N.° 60.
ZIE RIKZEESCIIE
COURANT.
DINGSDAG
A.° 1847.
27 JULIJ.
Nieuwst ij dingen
B E L G I E.
BRUSSEL den 23 Julij. Niet alleen dat winzucht of kwaad
willigheid zich beijveren over den toestand der veldgewassen en
vooral der aardappelen ongunstige deels logonachlige deels over
groots berigten te verspreiden zij pogen ook omstandigheden te doen
ontstaan waarop zij die berigten kunnen gronden of welke zij ter
ondersteuning daarvan kunnen aanvoeren. Hiervan heeft men te Gend
weder een voorbeeld gehad. De Messager verhaalt hoe eergisteren
op een aardappelenveld iemand ontdekt geworden is t die terwijl de
arbeiders waren gaan eten vitriool over de stengels der planten goot,
om daaraan het voorkomen te geven, als of zij door de ziekte aan
getast waren. Een der arbeiders die dit gewaar werd greep
werkelük den hooswicht maar na een oogenblik worstelens gelukte
het dezen zich los te rukken' en te onlvlugten. Overal op den
akker vond men daarna de sporen van zijn misdadig bedrijf.
De Gazette de Liège deelt oenen brief mede van den burge
meester van Avenne waaruit blijkt dat die gemeente welke 38
huisgezinnen en 183 zielen bevat van de 300,000 fr. welke toe
gestaan zijn om aan behoeftige landbouwers aardappelzaad rond te
deelen 24 centimes genieten zal. De burgemeester is uitgenoodigd
om die 24 centimes aan hel bureau van den arrondissements com
missaris te komen ontvangen en tevens onderrigi geworden op welke
wijze bij die som besleden moet.
NEDERLANDEN.
's GRAVENHAGK den 25 Julij. Z. M. is gisteren morgen met
een' extra-spoortrein naar het Loo vertrokken.
HH. KK. HII. de prins van Oranje en de erf-groolherlog van
Salisen- Weimar-Eisenach hadden zich reeds persisteren derwaarts begeven.
Morten wordt Z. M. de koning van Wurlemliérg mede op het Loo
verwacht om aldaar lot woensdag te verblijven en zich op dien
dag met IIII. KK. HH. den prins en de prinses van Oranje, naar
deze residentie te begeven.
Uit Berlijn wordt geschreven dal Z. K. H. prins Frederih der
Nederlanden dén 21 uit S.-Petersburg aldaar is aangekomen.
Z. K. H. is den 22 van Berlijn naar Silo/ie vertrokken.
Uit hoofde sommige miliciens naar Noord-Amerika verhuizen
zonder Z.' M." toestemming worden zij van regeringswege gewaar
schuwd dat zij zich daardoor schuldig maken aan desertie en
zoo zij vroeg of laat hier te lande terug komen, als deserteurs zullen
vervolgd worden.
Van wege den minister van financiën is hekend gemaakt, dat
de rniddelprijzon der inlandsche granen voor liet geheele rijk over
bet tijdvak van den 20 Junij tot en met den 19 dezer per mud
zijn geweest: tarwe ♦8.97'/» f°Rgn f 12,55 boekweit f 11.02,
gerst f 9,57 haver f 5,72, en ongepelde spelt f 6,75 en (lat do
regten op den in- en uitvoer voor de maand Augustus eerstkomende
zijn gesteld per mud als volgt tarwe en gepelde spelt 25 c. en 50 c.
rogge 15 c. en 30 c. boekweit 15 c. en 30 c. gerst en mout
10 c. en 25 c. haver 5 c. en 15 c. en ongepelde spelt 5 c. en 15 c.
De provinciale staten van Overijssel hebben een plan van uit
gestrekte kanalisatie in dat gewest goedgekeurd. De kosten dezer
onderneming worden berekend op 1.250,000. Van het rijk zal
Vcne jaarlijksche bijdrage van /j56,250 gedurende 10 jaren ge
vraagd worden.
Op den 9 Augustus aanstaande zal de commissie tot de behan
deling van 's rijks inunt-materiaal te Utrecht, ten overstaan van
een notaris te koop aanbieden vier partijen elk van 2500 nederl.
ponden doorgesneden zeeuwsche rijksdaalders.
