KEES KRUL
...Alles al geprobeerd...
Tijd voor snoezelen
Tweedehands
Tijdloos steengoed
SPELEN EN SPEELGOED
Neem
Kokkel
Het huis van Marianne Willemsen in
Groede hangt vol speelgoed. Speel
goed dat lijkt te zeggen: „Pak me dan,
toe!!" „Dat is nu ook net de bedoe
ling", vertelt ze.
„Het is bedoeld voor kinderen voor
wie anders weinig of niks is. Kinderen
die vaak zowel lichamelijk als geeste
lijk erg gehandicapt zijn. Die aan
gewoon speelgoed geen plezier kun
nen beleven, het niet kunnen pakken.
Of bij wie alles meteen stuk is".
Marianne bedenkt alles zelf. Ze maakt
het met hulp van veel vrijwilligers. Al
25 jaar dag in dag uit. Altijd maar
bezig en altijd tijd te kort.
Hele wereld
De aanvragen stromen binnen. Brie
ven uit de hele wereld vallen op de
mat. Uit Japan, Indonesië, Noord-
Amerika, Afrika. Uitnodigingen om te
komen, en vragen om hulp.
„We hebben een kindje dat zonder
ogen is geboren en bovendien doof is.
Wilt u alstublieft iets bedenken zodat
ze toch kan spelen? We hebben alles
al geprobeerd en eigenlijk niks lukt".
Eén van de wanhopige vragen waar ze
het antwoord op zoekt èn meestal
vindt. Ze is niet voor niks bekend
geworden over de hele wereld.
geen jaren stuk kan. En toch zo
eenvoudig dat je het zelf ook kunt
maken.
Behalve dat het fijn moet zijn, heeft
alles wat ze maakt nog een doel. Veel
lichamelijk gehandicapten moeten
oneindig veel oefenen. Altijd maar
weer.
„Je kunt je nauwelijks voorstellen hoe
moeilijk of vervelend dat soms is",
zegt ze. „En met de dingen die ik
maak oefenen ze zonder dat ze het in
de gaten hebben".
Clown
Poppen
Vaak worden het poppen. Voor op de
hand, voet. voor aan de muur. Precies
aangepast aan de behoeften van voor
wie het is. Zo sterk dat het absoluut in
De clown met zijn vele jassen is
intussen heel bekend. Allemaal ver
schillende sluitingen en zakken vol
verrassingen.
Dat iets goed maken erg veel tijd kost
blijkt wel: aan de clown was ze 2000
uur bezig! Maar hij kan dan ook
absoluut niet stuk. Je kunt er aan
hangen.
Was ophangen, slangen, poezen, pren
tenboeken van stof. Ze kan er weken
over vertellen. Fotos's, plakboeken,
brieven en artikelen vullen het ver
haal aan.
Dat bijna alles wat ze maakt ook voor
gewone kinderen fijn is, blijkt wel:
kinderen komen graag bij haar. En
wie kent niet de sokpoppen?'Juist,
haar idee!
Als er kinderen zijn die zelf voor
gehandicapte kinderen aan de slag
willen: bel of schrijf maar eens naar
Marianne Willemsen, Molenstraat 20,
Groede.
..Nou, kom erbij zitten", nodigt Anne
ke Dekkers. Zelf is ze al in 'het bad'
gestapt. Groot, zacht, vol met honder
den plastic balletjes. „We nemen ze
ook wel eens mee naar het zwembad",
zegt ze. „Je kunt er talloze spelletjes
mee doen".
Anneke is hoofd van de 'activering'
van Huize Den Berg in Goes. Dat is
een tehuis voor volwassen geestelijk
gehandicapten.
Het felle licht gaat uit. Gekleurde
spots schijnen op een spiegelbol. Hon
derden lichtvlekjes overal. In de hoek -
een enorme glazen buis met water.
Belletjes bruisen naar boven. Je moet
er gewoon naar kijken.
Snoezelen
„Dit is nu snoezelen", zegt ze. „Spe
len, dingen ervaren, je fijn voelen.
Onze bewoners doen dit heel graag".
Aan de muur hangen vier grote tast-
borden: met borstels, hout, stof, plas
tic. Weer zien, voelen. In een zijruimte
is een soort bed. met lichtjes en
enorme spiegels ernaast.
