H\ 78.
ZIEKIKZEESCHE
Vrijdag
NIEUWS TIJDINGEN
A". 1833.
COURANT.
27 September.
23Mti0jdtlanfr*
FrAn&fort, den 19 September. Hit Konstantinöpe! schrijft men
Van den 26 Augustus dat het aantal huizen welke hij den laat-
sten brand zijn vernield wel 3oo bedraagt. De nieuw benoemde
stadhouder van Bosnië was den 6, na den vorigen dag een plegtig
afscheidsgehoor hij den sultan gehad te hebben naar de plaats zij
ner bestemming vertrokken. Er werden groote aanstalten in de
hoofdstad van het turksche rijk gemaakt tot het vertrek der jaar-
lijksche Pelgrims karavane naar Mekka, welke, ten gevolge der om
standighedensedert twee jaren geen voortgang had kunnen heb
ben. De Kapudanpacha was van eenen kruistogt legen de zeeroo-
vers inden Archipel teruggekeerd. Desniettegenstaande boorde men
nog gedurig klagten over het plunderen van schepen in die -wate
ren. Sinds eenigen tijd zag de ottomannische moniteur niet het
licht, uit hoofde eener ernstige ongesteldheid van den redacteur
van dat dagblad den heer Blacque. De gezondheidstoestand der
hoofdstad was over het algemeen vrij voldoende, alhoewel er van
tijd tot tijd eenige menschen aan de pest stierven en men ook en
kele cholera-gevallen had opgemerkt.
Den 20. Ter eere van tPirih, Siebénpfeijfer en anderen die on
langs te Landau zijn vrijgesproken, hebben dezer dagen eenige hun
ner aanhangers te Manheim in eenen openbaren tuin eenen zwart-
rood-gouden luchtbal laten opgaan.
Een dagblad van Augburg meldt bet volgende uit Triest van
den 22 Augustus: Heden is alhier uit Griekenland aangekomen
de beroemde noorweegscbe hardlooper Mensen Ernst, die den weg
van Munchen naar Napoli di Romania binnen eenen tijd van 24
dagen te lande heeft afgelegd, door Kroatië, Dalmatie en Turkije
naar naauwkeurige berekening een afstand van 906 uren. Hij was
ook onderwegs te Scutari, Durazzo en Janina omdat men hem
voor eenen spion hieldverscheidene dagen in hechtenis. In bet
gebergte van Montenego werdt hij door roovers aangehouden. Na
dat zij verscheidene malen op hem geschoten hadden zonder hem
echter te treffen, hadden zij hem van zijne gansche bezitting, zelfs
Van een kompas beroofd; maar had bij gelukkig de aan heni) toe
vertrouwde koninklijke en particuliere brieven kunnen redden. Ernst
heeft onderweg 69 rivieren overgezwommen en is verscheidene
honderd uren door ontzaggelijke gebergten zonder gebaande wegen
geloopen. Het laatst werd hij in hechtenis genomen 4 uren van
de grieksche grenzen bij Arta waar men hem 3o uren tot Janina
onder bedekking terugbragt. Nadat bij de papieren van Z. M. den
Koning vertoond had, werdt hij binnen 6 dagen ontslagen en mef
eene turksche pas voorzien. Thans wordt Ernst 28 dagen in de
quarantaine opgehouden daarna zal hij ouverwijld de reis naar
Munchen voortzetten.
Ter wederlegging van hetgeen door sommige leden van het
engelsche parlement voorgedragen is nopens den geringen uitvoer,
welke thans uit Engeland naar Pruissen zou plaats hebben wordt
bij de pruissische staats courant een betoog gevonden dat deze uit
voer in i$3o bedragen heeft iii,8ii,3i2 rijksd. en in i83i de som
van io3,185,929 rijksdaalders.
Brieven uit Konstantinopel begroolen bet getal troepen dat
de Porte nog op de been heeft, op niet minder dan 180,000 man.
