Spaar 500.000 bomen
Roodborstje is een felle vechter
Zie het groot
Sticker houdt brievenbus vrij van reclamedrukwerk
3
°°4- schoentj
Belgische dorpje Bernissart. De
dieren zelf waren planteneters
van 4000 kg. Ze gebruikten hun
handen als voeten en konden wel
9 meter lang worden.
Voor je naar Brussel gaat (tip
voor je ouders: het is ook een
mooie winkelstad) zou je eerst de
Sesam Junior Atlas van de Dino
sauriërs moeten inkijken. In dit
schitterende boek is een heel
boeken
en-nog-wat, net genoeg om
nieuwsgierig te worden naar
meer. Korte stukjes over onder
werpen als sport, planten, kunst,
verre volken, het heelal, ons li
chaam, dieren en belangrijke
mensen.
De encyclopedie is nog niet com
pleet. Deel 1 en 2 zijn eind vorig
jaar verschenen, 3 en 4 kort gele
den. Over een poosje verschijnen
de delen 5, 6, 7 en 8. Begin 1993
maken deel 9 en 10 de serie com
pleet.
In 1961 stelde iemand in Engeland
voor eens een ander vogeltje te kie
zen. Meteen werd de belangrijkste
krant - The Times - overspoeld met
protestbrieven. En dus bleef de ro
bin nummer 1. Engelsen zijn dol op
hun roodborstje. Op kerstkaarten
wint hij het van alle kerstbomen en
zelfs van de kerstman himself.
Ook in Nederland staat dit schatje
hoog in de top:10 van geliefde vo
gels. Met zijn stralend rode borst
lijkt hij ook wel een cadeautje van
moeder natuur.
Maar zo lief is hij toch niet. Het is
juist een fel vechtersbaasje. Die het
liefst de hele tuin en al het eten erin
helemaal voor zichzelf wil.
Daar doet hij behoorlijk zijn best
voor. Met veel hard tikkend geluid
(snikkeren), gepik en desnoods met
grof geweld. Op rood (en dus ook
soortgenoten) reageren ze extra fel.
Ze vechten zelfs met hun eigen spie
gelbeeld. Tijdens proeven met een
nep-roodborst werd de zogenaamde
rivaal volledig aan flarden gehakt.
Nest
Mevrouw'roodborst ziet er niet al
leen hetzelfde uit, ze is al net zo erg.
In het voorjaar zorgt ze dat tijdens
de kennismaking haar rode borst
niet goed te zien is. Pas als ze na een
tijdje aan elkaar gewend zijn, bou
wen ze een nestje, meestal twee
keer. Per j aai* leggen ze zo'n tien eie
ren. Dat is veel, maar de sterfkans is
groot: katten, valken, uilen, ratten,
honger, slecht weer....
Van de twaalf vogels gaan er elk jaar
tien dood. De jongen mogen niet op
vallen en zijn bruin. Pas na een week
of zes komen de eerste rode veertjes.
Zodra hun borst echt rood is, wor
den ze uit het nest gejaagd.
Insecten
Ze lusten haast alles, maar krioe
lend lekkers toch het liefst. Daarom
houden ze ook zo van rommelhoek-
jes in de tuin, daar zitten veel insec
ten. Met meelwormen kun je ze zelfs
zover krijgen dat ze uitje hand eten.
Zodra het koud wordt, trekken ze
naar het zuiden. De winterroodborst
in je tuin is waarschijnlijk in Zweden
geboren, terwijl je zomergast rich
ting Spanje of Marokko is vertrok
ken. Vooral dat is een erg gevaarlij
ke reis. In Spanje houdt men van vo
gelpaté. Elk jaar worden daar in pa
remy's (lokbosjes met lijmstokken)
duizenden vogels gevangen en met
bezems doodgeslagen.
Trillers
Een roodborst die alles overleeft,
komt elk jaar naar dezelfde tuin te
rug, want hij is zeer trouw. Zolang er
tenminste genoeg voedsel is.
Verwen ze dus maar eens lekker nu
ze weer terug zijn. En geniet van de
prachtige rollers en trillers, die ze als
één van de eerste 's morgens vroeg al
laten horen!
Zeg Roodkapje, waar ga je
kunnen bij ons stickers krijgen met.
de tekst Geen ongeadresseerd re
clamedrukwerk, wel huis-aan-huis
bladen. In één maand hebben 318
mensen zo'n sticker op hun brieven
bus geplakt".
Boete
En helpt dat dan?
„In andere gemeenten waar ze dit
ook doen helpt het echt. Als de stic
keractie ook in Vlissingen een suc
ces wordt gaat de gemeente een
nieuwe afspraak met de politie ma
ken. Als een bezorger toch nog recla
me in je bus gooit, krijgt hij een boe
te. Ik hoop niet dat het nodig is.
Want we hebben goede afspraken
gemaakt met de folderbazen. Zij
gaan rekening houden met de stic
kers".
Twee stickers
Friso de Jong (15) uit Vlissingen fol-
dert. Elke week brengt hij trouw de
Vlissinger rond. Dat is een huis-
aan-huis-reclamekrant.
