B IJ V O I
i G S E L
TOT DE ZIERIKZEESCI1E COURANT, VAr
F R A N K R IJ IC.
PARIJS, den 15. van Bloeimaand. De Keizer is den 12.
te Weenen binnen gerukt. Wij ontvingen gister avond
deze gewignge tijding. De Moniteur van heden meld
dezelve op de volgende wijze:
Parijs, den ifi. van Bloeimaand.
lieden, ten half agc uur 'savonds, is de Gollonel Guiheneuc
Adjudant van Z. E de Marfchslk LannesUeuog van Monte-
bello, aan het Paleis van Z. D. H. den Prins Aarts-Cancelier
van het Rijk, afgetreden, gelast door Z. M. den Keizer en
Koning, hem de tijding te brengen, dat het Fransch leger den
is. dezer maand in Weenen is binnen gerukt, en aan Z. D. H.
de volgende Proclamatie ter hand te ilelien, welke aan de Or
der van den Dag is gefield:
SOLDAAT EN
Een maand na dat de vijand de Inn overtrok, op denzelf-
den dag, op het zelfde uur, zijn wij binnen Weenen gerukt."
Zijne Landweercn, deszelfs ligtingen in .mas'fa; zijne Bol-
werken opgerigt door de onvermogende' woede der Princcn
van het Muis van Lotharingen," zijn voor u aangezicht ver-
dwenen. Dc Princen van dat Huis'hebben hunne Hoofdftad
verlaten, niet als Soldaaten van eer, die vo.or de omflandig
heden en voor de tegenfpoeden des-Oorlogs zwigtenmaar
als meinëedigen, die door hun eigefe gebroed vervolgd wor-
den. Uit Weenen yhigtende, is hfe-afscheid aan deszelfs
Inwoners moord en brand geweest; zoo als Medeahebben
ziimet hun eigen handen, hunne Kinderen omgebragt
Het volk van Weenen, volgens de uitdrukking der bezen-
ding van haare Voorlieden, verlaten, Weduwnaar, zal het
voorwerp uwer befparing zijn. Ik neemdeszelfs goede ln
woners onder mijne bijzondere befchenuing: betreffende de
woelzieke en booze lieden, ik zal 'er een voorbeeldige llraf
over oeffenen."
Soldaaten'. laten wij de arme landlieden v.'el handelen, dat
goede volk, het welk zoo veel aanfpraak op onze achting
heeft: laten wij geene trotsheid over onze voordeelen behou-
den: laten wij 'er een bewijs der Godlijke rechtvaardigheid
in zieu, die de ondankbaaren en de meinëedigen draft."
NAP O L E O N.
Ter volbrenging der bevelen van den Prins Aarts-Cancelier,
■werd de bovendaande Proclamatie in al dc Schouwburgen gele
zen, alwaar dezelve de grootfte aandoening en de fchitterendfte
betuigingen der openbaare erkentenis heeft verwekt, terwijl het
gefchut te gelijk het veroveren van Weenen aan de Hoofdftad
aankondigde.
Het Hoofdkwartier van Z. M. den Keizer was den 11. te
Schönbrunn, Lusthuis van den Keizer van Oostenrijkop eenen
kleinen afstand van Weenen. Men zegt, dat het leger zich in
twee voornaame corps' heeft verdeeld, waar van het eene op
Hongarije en het andere op Moravie en Bohème 11 trekt. Men
beweert, dat de Aartshertog Karei op marsch is, 0111 beide de
ze Provinciën te dekken. Men voegt 'er hij, dat Z. M. de
Keizer een groot getal Hongaaifche gevangenen in vrijheid heeft
gefield.
Een onzer Dagbladen meld, dot dc Heer DH'oF, behoorende
tot het Rusfifche Gezantfchap te Weenen, eergisteren in deze
Iloofdflad aangekomen is, brenger zijnde van de Oorlogsverkla
ring van Rusland tegen Oostenrijk.
HOLLAND.
Amsterdam, den at. van Bloeimaand. Sedert dc-n 4. heeft
Z. M. het gansfche Departement Zeeland bezocht: den nacht
tusfehen den 10. en it. is Hoogstdeze!ve te Middelburg aange
komen. Den volgenden dag, na de Asfesforen, het Gerechts
hof, den Burgemeester, Wethouders en Vroedfchap te hebben
ontvangen, en zich lang met dezelvcn te hebben onderhouden,
heeft de Koning over alle de troupen van het Eiland en de Ge
wapende Burgermagt, onder de bevelen der Collonels van der
Vliet en Boddaertde revue gehouden. Hoogstdezelve heeft ver
volgens eenige der voornaamfte Geftichten van de Stad 'gezien.
