COURANT.
Zaturdag 6 December."
N.° 98.
18.51.
Woensdag en Zaturdag.
AB ONMEMEMTS-PRI33
Per drie maanden f 2,00. Franco per post f 2,25.
Inzending der Advert, daags tevoren'snamidd. vóór dl ure.
verschijnt:
prijs DEH ADVERTEIB'TIEM
Gewone 15 cents de regel. GeboorteHuwelijks- en
Roodberigten van 1-6 regels a f\ behalve hel Zegelregt.
Aan de Redactie der Zierikzeesche Courant.
Ued. wordt verzocht het onderstaande in uw
blad te willen opnemen.
In uw blad van den 26 Nov. jl.n.° 95, komt
een stuk voor van den heer Ste B
handelende over de middelen, die men aanwendt,
om, zoo mogelijk, eene reeds 7.00langgewenschte
verbetering te erlangen in het bereiden van den
meekrap-wortel in onzemeestoven, en meer blon
der over de proeven en veranderingen, met dat
doel reeds genomen en daargesleld in de meestoof
hetllart, to Zicrikzeeonder directie staande van
jonkheer W. B de Jorge.
Aangenaam was het mij, daarin een blijk te
zien, dathoeveel tegenwerking ook zelfs van land
bouwers 7.00 geheel tegen hun belang, werd on
dervonden er toch ook gevonden wordendie
deze, durf ik zeggen met het zuiverste doel aan
gewende pogingen eeiiigzins waarderen en deze,
zonder eenig vooroordeel, bij iedere nieuwe zaak
den grootstcn en hevigsten vijandzooveel moge
lijk in het ware daglicht stellen.
l)e heer Swaarschijnlijk buiten de mo
gelijkheid om de meestoof het Hart te bezoeken,
moet zijn oordeel over die verbeteringen en de
daardoor reeds verkregeneresultaten, gronden op
betgeen anderen hem mededeelen en op hetgeen
hieromtrent reeds een en andermaal werd geplaatst
in dit en andere dagbladen.
Zoo treedt hij dan ook in bijzonderheden over
hetgeen ter dier zake door Jonkh rW.D. de Jorge
ook werd geplaatst in de Zierikzeesche Courant
van den 15 Nov. jl.n.° 92.
Ilij kan zich met het daarbij medegedeelde zeer
goed vereenigen, in zooverre die heer zegt, dat
de monsters van het nieuwe fabrikaat ontdaan
zijn van alle wankleur en helder hij den opleg;
doch dat zij rijker aan kleurstof zouden zijn,
hiermede kan hij zich inoeijclijk vereenigen
daar, naar zijn gevoelen, de al of niet rijkheid
van kleurstof niet van het droogen afhangtten
minste er niet door kon vermeerderd worden.
Wezenlijke goedkeuring verdient het wanneer
men op bescheiriene wijze, bij verschil van ge
voelen over eenige zaak, dit publiek bekend
maaktvooral wanneer het eene zaak van alge
meen belang is.
Zulk eene bescheidene wijze van mededeelen
lokt dan ook uit, om daar, waar men dit noodig
rekenteene verlangde en zooals van zelve
spreektbescheidene teregtwijzing te gevenen
daar ik nu, van het begin af aan, zoozeer ver
trouwd was met hetgeen Jonkh.1' W. D. de Jorge,
door deze verbetering in de meestoof liet Hart
wenschte te bereiken, en dus ook weet, wal hij
heeft willen zeggen sprekende van rijker aan
kleurstofzoo meen ik voldoende roeping te heb
ben om den heer Sdaaromtrent dit als
teregtwijzing, of liever als toelichting, mede te
deelen.
Rijker aan kleurstofJonkh.r de Jorge bezigt
hier den verg rooiende» trapdaarin nu ligt reeds
stilzwijgend opgeslotendat er iets was waarbij
de monsters, naar die voorwaarde beschouwd,
werden vergeleken hetgeen in dezen wel niet
anders zal kunnen zijn dan het fabrikaat, of lie
ver de monsters daarvanverkregen met de oude
wijze van bereidingzoodat hier, naar mijn ge
voelen er geen kwestie kon bestaan of eene ver
beterde wijze van drooging eene meerdere rijkdom
van kleurstof kon doen ontstaan; dit toch is eene
onmogelijke zaak maar wel of dit liet resultaat
is, wanneer men een vergelijk maakt met het
op dc oude wijze bereide fabrikaat.
Dit nu vermeen ik inderdaad liet geval te zijn
en ga ik dan nu ook trachten mijne gronden daar
voor uiteen te zetten.
In deH groenen meekrap-wortel is door dé na
tuur de kleurstof vastgelegdzooals men zich uit
drukken geerie wijze van drooging, hoe volmaakt
ook, kan die dus, zelfs in de geringste mate,
vermeerderen; volkomen steni ik dit met den
heer Sindoch na het hierboven reeds ge
zegde, behoef ik op deze, door hein als bedoeld
vCrondeirstelde Vermeerderingniet meer terug te
komen. Dan wat ik als vast stel isdat die een
maal door de weldadige natuur vastgelegdeof
liever, 0111 mij juister uit te drukken, tot eene
vaste hoeveelheid geschonkene kleurstofkon wor
den verminderddaar deze niet is, zooals de heer
S zegt, een vast en dus onvervreemdbaar
bestanddeel, maar een vlugtig bestanddeel.