De Sultan heeft voorts plan, om zijn geweerfabriekwaarin, zegt
men tot hiertoe jaarlijks 3o of 4° duizend geweren gemaakt wer
den nog uit te breiden. Men leidt hieruit af, dat hij misschien
denkt, den pacha van Egypte t'eeniger tijd weder klein te maken.
Londen, den 21 September. Eindelijk heeft men bier stellige
berigten uit Portugal met de stoomboot de Pantaloon ontvangen
die den 8 van Lissabon vertrokken en te Falmouth gearriveerd is.
Den 5 hebben de Miguellisten met zes duizend man onder het
bevel van den generaal Clouetbij hel aanbreken van den dag, een
hevigen aanval gedaan op de linie van defensie in de nabijheid van
S.t. Sebastiaan en hunne verkenning, zoo als zij het noemden, tot
aan de groote waterleiding, die over de vallei van Alcantara ligt,
uitgestrekt.. Voornamelijk rigtten zij hunne pogingen tegen eene
schans van St. Sebastiaan ten einde op den grooten weg van Bcm-
fica te kunnen komen en langs dezen naar Lissabon door te drin
gen. Door kreupelhout gedekt naderden zij ongehinderd de hoogte
waarop die schans ligt tol op een zeer kleinen afstand doch niet
temin werden zij bij het bestijgen van den heuvel, dat zij tweema
len beproefden, door het wel onderhouden snaphaanvuur der Pe-
drislen terug gedreven. Langs de geheele linie tot aan Campalide
werd een geducht schutgevaarte gehouden. Ook daar vielen de Mi
guellisten moedig, doch niet ordelijk, aan, en behaalden geen voor
deel. Het iersche battaillon het eenige vreemde korps dat dien
dag in het vuur geweest is, joeg de aanvallers op dat punt terug.
De ruiterij van don Miguel nam geen deel aan het gevecht doch
liet zich op de hoogten zien. De nieuwe nationale garde, die te
Lissabon opgeiigt was, is in het vuur geweest en heeft zich wel
gedragen. Plet verlies van don Pedro wordt op meer dan vierhon
derd dooden en gekwetsten berekend. Gesneuveld is de gewezen
kommandant van Óporto, don Thomas Mascarenhas, cn de adj-u-
dant-generaal Ualdes is zwaar gekwetst geworden. Het getal dér-
gesneuvelden en gewonden van den kant der Miguellisten wordt
hooger opgegeven en door sommigen op niet minder dan twaalf
of dertien honderd man begroot. Don Pedro is bij het gevecht te
genwoordig geweest en heeft zich op eene batterij bevonden waar
bij een der kanonnen zelve gepointeerd heeft en zoo lang gebleven
is tot dat een man aan zijne zijde doodgeschoten werd.
Het gevecht van deu 5 schijnt niets beslist te hebben. Den 6
viel er niets van belang voor. De Miguellisten .wierpen nieuwe
batterijen op aan den kant van het klooster Peira de Franca en ia
de omstreken van Alcantara.
Den 7, des ochtends* waren de Miguellisten voortgerukt tot aan
het paleis van Ajuda waar don Pedro dezer dagen nog een lever
heeft gehouden. Zij hadden den geheelen omtrek bezet; doch
hunne voorposten stonden niet tot aan de rivier zoo dat de weg
langs den oever tot aan Belem nog vrij was. Men zeidèdat don
Mtguel den nacht in dat paleis zou doorbrengen om de boeren
te doen gelooven dat bij weder meester van Lissabon was. Zijne
magt trok bij Belem, Ajuda en Montados te zaïnen en men zag
een nieuwen aanval te gemoet.
