ZHUKZEESCE
JV.° 85.
Woensdag 23 October.
1850.
Woensdag en Zaturdag.
ABONNEKIE3ITS-PHIJS
Per drie maanden f 2,00. Franco per post f 2,25.
Inzending der Advert, daags tevoren,'snamidd. vóór Uwe.
VEBSCHUNT
rrxjs der advektesitiejk
Gewone 15 cents de regel. Geboorte-, Huwelijks- en
Doodberiglenvan 1-6 regels af 1 behalve hel Zegelregt
Door den heer m.r D. van Eck lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaalis dezer da
gen aan het Ministerie van Justitie ingediend eene
nota, welke die heer gemeend heeft aan de ken
nisneming van het publiek niet te mogen ont
houden en alzoo ter plaatsing heeft toegezonden
aan de Zeeuwsche Courantwaaruit wij dezelve
in haar geheel hier laten volgen
«Den Hoog Ed. Gestreng. heerM/Jk T. H.Neder-
metjer, ridder van Rosenthal, minister van justitie.
«'sGravenboge 18 Augustus 1850.
Hoog Edel Geslr. Heer!
»tlit hoofde het wels-ontwerp, betreffende de regfer-
lijke organisatie ingevolge uwe mededeeling spoedig
aan de tweede kamer der stalen-generaal ral worden aan
geboden neem ik de vrijheid uwe aandacht te vestigen
op een punt van localen aard, ten aanzien waarvan sedert
geruimen tijd verbetering is gewenschl geworden. Ik
bedoel de verdeeling der regterlijke arrondissementen en
de plaatsing der regtbanken in de provincie Zeeland.
«Zeeland is, wat hel regterlijke betreft verdeeld in
drie arrondissementen. Teregt is eene zoodanige ver
deeling aangenomen ofschoon de redenen die daarvoor
pleiten over hel hoofd zijn gezien en de afbakening der
arrondissementen niet met de billijkheid schijnt te stroo-
ken.
»De gronden die pleiten voor eene verdeeling van
Zeeland in drie arrondissementen worden voorname
lijk ontleend uit de localiteit.
»Breede wateren scheiden de verschillende gedeelten
van Zeeland ver van elkander. De communicatie tus-
schen die deelen wordt daardoor zeer belemmerd. Dit
is te meer waar uil hoofde die wateren zijn monden van
rivieren die zicb in de Noord-Zee uitstorten de kracht
van de winden die soms elders van minder belang zou
den worden geacht wordt door het met aandrang in-
Stroomende water uil de Noord-Zee aanmerkelijk ver
hoogd en de communicatie wordt des te eerder dikwijls
voor geruimen tijd gestremd vooral in den winter
wanneer men door het stilliggen der stoombooten die
op Holland varen zich van zeilschuilen moet bedienen.
«Teregt is dus te Zierikzee eene regtbank geplaatst
voor het noordelijkst gedeelte van Zeeland beslaande
uit de eilanden Duiveland en Schouwen Tholen en Phi-
lipsland hetwelk ongeveer een derde gedeelte van Zee
land bevat en door de breede rivier de Ooster-Schelde
Van de overige gedeelten van Zeeland is gescheiden.
»Nu volgt een ander gedeelte zoo als ik zeide van
het noordelijke gescheiden door de Ooster-Schelde. Het
zelve bestaat uit de eilanden Walcheren en Noord- met
Zuid-Beveland allen nabij elkander gelegen wederom
een derde gedeelte van Zeeland uitmakende en op hunne
beiirt door eenen van één tot anderhalf uur breeden
stroom genaamd de Hont-of Wester-Schelde geschei
den van het laatste derde gedeelte van Zeeland aan den
vasten wal gelegen uitmakende het vierde en vijfde ad
ministratief districten genaamd Staats-Vlaanderen.
«Eene natuurlijke opvalling zoude het zijn indien
men meende dat het genoemd middengedeelte van Zee
land tot één arrondissement ware zamengelrokken en
Staats-Vlaanderen tot een afzonderlijk arrondissement
ware gevormd.
«Maar neen Bijeengevoegd tot één arrondissement
zijn het eiland Walcheren en het daarvan afgescheiden
vierde district waarin Middelburg als de zetel van de
regtbank is aangewezen terwijl tot een laatste arron
dissement zijn zamengelrokken Noord- en Zuid-Beve
land met hel daarvan afgescheiden vijfde district waar
van de regtbank in de stad Goes is geplaatst.
