VLTSSINGEN EN MIDDELBURG
A dvertentiën
groeijen en te dragenals ziende men daarin liet toppunt van
Jacobinismus.
Uit officiële lierigten in de florenlijnsche dagbladen ziet men dat
door do verwoestingen welke de aardbeving van den 14 Augustus
in de Toskaansche Maremmen teweeg gebragt heeft, ruim 8000 men-
scheu aan den bedelstaf gebragt zijn. Voor deze zoo hard getroffenen
zorgt echter de weldadigheid van groothertog Leopold bijna in gelijke
male als hun ongeluk de grenzen van gewone wederwaardigheden te
boven ging. Onder anderen behelst een zoogenaamd motu-proprio
besluit van den 29 Augustus, dat de groothertog (die, gelijk men
weeteen der rijkste souvereinen van Europa isj uit zijne eigene
middelen voor den wederopbouw der vernielde dorpen zorg dragen wil.
De andere inhoud van dit uit 10 artikelen bestaand besluit komt in
het wezontlijke daarop neder, dat de inwoners der op weinige ge
bouwen na geheel ingestorlte vlekken OrcianoGuerdistalo, Montes-
cndigoLorenzana Caserta en Repahella tot liet jaar 1848 van
alle staatsbelastingen ontheven zullen zijn en even zoo die van Cres-
pieaFaugliaLeina en S.'-Regolo. De vrijhaven van Uivorno
levert, zonder aan eenig regt onderworpen te zijn, bouwstoffen aan
allen, die daarvan gebruik willen maken.
IJZEREN SPOORWEG
VAM
op
VENLO EN MAASTRICHT.
Te gelijk met de brochure waarvan wij in ons n.° van den 25
September II. melding maakten, zag, onder bovenstaande titel, een
vlugschrift van den heer I). Dronkers het licht waarin zijn ed. voor
eerst de verpligting en groote verantwoordelijkheid schelst welke op
hem rust door het verkrijgen van concessie, onder de firma van
Dronlters Cietot het aanleggen van den Zeeuwschen spoorweg
met bijhehoorende werken.
De Vlissingsch-Middelburgsche weg toch, zegt de schrijver, van
de monden der Schelde tot aan de Maas en aan den Rijn is, om zoo
te spreken het groote beweegrad waardoor de hieronder genoemde
spoorwegen in volle werking moeten gebragt worden ten einde te
blijven bestaan en gewenschte gevolgen op te leveren
1.° Do spoorweg van Breda naar Antwerpen;
2 0 Die van 's Hertogenbosch naar Arnhem
3.° Do Overijsseische spoorweg met diens verlenging naar het
noorden van Duitschland
4." De Nijmeegsche naar Keulen, door Crefeld langs den linker
oever van den Rijn;
5." Die van Maastricht naar Luik cn Aken; .en eindelijk
6." Dn Rijn-spoorweg van Amsterdam naar Arnhem welke laat
ste voorzeker de gewenschte gevolgen niet zoude kunnen oploveren
indien de Zeeuwsche spoorweg voor Belgie en Frankrijk de commu
nicatie niet opende met de steden Amsterdam, Rotterdam, 'sGraven-
hagc, Utrecht, en in een woord met geheel Nederland; van welk
een en ander men zich overtuigen kan wanneer men de kaart van
Europa aandachtig gadeslaat.
Om de onderhavige onderneming te waarborgen tegen alles wat de
uitvoering zou kunnen vertragen of hinderenwas het hoofddoel
steeds hechte onwankelbare grondslagen te leggen zonder welke
geene zaak gelukken kan.
Onderzoekendeheeft de schrijver van deskundigen de overtuiging
gekregen, dat de afstand van de haven van Londen naar het begin
punt des ijzeren spoorwegs te Viissingen per stoomboot in 9 uren
tijiIs kan worden afgelegd - en dat te Londen eene stad van 2
millioen inwoners, en in deszelfs omstreken, ter uitgestrektheid van
30 mijlen, of 12 uren gaans, acht millioenen zielen en het derde
gedeelte der rijkdommen van Groot-Brittanjeals opeengestapeld zijn,
en dat deze bewoners alsdan dagelijks de voortbrengselen der provincie
Zeeland zullen ontvangen. Daar nu gansch Nederland aanspraak
heeft om in deze voorregten te deelenis bij ons het voornemen tot
rijpheid gekomen eenen ijzeren spoorweg aan te leggen die aan de
billijke eischen der heide rijken, zoowel Engeland als Nederland,
ruimschoots zal voldoen.
Volgens de naauwkeurigste berekeningen zal deze onderneming ten
minste 8 pc.' renderen van het kapitaal van f 42,193,153, hetwelk
benoodigd is om tot een gewenscht resultaat te komen.