„Er zijn bewoners die enkel kunnen
liggen. Doordat ze de lichtjes en zich
zelf kunnen zien, muziek horen, voe
len ze zich fijn en reageren erop",
vertelt Anneke. „Een aantal van de
bewoners hier is zo zwaar geestelijk
gehandicapt, dat ze niet gewoon kun
nen spelen. Sommigen zouden nooit
wat doen zonder jouw hulp. En spelen
is nu net een goede manier om con
tact te maken. Praten kan vaak ge
woon niet".
Bij een wandeling door het huis kom
je overal veel speelgoed tegen. Ze rolt
een grote doorzichtige bal met confet
ti naar Peter toe. Hij duwt hem terug
en vindt het duidelijk leuk. „Een
kleine bal zou hij niet kunnen pakken
en al gauw stoppen. Deze is altijd
raak", legt ze uit.
„Veel van wat we hebben is ook
bedoeld om te oefenen, maai* toch
vooral voor het plezier. Voor een ande
re groep bewoners is het alleen nodig
dingen aan te passen.
Kleuren op een dobbelsteen in plaats I
van cijfers. Speelgoed met geluid. Er I
is enorm veel. maar jammer genoeg
erg duur", besluit ze.
Stel je voor dat de mensen over 3000
jaar op een andere planeet wonen.
De oude aardbol is versleten. Met
ruimteschepen verhuizen ze naar
Mars. Maar soms gaan ze terug naar
die oude aarde. Voor onderzoek en
opgravingen.
En wat vinden ze? Kleine blokjes
plastic met 8 nopjes. In rood, geel,
blauw, wit en zwart. Ze passen 2
steentjes op elkaar. Hé, dat gaat wel
24 keer anders.
Nu proberen ze het eens met 6
steentjes. Er zijn nu meer dan 100
miljoen combinaties mogelijk. Om
precies te zijn: je kunt ze op
102.981.500 manieren op elkaar
drukken.
Dit is Lego! Eeuwig speelgoed.
Leg godt
Als Ole Kirk Christiansen dit had
geweten. Hij was in 1932 timmer
man in Denemarken en maakte
speelgoed. Hij noemde het 'Lego'.
Dit woord is een afkorting van de
Deense woorden 'LEg GOdt', wat
speelgoed betekent. (Veel later ont
dekte men dat Lego in het Latijn
'bij elkaar voegen' betekent).
Na de oorlog ging men plastic speel
goed maken. De Denen vonden:
'Det bedste er ikké for godt'. Dat
betekent: het beste is nog niet goed
genoeg voor kinderen.
In 1954 bedacht Gotfred, de zoon
van Ole, de noppensteentjes. Lego
is nu in 120 landen te koop. In
Reparaties
Denemarken bedenken 900 inge
nieurs nog steeds nieuwe Legospul
len.
Naast de fabriek ligt het familie
park Legoland. Met zo'n 30 miljoen
steentjes maakten ze landschappen
en dorpjes. Alles d'r op en d'r aan.
Jaarlijks komen er 800.000 bezoe
kers uit de hele wereld.
Maar ook in Nederland kun je Lego
spektakels zien. Wie zag dit jaar de
Lego-show 'Van prehistorie tot
science fiction'? Mooi hè? Enorme
mammoets van Legosteentjes. Deze
dingen worden gemaakt door vol
wassen beroepsbouwers.
Uitvindingen
Er komt een nieuwe show in april
1985. In de Bijenkorf in Amsterdam:
.Beroemde uitvindingen'.
In Rotterdam mochten 10 architec
ten droomhuizen bedenken. De ma
quette (huis in het klein) moest
gemaakt worden met Legosteen
tjes. Zoveel als ze maar wilden. Het
werden 'steengoeie' droomvilla's.
Deze huizen worden overal tentoon
gesteld.
Lego, tijdloos speelgoed voor alle
leeftijden. Misschien zelfs over 3000
jaar, op Mars.
Toen mevrouw G. de Nood twee
jaar geleden een t.v.-uitzending zag
over tweedehands speelgoed, kreeg
ze een idee. Een half jaar lang
verzamelde ze speelgoed, waar nie
mand meer mee speelde. Tot ze
genoeg had voor een winkeltje.
