des nachts in den wagen kunnen lezen en postiljon en conducteur alle
Voorwerpen op den weg kunnen onderscheiden. Een engelsch dagblad
berekent, dat er in Europa ongeveer 17,900,000 bedelaars leven. In
Denemarken de minste namelijk 3 op de 100 zielen in Engeland 10
en in de Nederlanden 14.
tlft Breda schrijft men van den 3 dézer: «Al wederom beeft dé
;2o0 Verderfelijke dronkenschap onder do militairen van dit garnizoen
'een slagtoffer gezocht. De trompetter Maassen, van het 94' regement
Veld- en vesting-artillerie alhier in garnizoen had zich heden morgen
in sterken drank te buiten gegaan in de kazerne op de zoogenaamde
Gasthuisvelden alhier. Den trap willende afgaanverliest hij het
(evenwigt en stort van alle trappen bewusteloos op den grond neder.
Terstond naar hét hospitaal gebragt zijndevernemen wij dat
■niettegenstaande alle aangewende doelmatige hülp de lijder binnen
Vvemige oogénblrkkén aldaar is overleden."
GRONINGEN, den 1 December. De Provinciale Groninger Courant
behelsde onlangs do volgende medèdeeling welke ook in andere oorden
Van ons vaderlandwaar veehouding hét voornaamste lanrdbèdrijf is,
Van nut kan zijn
Aan den heer redacteur dér Provinciale Groninger Courant.
Weledele heer!
In het te Erhden verschijnende tijdschrift Frisia (October 1842,
<T.* 16 vond ik onlangs een artikel dat mij te vete behartigens
waardige voorschriften en wenken scheen te bevatten dan dat het
biet zoude vetdieneh aah hét nederlandkche publiek vooral aan den
landbouwerte Worden medegedeeld. Daarom neem ik dé vrijheid
'er weled. nevensgaande vertaling 'van aan te bieden mét Verzoek
dezelve te willen plaatsen in een der eerstvolgende nummers van uw
jgëacht dagblad.
ik heb de eer met hoogachting te zijn weled. bestendige lezer
Groningen don 19 November 1842.
Wat staat den landbouwer ie doen lij de in dit jaar
ingevallenè schaarschheid van voeder?
Den buitengewónert 'graad van droogte en het daaróp gevolgde bijna
algemeene gebrek aan veevoeder in het jaar 1842 te schilderen zoude
'stécbls Voor onze nakomelingen belangrijk kunnen zijn; de tijdgenoo-
le'n zijn er 'praktisch mede bekend. Met uitzondering van eenig'ê
Weinige landstreken van geringe uitgestrektheid die zort gelukkig
waren te regteh tijde met onweersbuijén té worden besproeid is
dé nood zeer groot en niet meer te keeren maar slechts door eene
Verstandige en zorgvuldige inrigting der landhuishouding te verminde
ren. Ieder kwaad behoort men scherp op te nemen met helderen
blik te gemoet te treden, en dan wordt hot gewoonlijk geringer,
tlan het scheen te zijn. Vooroordeel en eene te groole angstvalligheid
Vetduistereh den Scherpen blik, en daardoor werden Veeltijds de ware
thiddeien oVer het hoofd gezien en gemistdié tot Vermindering van
het nadeel hadden kunnen leiden.
Naar mijne wijze van beschouwing der tegenwoordige omstandighe
den behoort de landbouwer
1) zich door maat ën gewigt ten naaüwkeurigste bekend té makert
tnet het bedrag van zijnen veevoederoogstvan alle soort en het
Werkelijk voorhandene door eene zékere berekening te vergelijken met
dé behoefte véri zijnen veestapel
2) bij berekening dét behoefte in het öög te houden j dat in dit bui
tengewoon droogè jaar alle vóedersoorten eene gro.oteré voedingskracht
bezittenomdat zij minder waterdeelen inhouden
3) hij behoort geene moeite eh kosten té ontzien wanneer bet té
doen is, óni Van de voedende krachten vart zijnen geringen voorraad
Van dit jaar zooveel mogelijk partij te trekken, hetwelk hij kan te
weeg brengen, door geen voeder zonder voorafgaande bereiding toe
te dienen. Door de meest mógelijke ontleding van alle voeder, door
snijdenstampeh malendoor het te koken te brobijen en të iaten
uitdampen j door gesting en het toevoegen van keukehzout, bebooren
alle voedende deelen opgelost en tot de vertering voorbereid te worden.
Door op deze wijze partij te trekken van de goede kwaliteit van het
Veevoeder dézes jaars, in hare geheele waarde; wordt rijkelijk eene
dubbele hoeveelheid vergoed die iii natte jaren gewonnen en ontoe-
bereid gevoederd wordt
4) Alle voeder moet behoorlijk afgedeeld eh aan het vee naar maat
én geWigt, in verhouding tot deszelfs ligchaamsgröotte eh werkelijke
behoefte aah voedsel worden voorgeworpenwaarbij eene afwisseling
in de voorhandene voèdersoórten de voedzaamheid van elke afzonder
lijke stof nog verhoogen zal.