Do heer d'Uarcourl, door wiens tusschenkomst Belgie den ijzeren
spoorweg van Luik naar Namen en van Mons naar Manage heeft
kunnen aanleggen heeft zich belast de voornoemde som door middel
der londensche kapitalisten te verschaffen terwijl hij bereids grooten-
deels voorzien heeft in de verschotten voor het definitief ontwerp
welke door de uitgestrektheid van den weg eene aanzienlijke som
zullen bedragen. Op zijn verzoek is de engelsche ingenieur de heer
G. Bennie het terrein komen inspecteren. Deze beroemde ingenieur
heeft de uitvoerbaarheid en de onmetelijke voordeeien van dezen weg
in zijn rapport van den 18 Junij 1846, ten volle erkend en heeft
zijnen naam en zijn huis aan deze onderneming verbonden.
Jaarlijks worden uit Groot-Brittanje meer dan voor 129 millioenen
guldens door Nederland naar het noorden .van Europa uitgevoerd.
Nederland is een land van doorvoeren is, in evenredigheid van des-
zelfs uitgestrektheid, op het vaste land die staat, welko den meesten
onmiddelijken invloed op do welvaart van Engeland en Duilschland
uiloefend.
Duilschland kan zijnen koophandel en zijne nijverheid niet naar eisch
ontwikkelen, hij het gemis eener haven waardoor de hoofdproducten
binnen deszelfs grenzen kunnen komen tegen denzelfden prijs, als zij in
de handelsteden van Groot-Brittanje en Belgie worden binnengebragt
en na derzelver bewerking door do nederlandsche havens worden ver
zonden ten einde buiten 's lands eene voordeclige markt te krijgen;
daar Duilschland geene zeevaart heeftmoet het voor zijnen handel
de toevlugt nemen tot de zeevaart van Nederland.
Engeland en Nederland moeten 2 wegen hebben om eene commu
nicatie met. hunne oost-indische bezittingen daar te stellen. De
Zeeuwsch-Duitsche spoorweg maakt voor Engeland den eersten schakel
van dien keten uit, wordende die weg bovendien beschermd door
eene reeks van vestingen van Viissingen tot Nijmegen; - indien dn kost
bare waren von Indie den landweg moeten nemen, moeten wij die ten
minsto even spoedig als Groot-Brittanje op onze markt hebben en die
niet uil tie tweede hand van Belgie, krijgen. Dit laatste zou het ge-
Val zijn indien die waren langs den ontworpen Luxemburgschen spoor
weg werden vervoerd.
De slotsom is datuit een staatkundig oogpunt beschouwd En
geland Nederland en Duitschland in de havens van Viissingen en Mid
delburg en den Zeeuwsch-Duitschen spoorweg een voortdurend en ge
schikt communicatie-middel zouden vinden - dat, aangaande de nij
verheid en den koophandel de staten van het Zollverein onze natuurlijke
bondgenooten zijn, daar Nederland geene fabrijken heeft gelijk Belgie,
maar eene groote scheepvaart en rijke, bloeijende koloniën enz.
Belgie spant alle krachten in om den grooten Luxemburgschen spoor
weg tot stand to brengen en daardoor het handelsvervoer te keer te
gaan, hetwelk wij over Rotterdam met den Rijn hebben a zij willen
dien Luxemburgschen weg regelregt van Antwerpen op Straatsburg aan
leggen en dusdoende geheel onze Rijn-scheepvaart, alsmeikxlen Rijn
spoorweg ten onder brengen. Gansch Nederland zegt deïdhrijver
heeft dus belang bij onze ouderneming. De havens van Viissingen en
Middelburg, welke door onze werken altijd toegankelijk zullen zijn
voor de zwaarst geladen koopvaarders, en onze inlandsche scheepvaart
zoo krachtdadig zullen bevorderen zullen den strijd aangaan met Ant
werpen dat 34 mijlen landwaarts inligten dus van de meeste dier
voordeeien verstoken is. Wij moeten dus eerder en goedkooper op den
Rijn kunnen komen en hiertoe kan men immers langs geenen anderen
weg geraken dan langs dien welken wij voorstellen en waarvoor wij
de concessie verkregen hebben? Niemand zal dit wel betwijfelen.
Nederland staat met zijne scheepvaart Duitschland op zijde en opent
hetzelve eene haven, nog beter en voordeeliger dan Liverpool voorde
handeldrijvende graafschappen van Groot-Brittanje is.
Toevallig kreeg de schrijver onlangs eene beschrijving van Liverpool in
handen waarin de opkomst en ontwikkeling dier zeehaven (welko voor
de handeldrijvende graafschappen van Groot-Brittanje hetzelfde iswat
Vlissingen-Middelhurg voor Duitschlands handelsteden kan worden),
uilvoerig beschreven en verklaard werd en wij meenen het niet onge
past uit gemelde beschrijving eenige bijzonderheden over te nemen ten
einde daardoor aan Ie toorien welke heilrijke gevolgen eene inrigting
hebben kan wanneer zij inet kracht en beleid wordt,,bestuurd.