Den ia. heeft Z. M.vergezeld van deszelfs Eerewagt, on
der de bevelen van den Heer Boddaert, en van den Land - Drost,
het Fort Rammekens, het Dorp Rithem en de fchoone Dorpen
van Oost-Souburg cn West-Souburg, voorts de Dorpen Kou-
dekerlte, Bekerke, Meliskerlte, Zouteland, en de kleine Stad
West-Kapelle bezocht. Ook heeft Z. M. den voornaamllen Dijk
van het Rijk bezigtigd, en zich met naauwkeurigheid verilag doen
geven van de wijzewaarop men de Houtwerken voor de Paal
wurmen behoed. Vervolgens heeft Hoogstdezelve de werken op
het Strand gezien en goedgekeurd, en is des avonds te Middel
burg terug gekeerd.
Den volgenden dag heeft de Koning de Stad Veere, het Fort
den Haak, de Rhede, en de beide Smaldeclen der Flotiile, die
aldaar liggen, gezien. Van daar heeft Hoogstdezelve zich over
de Vrouwepolder naar Domburg begeven, en heeft de Kerk be
zocht, waar men aan Z. M. de oudheden, die zich aldaar be
vonden, getoond heeftdezelve zijn door de Vrouwe dier Plaats
aan Z. M. aangeboden, die dezelve met genoegen aangenomen
heeft, en gelast; dezelve naar het Kcninglijk Mufeum te zenden.
Van Domburg is Z. M. weder naar Middelburg terug gekeerd,
»a ue Smalftad van Oost-Kapelle en de Dorpen Aagtekerke, Se-
rooskerke en Brigdamme, te hebben gezien.
Z. M. heeft de dagen yan den 14. en 15. zich te Middelburg
VRIJDAG DEN 26. VAN BLOEIMAAND 1S09.
bezig gehouden met de zaken van het Departement Zeeland, met
de voornaamllen derzelve te regelen en af te doen, en met het
bezoeken der voorname openbare Gedichten, bijzonder die der
Colonien, der Werven, en van den Koophandel. De Kooplie
denvan Middelburg Z. M. verzocht hebbende, een fchoon Koop-
mansvaareuig, dat thans gebouwc word, ecnen naam te willen
geven, heeft het zelve den naam van Boerhaave bekomen.
Den 16. is Z. M. vertrokken, na, op verzoek van den Fran-
fchen Generaaal, te Vlisfingcn het bevel voerende, twee uuren
met het bezoeken dier Stad te hebben doorgehragt. Z- M. heeft
met genoegen de Lijnbaan gezien, waar de Kuijter gewerkt heeft.
Hoogstdezelve is te Ter Goes gaan flapen, na door Arnemuidert
en het Sloe gereist te zijn, waar Hoogstdezelve aangenaam is
verrascht geworden met het wederaantreffen van verfcheiden Lie
den uit Middelburg. Alvorens naar Ter Goes te gaanhad Z. M.
de Dorpen 'sllcer-Arendskerke, Wisfekerke, en 'sHeere-Hen-
drikskinderen bezocht.
Den 17. 'sochiends, heeft Z. M. de Dorpen Kloetinge, Ka-
pelle, Biezelinge, Schovel, Kruiningen, (waar Hoogstdezelve
het lchoon Werk van den Ingenieur Schraver bezogt heeft,j)
Waarden, Krabbendijlte cn het Fort Bath gezien. Te Waarden
heeft Hoogstdezelve den Admiraal der Franfche Vloot en de
Capiteinen aangetroffen, met ciewelken Z. M. zic.il aan boord
van het Admiraaifchip Charlemagne heeft begeven, en van daar
de geheele Vloot met eene opmerkenswaardige overeenflemming
en naauwkeurigheid heeft zien manoeuvreren. Te Bath heeft
Z. M. zich in Hoogstdcszelfs Jagc ingefcheept, om zich over
Bergen op Zoom naar Amfterdam te begeven.