Daar hier slechts van voederin bekrompenheid aanwezigspraak
kan zijnéh op de kwaliteit en de meer of minder voordeelige wijze
Van toebereiding naauwkeurig gelet moet wordenzoo zöüde eene
algemeene opgave dér noodige rantsoenen voor elke veesoort én voor
elk op verschillende Wijze bereid voedingmiddel welligt ondoelmatig
zijn en de grenzen van dit opstel té buiten gaan. De denkende land
man moetnaar evenredigheid der verschillende waarde van het voe
der de benoodigde hoeveelheid weten te vinden
5) de landbouwer verkoope niette voorbarig een gedeelte van zijnen
veestapel voor een' spotprijsten einde het overige rijkelijk te kunnen
Voeden. De gulden regel, «dat de huisdieren slechts van die hoe-
»veelheid voedsel voordeel geven, welke zij hoven hunne voedings-
»behoefte krijgenmoet in dit jaar wel eene uitzondering dulden
naardien het door rijkelijk voeder verkregen Voordeel nimmer kan
Vergoeden het verlies van kapitaal, dat plaats hebben moet, door
thans het vee ver onder de waarde af te zettenterwijl de noodzake
lijkheid van het duur weder te moeten aankoopen te voorzien is. Orn
de Vermindering in den benoodigden veestapel door eigene fokkerij
langzamerhand aan te vullen dit zoude hel verlies niét ongeleden
makenmaar integendeel de ongelukkige gevolgen van dit jaar van
gebrek vergrootendewijl alle landhuishoudkundige verhoudingen daar
door voor nog veel langeren tijd zouden worden gestoord voor dat
Bet noodige evenwigt tusscben akkerbouw en veefokkerijlangs dezen
weg, zoude kunnen worden hersteld. Men trachte dan den voor de
evenredigheid zijner bezitting noodigen veestapel te behouden en de
ontbrekende voeder-massa door weinige maar goéd toebereide en krach
tige voedingstoffen te vervangen. Een dier behoeft in dit jaar er niet
welgedaan uit te zien, om zijnen meester tot eer te verstrekken,
Wanneer het maar levenskrachten heeft. Bij weinig maar sterkvoe-
dend voeder, zullen zelfs de dikwijls te zeer uitgedijde verterings-
Werktüigen versterkt worden en een tot een beter voederjaar op déze
Wijze gespaard dier moet alsdan alle aangewende kosten en moeite te
rijkelijker vergelden daar het, als eene noodzakelijke schakel in dé
gróote keten der iandhuishouding dadelijk op den regten tijd voor
banden is, en zijne kapitale waarde dan ook aanmerkelijk gestegen,
ja welligtingeval van eene toekomstige vee-schaarschheid onbere
kenbaar is geworden.
tiet ströo bevat veel meer voedende doelen dat aan hetzelve naar
de gewónè wijze van voederen toegeschreven worden vooral het stroo
afkomende van den laatstverloopenen öógsthetwelk, bij eenen bijna
altijd onbewolkten Hemeldoor den aanhoudenden invloed der zon
nestralen veel voedzamer is gewordendan in gewone jaren. De
ondervinding nu heeft reeds sedert lang geleerddat de verterings
werktuigen der dieren niet geschikt zijn, om het hardehoutdradigé
stroo volkomen te Weekenop te lossen en zich alle voedende deelen
ér van toe te eigenen in een woordhet stroo behoorlijk te verte
ren vooral wanneer het ongesneden door de keel gewurgd moet
worden. Daarom is het haksetsnijdenvermenging met sappiger voe
der, aanwending der hitte door koken, stoven, of gisting der gan-
sche massa noodig tot oplossing der voedende deelen wannéér wij
deze in hare vollè eigenlijke Waarde willen aanwenden. Hetzelfde
geldt ook gedeeltelijk van het hooi, en het is raadzaam ook hooihak'sel
in de algemeene massa te brengén hoewel het hooigroen geoogst
zijnde, ligter oplosbaar en verteerbaarder is, dan het stroo, Elkè
sp:js nu is des té voedzamer, naarmate meer verschillende stoffen met
elkander verbonden worden en door verhitting zich inniger vermengen.
Eén toevoegsel van keukenzoutwaartoe ook het in de zoutziede
rijen bereid wordende véezoul (men Iioude in het oog dat dit artikel
uit het hoogduitscn is overgenomen te ^gebruiken is j zal nog meer
de oplossing Van alle Stoffen teweeg brengen en ook op zichzelf
dé Waarde van hét voeder aanmerkelijk verhoogen.
