Zaturdag 21 Junij.
N.° 50.
Woensdag en Zaturdag.
GAZ-ViJlLïCHmG.
BESTOREN AD1I11N1STRATIEN
NIEUWSTIJDINGEN
ZIERKZEESCHE
COURANT.
ABONN EME NTS-PRUS
Per dnc maanden f '2,00. Franco per post f 2,25.
Inzending der Advert, daags lc vorenvoor I I are's morgens.
VERSCHIJNT.
PRIJS HER ADVERT UNTIE A.
Gewone 15 cents de regelGeboorte-y Huwelijks- en
Doodberigten van 1-6 regels af I behalve liet Zegelregt
DE ZUINIGHEID VAN KOLENGAZ.
In Engeland lieeft de ondervinding duidelijk en algemeen ge
leerd dat het kplengaz een hoogst zuinig verlichtingsmiddel is.
hnnr te lande beschouwt men de stelling, dat geene der gebrni-
kr] ;ka wijzen van kunstmatige verlichting, hoe ook genaamd,
bij gelijke krachten die met het kolcogaz in het zuinige evenaart
als'eene zóó algemeene erkende waarheid, dat men het geheel over
bodig acht, dit te willen betoogen Hier te lande, waar hetgazlicht
niet zoo algemeen is verspreid als het verdiende hetzij als middel
van verlichting ook in kleine steden hetzij tot huiselijke verlichting
bij niet neringdoenden bestaat oneindig meer reden voor zoodanige
rnet bewijzen gestaafde uiteenzetting. Ons bestek verbiedt ons echter
dit op uitvoerige wijze te doen weshalve wij ons zullen bepalen bij
eenc beknopte opgave van eenige daarmede in betrekking staande
punten. Vooraf echter zullen wij wat gewis voor velen belangrijk
is de middelen opgeven waardoor een ieder zich kunne overtuigen,
welk licht men van eenige lichtgevende stof kan verkrijgen verge
leken met de hoeveelheid licht, hetwelk men uit een ander lichtgevend lig-
ehaain kan trekken. Alle in gewoon gebruik zijnde lichten worden ver
kregen uit koolstofin opgelosten toestand in waterstofgaz aan
wezig en hoe meer koolstof daarin is bevat des te grooter is ook
het 1 chthedmg. Holicht dat van een lichtgevend ligchaam
komt straaltin alle rigtingen regtlijnig uit het lichtgevend
pnnt af maar verzwakt in innerlijke kracht naarmate de afstand
vermeerdert. De regel voor die krachtsvermindcring, door onderzoek
en ervaring aan de hand gegeven isdat b. v. het licht eener
kaars op een afstand van 1 2 3 4, of 5 Ned. ellen in evenredigheid
van de vierkanten dier getallen zijnde 1.4, 9, 16 en 25 vermin
dert. Dit beteekentdat bet licht op eenen afstand van 2 Ned. el
viermaal zwakker zal zijn dan op een' afstand van 1 Ned. el dat
het op 3 Ned. el 9 maal zwakker dan op 1 Ned. el en 2,25 maal zwak
ker dan op 2 Ned el zal wezen en dat het op 4 Ned. el 16 maal
en op 5 Ned. el 25 maal zwakker zal wezen dan op den aftand van
1 Ned el, en zoo verder. Door deze methode kan men het inner
lijke lichtvermogen door vergelijking bepalen. Daartoe ware men an
ders niet in staatwant indien men twee lichten van ongelijke krach
ten beschouwde dan zou niemand kunnen zeggen hoeveel licht het
ecne meer dan het andere gave. Daartoe kan men krachtens den
opgegeven regelgeraken met behulp van de bijzondere geschiktheid
der oogen om te oordeelen over de meerdere of mindere kracht der
schaduwen. Indien twee ongelijke lichten hun schijnsel op dezelfde
oppervlakte werpen onder gelijke helling van den stand der beide
lichten (dat is als die vlakte wordt geplaatst regt tegenover een
punt, gelegen op het midden), en dan een ondoorschijnend ligchaam
wordt geplaatst tusschen de beide lichten en het vlak waarop beider
