoriekamer waarvan de kosten grooten-
deels zullen worden gevonden uit de opbrengst van den verkoo]) van
eenige overtolige zilveren voorwerpen vermeld op bladz. 103 van het
vorig jaarverslag