De zeehaven van Liverpool kan stellig met die van Viissingen in geene
vergelijking gebragt worden daar men in eerstgemelde alleen hij hoog
water in de dokken kan komen.
In den jare 1565 bedroeg het getal schepen welke Liverpool behoor
den 12, tezamen 233 ton uitmakendeen bemand met 75 koppen.
De stad telde toen 138 huizen en 690 inwoners; in één woord het was
niets meer dan eene arme visschersplaats.
In J700 had het 5,ooo inwoners.
11,000 i)
18,000
24,000
4o,ooo
77,000 n
g4,ooo
182 118,000
i83i i65,ooo
ï84t 224,000 o
x> 1720
174 o
1760
o 1780
180r
j> 181 r
In evenredigheid drijft Liverpool grooter handel dan Londen en bijna
zoo veel als al de andere zeehavens van Groot-Brittanje te zamen.
In 1729 hragt een kanaal Manchester met Liverpool in verbinding;
dit was de grondslag van de verbazende magt dier bande!- en zeestad
gelijk de vereeniging der havens van Viissingen en Middelburg, en do
daarmede verbonden ijzeren spoorweg naar de handeldrijvende staten
van Duitschland de voorname oorzaak zal kunnen zijn van hunne spoe
dige opkomst en van den luister der beide zeeuwscbe havens.
Na de armoede van Liverpool, in 1571, geschelst en verschillende
oorzaken welke tot bare grootheid medegewerkt hebben opgenoemd ta
hebben vervolgt de schrijver aldus:
En waarom zouden dan do monden der Schelde niet evenzeer als die
der Merseij zulk eenen vooruitgang mogen verwachten en beleven?
Zou dit niet met regt als een tijpe van der Nederlanders werkeloosheid
om niet te zeggen lusteloosheid, moeten beschouwd worden? Geheel
Europa is in deze eeuw leven werking vooruitgang - en zouden wij
wij Nederlanders dan alleen achterblijven? - Verre zij dit van ons!
Velen zijn beducht dat Amsterdam en Rotterdam door onze havens
zullen lijden. Maar dit is juist het tegenovergestelde geval. De handel
dien zij thans hebben zal hun gewis nog grootere voordeeien aanbren
gen en zei I's op eene veel grootere schaal; want bet verlier zal door
gansch Nederland levendiger worden door eene behoorlijke haven zoo
als er thans nog geene op hel vaste land van Europa beslaatten voor-
deele van geheel ons koningrijk en tot roem van onzen geëerbiedigden
koning, aan wiens wijsheid en volksmin wij de concessie tot vervaardi
ging dezer nationale werken Ie danken, hebben, zonder dat zulks aan het
land eenige geldelijke opofferingen kost.
Voorts wordt openlijken dank betuigd aan zijne excellentie den gou
verneur der provincie Zeeland en aan den heer A. Caland hoofd-inge-
niour in die provincie voor de belangstelling in deze onderneming aan
den dag gelegd cn besluit de schrijver met de hoop dat Nederland wel
dra een volmaakt communicatie-stelsel door zijne spoorwegen mag be
zitten waardoor hetzelve zich weder spoedig in zijnen ouden luister zal
mogen verbeugen. (Vliss. Cour.)
Heden overleed in den ouderdom van 75 jarends
Heer L. ZOETER Jz.
Strekkende deze tot kennisgeving aan Vrienden en Bekenden,
Brcinisse Uit aller naam,
den 4 October 1846. J. ZOETER Lz.
De Notaris D. Q. de JONGE van der HALEN zal op
Vrijdag den 9 October. 1846 des namiddags ten 3 ure,
ten huize van den Heer J. Swarts in het Nieuwe Logement van
Zeeland, ten verzoeke van zijn principaal, publiek presenteren te
verkoopen
3 Bund. 51 roed. 80 ellen KOORNLAND gelegen in den Polder
het Gouwe-Vcer onder Nieuwerkerk.
50 Roed. 40 ellen (lilo LAND gelegen in het Zuider-Nieuwland
der Stad Zierikzeenabij de Zelke.
Beide in pacht hij T. van Neüren tot 11 November 1850.
7U AANDEEL in de MEESTOOFSTAMPHUIS en verdere
Gevolgen en aankleven van dien, genaamd de Zon, staande en
gelegen in het Poortambacht der Stad Zierikzee.
IE ZIERIKZEE BIJ DB "WED, A. DE VOS SN ZOOS STADSDRUKKERS.
