ÜÉM
MOS:
mm
.W.V
Mezen
oWW
Pas op met
toehtstrip
Peacock
Pocket-warmer
Optisafe
brillenhouder
A
Ë&'U
Gevels spreken
Slechter
z
It met een Bo-707 van de t
Tij Sabena.
luit:
■Princess SL ter waarde
,kI.V. Electriciteits Maatschap^
te besteden bij één der 8»,
fcazijnen B.V.; "a'
arde van 690,— en een
Irde van 595,—, aangebodl
fc Systems and Machines, Am
I de Luxe RTL ter waarde va.
elgrim B.V., Gaanderen.
I Sound-600, projector voor
I film, voor magnetische c
waarde van 1235- c»
linenta, Amsterdam.
naaimachine, type 760, tv|„.
Iboden door Singer B.V.] Am'
col Bier (52 dozen van 24 blik-
>n en hoe! Een geschenk van
ba.
m
ua opzet ook groots" is. Een
van BV Caravan Import Dick
loort).
;ir mom*
n bate van het Natlo-
üehandicapten bestaat
wekelijks in deze krant
d.
mee te dingen naar de
en extra-eindhoofd-
het einde van deze
tale aantal letters S
agrammen inzenden,
keiijks die letters S in
noteert ze en aan het
lactie telt u alle gevon-
aar op en zendt het to-
De negende weekhoofdpri|«'
Een waardebon van
te besteden bij één der
van Witteveen's Modemag
nen N.V.
De tiende weekhoofdprij*
Een waardebon van
besteden bij één der filia'8
Witteveen's Modemaga
N.V
DUIZENDJES EXTRA DÜl-
die U boven de 1,- (die u toch
de puzzel mee te doen) op
a extra girostortingen (eveneen
in een pot gestort. Notaris
intal data in zijn procesverba
n weet), waarop hij de P°'J!
n in ronde prijzen van 1000.--
door hem vastgestelde dats
uit alle in die week ingezond
in de pot zitten b.v.
ers dan een biljet van
rblijvende 632 - blijft in de t»
j. U kunt die pot groter maw
te plakken of te gireren.
VANAF DEZE WEEK starten wij in
deze rubriek met een nieuw initiatief
dat wellicht in veel bredere kring
navolging kan krijgen. Uit corres
pondentie in het verleden is veelvul
dig gebleken dat steeds meer leer
krachten in de vakken biologie en
aardrijkskunde op basis en middel
bare scholen, bij hun lessen "ge
bruik" maken van deze rubriek. Ook
uit kringen van natuur en milieube
scherming komen reacties en vragen.
De meeste lezers van deze rubriek
hebben ondertussen al begrepen dat
we uit de veelheid van onderwerpen,
vooral de laatste tijd, gekozen heb
ben, uit de in Zuid-Nederland voor
komende dieren. Daarbij worden wij
^gesteund" door drs. A. Boersma, die
ais bioloog verbonden Is aan het Na
tuurhistorisch Museum te Maas
tricht. In overleg met hem kiezen we
vanaf (nu voorlopig een dier uit, dat
in diezelfde week ook apart geëxpo
seerd wordt in zijn noodmuseum aan
de Stokstraat 46, omdat het gebouw
aan heit Bosquetplein momenteel
wordt verbouwd. Drs. Boersma
hoopt dat andere musea en natuur-
groepen in ons lezersgebied, dat
loopt van Limburg tot en met Geld
erland. Brabant en Zeeland, dit in
itiatief zullen overnemen. De educa
tieve dienst van het museumwelke
regelmatig als "gast" fungeert op di
verse scholen in het zuiden van Lim
burg, zal eveneens "het dier van de
week" centraal als onderwerp stel
len, bij hun lezingen en excursies.
Het dier waar wij deze week "ons
licht" op laten vallen is de Mees.
Mezen zijn boomvogeltjes met een
korte spitse snavel en krachtige po
ten, met zeer sterk gekromde nagels.
Deze duiden op het vermogen goed te
klimmen en klauteren. Als ware
acrobaten buitelen ze vaak op de
meest dunne twijgen van bomen en
zoeken zo behendig naar hun voed
sel, waarbij ze vaak ondersteboven
hangen. Hun voedsel bestaat hoofd
zakelijk uit kleine insekten, hun lar
ven en poppen. In de winter leven zij
vooral van zaden, vruchten en noten.
