□z
A
Snelschrift of geheimschrift
E 0
Ruim 50.000 tekens
Krulletje
van de
meester
Deze kop
duidt op
optimisme
Eerste bladzij
man
K
dl
p
n
Geheim
Boete
Coolcat
KRULLEBAK
DINSDAG 12 MEI 1987*"]
Jij bent uniek. Van jou is er maar
één. Je vingerafdruk: op de hele
wereld zul je niemand vinden die er
net zo één heeft. Dat wist je vast
wel. Maar datje handschrift net zo
alleen van jezelf is, wi?t je mis
schien nog niet.
Handschriften kunnen erg op el
kaar lijken, maar zijn nooit hetzelf
de.
Er zijn mensen die daar gebruik
van maken: grafologen. Dat zijn
mensen die heel veel van hand
schriften afweten. Zoveel, dat ze
aan een handschrift kunnen zien
hoe iemand is.
Hersens
„Dat lijkt heel gek, maar dat is het
niet", zegt Cock Nieuwenhuis.
Zij is grafologe.
„Want schrijven doe je eigenlijk
niet met je handen, maar met je
hoofd, je hersens. Op school leer je
hoe je je pen moet vasthouden. De
letters moet maken. Op de regel te
schrijven, enz.
Maai' ook al leert de juf elk kind
hetzelfde: uiteindelijk zal hoe het
schrijft toch altijd anders zijn.
Want elke mens - en dus ook elk
kind - denkt en voelt anders.
Zelfs eeneiige tweelingen hebben
een ander handschrift. En of je nu
links of rechts bent, met je handen
of je tenen gaat schrijven: dezelfde
kenmerken blijven".
Waarzegging
„Ook als je bijvoorbeeld erg ze
nuwachtig bent, is dat aan je hand
schrift te zien. Misschien zie je zelf
geen verschil, maar een grafoloog
wel", vertelt mevrouw Nieuwen
huis.
„Zeker nu we tegenwoordig met
computers en microscopen kun
nen werken. Dingen kunnen bere
kenen".
Grafologie is al duizenden jaren
oud. Vroeger was het meer een
soort waarzeggerij. En klopte vaak
niet.
Kenmerken
Er zijn bepaalde kenmerken die bij
bijna iedereen opgaan. „Zo is ie
mand die de letters erg dicht op el
kaar schrijft, vaak onzeker.
„Letters versieren of ineens
blokletters gaan schrijven, bete
kent dat iemand op zoek is naar
zichzelf. Volwassen of onafhanke
lijk wil rijn. Vooral in de brugklas
en bij pubers komt dit vaak voor".
Schrijf ook maar eens met je ogen
dicht een stukje. Als het schuin
omhoog gaat, duidt dat op opti
misme. Grootte van de letters, lus
sen, halen, pendruk, hoe schuin:
alles telt mee.
Ook als iemand agressief is, of
kwaad wil, dan kan een grafoloog
dat ontdekken. Want: hoe goed je
ook je best doet: je kunt nooit jezelf
vervalsen.
„Zo heeft de politie zo'n jaar of 5 ge
leden na heel lang zoeken een py
romaan in Friesland ontmaskerd.
Jawel: door zijn handschrift".
gedicht
„Mooi, nee moor of door...
Zeg, dit is niet te lezen hoor!
Maak maar over..."
Hoe vaak heb je 't niet gehoord?
„Waarom schrijf je zo belabberd?
Doe eens wat netter
en maak een beetje voort"!
Kan jij het helpen.
Alles moet altijd zo snel.
Is 't een wonder dat 't puin wordt
zo'n diktee, vlak voor de bel...
Zeg,
als je weer niet kunt lezen wat je
schreef,
je niet snapt waar je mooie handschrift
bleef...
Vergeet je ellende en sla maar vlug
eens even je eerste bladzij terug.
Nee, niet vergelijken!
Enkel genieten door te kijken.
Marina van den Boogaart
BEELDSCHRIFT
CHOU STIJL
MODERN
A
heuvel
boom
hond 3b3
maan
Kejijsineesleze?
Of niet soms?
Met ons alfabet kun je alles opschrij
ven. En je kunt het later nog terugle
zen ook!
Bij het schrijven gaat het eigenlijk
om wat je hoort. Voor elke klank
hebben we een tekentje, een letter.
Schrijven doe je dus eigenlijk met je
oren!
Dat is bij de Chinezen wel een beetje
anders. Nou ja, beetje... Héél anders
dus.