schijnsel wordt geworpen^ dan zal ook de kracht van beider scha
duw verschillen naar evenredigheid van hun lichtvermogen dat is
het sterkste der beide lichten" zal de krachtigste, en het zwakste
licht ook de /blauwste schaduw geven. Indien nu twee lichten van
ongelijk vermogen moeien worden vergeleken b. v. eene kaars en
eene gazpit, dan worden zij zóó geplaatst, dat de stralen met gelijke
helling vallen op een blad papierhetwelk men op den muur heeft
vastgehecht. "Wil men het nog naauwkeuriger ouderzoekenen de
schaduwen aan de voor- en achterzijde van het papier waarnemen,
dan plakt men een vel fijn en gelijkmatig bearbeid postpapier op een
raampje, en plaatst dit gelijk een dusgenaaamd lichtschermpje
op ecnigen afstand van de muur. Hetzij men nu echter het papier
fegen den muur, of op eenigen afstand van dezen plaatste, steeds
behoort men te zorgen dat het zich regt tegenover het midden van
den afstand beviiide op welken de beide lichten zijn geplaatst. Wij
zullen dit met een voorbeeld ophelderen. Stellen wij dat het gazlicht
bevestigd zij in het midden der zoldering van een vertrek, dat 6 Ned.
A B
el lang is en dus op 3 Ned. el afstand van een der wanden.
CD
Plaatst men nu het tweede der lichten welker kracht men vergelijken
wil, 2 Ned. el verder dan zal het papier, waarop men de scha
duwen meten wil geplaatst worden op of voor een punt van den
wand A Bdat 4 Ned. el is verwijderd van den wandhoek Auit
welkenmen is beginnen te meten. Op eenigen afstand van het
papier (hetzij dat tegen den wand is bevestigd, of, als een licht
scherm op eenigen afstand er van wordt geplaatst)houdt of
bevestigt men een ondoorschijnend ligchaam (gelijk een boek of een
plankje)waardoor het lichtdat anders op het papier zou vallen
wordt onderschept en eenc dubbele schaduw daarop wordt gewor
pen. Men brengt nu het zwakste licht zoo lang nader bij den
muur, tot de beide schaduwen eene gelijke kracht hebben, of even
donker zijn. Stellen wij eens in het gegeven gevaldat de kaars
is geplaatst op drie Ned. el afstand van den muur A B (van welk
getal liet vierkant gelijk 9 is) en dat het gazlicht zes Ned. ellen van
dien muur is verwijderd een getal waarvan het vierkant 36 is.
Deelt men nu het eerste in het tweede getal dan zal men het getal
4 tot quotient verkrijgen. Dit cijfer nu zal het vereischte aantal
kaarsen gevenindien zij geplaatst zijn op denzelfden afstand van den
muur als het genoemde gazlicht. Om de betrekkelijke kosten van
beide lichten te bepalen teekent men 1. de hoeveelheid en de kosten
aan van de kaarsen in zeker te bepalen getal uren verbrand 2. de
hoeveelheid en de kosten van liet gaz in denzelfden tijd verteerd en
bet verschil zal dan het bedrag opleveren van hetgeen het eene licht
zuiniger is dan het andere.
Een man van groote bekwaamheid en ervaring de heer Pexton
deelt de volgende uitkomst mede van eene reeks proefnemingen
72 Eng. p. waskaarsen tot, den prijs v. 1,20 het p. 87.—
161 beste geg. kaarsen 0,40 40.40.
129 spermacetie olie 0.60 77.40.
229 gew. getr. kaarsen 0.25 57.25.
5500 Eng. voeten kolengaz. „3.p. 1000 v. 16.50.(*)
5500 „4.— 1000 22.—
van gemeentegrond en van een dito tot af- en over
schrijving, waarvan de uitvoering aan Burgemeester
en Wethouders is opgedragen.
