De kleine school blijft,
maar blijft-ie schoon?
Kinderjury
Zwin krijgt weer vers water
ASTMAFONDS VERZAMELT KLACHTEN
GEUL WORDT DIEPER GEMAAKT
WOENSDAG 15 MAART 1989
3
Uit: Een bende in de bovenbouw.
Kinderen hebben sinds 1988 een
eigen prijs voor het beste kinder
boek: de Prijs van de Nederland
se Kinderjury. Ruim 15.000 kin
deren stuurden vorig jaar een
top-vijf in met hun favoriete boe
ken. In de leeftijdsgroep 6 tot en
met 9 jaar ging de prijs naar Tom
mie en Lotje lopen weg van Ja-
ques Vriens; kinderen van 10 tot
en met 12 jaar kozen Een hele
schep geld van Anders Bodelsen
en 13- tot en met 16-jarigen Mor
gen ben ik beter van Evert Hart
man.
Anderhalve maand geleden ging
de nieuwe Kinderjury van start
en als je mee wilt doen heb je nog
alle tijd wantje lijstje hoeft pas op
1 juni in Amsterdam te zijn. (De
Nederlandse Kinderjury, Post
bus 3704,1001 AM Amsterdam).
In elke bibliotheek, boekhandel
en op school kun je een deelname
formulier krijgen waar precies op
staat watje moet doen. De CPNB
(Collectieve Propaganda van het
Nederlandse Boek, organiseert
onder meer de Kinderboeken
week) heeft alle scholen in het
land bovendien een lijst gestuurd
met de boeken waar je uit kunt
kiezen. Jammer genoeg staan er
niet alle in 1988 verschenen boe
ken op, maar je juf of meester zal
je vast en zeker graag vertellen
hoe je te weten komt welke verge
ten zijn.
Van enkele wel vermelde titels
kun je op voorhand zeggen dat ze
hoge ogen gooien. Reken maar
dat Een bende in de bovenbouw
veel kans maakt. Dit nieuwe boek
van Jaques Vriens gaat over de
kinderen van groep zes, zeven en
acht van de Jan Ligthartschool
waar in korte tijd heel veel ge
beurt dat zich ongeveer zo op elke
ander school had kunnen afspe
len: een populaire juf gaat weg, de
nieuwe meester kan de zaak niet
aan, en een vervelend nieuw jon
getje zet met zijn Bende van Don-
kervliet de klas op stelten.
Spannend, lekker vlot verteld en
over kinderen die bij je in de klas
zouden kunnen zitten.
De tekeningen in het boek zijn
van Joep Bertrams. Het wordt
uitgegeven door Van Holkema en
Warendorf en kost 19,90.
Ongeluk
Op de keuzelijst komen ook boe
ken voor die prachtig geschreven
en zeer de moeite waard zijn,
maar waar je om de een of andere
reden niet meteen uit jezelf naar
pakt. Het onderwerp bijvoor
beeld spreekt je niet aan, de kaft
ziet er niet uit, je houdt niet van
dat soort boeken en wat je alle
maal nog meer kunt bedenken
om een boek ongelezen te laten.
Dit ongeluk treft misschien De al
lerliefste jongen van de hele we
reld van Ted van Lieshout. Het is
een dun boekje in een prachtige
kaft, maar het zorgelijke jongetje
dat daarop staat afgebeeld is nou
niet meteen iemand van wie je je
kunt voorstellen dat hij je vriend
je zou kunnen zijn. De uiterst kor
te inhoudsbeschrijving op de
voorkant maakt waarschijnlijk
ook niet veel kinderen nieuwsgie
rig.
Maar jongensjongensjongens (en
meisjesmeisjesmeisjes ook) wat
een wondermooi boekje over
Tijm die alvast voor later, voor
zijn vrouw en kinderen, geld wil
verdienen met het enige beroep
waar hij geschikt voor is: zolang
het nog kan de allerliefste jongen
van de hele wereld zijn. Al na een
paar bladzijden voel je een geluk
kig soort verdriet bij je naar bo
ven komen. Een schrijver die zo'n
mooi verhaal zo betoverend kan
vertellen, verdient het gelezen te
worden.
Ted van Lieshout maakte zelf de
tekeningen in zijn bij Van Goor
verschenen boek dat 17,50 kost.
Op vele Zeeuwse basisscholen werd
opgelucht ademgehaald. Minister
Deetman had een nachtje geslapen
en daarna besloten dat de bezuini
ging van 50 miljoen op de kleine
scholen voorlopig niet doorgaat!