«Nu is de vraag of liet gééne in het oog loopcnde on-
reglvaardigheid is dal aan hel middengedeelte van Zee
land twee regtbanken zijn gegund welke zijn geplaatst
in steden nabij elkander gelegen slechts dooreen on
beduidend binnenwater het bloe'genaamd geschei
den hetwelk altoos en zonder gevaar wordt gepasseerd
en de genoemde steden daarenboven door eenen straat
weg en door de communicatie met eene diligence twee
maal daags rijdende zijn verbonden terwijl aan het
zuidelijkstgedeelle van Zeeland (Staats-Vlaanderen). het
welk door zulk eene breede rivier hij stormachtige da
gen niet bevaarbaar van het overige Zeeland is geschei
den niets is gegund en tot welk" ongelijke verdeeling
men niet is kunnen komen, dan door het genoemd Staats-
Vlaanderen te verbrokkelen en er een deel van toe te voe
gen aan Goes en een ander deel aan Middelburg?
«Het komt mij genoeg voor hel feit te vermelden om
het onbillijke van de verdeeling in het oog te doen sprin
gen. Daardoor heeft plaats verkorting van regt.
«Menigeen minder geschikt om zijne belangen schrif
telijk uiteen Ie zetten, of om andere redenen wenschende
dit mondeling Ie doen, ziet op tegen het tijdverlies, door
het wachten op ebbe of vloed of tegen-winden te vree-
zen trfuchrikt hij stormachtig weder terug voor de holle
zee die bovendien zijne heen— of terugreis naar zijne
woonplaats dagen kan doen vertragen.
«Menigeen door den verren afstand en het gebrek
aan communicatie minder hekend met zjjne regiers of ad
vocaten aarzelt om eenen slap te doen die bein in zijne
regten zonde hebben hersteld en liever lijdt hij onregt
waaraan hij te meer is blootgesteld naar male bij hem
die de willekeurige daad pleegde, de overtuiging bestond,
dat het regt moeijelijk te verkrijgen is.
«Niet minder is dit waar mei betrekking tot het slraf-
regt. Immers is hel in Zeeland erkend dat vele mis
drijven door den bewoner van Staats-Vlaanderen ten
nadeele der algemeene veiligheid worden verzwegen uit
vrees dat hij en zijne huisgenooten als getuigen opgeroe
pen zich zouden genoodzaakt zien opeen van hunnen
wil onafhankelijk tijdstip het breede water over te sleken,
onzeker, vooral des winters, wanneer hel htin zal ge
gund zijn naar hunne haardsteden terug te keeren.
«De natuurlijke gesteldheid van Zeeland vordert der
halve dat eene andere indeeling der arrondissementen
in Zeeland plaats grijpe dat Walcheren met Noord- en
Zuid-Beveland tot één arrondissement worde zamenge-
trokken en Staats-Vlaanderen een ander arrondissement
vorme.
«Een andera grond daarvoor bestaat in de bevolking.
Meer dan een-derde gedeelte der bevolking van Zeeland
wordt in Staats-Vlaanderen gevonden. Ook om die re
den is hel billijk dat dat land niet langer als een bijvoeg
sel van de overige doelen maar als eene zelfstandige
eene eigene regtsbedeeling bezittende landstreek worde
aangemerkt.
«Bij dit alles voegt zich nog eene derde niet minder
gewigtige reden. Het gemis van ligchamen die een
vereenigingspunt voor de geldbezitters daarslellen doet
velen die behoefte gevoelen aan den omgang met meer-
vermogenden en de gemakken in zoo verschillende opzig-
ten daardoor te verkrijgen het land verlaten zij die
vakken beoefenen tot wier beoefening Staat-Viaande-
ren weinige of geene gelegenheid aanbiedt b. v. liet
regtsgeleerde vak doen desgelijks hel gevolg daarvan
is dat zeer vele kapitalen dat land verlaten. Eens van
daar verwijderd maken de afstand en de moeijelijke
communicatie-gelegenheden dat door de genoemden
geene bezittingen aldaar meer worden aangekocht en de
in hun bezit zijnde landerijen langzamerhand in andere
banden overgaan. De kapitalen uit het land getrokken
zijnde moeten de eigendommen noodzakelijk overgaan
in handen der aangrenzende Belgische kapitalisten daar
de overblijvende ingezetenen niet bij magte zijn legen
deze te koopen zoodat jaarlijks hel grondbezit der Bel
gen in Slaats-Vlaanderen toeneemt.