De commissie voor het voorstel tot heffing van be-
graafnis-regtenbrengt bij monde van den heer Dr.
Keiler rapport uittenderende tot goedkeuring, mits
dat de heffing voor de 4de klasse op f 16 bepaald
worde verminderd tot f 13.
Na eenige discussien waaraan Mr. van Dongen Mr.
Cau Mr. de Crane, Mr. Fokker en de heer Ocbtman
deelnemen wordt de verordening gearresteerd con
form de voordragt, terwijl de wijziging door de com
missie voorgestelden door den heer van der Grijp
nader toegelicht en aangedrongen niet is aangenomen.
Conform het voorstel der commissie van strafveror
deningen wordt het concept besluit tot geldigver
klaring tengevolge der algemeene herziening, inge
volge art. 177 en 178 der gemeente-wet, van straf
verordeningen goedgekeurd.
Wordt gelezen een adres van de heerende Bondt en
Comp. tot het ingebruik verkrijgen van 35 vierk. ellen
gronds hetwelk wordt gesteld in handen der com
missie van fabricage.
Worden goedgekeurd, conform hetrapport der com
missie ad hoe, de rekening over 1855 der begraafnis-
regten van den schuttersraad van het Roomsch Catho-
lijk Armbestuur, van de brei- en naaischool en van
het Christelijk Afgescheiden Armbestuur. De heer
Houwer heeft ?ich bij het goedkeuren der tweede re
kening verwijderd.
Hierna is de ïitting gesloten.
SCHOUWING OP DE WEGEN.
Burgemeester en Wethouders van Zierikzee maken
i bekend dat er op woensdag den 'JU dezer maand eene
algemeene schouwing zal plaats hebben over al de buurt
wegen en voetpaden in deze gemeente cn worden al
de wegpligtigen of gelanden mitsdien aangezocht
i om ieder voor het zijne, te zorgen dat op den be
paalden dag, de wegen, voetpaden, slooten, heulen en
duikers, in behoorlijken staat van onderhoud bevon
den worden overeenkomstig de bepalingen van liet
reglement op het bebeer onderhoud en de policie der
buurtwegen en voetpaden in deze provincie goedge
keurd bij koninklijk besluit van den 4 Augustus 1838,
no. 106.
En opdat niemand hiervan onwetendheid voorwende,
zal deze worden afgekondigd aangeplakt en in de
courant geplaatst.
Zierikzee den 11 Junij 1856.
B. C. CAU Voorzitter.
C. de JONGE Secretaris.
Voor Zierikzee: tot den prijs van f 6 per 1000 v. is 33.
Zal verminderen in prijs naar mate de deelneming toeneemt.
Openbare llaaiisvergadvrliig
gehouden te Zierikzee,
den IS Junif 1856.
Voorzitter Mr. B. C. CauSecretaris Jhr. mr.
C. de Jonge.
Afwezig Mr. Egtcr.
De notulen der vorige zitting worden gelezen en
goedgekeurd.
Worden medegedeeld en voor notificatie aangeno
men, twee missives van Gedeputeerde Staten, houdende
goedkeuring van bet raadsbesluit tot in gebruik geving
BEKENDMAKING.
Burgemeester en Wethouders van Zierikzee roepen
bij deze opde geburen van het woonhuis op den
Scbeepslimmerdijk wijk A no. 445waarin de
scheepmaker J. van Duivendijk verzoekt eenen bak
oven te mogen stichten, alsook om op zijne werf aldaar
een huisje, tot het smelten van pek, te mogen daar-
stellen om op woensdag den 25 dezer maand, des mid
dags 12 ure, in de vergader-kamer van bet bestuur
ten raadbuize alhier te verschijnen teneinde in hunne
bezwaren zoo die daartegen mogten bestaan te
worden gehoord.
Zierikzee, 18Jnnij 1856.
