Noord-Ierland
vrij rustig na
dood van Sands
Kindermishandeling: 25 doden
om
Geschiedenislessen
onder de grond
KORT
a
HONGERSTAKINGEN GAAN DOOR
Politieke gevangene
Een meter breed
Brommers
Kraakactie
Pittig examen
BELFAST - De dood van hongerstaker Bobby Sands
heeft in Noord-Ierland niet geleid tot een golf van ter
reurdaden, zoals sommigen hadden gevreesd. Dinsdag 5
mei overleed Sands op 27-jarige leeftijd in een Noord-
ierse gevangenis. Hij heeft 66 dagen geweigerd te eten.
Noord-Ierland, ook wel Ulster ge
noemd, maakt deel uit van Groot-
Brittannië. De bevolking van
Noord-Ierland bestaat uit onge
veer één miljoen protestanten en
ongeveer een half miljoen katho
lieken.
Beide bevolkingsgroepen leven al
jarenlang op gespannen voet met
elkaar. De katholieken in Ulster
willen niet langer bij Groot-Brit-
tannië horen. Ze willen zo snel
mogelijk aansluiting bij Ierland
waar de meeste mensen katholiek
zijn. De Ulsterse katholieken voe
len zich 'tweederangs-burgers' in
hun land, met minder rechten
dan de protestanten.
De protestanten willen nu juist
geen aansluiting bij het 'arme Ier
land'.
Beide groepen hebben een eigen-
verboden - 'burgerleger': de IRA
(katholiek) en de UDA (protes
tants). Beide bestrijden elkaar
met onder meer bomaanslagen,
ontvoeringen en schietpartijen.
In 1972 eiste deze strijd in Noord-
Ierland zelfs 465 doden.
Om de orde te handhaven stuur
de de Britse regering 13.000, voor
namelijk Engelse, soldaten naar
Noord-Ierland. Ze namen vele
Noordieren die zich aan geweld
schuldig maakten gevangen. Eén
van die gevangenen was Bobby
Sands.
Wegens wapenbezit en deelname
aan overvallen van de IRA werd
hij veroordeeld tot 14 jaar gevan
genisstraf. Bobby Sands en ande
re IRA-gevangenen willen be
schouwd worden als politieke ge
vangenen en niet als gewone mis
dadigers.
Politieke gevangenen zijn men
sen die door de regering van een
land achter slot en grendel wor
den gezet omdat ze een andere
mening hebben dan de regering
zelf.
Sands en zijn lotgenoten willen
geen gevangeniskleding dragen
en niet samen met andere gevan
genen worden opgesloten. Ze wil
len bovendien bij elkaar worden
gezet.
De Britse premier mevrouw That
cher voelt er niets voor om voor de
IRA-leden een uitzondering te
maken. 'Een misdaad is een mis
daad', vindt ze.
Om toch hun zin te krijgen gingen
Sands en een aantal mede-gevan
genen in hongerstaking. Op 5 mei
overleed Sands in de Maze-gevan-
genis.
Voorlopig is het rustig in Noord-
Ierland. Inmiddels zet een aantal
IRA-leden zijn hongerstaking-
voort. Een oplossing voor de pro
blemen in Ulster is voorlopig nog
niet in zicht.
Meer dan tienduizend Noordierse katholieken waren donderdag aan-
loezig bij de begrafenis van Bobby Sands.
VLISSINGEN - Bij graafwerk
zaamheden in Middelburg en
Vlissingen zijn een paar interes
sante ontdekkingen gedaan.
Daardoor is weer iets meer over
het verleden van die twee steden
bekend geworden.
In Middelburg is op de hoek van
de Korte Giststraat, vlakbij de
Lange Jan, komt een nieuw ge
bouw Wat bleek toen men ging
graven? Op die plaats heeft bijna
elfhonderd jaar geleden (in de tijd
van Karei de Grote) een verdedi
gingsgracht gelopen rondom een
oude burcht. Die was er dus al
voordat de abdij werd gebouwd in
de twaalfde eeuw.
Volgens de heer Oele, iemand die
veel weet van opgravingen, heeft
men ook fundamenten gevonden
van huizen uit de 17e eeuw. Daar
onder zaten weer resten van hui
zen uit de 13e en 14e eeuw.
In die oude tijden bouwden de
mensen nieuw huis bovenop de
fundamenten van het oude huis.
Zo ontstonden verschillende 'la
gen' die ze nu bij opgravingen
weer tegenkomen.
De heer Oele vertelt dat ze prach
tige tegels (plavuizen) hebben ge
vonden uit de 14e eeuw, met het
stempel van de tegelbakker er
nog in. Ook vonden ze nog een
schoen die iemand in de 17e eeuw
zeker had weggegooid.
In Middelburg wordt het verleden
over een week weer begraven. In
Souburg, waar midden in het
dorp nog de omtrek van net zo'n
karolingische buurt aanwezig is,
hebben ze andere plannen.
Daar zal de burcht, compleet met
verdedigingswallen. in ere wor
den hersteld.
Maar ook in Vlissingen heeft men
onder de Boulevard iets ontdekt,
toen men bezig was met de ver
sterking van de zeewering. Het
was al bekend dat er onder de
boulevard gemetselde gangen lie
pen. Die waren in opdracht van
Napoleon aangelegd toen de
Fransen Nederland bezetten.
