PZCkrullebakS
Disco schrikt
vissen niet af
fl
Werkdagen
van twaalf
uur kunnen
niet langer
38
okcê^ ik a/efiro 't
TBAyjC,. IK ^|'L C,G€f/
15 |W AlV" COLA
18e JAARGANG-NUMMER 6- DINSDAG 9 JUNI 1998
DOEL - Eerst geef j ej e identiteitsbewijs a f.
Dat wordt grondiggecontroleerd en de
gegnveiaó dvorden in de cumpütër 'mgevoerd. "'7
Vervolgens wordt er een foto yan je gemaakt
en krijg je; een kaartje om deuren mee te
openen. Pas dan mag je binnen in de
Electrabel kerncentrale in het Belgische Doel.
En daar zit imt probleem:ê:de vissen en
garnalen in de Westerschelde bezitten geen
identiteitsbewijs, liggen niet lang genoeg stil
voor een fatsoenlijk lijkende foto, en het
kaartje blijven, ze maar verliezen. Ze mogen
er dus niet in. Met alle mogelijke middelen
wordt geprobeerd ze buiten te houden.
Koelwater
Els Thoelen, milieu coördinator bij de
Belgische kerncentrale legt het uit: „Een
kerncentrale heeft water nodig om de boel af
te koelen. Wij halen dat water uit de Wester
schelde. Op een gegeven moment, merkten wij
dat er. bij do inname van hst water veel vis
ineekwam,'We 1 170 toniy ,sn garpalen: per
iaa e ':'2e7'blëVer(. ehangerr iogntr deciliters en;yr.
gingen ,uitemdelyk dood. Vooral haring en
sprot kunnen er heel slecht tegen. Andere
soorten zoals tong en baars kunnen nog wel
teruggezet worden. Daar wilden we iets aan
doen. In september 1997 hebben we op de
bodem bij de inlaatbuis geluidsboxen
geïnstalleerd waar een dreun van 320 decibel
uitkomt."
Visgoot
De bedoeling van deze visséndisco was dat de
vissen de trilling van het geluid als onprettig
zouden ervaren en niet meer in de buurt van
de inlaatbuis zouden komen. Zo zou 80
procent minder vis in het filter terechtkomen, i
Dat is niet gelukt.
Els: „Nee, het resultaat valt tegen, slechts 30 j
procent. Dat komt doordat de boxen te ver
van de buis verwijderd zijn. We gaan ze nu
aan de buis vastmaken en dan moet het goed
zijn. Bovendien maken we in de inlaatbuis
ook nog een extra beveiliging in. de vorm van
een visgoot. Vissen die dan toch in het filter
komen kunnen via die goot weer terug naar
V
VLISSINGEN - In Thailand,
India, Pakistan en China is
het heel gewoon: kinderarbeid.
De omstandigheden waaron
der deze kinderen wepken zijn
vaak mensonwaardig.
Kevin (14): „Het gaat hier niet
om even de auto poetsen of het
gras maaien. De kinderen heb
ben werkdagen van 12 tot 16
uur. De rest van de dag heb je
dan echt Wel nodig om te rus
ten. Een sociaal- leven, zoals
wij dat kennen, is dan onmoge-
I l'uk-"
De werkplaatsen waarin
kinderen werken voldoen niet
aan veiligheidsnormen. Stof-
maskers zijn niet aanwezig en
de ruimtes zijn meestal
ongeventileerd.
Chantal (13): „De kinderen
worden vaak niet oud. Ze
krijgen allerlei kwalen; waar
aan ze later sterven."
Verbieden
Kinderarbeid helemaal verbie
den is volgens de organisatie
ChildRight niet verstandig.
Het werk is het enige alterna
tief voor de kinderen om het
hoofd boven water te houden.
Vaak zijn complete gezinnen
afhankelijk van het inkomen
van de kinderen.
Ilona (12): „Er zou echt iets
moeten gebeuren aan de werk
omstandigheden. Misschien
zou een organisatie als
UNICEF dat kunnen controle
ren."
Rick (12): „Als de kinderen een
deel van de dag zouden wer
ken en het andere deel van de
dag naar school zouden gaan,
kunnen ze zich beter ontwik
kelen."
Sportkleding
Een flink aantal grote bedrij
ven, veelal uit de sportkleding-
branche, maakt gebruik van
werkende kinderen. Door de
lage lonen en primitieve
omstandigheden waaronder de
kinderen werken, boeken deze
bedrijven flinke winsten.
Alex (14): „Nu ik er wat meer
over weet, kijk ik toch wat
kritischer naar wat ik koop. Ik
heb bijvoorbeeld een NIKE-
trainingspak en ADIDAS-
sportschoenen, die zijn dus
door kinderen gemaakt."
Bart (13): „Veel kinderen
weten het wel, maar trekken
zich er niets van aan."
Rechten
Organisaties als Terre des
Hommes en UNICEF voeren
al jaren actie tegen kinderar
beid. Ondanks het feit dat de
rechten van bet kind zijn vast
gelegd lijkt er voorlopig geen
eind aan te komen.