B. C. CAU, Voorzitter.
C. de JONGE, Secretaris.
BINNENLAND.
LI. Woensdag werd in de concertzaal te Middelburg de algemeene ver
gadering gehouden van de Maatschappij tot bevordering van Landbouw
en Veeteelt, welke werd bijgewoond door een lid van gedeputeerde
staten als vertegenwoordigende den beer commissaris des konings
benevens door twee andere ledenen den heer griffier van dit collegie
en ruim 100 leden.
De voorzitter opende de vergadering met eene toespraak waarin hij
tot krachtige deelneming en meerdere belangstelling opwekte, waarna
door den secretaris verslag nopens den toestand der maatschappij in het
afgeloopen jaar werd uitgebragt. Nadat vervolgens de rekening was
opgenomen en goedgekeurd werden door onderscheiden leden mede-
deelingen gedaan waaronder vooral die van dr. E. J. F. F. J. G. Vo
gelvanger aangaande de door hem bezochte Parijsche tentoonstelling van
landbouw belangrijk te noemen was. Door den heer G. A. Fokker
werd namens de daartoe benoemde commissie rapport uitgebragt op
het ten vorige jare aangehouden punt betrekkelijk het onderwijs in de
landhuishoudkunde. Overeenkomstig de conclusie van dat rappor^ 4
werd het hoofdbestuur gemagtigd om de oprigting van landbouwbibli-
otheken ten plattenlande te bevorderen. Verder werd besloten om naar
aanleiding van het door den heer Stoet tot Oldhuis bij de tweede kamer
der staten-generaal ingediend voorstel tot verwisseling der tiendeu in
grondrenten het hoofdbestuur te magtigen om namens de maat
schappij aan de beide kamers derstaten-generaal een adres in te dienen
houdende betoog van de wenschelijkheid eener spoedige afschaffing der
tienden behoudens de regten der tiendheffers. Met acclamatie werd
door de vergadering het voorstel van het hoofdbestuur aangenomen om
aan den algemeenen secretaris den heer mr. W. Ph. Visals blijk van
erkentelijkheid wegens de veelvuldige diensten door dien heer in ge
melde betrekking sedert de oprigting der maatschappij in 1843, aan
haar met onvermoeiden ijver bewezen een goudeu medaille geslagen
op den stempel der maatschappij aan te bieden waarvan aan welge
melde» heer door den voorzitter onder gepaste toespraak een fraai op
perkament geschreven en geillustreerd getuigschrift is uitgereikt.
Eindelijk zijn een veertigtal ter tentoonstelling aanwezige landbouw
gereedschappen onder de ter vergadering aanwezige leden der maat
schappij verlooteen maatregel waardoor niet. alleen weder veel ge
noegen is gegeven maar ook veel nut wordt te weeg gebragtdaar
de verspreidiug dezer werktuigen onder de landlieden van heilzame
gevolgen kan worden geacht
Nadat nog bepaald was dat de volgende vergadering te Goes zal
worden gehouden werd de vergadering gesloten.
In den namiddag van den zelfden dag zijn op een daartoe ingerigt
veld op den kleinen Abeele, proeven genomen met de aangebodene
werktuigenwaarbij een talrijk publiek tegenwoordig was. De ten
toonstelling van veewerktuigen en andere landhuishoudelijke voor
werpen welke gisteren op het Molenwater word gehouden lokte in
niet mindere mate een tal van belangstellenden en nieuwsgierigen
tot zich.
Des namiddags ten 4'/g ure vereenigden zich omstreeks een 150tal
leden en genoodigden aan eenen vriendschappelijken en wel ingerigteu
maaltijd welke in de beste eensgezindheid en orde tot ieders ge
noegen is afgeloopen. Menige toast werd met hartelijkheid ingesteld
en begroet, zoowel die op vaderland en koning, op den commissaris
des konings in deze provincie enz. als op verschillende algemeene en
gewestelijke belangen.
In de opgave van de bij die gelegenheid bekroonde voorwerpen
komen onder anderen voor.