De wedstrijd der Koninklijke Nederlandsche Yacht-Clnh don
derdag ten tweedenrnale te Botterdam gehouden, is, even als ten
vorigen jare door uitmuntend zomerweder begunstigd tot genoegen
van het algemeen afgeloopen. HH. KK. HH. de prinsen van Oranje
eh Hendrik der Nederlanden alsmede de erf-groollierlog van Saksen-
Weimar-Eisenach hebben dit feest met hunne tegenwoordigheid vereerd.
Dezer dagen zijn onderscheidene berigten uit Suriname en ook
van de Saramacca alhier aangekomen. Een der tijdingen van do
Saramacca verzekertdat de bloei dier kolonie reeds zoodanig is
toegenomen dat men er de behoefte gevoelt aan arbeiders en
wordt er in eenen brief bijgevoegd, dat men zich aan den gouverneur
van Iiaders zou hebben gewend om gouvernements-negers te be
komen ten einde in die behoefte to voorzien.
Wij begrijpen dat men behoefte aan vrije arbeiders aldaar kan
hebben doch die vrije arbeiders moeten geeno kleurlingen of negers
wezen, maar alleen blanken. Van hieruit kunnen derhalve bekwame
nuchterevlijtige en gezonde boerenknechts en dergelijke daarheen
gezonden worden. Dit is en de bedoeling der oorspronkelijke kolo
nisatie aan de Saramacca en moet strekken om die nog zoo jeugdige
kolonie uitbreiding te geven. Men wachte zich echter zorgvuldig
van vrije kleurlingen of negers en nog minder gnuvernements-
negersdal wil zeggen slaven daarheen te brengen. De slaven kun
nen gewoonlijk niet anders (Ian met do zweep geregeerd worden
en de vrije kleurlingen worden tegenwoordig 'onder de leiding van
den gouverneur van Kaders tot vlijtige arbeiders opgekweekt. Veel
nut zou uien dus aan de Saramacca niet van hen hebben maar
mogt men thans nu de kolonie aan de Saramacca nog in hare op
komst iser kleurlingen aan den veldarbeid zetten dan is het te
vreezen dat het surinaamsche vooroordeel dal geen blanke zich me®
(Jen veldarbeid moet afgeven en vooral niet met een kleurling tevens
aan den arbeid mag gezien worden zonder zich te vernederen ook
aan de Saramacca veld zou winnen en dan had de geheele kolonisatie
aan de Saramacca schipbreuk geleden. Dan ware aldaar alles verloren.
liet Nederlandsch Zendeling-Genootschap tot uitbreiding van bet
Christendom inzonderheid onder de Heidenen hield den 21 dezer
in de Groote kerk der Nederduitscho Hervormde gemeente te Rotter
dam hare jaarlijksche algemeene vergaderingmaar welke ditmaal
inzonderheid aan de gedachtenisviering van het vijftigjarig bestaan des
genoolschaps gewijd was.
Uit alle oorden des vaderlands waren bestuurders en vrienden des
genoolschaps, lot bijwoning dezer feestviering, opgekomen.
Naar men uit Amsterdam schrijft zou het plan in overweging
zijn om de kermis aldaar voor dit jaar slecht veertien dagen ta
laten duren. Zij zou, indien dit ontwerp goedgekeurd wordt, op
den tweeden maandag van Septemberin stede van op den eersten
eenen aanvang nemen.
Volgens geloofwaardige berigten heeft zich de aardappelziekte weder
op eenige plaatsen vertoond edoch op verre na niet in dien graad
als in het vorige jaar; ook zijn geene geheele stukken aangetast;
alleen vindt men hier en daar eenige struiken, welke ziekelijk zijn,
even als reeds vGor eenige jaren was waargenomen, toen men dit
verschijnsel niet den naam van vurigheid bestempelde.
(Amst. Cour
Onlangs is een der heide schepen welke jaarlijks van Harlingen
ter walvisch- en robbenvangst worden afgezonden teruggekomen
dit schip Dirkje Adama genaamd koiritnandeur Hoekstra heeft eene
zeer gelukkige vangst gehad bestaande in 9500 robben het andero
schip had, volgens berigt, bereids 5000 robben en een halve visch.