Reeds sedert langen tijd méént men in Engeland in het groot dé
ondervinding te hebben opgedaan, dat 14 ponden doorgeweekt en
gekookt stroowanneer het niét 4 looden keukenzout vermengd
wordt gelijk staan als voeder met 40 pondén witte knollen. Of-
Schoon deze opgave van vóederschatt'ing mij wat ie hoog voorkomt
zoo is de krachtige werking van het zout evenwel niet te ontkennen
en door scheikundig onderzoek is men te weten gekomen dat het
Stroo in dén regel voor dé helft zijner bestanddeelen voedende stof
bevat en dat het alleen daarom bij het gewoonlijke voederen weinig
uitwerkt, omdat hét in den öntoebéréiden slaat niét behoorlijk ver
teerd wordt. Volgens Spi'èngcl, bevat tarwestroo 48 honderdste,
roggestroó 52 honderdstegerslenströo 49 honderdste haverstroo 52
honderdste voedsel gevende deelen.
Daar dé voedende krachten van het stroo en van elk voedsél door
zout zoozeer verhoogd wordenwaró het te wenschen dat de regé1
ringen zoo lang dé schaarschheid van voeder aanhield; 'op aangave
der behoefte door de bevoegde autoriteit, den prijs van het zoiit voor
de landhuishouding tot veevoeder afsloegen of, zoo als in Pruiss'en ge
schiedt een goedkoop alleen voor het vee bruikbaar zout lieten bereiden.
In twéé aan hooi arme jaren bespaarde ik dagelijks een duur maal
hooi daardoordat ik aan mijne schapen eeU mengsel van tarwe
zemelen haksel enz.met pekel in troggen afthgémengd -als middag-
voeder gaf, hetwelk veel goedkoöper was dan het toenmaals dure
hooibij welk voedsel de schapen zich regt wel bevonden en bij
het scheren in het geheel geen bewijs gaven dat zij het hooi had
den moeten missen.
ZIERlKZEE t den 7 December. Het SO"'" verjaarfeest vari Zijne
Majesteit den koning is gisteren wederom alhier met al die bewijzen
van hulde die men aan het geëerbiedigd hoofd van den slaat ver
schuldigd isgevierd.
PRIJZEN der EFFECTEN te AMSTERDAM
Woensdag den 7 December 1842
Nederlanden
M
Rusland,
Spanje
Oostenrijk
2pC. Werk. Schuld
5
Ainort, Syndikaat4*/2
Handel-Maatschappij 4'/i
Oost-Indiën 5
Hope en Ctimp. 5
Negot. 1834 bij Ardóin 5
Bij Goll. en Comp. 5
Negot. Metal iek 5
PC.
gëblëvert..
52»/,pG
ïöi8/,
947,
1317, i>
997,
1057,
197,.
a
MIDDENPRIJZEN van de voloende ARTIKELEN Te ZIERlKZEE,
van den 8 December 1842.
Tarwe l8'#/«
N. dito 1842.
Zomer-dito
Ordinaire dito
Rogge
N. Winier-Gerst
Zomer-dito
Haver
Paarde'boonen
Witte dito
Bruine dito
De Ned. Mudde.
7,25
8,00
0,00
loo
7,00
5,00
4,00
3,00
5,00
8,00
8,00
8,50
9,00
0,00
7,50
7,50
5,20
4,20
3,25
5,50
8,50
9,00
Graauwë Erwten
Groene dito
Geele dito
Koolzaad
Zaai-Lijnzaad
Slag-Lijnzaad
Raap-OIie te Zierihzee, f 42,00 p. v.
Patcrit-Ölie -45,00
Lijn-Ólie -44,00
Raapkoeken ("00,00 de 1040 stuks.
Lijnkoeken -00,00
De Ned. Muddè.
0,00 a 0,00
7,00 3 8,00
0,00h 0,00
9,00 a 11,00
9,00 h 10,0(1
3,00 b 8,00
ADTERTENTïEN.
Iemand eene zwartbonte VAARS vermissende van omtrent
twee jaren oud kan dezelve terug bekomentegen betaling
der' kosten hij J. VERMUNT, onder Noordgouwe.
PÜBLIEKE VÉRKOOP ING in de Stads BANK van
LEENÏNG, op Woensdag den 14 December aanstaande.
De Notaris J. de KATER, Nz.zal, ten verzoeke van
R ft K n S TENSE, op Dingsdag den 20 December 1842,
6 urein do Regtkamer te Burgh, veilen en
verkoopen
Een hecht en sterk W OONHUIS, twee SCHUREN,
ERVE en Gevolgen staande en gelegen te Burgh, sectie
B n.™ 89 en 90.
Zijnde hetzelve inmiddels VIT DE HAND TE KOOP.
Nadere information zijn te bekomen ten Kantore van voornoemden
Notaris.
te zier1kzef, bij de wed. a. df. vos en zoon stadsdrukkers.