Paarden. Een 3jarige merrie, geldersch ras, toehekoorende aan
den heer A. van der Havete Oosterland met 15 en lof.
Runderen. Een 2jarige vaarsgeer. Engelsch rastoebehoorende
aan den heer Adr. van der Have te Oosterland met/10 Een 2jarige
vaars, geer. Engelsch ras toebehoorende aan dcnzelfden met/5. Een
jarige vaars, inlandsch ras, toebehoorende aan den heer mr. C van de)
Lek de Clercqte Zierikzee, met /10.
WerktuigenDrumonds karntoestelvervaardigd door J. Everwijn
te Zonuemaireen toebehoorende aan den heer B. Moolenburghal
daar, met /3. (Bekroond, niettegenstaande de Stirnwaldsche kam
door de maatschappij geëxposeerdvoor beter op andere tentoonstel
lingen is aangemerkt). Wit Zeeuwsch vlas toebehoorende aan den
heer J. Schalkwijk te Ellemeet, met ƒ5. Een melkemmer toebe
hoorende aan den heer mr. C. van der Lek de Clercqte Zierikzee met
eene eervolle vermelding (zeer aanbevelingswaardig).
Men schrijft uit Middelburg van den 18 dezer;
Bij de heden plaats gehad hebbende opening der stem
bussen voor de herstemming tusschen de heeren mrs.
W. Pk. Vis en M. F. Landsheer voor lid van de provin
ciale staten van Zeelandter vervanging van wijlen
den heer S. Luteyn is gebleken dat waren ingeleverd
516 biljetten waaronder 7 van onwaarde blijvende
alzoo 500 geldige stemmen. Hiervan zijn uitgebragt
305 op den heer mr. \V. Ph. Vis en 204 op den heer
mr. M. F. Landsheer, zoodat eerstgenoemde is verkozen.
Men meldt uit Goes van 16 Junij. Heden mor
gen is op het land in den Wilhelminapolder door den
herder A. van Noorthet lijk gevonden van een onbe
kend manspersoonomstreeks 40 jaren gekleed met
een bombazijnen buis zoogenaamden kortrok en d to
lange broek grijs gespikkelde kousen en schoenen
zoodanig persoon had men sinds een paar dagen in den
omtrek opgemerkt de nachten in eene schaapskooi
doorbrengende. Men weet nog niet wat de oorzaak
van dezen dood is aan gebrek kan men niet den
ken dewijl nog llollandsch brood, een paar kousen I
oud hemd f 6,44 aan specie en een zak met kleeren
gemerkt J. K. L. Heer no. 27 bij het lijk gevonden
werd, men veronderstelt van iemand, die van elders
daar werk zocht.
Van eene gewoonlijk goedonderrigle zijde wordt
verzekerd dat voor de betrekking van minister van
builenlandsche zaken het meest in aanmerking zou ko
men jonkh. mr. D. T. Gevers van Endegeeslthans
voorzitter van de tweede katner der staten-generaal
die zichnaar men wil weten bereid zou verklaard
hebben zich met die taak te belasten.
Wijders verzekert men dat ook de heer van Hen-
tien zijn ontslag zou hebben verzocht als minister
van binnenlandsche zaken terwijl tot vervulling van
die betrekking bijzonder in aanmerking komen zou
baron van Heemstra thans commissaris des konings in
de provincie Utrecht.
Men voegt er bij dat de beer van Reenen daarente
gen zou benoemd worden tot commissaris des konings in
Utrecht.
Men spreekt bij voortduring van de aftreding cn
vervanging van meerdere ministers.
Men meldt uil 's Hage van den 17 Junij. Het
beeft den koning behaagd bij besluit van den 17 dezer,
den minister van staat jonkh. mr. F. A. baron van
Hallop zijn verzoek eervol te ontslaan als minister
van builenlandsche zakenzulks met dankbetuiging
v oor de vele en gewigtige diensten, Zijne Majesteit en