De zaken becrekiijk de Geldmiddelen der Stad Middelburg zijn
gefchikt. Door middel der bepalingendoor Z. M. vastgefteld
zullen de lnteresfen ten laste der Stadmet het toekomend Jaar
regelmatig worden betaald; ook heeft Z. M. een einde gemaakt
aan de zaak der Eigenaars van de Ampt-Obligatien. De Stad
Middelburg zal binnen twee Jaaren eene Haven hebbenwaarin
de grootfte Oost - Indievaarders kunnen aankomen. Z. M. heeft
ook befloten, dar de nieuwe Haven van Middelburg tot Veere
Zal worden aangelegd; zoo dat beidende Steden hunnen oudere
voorfpoed wederom zullen kunnen bekomen, wanneer het tijd—
flip van den Vrede ter Zee eindelijk zal gekomen zijn. Dit ont
werp bied daarenboven nog het voordeel aandat de Handel nut
zal kunnen trekken van de fchoone Rhede van Veere. De Gel
den, tot herftel van de Wallen dezer Stad, zijn aangewezen.
De kosten tot het graven van de nieuwe Haven te Middelburgs
zullen grootendeels gevonden worden door eene Geldleening,
waar van de Renten zullen worden verzekerd door eene vrij aan»
zienlijke Som, daar voor aangewezen bij het Budget van Middel»
burg, het welk aanftonds vastgeileld is. Om dit gewigtig werk
te doen aanvangen, heeft Z. M. eene Som van 200,000. Guldens
aangewezen, die op den Verkoopprijs der Schorren van den
nieuwen Polder zullen worden gevonden. Ook heeft Z. M. op
deze zelfde Verkoopprijs eene vrij aanzienlijke Som aan de Stad
Ter Goes toegedaan, om de nieuwe Haven in den loop van dit
jaar te voleinden. De Koning is opgetogen geweest over den
Landbouw en gunftigen Haat, in dit opzigt, van het fchoone
Eiland Walcheren cn van Zuid-Beveland. Het geene tot de ge
wondheid betrekking heeft, is 'er, zoo wel als in de andere ge
deelten van het Rijk, alleen voor de verbeteringen vatbaar, die
het gantfche ilelfel noodzaakelijk in het geheele Rijk moet on
dergaan. De Dijken zijn in goeden (laat, echter heeft Z. M.
zich meer dan immer overtuigd, dat het dringend is, een alge
meen Beduur over alle de bijzondere Collegien daar te dellen,
mef'genoegzaamc magt, om «uw de Eigenaars hun werk met de
vereisehte naardigheid en fnelheid te doen leveren. De Schout
van Wolphaartsdijk is afgezet, en een ander in zijne plaats be
noemd, om dat hij door verzuim en achteloosheid l'chuld is, dat
de Abbinge-Polder bijna geheel is verlooren. De jaarlijkfche
toelagen en voorzieningen worden niet regelmatig genoeg betaald
en verzorgd, en zijn zeer ten achteren. De verhooging der Dij
ken in het voorleden Jaar gedaanis niet geheel ten einde ge-
bragt volgens den wil van Z. M. Deze aanmerkingenzoo wel
als andere geven gewigcige bewijzen hoe langs hoe meer, dat het
Beduur van den Wacerllaat alle de oogenbliklten van eene ver
lichte, werkzaamedandvastige en bovenal algemeen opzigt heb
bende Vergadering uitfluitend vestige.
Z. M. is te vrede geweest over het verflag aan hem gegeven
van de kunde en de zorgen der Commisfie van Geneeskundig
Toevoorzigt over het Departement: maar iets het geen buiten
hunne magt is, is het zorgen, dat geen Kind van deszelfs eerst
en natuurlijk voedfel worde beroofd. Hoogstdezelve heeft met
leedwezen opgemerkt dat, in cenige deelen van Zeeland, velen
der Landbewootiders de gewoonte hebbenhunne Kinderen met
Koemelk en Pap, van de geboorte af aan, te voeden, en zich
alzoo aan hunnen eenden pligt te onttrekken. Aan de Geeste
lijken is aangezegd, onvermoeid alle hunne pogingen aan te
wenden, 0111 weldra dit fchadelijk misbegrip uit te roeijen.
Na veel onderzoek en aanmerking over de ongezondheid van
Zeeland, die veele der Zeeuwen niet willen toeftaan heeft Z. 1VL
aan het Zecuwsch Genoocfchap van Wetenfchappen aanbevolen
de middelen te zoeken, om hun Land gezonder te maaken. Hoogst
dezelve heeft aangekondigd, dat zijn voornemen was, door het
Koninglijk Inflitut, een aanzienlijken Prijs, om op dc beste wij
ze tot dit oogmerk te gerakenie doeiuftcllan.