Chinees is net een soort rebus. Van
wat we noemen: beeldschrifttekens.
Zo'n teken wordt ook wel een karak
ter genoemd en is een soort teke
ning.
Meer dan 3000 jaar geleden waren
het echte tekeningen. Het moderne
Chinees is veel strakker.
Echt goed Chinees leren duurt wel
10 jaar. Want-schrik niet-onze oos
terse vrienden kennen meer dan
50.000 verschillende tekens!
Vrijdagmiddag. Lekker weertje om
er eens op uit te gaan. Met de spuit
bus bijvoorbeeld... In Middelburg
wacht boekhandel Loek met span
ning. Eigenaar Freek Verdoes wil de
zijmuur op laten vrolijken.
Jazzy D. (Jorge Hardhoorn, 16) en
Freak 2000 (Maarten van den Brug
ge, 16) vonden die muur ook vrese
lijk saai. Wat gedacht van een kleuri
ge grafity.
Jazzy: „We zijn zelf naar de eigenaar
gestapt om het te vragen. Freek
vond ons ontwerp goed. We krijgen
ƒ200,-. De spuitbussen kopen we
zelf. We hebben er zo'n 12 nodig. Ze
kosten ongeveer 15,- per stuk. In
een uur moet het kunstwerk klaar
zijn".
- Hoe komen jullie aan de letters?
Freak: „Die verzinnen we zelf. We
proberen net zolang tot we tevreden
zijn. We schrijven dan met spuitbus
sen".
Jazzy en Freak zijn beiden lid van de
Electric Street Dancers (E.S.D.) Ze
doen aan break dance, human beat
box en rappen. De komplete stijl
heet Hip Hop en komt uit New York.
Waarom hebben jullie die gekke na
men gekozen?
„Het waren vroeger geheime straat
namen, zegt Jazzy. „Toen spoten we
illegaal. Dus zonder toestemming.
Zo kon de politie ons niet vinden".
„Nu is dat niet meer nodig", vertelt
Freak. „We werken nu meestal in op
dracht; De Oostwal in Goes, de Grif-
fioenschool en de Streekschool in
Middelburg".
Jazzy: „Een tijdje geleden bespoten
we illegaal een treinstel. Maar toen
werden we gepakt. We moesten zelf
de hele trein schoonmaken. We we
ten nog niet hoe hoog de boete is".
„Misschien kunnen we de boete be
talen met onze opdrachten", zegt
Freak slim.
Dus nu legaal aan het spuiten. In één
kleur worden eerst de omtrekken ge
spoten. Dan worden de vakken inge
kleurd. Jazzy meer van boven, Freak
wat lager.
'Freak 2000' rechtsen 'Jq.zzy D' aan het eind van het karwei
Jazzy: „Ik hou vooral van rose. Een
lekker vooijaarskleurtje. Verder ben
ik gek op Cool Cat. Dit stripfiguur
bestaat al 20 jaar. In Nederland is
het nog niet zo lang bekend".
Ondertussen komt er wat publiek.
Veel positieve reacties. De bakker
van de overkant komt kijken: „Hé,
misschien wat voor mij"..
Freak: „Als het nu heel mooi wordt
wil de buurman het misschien ook".
Freek Verdoes, de opdrachtgever, is
tevreden. En nu maar hopen dat er
geen illegale spuiters komen. Dat
zou zonde zijn van het geld. (Net als
die trein dus).
Hoi Krullebak, ik vind zxaz?xoz dus
dan xvz?xrz te gek als xjz?xgz...
Soms kunnen brieven van kinderen
zo door naar de puzzelkrant. Dat is
best eng. Eerst kan een ander het
niet meer ontcijferen. Na een poosje
weetje zelf ook niet meer wat er pre
cies staat.
De beste manier om zo'n ramp te
voorkomen is vrij simpel: „Een kind
moet direct goed en op de juiste ma
nier leren schrijven. Als je pas leert
lezen mogen daar best een poosje
losse blokletters bij. Maar zo gauw
het kan moet je leren om de letters
aan elkaar te schrijven. Zodat je van
jongs afaan het snelle 'lopend'
schrift leert".
Dat zegt 'schrijfmeester' Piet Looise
van het Regionaal Pedagogisch
Centrum in Zeeland. Hij helpt scho
len met leerproblemen van kinderen
omgaan. Dat kan rekenen zijn, lezen
of spellen. Maar ook de kunst om
goed te leren schrijven.