«Onderlusschen is er Nederland ten hoogste aan gele
gen dat Staats-Vlaanderen voor zich behouden blijve en
de Nederlandscbe geest aldaar worde gesteund. De
breedte der Wester-Schelde maakt dat die rivier niet
van ééne zijde kan worden bestreken. Het bezit van
beide oevers wordt vereischtwil men meester blijven
van de Schelde van daar dat het aanleggen van sterke
vestingen in dat lar/d na den opstand van Belgie noodza
kelijk werd geacht. Dat die reden aanleiding geeft om
den geest der inwoners aan Nederland te verhinden,
spreekt van zelve en daartoe zal de vestiging eener regt
bank veel bijdragen waardoor bet vertrouwen op de
Nederlandscbe regtsbedeeling zal verhoogd worden en do
kapitalen m het land zullen blijven hetgeen weder de
gelegenheid zal openen om den toenemenden Belgischen
invloed door hun kapitaal verkregen op eene wettige
wijze te bestrijden. Ik lees nog hij van den Honekt
handhoek voor de burgerlijke regtsvordering blad 111
dat volgens liet verslag der centrale afdeeling op de tabel,
behoorende bij art. 49 der wet van 18 April 1827 op do
regterlijke organisatie, twee leden der 7d0 afdeeling zich
«verklaarden voor de vestiging eener arrondissements-
regtbank te Sas van Gend voor de kantons van Hulst
«Axel enz. welke in den winter geene gemeenschap
«kunnen hebben mot Goes, waar zij thans toe behooren."
«Op deze en andere uitgedrukte wenschen antwoordde
de minister van justitie dat gelijk vele van die wen-
«schen en verzoeken van eenen aard zijn dat men de-
«zelve nimmer voldoen of inwilligen kan er ook andere
«gevonden worden welke inderdaad een nieuwen nader
«onderzoek vereisclieti maar nog niet lot genoegzame
«rijpheid gekomen zijn om aanleiding tol verandering la
«geven; dat intusschen hel belang der publieke zaak
vordert en dringend vordert dat het constitutioneel
i) system a van onze regterlijke instellingen niet langer in
«onzekerheid blijve maar bevestigd worde. De aan-
«neming van deze wet zal niet den minsten hinder toe-
«brengen aan alle mogelijke nuttige veranderingen
«welke door latere wetten daarin zouden kunnen wor-
«den gebragt."
«Bij de nadere herzieningen dier wet schijnt door de
vertegenwoordiging niet meer te zijn aangedrongen op
de genoemde verandering, waaraan, zoo als mijns in
ziens uit het bovengezegde duidelijk blijkt, de meeste
behoefte is en ik voel mij derhalve nu eene nieuwe
wet op de regterlijke organisatie aan de vertegenwoordi
ging zal worden aangeboden gedrongen aan uwe aan
dacht deze zoo noodzakelijke verbetering aan te bevelen.
«De vraag blijft nog over, waar ter plaatse eene regt
bank voor Slaais-VUianderen het gevoegelijksl zal behoo
ren te worden gevestigd.
«Al dadelijk slaat men, tot beantwoording dier vraag,
het oog op den wederzijdscben afstand. De kaart vau
het land wijst ons alsdan op Sas van Gend IJzendijke
Neuzen en Axel. Van al deze plaatsen is Neuzen de
plaats die het mepst in het midden des lands is gelegen
als zijnde zoo als uit de kaart blijkt het digtst gelegen
bij het snijpunt der kruislijnen die uit de verschillende
hoeken des lands worden getrokken.
«Neuzen heeft nog een ander voordeel. Aan de eene
zijde ligt die plaats aan het kanaal van Neuzen, door Sas
van Gend loopende naar Gend is zij door eenen straat
weg verbonden met Axel, grenst aan de rivier de Schelde
en heeft eene dagelijksche geregelde gemeenschap met
Vlissingen Middelburg en Goes door zeilschuilen en
op sommige dagen van de week door stoombooten.
«Eindelijk hetgeen van niet minder gewigt is Neu
zen ligt hel meest nabij aan de overige deelen van Neder
land, terwijl de overige plaatsen meer op de grenzen van
Vlaanderen zijn gelegen. Neuzen is daarenboven eene
vesting. De vestiging eener arroudissements-regtbank
geeft aanleiding tol het daarslellen fan andere inrigljn-
gen, h. V. hypotheek-kantoren, enz. Het is van belang,
dat in tijden van oorlog of spanning dieligchsmen niet
door een overval van den vijand in diens bezit geraken.
Op de grenzen geplaatst zijnde zal hij de minste vrees
voor vijandclijken inval de werking dier inrigtingen
moeten ophouden en de verplaatsing noodzakelijk zijn.
In eene vesting daarenboven aan de Schelde gelegen
en die dus van de landzijde alleen niet geheel kan 'wor-
den ingesloten, is dit niet te vreezen. Daar behoeft men
niet bevreesd te zijn dat de vijand zich van die inrigtin-
gen meester zal maken en kunnen deze lot op het uiter
ste oogcnulik blijven werken. Om deze redenen is het