„Gelukkig heb ik hier ruimte ge
noeg," vertelt ze in haar zaak 'Dum-
pie' in Middelburg.
„Je kunt er niet van leven, maar de
zaken gaan heel goed. Advertenties
zijn niet meer nodig. De mensen
vertellen elkaar dat ze een tweede
hands zaakje hebben ontdekt. Ze
komen van heel Walcheren, zelfs
van Zuid-Beveland.
In de winkel komen regelmatig kin
deren hun speelgoed verkopen.
Meestal met hun ouders. „Echte
kneusjes koop ik niet," zegt ze
„maar kleine reparaties doen mijn
man en ik zelf. Soms helpen er ook
vrienden mee."
Mevrouw De Nood verkoopt veel
Play-Mobil, Fisher-price en puzzels.
„In het begin zaten we hier avonden
lang te puzzelen," herinnert ze zich.
„Als er dan één stukje weg was
verdween de hele puzzel in de open
haard. Nu koop ik ze alleen als ze
gelegd zijn. De mensen bellen me op
als ze klaar zijn met puzzelen. Dan
kom ik even kijken.
Ze gelooft niet dat de kinderen
merken dat het speelgoed dat ze
krijgen niet nieuw is.
De allermooiste spulletjes bewaart
ze voor haar eigen kinderen. „Vol
gens een vriendje zijn die maar
zielig," lacht ze.
„Hij had al die tijd gedacht dat ik in
de winkel hun speelgoed verkocht!"
9 gedicht 9 gedicht 9 ge
Toe, huil maar even
en pak je kokkel
en denk nu niet
'ik ben 13 jaar'
iedereen heeft 't
wel eens moeilijk;
pak je knuffel
en huil nou maar.
Klein en moe
diep onder de deken
zo dicht als kan
tegen je aan.
Zonder woorden
vertel je alles
en net als vroeger
word je verstaan.
Je kokkel geeft je
nèt die troost
dat stukje veilig
alleen van jou
toe, knuffel hem
nog maar eens even
en vergeet het nare
dan maar gauw.
Marina van den Boog a art
tja meneer krul ik ben blij
DAT U NAAR DEZE OUOERJPREEK-
AV0MD BENT BEKOMEN
V
DINSDAG 11 DECEMBER 1984 KRULLEBAK
Honderdtwintig jaren langree
zei bewaren. Zo zuinig da:(be
kwijtraakt. En er toch let -
spelen. Wie kan dat? BiM_
mand.
Toch kun je in St.-Jaiffii
complete puzzel zien uii .J
vindt de puzzel in het sK.fl
seum 'De Kindertijd' tel
gemeentehuis. (St.-Jansiel
Hulst).
Meneer Vlottes (37) vaijgs
seum: „Veel dingen uit oos» Ir
kosten maar een paar gulé gi
hebben ze veel waarde. \l ti
dat het speelgoed al die' te
waard is gebleven". M
Hoe oud is het speeijnhjve
Meneer Vlottes: „Het oud' de
priktol uit eind 1700. MaartJO
te dingen zijn van deze eeui'fci
om is het zo leuk om je or) O
U HÊEFT MISSCHIEN al SE
dat kek niet zo'n eest
HEEFT. ALS HU 20
V
„Hè mam, hoef ik vandaag een keertje niet te spelen?" Als je dat hoort
is er iets ernstigs aan de hand. Een kind dat niet speelt is ziek.
Mensen die verre reizen 'maken, zien kinderen onbekende spelletjes
spelen met vreemd speelgoed. In alle hoeken van de wereld wordt
gespeeld. Dat is altijd zo geweest.
Je kunt niet in de toekomst kijken, maar het is wel zeker dat dat altijd zo
zal blijven.
Lang geleden gebruikten kinderen van holbewoners botjes en stenen
bij hun spel. In 1984 zetten kinderen in het rijke deel van de wereld
auto's met afstandsbediening en computerspelletjes op hun verlang
lijstje.
Maar er zijn ook landen waar nog steeds met takjes en stenen wordt
gespeeld. Omdat er niet anders is.
Waar je ook woont en hoe je speelgoed er ook uitziet:-spelen is fijn en
het gaat vanzelf.
Geen enkel kind hoeft dat te leren!