In de geschiedenisboekjes staat
dat Nederland in 1810 bij Frank
rijk werd ingelijfd (ons land werd
toen Frans gebied). Maar Vlissin
gen blijkt al vanaf 1806 door de
Fransen te zijn ingelijfd.
Die hebben toen een soort verde
digingsgangen aangelegd (maai1
je kon er ook door vluchten). Die
gangen zijn precies een meter
breed en de schietgaten vijftig-
centimeter. Toevallig?
Volgens de heer Peters, stadsar
chivaris, is dat heel bijzonder. Me
ters en centimeters zijn door de
Fransen in Nederland als nieuwe
maten voor het eerst gebruikt.
Pas in 1820 werden ze in heel Ne
derland gebruikt.
Waarschijnlijk zijn de gangen on
der de Boulevard de eerste verde
digingswerken in Nederland
waarbij die 'nieuwe' maten wer
den gebruikt. Die maten (het de
cimale stelsel) gebruiken we nu
allemaal.
VLISSINGEN - Vorig jaar zijn in
Nederland ongeveer 25 kinderen
gestorven door mishandeling. Er
zijn in dat jaar zo'n 3000 gevallen
bekend geworden van kinderen
die mishandeld waren en hulp
nodig hadden. Dit zei kinder
rechter mr J. E. Doek eind april
op een grote vergadering in Am-
sterdan. Daar waren mensen uit
de hele wereld om te spreken
over mishandeling van kinderen.
Het mishandelen van kinderen
komt veel vaker voor dan zo op
het eerste gezicht lijkt. Pas als
een kind bij de dokter terecht
komt, of de buren er achter ko
men, kan het kind geholpen wor
den. Meestal krijgt de dokter dan
te horen dat het kind een 'onge
lukje' heeft gehad.
Mishandeling moet niet worden
verward met de bekende 'draai
om je oren', waar iedereen wei
eens kennis mee heeft gemaakt.
Mishandeling is veel erger. Het
kind krijgt dan zoveel en zo vaak
slaag, dat het erge klachten
krijgt. Zo erg dat het naar de dok
ter zou moeten. De ouders durven
heel vaak niet naar een dokter
omdat zij zich schamen.
Vaak mishandelen ouders hun
kinderen omdat ze vroeger als
kind zelf slecht zijn behandeld. Zij
hebben nooit geleerd rekening te
houden met een ander. Het kan
ook komen door grote problemen,
die de ouders hebben: armoede,
werkloosheid, in een slecht huis
wonen of oververmoeidheid.
De meeste ouders, die hun kind
mishandelen, hebben er spijt van.
Maar omdat ze zich schamen,
durven ze er met niemand over te
praten. En dus komt er ook geen
hulp voor dat kind, terwijl die
hulp toch hard nodig is. Niet al
leen voor het kind, maar ook voor
de ouders.
In Nederland zijn hier en daar
kantoren met vertrouwensartsen,
aan wie kinderen of anderen, die
te maken hebben met het mis
handelen van kinderen, hulp kun
nen vragen. De vertrouwensarts
voor Zeeland zit in Rotterdam.
Het telefoonnummer is 010-
128110. De mensen op dat kan
toor proberen na het aanhoren
van het probleem mensen in te
schakelen, die hulp kunnen verle
nen. Dat kan op allerlei manieren
gaan, bijvoorbeeld via de school,
maar ook via de wijkverpleegster,
of de dominee of de pastoor.
In Dordrecht heeft de politie
een tienjarige jongen opge
pakt. De jongen had name
lijk een aantal fietsen en
brommers gestolen. Deze
ruilde hij dan weer met an
derjongens. De prijs was niet
hoog: meestal maar vijj
knikkers per bromfiets.
De jongen bekende tegen
over de politie dat hij op deze
manier vijf brommers en
twee fietsen heeft gestolen en
dat hij soms hulp kreeg van
vriendjes.
Dat niet alleen mensen wel
eens kraken bleek een paar
weken geleden. In Oene in
Gelderland kraakten twee
winterkoninkjes een overall.
In een paar dagen tijd bouw
den ze in een van de steek-
zakken een nestje.
De heer Vos, eigenaar van de
overall, had zijn pak vier da
gen aan een spijker in zijn
schuur gehangen. Toen hij
het weer aan wilde doen ont
dekte hij het nest.
Hij besloot voorlopig maar
wat anders aan te trekken
tijdens zijn werk. Hij hoopt
dat de vogeltjes er ook eitjes
in zullen leggen en uitbroe
den.
Brandweerman ivord je niet
zomaar. Veel leren en oefe
nen en tot slot een praktijk
examen. Voor de nieuwe
brandweerlieden van Breda
was dat in Best - ook in Bra
bant -.
Een oude boterfabriek, die
toch gesloopt moest worden,
werd in brand gestoken en de
brandweerlieden konden la
ten zien wat ze waard waren.
Helaas voor hen liep het een
beetje uit de hand en duurde
het wel vijf dagen voordat
het vuur uit was. Geen exa
men dat ze snel zullen verge
ten.
Arjan de Waard