Over het thans in aanbouw zijnde huis van arrest en justitie te Am
sterdam wordt in de Amslerdamsclie Courant het volgende medegedeeld;
«Menigeen onzer sladgenooten heeft zeker in den laatsten lijd een
nieuwsgierig belangstellend oog gevestigd op liet kolossale gebouw, dat
nabij de Leidsche poortop de stads vestgeslicht wordt. Ieder weet
dat dit gebouw bestemd is cene cellulaire gevangenis te worden; maar
velen zal liet onbekend zijn hoedanig de inrigling'er van wezen zal en
hoeverre rnen reeds met den opbouw gevorderd is. Daarom gelooven
wij dat de onderstaande mededeeling welke wij aan eene zeer geachte
hand te danken hebben onzen lezers welkom zijn zal
Dit geslicht wordtin overeenstemming met het stralenplati hetwelk
hij de cellulaire gevangenissen is aangenomendaargesleld en zal
voltooid zijnde, ruim 200 cellen bevatten. Het voorgebouw tot eeno
woning voor den hoofdsuppoost der gevangenis en den geneesheer inge-
rigt geeft door middel van eene kleine zijdeur waarbij een poorlior
de wacht houdt, den toegang naar binnen terwijl de groote poort be-
stemd is, om voor rijtuigen gebruikt te worden. Door die poort komt
men op een plein waardoor de heide genoemde woningen van de ge
vangenis zelve zijn afgescheiden en voorts aan liet zoogenaamd admi
nistratie-gehou w van drie verdiepingen. In de onderste bevinden zicli
de cellen, waarin de gearresteerden bij hunne aankomstvoorloopig
worden opgenomen een had-lokaal keuken berg- en waschplaatsen
en wal verder tot de liuissetijke dienst gevorderd wordt op do tweede
en derde verdieping zijn een aantal vertrekken, voor onderscheidene
doeleinden bestemd zoowel voor de parketten der regters-commissa-
risse'n als voor getuigen en advocaten en levens, een lokaalwaarin do
gearresteerden met hen die hen bezoeken zonder vrees voor gevaarlijke
mededeelingen kunnen spreken aan het achterste gedeelte van dit
administratie-gebouw bevinden zich eene kamer voor het dagelijksch
verblijf van den hoofdsuppoost in diens bureau ingorigten eene andere
bestemd voor de bijeen komsten van de leden der commissie van admini
stratie svelke heide lokalen een onverhinderd uitzigt aanbieden iri eene
vrij groote ruimte en, door middel daarvan, in de drie vleugels der
gevangenis, die zich links, regis en voorwaarts uitbreiden. Elke vleugel
heeft drie cellenrijen boven elkander, zoowel aan de regler- als aan do
linkerzijde. Voor de onderste rij geeft de begane grond den toegang,
en voor de tweede en derde zijn opene gaanderijen met leuningen voor
zien vóór de celdeuren aangeliragt. De ruimte, lusschen de linker-en
regler-gaantlerijen is open zoodat iemand die zich in het midden der
zoo straks genoemde vrij groote ruimte centrale hal genoemd) plaatst
als in één wenk de geheele gevangenis overziet. Daar, waar de vleugels
van liet kruis elkander naderen dat is, in de centrale hal, zoo ook aan.
het einde van eiken vleugel zijn ijzeren lichtramen aangebraglzoodat
niets -der opmerkzaamheid kan ontsnappen ijzeren trappen geven deu
toegang tol de gaanderijen.
Ȇe middenvleugel is langer dan do zijvleugelsaan zijn einde bevin
den zich (Ie cellen voor de vrouwen bestemd. De cellen zijn alle aan
elkander gelijk met uitzondering van een tweetal die alleen voor zware
zieken en in buitengewone gevallen bestemd zijn. Het licht valt door
inalgeslepen glasruiten in ijzeren ramen met ijzeren houten aan de
buitenzijde voorzien geplaatstin de celwaarin zich een van gebakken
steen vervaardigd geheim gemak een steenuil uitgehouwen wascliDekken
een pijp tot bet aanvoeren van water en ccne voor den toevoer van gaz