„Maar dat betekent niet, dat er nu
niet meer bezuinigd wordt," zegt de
heer T. Rolle van het Nederlands
Astmafonds.
Er zijn bij het Astmafonds meer dan
200 klachten binnengekomen over
te stoffige scholen. Daar hebben
vooral kinderen met astma en aller
gie erg veel last van.
Minder uren
Rolle legt uit: „De schoolbesturen
krijgen sinds 1985 vergoedingen uit
betaald volgens het LONDO-sys-
teem. Hierbij zit ook een bedrag
voor het schoonmaken van de
schooi. Omdat die vergoeding veel
te laag is, hebben de schoolbesturen
moeten bezuinigen op de schoon
maakkosten."
In de praktijk betekent dit, dat de
schoolschoonmaaksters minder
uren uitbetaald krijgen. Maar de
school moet wel net zo schoon zijn
als vroeger. „En dat kan natuurlijk
niet," zegt Rolle.
„We hebben daarom een informatie
map samengesteld (anderen noe
men het een 'zwartboek') en die aan
geboden aan de staatssecretaris van
onderwijs mevrouw Ginjaar-Maas."
De infomap is ook gestuurd naar al
le inspecties, alle onderwijsbegelei
dingsdiensten en naar de fracties
van de Tweede Kamer. „De staats
secretaris heeft al vragen gehad uit
de Kamer en ze laat nu een onder
zoek instellen," vertelt Rolle blij.
Schoonmaakeisen
„Het Astmafonds wil graag meehel
pen bij dit onderzoek. Wij weten pre
cies welke schoonmaakeisen er voor
kinderen met astma gelden," zegt
Rolle.
Dat het met die LONDO-vergoeding
helemaal niet goed zit, bewijst een
onderzoek bij de gemeenten op
Schouwen-Duiveland. Bij elkaar
leggen ze meer dan 140.000 gulden
toe op de schoonmaakkosten! En
dat geld moet ook weer ergens van
daan komen.
Daarom verzucht de heer W. Bitter,
van de afdeling onderwijs van de ge
meente Westerschouwen: „Dat
LONDO-stelsel is één sluimerende
bezuiniging!"
Wat je ook over de natuur leest, het
is haast altijd ellende. Maar dit is
leuk!
Aan de kust, waar nu Nederland en
België aan elkaar grenzen, vond in
de vijfde eeuw een grondverzakking
plaats. Er ontstond een brede geul
waar zeewater instroomde: het
Zwin.
In de twaalfde eeuw was het wel 5
km breed. Grote zeilschepen voeren
erover en brachten hun kostbare la
ding naar Sluis, Damme en Brugge.
In de loop van de eeuwen slibde het
Zwin dicht. Wat overbleef was een
ondiepe, smalle geul. Toch spoelde
er elke dag nog vers zeewater in.
Daardoor ontstond een prachtig
schorren- en slikkengebied (150 ha).
Enorm belangrijk als broed- en
voedselgebied voor vogels.
Nieuw zand
„In 1978 en 1986 werden de stranden
in de buurt (Knokke) met nieuw
zand opgespoten. En er werd een ki
lometerslange havenmuur voor de
kust van Zeebrugge gemaakt" zegt
Guido Burggraeve. Hij is conserva
tor van het Zwin.
„En toen begon voor ons de ellende.
Door de stroming van de zee wordt
enorm veel van dat zand naar het
Zwin gespoeld. Je snapt: het Zwin
wordt steeds ondieper. Sommige
stukken staan al droog.
En door al dat zand kunnen de vo
gels geen eten meer in de slikken er
onder vinden. In 1980 waren er nog
bijna 1000 strandlopers. Deze winter
maar 25!"
Burggraeve: „Maar nu gaat de Bel
gische regering er wat aan doen. In
september wordt een groot deel van
het zand weggegraven. Zodat er in
ieder geval weer vers water in het
Zwin kan stromen. Dat kost om te
beginnen een miljoen gulden."
Hoewel het Zwin ook deels in Neder
land ligt, betaalt de Nederlandse re
gering niet mee. De Zwin-conserva
tor: „Alleen het zand willen ze wel
hebben. Om de duinen van Cadzand
te versterken.
Ik snap dat niet.
Maar hoe dan ook: ik ben blij dat er
eindelijk wat gebeurt, zodat het
Zwin behouden blijft!"