De meeste soorten onder de meezen
huizen en broeden in holen. Een uit
zondering hierop vormen de staart-
mezen die in stevige nestbuidels wo
nen. Zij handen ook niet aan klau
wen en leven veelal in gr oepen en
zijn vooral in loofbossen te vinden.
Een aparte familie wordt gevormd
door de buidelmezen, genoemd naar
hun hangende buidelvormige nes
ten, die kunstig ineen gevlochten
worden met lange draden van zaad
pluis van wilgen, populieren en riet.
De bekendste onder de mezen is wel
de koolmees die men overal aantreft
waar loofbomen staan, omdat hij
daarin zijn nestholte zoekt. Hij
broedt daarnaast ook makkelijk in
kunstmatige holten en nestkasterf.
Na de koolmees is de pimpelmees de
meest voorkomende vogel uit deze
familie. Hij is wel gevoelig voor
koude en afhankelijk van het weer
zoekt hij zijn winterkwartier in onze
regionen. Naast deze laatste soort
kennen we ook de zwartmees die
vooral in dennebossen voorkomt en
de kuifmees die voornamelijk ver
blijft in sparrebossen.
In het Natuurhistorisch mu
seum zijn deze week de pim
pelmees en de staartmees, met
nest te bezichtigen.
GERT DE WIT
Oplossing van
vorige week:
SvtaaSMTpLoPA's
AÉAÉ intrede ÈAÉÉii
t> E NBOBNHK UMB A
i■cIcIaei1t|pia
sdmbeïïBaMsi~aar
ZEÉSNÉ CR I iTiOiBlAu
Iaie r VMR I E «P
NI CMOBRMFBBAByj
lt>|BTi0 r o n rÈjjÉBE
A^TeijioBE ro s i
L>I ■RBESPTÉEBABl
I NN I GBEÉtTBAALSfl
NBJBE en HE TPBEBE"
rR 0 0 NBpjjsBt: KTFH
HORIZONTAAL
1. PlaaK in Drente. S. Vet-
noogtle toon. 7. Cilindervor
mig bergmlddel 10. Arcti
sche memvogel. 11. Haide-
meer. 12. Aanwijzend voor
naamwoord.
13. Koninklijke Militaire Aca
demie (alk.). 14. Huid. 15.
Centweight (alk.). 16. Zware
bijl. 18. De bijbel der Mos
lims. 19. Groente. 20. Tegen
(Latijn). 22. Tangens (alk.).
23 Tweewielig wagentje
25. Bergweide. 26. Zure
vloeistof. 27. Verbouwen.
28 Amfibie. 29. Snijwerk-
tuig. 31. Imperatief (atk.j.
33. Toestemming. 35. Latijns
persoonlijk voornaamwoord
36. Stapel. 37. Ordinls Sanctl
Benedict! (alk.). 39. Leemte.
41. Stimulerend middel. 42.
Daaraanvolgend (atk.|. 45
Onbepaald voornaamwoord
46. Doctor (alk.). 47. Insek-
teneter 48. Proleet. 49.
Roofvis. 51. Priem. 52. Pen.
53. Daarna. 54. Toename.
55. Bundel. 56. Loofboom.
57. Projectieplaatje. 5B. Mu
ziektaken. 59. Door middel
van. 60. Oplosmiddel.
VERTICAAL
2. Het groepsgewijs zingen.
3. Groente. 4. Eerste kwartier
(alk.). 5. Vertering. 5. Voor
zetsel. 7. Huisdier 8. Oude
testament (alk.). 9. Ge
wricht. 11. Bedrijvigheid. 12.
Schoonmaakmateriaal 14,
Van onderen (alk.). 16. Soort
papegaal. 17. Hengelsnoer.
18. Deel van hal aangezicht.
20. Zoogdier 21 Tijdstip.
23. Graansoort. 24. Ontsten
tenis. 29. Dekvert. 30.
Schoonheidsgevoel. 32. Be
paalde vruchtboom 34.
Landvoogd in het oude Per-
zie, 37. Gezichtsorgaan. 38.
Schel. 40. Anders gezegd.