De Miguellisten hébben aan Lissabon den toevoer van versch wa
ter langs de waterleiding afgesneden dat een groot gemis voor de
inwoners is, die nu het water van den overkant der rivier moe
ten balen. Het vleescb werd scbaarsch in de stadook begon men
gebrek aan brood te krijgen en niet om dat het aan graan ontbrak
maar om dat de molens alle buiten de stad staani
De admiraal Parker, die het bevel voert over de engelsche zee-
magt op den Taag, heeft aan de engelsche kooplieden, op huu
verzoek om troepen aan land te zetten tot bescherming hunner
eigendommen en bezittingen ten antwoord gegeven dat bet 3a*-
den van troepen streed met zijne stellige instruction, behalve in
zekere bepaalde omstandigheden die bij echter niet noemde. Hij
beeft ben ondel'tusscben verzekerd dat hij alle maatregelen zou.
nemen voor de veiligheid der engelsche goederen in bet indisch
huis en in dat der douanen.
De generaal Clouet, de opperbevelhebber van don Miguels ar-
me'ebeeft den admiraal Parker doen verzekeren, dat bij de En-
gelschen en hunne eigendommen in Lissabon zoo hij meester van
de stad mogt worden Zou doen eerbiedigen.
Lord kVilliam Russell heeft ter kennis gebragt van de engelsche
kooplieden, die in Lissabon resideren, dat, hoezeer Engeland dona
Maria II als Koningin van Portugal erkend beeft, de houding dier
regering, met betrekking tot den tegenwoordigen oorlog in dat land
steeds neutraal is, en dat derhalve de engelsche kooplieden, door
dadelijk voor de eene of andere partij daaraan deel te nemen zou
den afwijken van den Weg, die hunne éigene regering zich heeft
voorgeschreven en dus alle aanspraak op, bare bescherming zouden
verliezen.
Gedurende bet gevecht van den 5 is een looper van de gravin
da Povoa door de troepen van don Pedro opgeligt, die een brief
aan de Miguellisten moest overbrengen waarin de zwakste punten
der linie van defensie werden opgegeven. Hij is dadelijk dood ge
schoten en zijne meesteres gevat eu naar de gewone gevangenis ge
bragt.
De generaal Stubbs die voor don Pedro te Oporto bel bevel voert,
is in den nacht van den 2 met bet geheele garnizoen van daar op
gebroken om een korps Miguellisten, dat benoorden de stad op
eenige mijlen afstands post gevat bad, te verdrijven, waarin bij te
gemakkelijker slaagde, daar deze zijne af komst niet afwachtten, maar
naar Amarante terug trokken. Stubbs was daarop naar Opórlo we
dergekeerd.
Eene andere stoombootde Echo j is te Plymouth binnen, zijnde
den 1 2 van Lissabon vertrokken. De tijdingen die zij medebreugt
bevestigen bet nieuws van den aanval op den 5, doch spreken van
geen later gevecht.
Den 22. Gisteren was er veel drukte ter beurs ten gevolge van
de verschil lende geruchten die omtrent den slaat der zaken in
Portugal werden verspreid. Eerst zcide men, dat de stoomboot
Countess of Pembroke van Jmssabon gekomen was met de tijding van
een nieuw gevecht* en dat Rourrnontwederom verslagen zijnde,
op last van don Miguel gevraagd had om te onderhandelen over
het staken der vijandelijkheden. Dit deed de fondsen van het re
gentschap drie vierde percent rijzen doch weldra werd er zoo
veel van dat papier ter markt gebragt, dat zij omtrent twee percent
daalden en toen werd verhaald, dat het gouvernement zeer ongun
stige berigten met de stoomboot de Echo gekregen bad dat don
Pedro de hulp van Engeland gevraagd had en geene kans zag om
zonder dien bijstand Lissabon te houden. Dit werd evenwel niet
bevestigd en nu rezen de fondsen weder. De bijzondere brieven van
Lissabon van den 10 zeggen, dat men er tegen den i5 of 16 een
algemeeneu aanval verwachtte. Omtrent den inhoud der depêches,
die bij het ministerie aaugekomen zijn is niets hoegenaamd uitgelekt.,
Parijs, den 17 September. (Uittreksel uit eenen bij zonderen brief.)
«De keizer van Oostenrijk en de koning van Pruissen hebbeu bij