Stephanie (14): „Ik las dat er
aan de GlobalMareh in
Middelburg, een protestmars
tegen kinderarbeid, maar
twaalf mensen deelnamen.
Er moet echt nog veel meer
publiciteit aan worden
gegeven, want dit kan echt
niet."
Beelden uit het boekje Kookkunst, oude recepten en hedendaagse kunst uit Zeeland.
„Goedemorgen,
Ramon de Nennie,
goedemorgen, mevrouw Els
Clement, u bent samen
uitgeverij decreet en nu heeft
u samen een kookkunstboekje
uitgegeven?"
„Ja."
„Tweeëntwintig Zeeuwse
kunstenaars kregen een
recept van vroeger en maak
ten daar Tweeëntwintig
prachtige kunstwerken bij
Vindt u niet dat kunstenaars
rare mensen zijn? Er zitten
wel hele bijzondere dingen
bij."
„Dat kun je wel zeggen, ja."
„Wij zien een echte ets van
een stokvis, een computer-
schijfje over slibtong, een trap
met struisvogeleieren..."
„En vieze drollen, die op
bolussen lijken."
„En een bed met paddestoelen
en een Star Warspetje dat op
een uienschil lijkt.
En die recepten, kun je die nu
ook allemaal bereiden? Er
zitten zelfs oude Romeinse
recepten bij."
„Wij houden de mensen
natuurlijk niet voor de gek."
„Dat willen wij niet zeggen.
Wij hoorden dat die recepten
van zes musea uit West
Zeeuws-Vlaanderen komen,
die allemaal een tentoonstel
ling over eten of drinken
hebben?"
„Dat heeft u goed gehoord, ja."
„En kinderen kunnen die de
tentoonstellingen ook bezoe
ken? En ze kunnen dat boekje
voor hun verjaardag vragen?"
„Alle boeken zijn uitverkocht."
„Hoe bedoelt u, al die 600
boeken zijn uitverkocht???"
„Ja, iedereen wilde het
hebben en nu zijn ze bij ons
op, in de boekwinkels en de
musea zijn er misschien nog
wat te koop."
„Dus nu gaat u er nog wat bij
maken?"
„Nee."
„Omdat u het bijzonder wilt
houden.
U bent een uitgeverij van
speciale boeken in kleine
oplagen?"
„Ja."
„U bent niet echt bijzonder
spraakzaam, bent n misschien
moe?"
„Wij hebben wel erg hard
gewerkt."
„Want u heeft al die 600
boeken met de hand
gesorteerd en ingebonden,
hoorden wij."
„Ja!"
„Wat betekent decreet
eigenlijk?"
„Dat betekent bij besluit, dat
staat vast."
„Dus het staat vast dat u nog
meer van die prachtige,
speciale, en unieke boekjes
gaat maken?"
„Ja."
„Dank u wel."
„Wij deden dit graag."
POPPENDAMME - Zoem
zoem. Van bloem tot bloem.
Voor de bijen is het op dit
moment topdrukte. Op zoek
naar nectar. En misschien ook
wel op zoek naar nieuwe
imkers.
„Die zijn er veel te weinig,"
zegt imker Piet de Meester
uit Poppendamme. „Bijen zijn
nodig voor de bestuiving van
bijvoorbeeld fruitgewassen,"
legt hij uit. „Fruitkwekers
huren kasten met bijenvol
ken en zetten die in hun
boomgaard. Helaas komen er
steeds minder imkers, dus
zijn er ook minder bijen
volken."
Aan Cor van Dijk (17) zal het
niet liggen. Hij is helemaal
verslingerd aan zijn hobby.
„Eerst heb ik bij Piet een
jaartje meegelopen om het
één en ander te leren. Want
met bijen ben je nooit uitge
leerd. In deze tijd van het
jaar moet je de oude
koningin verwijderen. Simpel,
omdat anders het bijenvolk
gaat zwerven vanwege de
zwermdrift. Dan word je
gebeld door mensen, die zo'n
tros bijen achter in hun tuin Imker Cor van Dijk: bijensteek stelt niet veel voor.
hebben hangen. Of je die even
op komt ophalen."
Korven
Cor begon met één volkje.Dat
zijn wel zo'n 20.000 bijen.
Intussen heeft hij er vijf. De
korven staan overal in de
buurt opgesteld. De kasten,
het masker, de pijp en andere
spullen kon hij voor een hab-
bekrats overnemen van een
oudere imker.
„Een echt dure hobby is het
niet," zegt Cor. „Wel een
ontzettend boeiende hobby.
Je staat telkens weer
verbaasd over hun gedrag.
Wist je trouwens dat bijen
chagrijnig zijn als het
onweerachtig is? En dat het
schoonmaken van de korf
gedaan wordt door de
zogenaamde poetsbijen
Steken
En het steken dan? „Ach, je
loopt wel eens een steek op,"
zegt hij. „Maar dat stelt niet
veel voor."
Cor praat liever over de
honing. „Da's natuurlijk een
leuke bijkomstigheid," zegt
hij. „Zo levert je hobby ook
foto Ruben Oreel nog een iets smakelijks op."