Dat betekent altijd eerst uitzoeken
waar de oorzaak ligt. Samen met de
ouders, leerkracht en het kind.
Daarna een plan bedenken om het
probleem op te lossen.
Piet Looise: „Het maakt natuurlijk
groot verschil of je hand iets man
keert of een arm. Soms hebben de
hersenen moeite met het verschil
tussen een p, een d of een b. En het
kan bijvoorbeeld ook gewoon datje
nooit op de juiste manier hebt leren
schrijven. Daarom vind ik het jam
mer dat het schrijven nu voor de wet
gewoon bij taal hoort. En niet meer
een apart vak is".
Snel, sneller, snelst. Dus maar halve
lussen maken, haaltjes vergeten, de
punten in streepjes trekken. Het is
geheimschrift voor je het weet.
„Wat je eenmaal fout doet werk je
niet zomaar weer weg", zegt RPCZ-
meester Piet.
„Zelfs een gewone krabbelaar kan
dat niet zonder hulp. Verkeerde let
ters moetje nu eenmaal heel bewust
afschaffen en de goede weer aanle
ren. In die tijd kun je de klas beslist
niet bijhouden. Daar verzinnen we
dan ook weer iets op.
Hoe eerder we dus ingrijpen, hoe
kleiner de schade. Meester of juf zijn
er gelukkig vaak als de kippen bij.
Zoals meteen de kleuters van groep
1 goed op de vingers kijken. En dat is
óók een vak apart.
Heb jij echt een mooi hand
schrift? Of is het bijna niet te le
zen? Hoe kom je aan de letters
die je schrijft? Wie heeft dat be
dacht? En die balpen? Waar
komt dat ding vandaan? Hoe
komt het dat we nu zó schrij
ven?
Met al deze vragen stapten we
naar Ernst de Vries uit Middel
burg. Hij is leraar kalligrafie.
Ernst: „Dat is de kunst van
schoonschrijven. Een soort te
kenen met letters. Je leert dan
zo mooi mogelijk verschillende
letters schrijven".
Je hebt er een speciale kalligra
fiepen voor nodig (ƒ30,-). De
meeste mensen vinden mooie
letters belangrijk. Kijk maar
eens hoe diploma's eruit zien.
Veel mensen hebben moeite
met hun handschrift. Maar er
zijn er ook die behoorlijk kun
nen schrijven en er plezier in
hebben. Die mensen zitten op
een kalligrafiekursus.
„Er komen steeds meer mensen
die het leuk vinden", vertelt
Ernst trots. Het heeft 4000 jaar
geduurd voor ons handschrift
van nu bestond. De Egyptena-
ren zijn met schrijven begon
nen. Karei de Grote heeft ons
handschrift bedacht.
„Dat waren nog losse letters",
vertelt Ernst. „De mensen had
den toen nog geen haast. Monni
ken schreven hele boeken met
de hand. Nu moeten we snel
schrijven. Tijd is geld. Dus aan
elkaar schrijven. En een beetje
schuin. Kijk maar eens naar de
ontwikkeling van de letter 'e' I
De eerste 'e' is hoekig en recht.
Elk streepje werd apart gezet.
Dus veel tijdverlies. De middel
ste 'e' was al iets sneller. Een
boogje met een dwarsstreepje.
De moderne 'e' is het snelst. Je
schrijft nu in 1 beweging. Dit
voorbeeld gaat over een ontwik
keling van bijna 1000 jaar.
Nog een leuk voorbeeld is het
'krulletje van de leerkracht'. Als
je op school iets goed doet krijg
je een krul in je schrift. Die krul
komt van de letter 'g' van 'goed'.
Kijk maar naar dit voorbeeld.
Steeds sneller".
Cjvect
9-
Hoe ontwikkelde de pen?
Ernst: „De Egyptenaren schre
ven met een platte pen van riet.
Zo kon je breed eri smal schrij
ven.
Rond 1700 kwam de kroontjes
pen. Door het puntje werden de
letters overal even dik. (koord-
schrift). Na 1957 kwam de bal
pen. Geen inktpot. Geen natte
inkt. Dus supersnel".
Wordt schrijven niet ouder
wets? We hebben nu typemachi
nes, computers en telefoon.
Ernst: „Ik denk het niet. Je hebt
niet altijd een typemachine bij
je."
Inderdaad. Dit stukje heb ik
ook eerst met de hand moeten
schrijven.