Die kleurstof nu, vlugtig zijnde, moet er wor
den zorg gedragen dut daarvan bij de bewerking,
Zoo mogelijk, niets verloren ga; daaruit volgt
dat van de bewerking dus in dezen alles afhangt;
is deze dus nu eene beproefde en goed erkende
systematische, zooals dit bijna geheel van toepas
sing kan geacht worden op de meestoof het Hart,
dan kan het niet anders of dezelfde soort van mee
krap-wortel, in die stoof bereid, zal rijker aan
kleurstof moeten zijn, dan wanneer deze wordt
bereid in één der andere stovennog op den ouden
voet ingerigt, zoodat de woorden van Jonkln1'W. D.
de Jorge wezenlijk geen te grooten lofspraak be
vatten op de met zooveel moeite tot stand ge-
bragte eerste verbeteringen in de wijze van berei
ding van den zoo hoog te schatten meekrap-wortel.
Nu nog eenige weinige woorden over hetgeen
de heer S zegt dat hij evenwel monsters
heeft gezien uit de meestoof te Bruinissedie even
helder en zuiver van kleur waren als die uit de
meestoof het Hartzoodat deze dan ook voor f 21
de 50 Ned. ponden werden verkocht. Aange
naam was het mij inderdaad zulks te vernemen
dat toch bewijst ten duidelijkste, hoe meri, zelfs met
onvolmaakte middelen, bij het aanwenden van
dubbele krachten somtijds dezelfde hoogte kan
bereiken tot welke men met volmaakte midde
len en daardoor minder gevorderde krachtsinspan
ning, komt. Hulde zij daarVoor toegebragt aan
de droogers in die stovenen te bejammeren zoude
het zijn, wanneerzij niet spoedig in staat werden
gesteldom ook van die ineer volmaakte mid
delen het voorregt te genietenwaarvan de aan
wending dan aan hen vooral zoo goed zoude toe
vertrouwd zijn; doch ik veroorloof mij, omtrent
dit door den heer Saangevoerde, eene op
merking, welke ik gaarne aan zijne overdenking
overlaat.
Het is eene grondles der staathuishoudkunde,
«dat men in den kortst mogelijken tijd, met de
«minst mogelijke kosten de best mogelijke re-
Dsultatcn moet trachten tc erlangen." Deze les
nu is die wel in toepassing gehragt bij de berei
ding van dien meekrap-wortel, waarvan de mon
sters met die uit de meestoof hel Hart konden wed
ijveren waar ik zeker weetdat die les geheel
werd ten uitvoer gelegd? Ik betwijfel zulks, en
in dat geval bewijst deze mededinging niet wat
zij bewijzen moest, namelijkdat een verbeterd
fabrikaat leiden moet tot meerdere welvaart dei-
landbouwende klasse. Voorzeker verdient het
lol, ik zeide dit reeds, wanneer ook bij onvol
maakte middelen een meer gunstig resultaat
wordt erlangd doch nu nog zoo velen aan het
oude zich blijven hechten kon naar mijn inzien,
eene eenzijdige mededeeling daarvan ineer kwaad
dan goed.
Ik bedoel biermede, dat wordt stilgezwegen
in hoeveel tijd en met welke aanwending van
krachten en kosten dit resultaat werd verkregen;
men kon dan een vergelijk maken met den tijd
de kosten en krachten die de nieuwe wijze van
droogen vordertdan eerst kon men een juist oor
deel vellen over de waarde, welke aan eenig fabri
kaat moet worden toegekend daar dan niet al
leen in aanmerking komt hetgeen dc landbouwer
wint hij een heter fabrikaat, maar ook hetgeen
de fabrikant (hier de geïnteresseerden ecner mee
stoof) daarbij wint ol verliest. Ik onthoud mij
hieromtrent in verdere bijzonderheden te treden,
hoewel er nog wel enkelen voor de hand zouden
leggen; dan, het was slechts eene opmerking aan
den heer Soin, door mededeelingen als
deze, soms het vooroordeel niet tc stijven en in
de hand te werken, welke hij mij hoop ik, niet
ten kwade zal duiden.
Zierikzce. J.
BUITENLAND.
r E 1 N K B IJ R.
Parijs 2 December. Dc coup d'état waarvan
reeds 7.00 lang sprake was heeft plaats gehad, bode
wijk Napoleon heeft daartoe den verjaardag van de kroo
ning des keizers en van den slag hij Ansterlitz gekozen.
W« tv et rjagende vergadering is door
militairen bezet en ontbonden he\-
algenieene stetnregt is hersteld. Pa*
rijs is in staat van beleg. Be heer «Ie
Morssey is benoemd tot minister van
binnenlandse/te zaken. Be generaals
CSsaiig-ai*iHiep en «Ie SbamopJeièpe zijn
gearresteerd. Be Stepublie/e blijft
gehandhaafd.
Lódewijk Napoleon heeft als president der Fransche
Republiek heden twee proclamatiën uitgevaardigd
waarvan de eene aan het leger de andere aan het volk
gerigt is.
Uit do proclamatiën blijkt dat de president eene
uitvoerende magt wil voor den tijd van 10 jaren ver
antwoordelijk dat het ministerie verantwoordelijk zal
zijn aan den president dat er twee wetgevende ver
gaderingen zullen zijn waarvan dc eene door de kie
zers benoemd zal worden terwijl de andere de uitste
kende mannen des lands zal bevatten.
Niet alleen de wetgevende vergadering, maar ook de
staatsraad is ontbonden terwijl degeheele eerste mili
taire divisie in staat van beleg is gesteld.
Ook de heeren ThiersCharms en andere leden der
wetgevende vergadering zijn in hechtenis genomen.
Dc hoofdstad is rustig. In de kollijhuizeii worden
de fondsen heden avond hooger verhandeld dan dezen
middag ter beurs.
BINNENLAND.
Zieiuk7.ee 4 December. Door den telegraaf is te