41. Verieagde toon. 42. Ri
vier in Schotland. 43. Zijri
vier van de Weser. 44. Koud
bloedig dier. 46. Bedrijver.
50. Symbool voor radon. 52.
Baarsvis. 54. Kleur. 55.
Bouwkundig ingenieur (afk.|.
56. ld eet (alk.). 57 Lid
woord
DE ONTMOETING tussen het
Leeuwarder Huizum en Twente's
eerste uit Hengelo is in een 11-9
overwinning voor Huizum geëin
digd. Door deze uitslag is de club uit
Hengelo kansloos geworden voor de
nationale titel, wat na de 12-8 over
winning op B.D.G. uit Den Haag niet
werd verwacht. Dat deze uitslag on
der enorme spanning tot stand is ge
komen bewijzen de fragmenten in
deze rubriek.
Een prachtig gevecht leverden Jan-
nus van der Wal en Jan de Ruiter aan
bord twee, waarbij de omsingelings-
taktiek van eerstgenoemde met wit
volkomen faalde.
O
O K 1
D JD H O
OO O
O O
ar m v >r rf
Zwart aan zet neemt in tijdnood hier
een verkeerde beslissing door de
winnende ruil (18-23) 30-25 of? (1-
5-20!) 25x14 (19x10) te overzien, wit
moet dan n.l. 40-34 (39x30) 38-33
(23-29!) 32-28 of? (29x38) 28-23
(17-22) 27x28 (38-42) 18-13 (42-47!)
en wit verliest. In de partij ging het
als volgt: (15-20) 30-25 (19-23?) Nog
was (18-23!) mogelijk. 25x14 (24-30)
35x24 (23-28) 32x23 (18x9) 38-33!
39x28 (27x22). Zwart geeft het op.
G. Hagemus stond met wit aan zet
tegen S. Visser wel minder doch be
paald niet verloren in het nu vol
gende fragment.
Hier vervolgde wit met 33-29 (13-18)
39-33 (6-11) 33-28 (30-35) 29-23?
(18x29) 27-22 (29-33!) 28x39 (17x28)
en wit geeft het op. In plaats van
29-33 nu 28-23 (35-40) 23-19 (40-44)
19-14 (44-50!) dreigt met 18-22)
27x18 (12x34) 21x1 (50-45!) Uit. Na
(44-50) echter 29-24 (50-33) 24-20
(33x15) .14-9 en zwart heeft welis
waar een schijf gewonnen doch par
tijwinst is niet waarschijnlijk.
Aan bord één speelde Drs. Piet Rooz-
enberg tegen Anton Schotanus
I? miev
D O 9:
8 £5 0 P O
O O g
Schotanus met zwart aan zet moet
eerst (4-9) en daarna (20-24) spelen.
Toen hij echter nonchalant hier
(20-24) speelde, volgde onmiddellijk
het antwoord van de oud
wereldkampioen 35-30 (24x35) 3-
3-29! (2-7 of?) Op (4-9) volgt 27-21
(16x27) 31x22 (18x27) 29x16 (35-40)
32x21 (40x29) 28-22 en wit heeft be
halve schijfwinst ook de betere
stand). Na (2-7) volgde 27-22 (18x27)
29x20 (15x24) 31x22 en wit wint een
schijf en na een 25-tal zetten de par
tij.
JAN EDINK
HET WORDT weer winter.. En
daarmee stijgt de behoefte aan een
tochtvrij huis. Want niets is zo on
comfortabel als een huis waar je het
overal voelt zuigen en trekken als het
ook maar even waait. Nog afgezien
van de stookkosten. Wintertijd kun
je in veel huizen dan ook best wind-
tertijd noemen.
Toch is dit allesbehalve nodig. Ik
doel niet zozeer op de ondanks de
subsidieregeling toch altijd nog
kostbare isolatiematerialen voor
muren, daken en ramen maar vooral
op de zo gewone schuimrubber
toehtstrip.
Deze strip is in verschillende diktes
te krijgen, al naar gelang de plaats
waar het materiaal moet komen.
Want een raam of een deur sluiten al
vrij snel niet meer als de gebruikte
band te dik is. En daarmee bereikt u
het tegenovergestelde van wat de
bedoeling was.