Friso: „Elke woensdag ben ik op pad
om 460 brievenbussen van reclame
te voorzien. Meestal vouw ik thuis
de losse foldertjes in De Vlissinger.
Soms zijn dat wel 12 folders per
krantje. Ik gooi alles in één keer in
de bus.
In mijn wijk heb ik nog maar twee
stickers gezien. Bij die ene haal ik
voor de deur even die losse foldertjes
eruit. Die andere heeft weer een an
dere sticker. Die wil zelfs geen Vlis
singer. Als er meer stickers komen
wordt het wel moeilijker voor ons".
En wat vind je er nu zelf van!
Friso: „Het lijkt me beter om al die
losse folders in De Vlissinger af te
drukken".
Een boekenrubriek begint ook
wel eens met een idee voor een
dagje-uit: Verzin een reden om
binnenkort met je vader en moe
der naar Brussel te kunnen en ga
daar naar het Museum voor Na
tuurwetenschappen. Je kunt je er
vergapen aan tientallen levens
grote dinosaurussen. Ze bewe
gen, maken geluid en zien er in
een echt vel buitengewoon angst
aanjagend uit. Enkele van de
computergestuurde beesten wa
ren twee jaar geleden ook te be
wonderen in Leiden, maar de ten
toonstelling in Brussel is veel in
drukwekkender.
In het museum staan ook 30 com
plete Iguanodonskeletten, die
ruim 100 jaar geleden op een diep
te van meer dan 300 meter gevon
den werden in de buurt van het
hoofdstuk gewijd aan de dinosau
riërsmijn van Bernissart.
De overige 62 bladzijden vertel
len je alles over de grootste dieren
die ooit op aarde rondgelopen
hebben. Geen mens heeft ze ooit
in levende lijve gezien (toen ze
uitstierven waren er nog geen
mensen) en toch weten we zoveel
van deze dieren dat ze nauwelijks
nog geheimen voor ons hebben.
Het opvallendst in het boek zijn
de honderden tekeningen van
Giuliano Fornari. Het lijken wel
foto's, zo precies, zo natuurge-
De eerste 4 boeken zien er goed
uit met veel kleurenfoto's, teke
ningen, kaarten en lijstjes. De on
derwerpen worden kort maar
goed uitgelegd en er staan vaak
interessante en grappige 'raar-
maar-waar' stukjes bij.
De Encyclopedie voor de Jeugd
wordt uitgégeven door Van Goor
Amsterdam. Elk deel kost 24,90
maar is los verkrijgbaar waar
door het mogelijk is de hele serie
stukje bij beetje bij elkaar te spa
ren.
Jan Smeekens
Ro-Ro Rood-schoentje/
Rood- schoentje///
En ik ga naar House.'/.'/
nnnnnniK^maar House.'
Omdat ik
altijd rode
schoentjes
draag!
•f Kreun
f Waar is de tijd dat Roodkapje
nog Roodkapje was!!!
- Ik wor' nie' goed!:
Omdat ik
altijd rode
schoentjes
draag!
)J f
de rode schoentjes dansten vrolijk verder
oct- o-U«-s wxev €«v\ v-oocL v:i-eur-«VA -e-ew. Hou.se-v\u.i/AW\ev opz-eHevi
Knallers, koopjes en prijzenstunts.
Ze vallen gewoon ongevraagd door
je brievenbus. Voor reclamedruk
werk is ieder jaar 70.000 ton papier
nodig. Oftewel 500.000 bomen per
jaar!
Het maken van reclamefolders is
ook een vies werkje: chloor, zware
metalen, oplosmiddelen, giftige
stoffen. Ook zij gaan gewoon onge
vraagd het milieu in.
En het ergste komt nog: 40 wordt
nooit gelezen.
De gemeente Vlissingen wil een eind
maken aan die overdreven reclame-
berg. Rijnie de Witte, van de ge
meente: „De gemeente kan nu echt
iets doen aan het milieu. Mensen
Folderaar Friso de Jong: In mijn wijk heb ik nog maar twee stickers ge
zien. foto Oscar van Beest
trouw en zo levensecht in prachti
ge kleuren. Bij de illustraties
schreef William Lindsay korte
stukjes over hoe dinosaurussen
leefden. Hij vertelt je onder ande
re waar ze voorkwamen; hoe hard
ze konden lopen; of ze slim waren;
wat ze aten en wat de kleinste di
nosaurus was en hoe groot de
grootste.
De tentoonstelling èn het boek
zijn natuurlijk het mooist, maar
met alleen het boek mag je ook
heel tevreden zijn. Het kost
34,90 en wordt uitgegeven door
Bosch Keuning, Baarn.
Encyclopedie
Over dinosauriërs kun je ook een
en ander vinden in de Encyclope
die voor de Jeugd. Vergeleken
met de Atlas weinig natuurlijk
(ongeveer 3000 woorden), maar in
de Encyclopedie staat daarente
gen over een heleboel van-alles-