Toch moet u met dit strippen oppas
sen. Plak niet overal lukraak uw
toehtstrip maar houdt rekening met
noodzakelijke luchtaanvoer voor
alle mogelijke gasapparaten. Ik denk
daarbij aan een geyser, een verwar
mingsketel, een fornuis of een gash
aard. Daarvoor is de toevoer van
frisse lucht juist in de wintertijd
waarbij we alles zoveel mogelijk
dichthouden, dringend nodig.
Want niets is zo gevaarlijk als een
slecht brandend gasapparaat. En dat
gebeurt maar al te snel, als er een
gebrek aan zuurstof ontstaat. Er
komt giftig gas in de atmosfeer of
door het branden van deze appara
ten wordt zoveel zuurstof gebruikt
dat er gebrek optreedt voor de be
woners. De gevolgen zijn in beide
gevallen even erg.
Plak daarop rustig langs de tuindeu
ren, bij de voordeur of langs de ven
sterbank uw strip maar kijk in de
keuken wat meer uit. Laat een spe
ciaal luchtrooster open, evenals een
kier onder de keuken- of badkamer
deur. In het uiterste geval kunt u
deze deur altijd nog van onderen af
sluiten en van boven een strookje af
zagen of er een rooster in plaatsen.
De koude wind langs de benen is dan
weg maar de zuurstoftoevoer voor de
gasgeyser blijft gehandhaafd. Het
gasbedrijf kan u er alles over vertel
len.
HANS VELDHUIS
SPORTVISSERS die in de ko
mende ijzige wintermaanden zo
lang mogelijk willen blijven door-
vissen, moeten hun voorzorgsmaat
regelen tieffen. Bijvoorbeeld in de
vorm van aangepaste kledij, of
ruime laarzen, waarin buiten de
sok nog plaats is voor een be
schermende "Bama-socket". Voor
sportvissers met verkleumde han
den is er een apparaatje in de han
del. Een "pocket-warmer" van Ja
panse herkomst, "de Peacock. Dit
kacheltje - in - zakformaat wordt
door firma Handelshuis uit Den
Haag op de markt gebracht. Het
instrumentje betekent een uitkomst
voor de hengelaar met "bevroren"
vingers. Gevuld met een maatje
Esso of Shell aanstekerbenzine
heeft het keinood een brandduur
van zo'n 10 uur. Het is mogelijk
het .apparaatje minder dan .de ge
bruikelijke tijdsduur te gebruiken.
Een aangepaste hoeveelheid' aan
stekerbenzine, regelt de limiet van
,de brandduur. Het is zaak geen
andere, brandstof dan aansteker-
benzine te gebruiken.Als de be
nzine'verdampt en in het platina
asbest'.van de brander doordringt,
wordt door catalyse (warmte zon
der vuur) warmte opgewekt. De
uitstraling blijft constant totdat de
benzine is. Opgebruikt. Verkrijg
baar ;yoor een, tientje bij'dé betere
hengelsportzaken.
GEEN NIEUW, maar toch aardig
attïibiiuïvoor de brildragende
sportvisser,, is de Optisafe van een
Zwolse firma. Het gehele "appa
raatje" bestaat uit een stevig elas
tiek met aan beide uiteinden een
gummi-blokje. In de twee blokjes
zitten inkepingen. Dë toepassing is
eenvoudig: de gummi-blokjes wor
den over de brilarmen geschoven
tot ze klemmen. Het elastiek kan
naar behoefte worden ingekort.
(Niet te kort, dat irriteert). Een in
strumentje ook voor de pechvogels
onder de sportvissers, die al een
keer door een plotselinge beweging
hun - soms kostbare - bril in de
plomp zagen verdwijnen. Dit attri
buut is verkrijgbaar in elke goede
hengelsportzaak a raison van
2,50. Altijd nog goedkoper dan
een nieuwe bril, nietwaar?
JEAN BRANDTS
HET TOERNOOI te Londen in au
gustus kwam in deze rubriek twee
weken geleden ter sprake i.v.m. een
zege van Jan Timman op toernooi-
winnaar Miles. Onze landgenoot be
gon deze wedstrijd enigszins onze
ker en ook het feit, dat hij tegen de
laatste vier op de eindranglijst
slechts anderhalf punt wist te scoren
wijst erop dat, zijn ontwikkeling
nog niet is voltooid. Tegen de sterk-
sten in het veld ging het echter voort
reffelijk - dan is Timman blijkbaar
extra op zijn hoede! - en behalve
tegen Miles won hij ook van de Hon
gaarse grootmeester Adorjan, met
wie hij de tweede plaats deelde. Voor
dit duel, dat hieronder volgt, kreeg
de Nederlandse kampioen de spe
ciale prijs voor de best gespeelde
partij.
Wit: J. H. Timman
Zwart: A. Adorjan
Grunfeld-indische verdediging
1. d2-d4, Pg8-f6 2. c2-c4, g7-g6 3.
Pbl-c3, d7-d5 4. c4xda, Pf6xd5 5.
e2-e4, Pd5xc3 6. b2xc3, Lf8-g7 7.
Lfl-c4, U-0 8. Pgl-e2, b7-b6 9. h2-h4
(Dat is duidelijke taal!), Pb8-c6 10.
h4-h5, Pc6-a5 (Zo wordt de witte lo
per tenminste van de gevaarlijke
diagonaal a2-g8 verdreven.) 11.
Lc4-d3, e7-e5 (Een andere tegen
stander had hier eerder in dit toer
nooi tegen Timman c5 gespeeld.) 12.
h5xg6, f7xgd (Een soort algemene
regel zegt, dat men naar het centrum
toe moet slaan, i.e. hxg6. Hier hoopt
zwart echter gebruik te kunnen ma
ken van de opengekomen f-lijn, ter
wijl ook zijn koningsvleugel nu via
de zevende rij gemakkelijker te ver
dedigen is. Enfin, het schaakspel is
"nu eenmaal zo moeilijk omdat "al
gemene regels" elkaar zo vaak door
kruisen, resp., er zoveel uitzonderin
gen zijn.) 13. Lcl-e3, e5xd4 14.
c3xd4, c7-c5 15. d4-d5! (Een bekend
soort kwaliteitsoffer: wit krijgt in
ruil twee verbonden ijzersterke vrij
pionnen in het centrum terwijl
zwarts machtige verdedigingsloper
van het bord verdwijnt.), Lg7xal 18.
Ddlxal, Pa5-c6 17. a2-a3 (Tegen
Pb4. Wit blijkt helemaal geen haast
te hebben en zijn kwaliteitsoffer was
er dan ook een van positionele aard.
Dd8-d6 18. f2-f4 (Zwart wilde De5
spelen en kan hebben gemeend, nu
een verzwakking te hebben uitge
lokt.), Lc8-g4 19. Dal-a2, Pc6-d4 20.
e4-e5, Dd6-d7 21. Le3xd4, c5xd4 22.
0-0, Lg4xe2 23. d5-d6+, Kg8-h8 24.
Da2xe2, Ta8-c8 (Na alle vereenvou
digingen is nog altijd wits vrijpio-
nnenpaar gebleven.(, 25. f4-f5!,
g6xfa 28. Dc2-h5, Tc8-c5 (Op f4 wint
e6! zonder moeite.) 27. Tflxf5,
Tf8xf5 28. Ld3xf5, Tc5xe5 (Hierop
heeft zwart 'zijn verdediging geba
seerd. Na bijv. Dg7 wint d7, Td5, e6
enz.) 29. Lf5xd7, Te5xh5
30. Ld7-e6! (Deze subtiele maar
dwingende slotzet moet Timman bij
zijn 25e zet al hebben gezien. Zwart
heeft twee zetten de tijd maar daarin
kan hij de promotie van pion d6 op
geen enkele manier verhinderen.)
Zwart geeft het op.
Constant Orbaan
EEN PAAR jaar geleden schreef J
Schiltmeyer een boek (De gevelste
nen spreken), waarin hij klaagde, dat
literatuur over gevelstenen in ons
land bijna 100 jaar oud was. Ver
waarloosd dus en aan de aandacht
van kunstminnend-Nederland ont
snapt. Nu zijn we al zover, dat de
gevelstenen op postzegels prijken.
En meteen op de kinderserie, zodat
er 4 specima gelikt en ongelikt de
wereld overgaan. Men kan zich
slechter idee voorstellen. De postze
gelronde 1975 wordt goed afgesloten
met gevelstenen uit Medemblik,
Alkmaar, Amsterdam en Gorin-
chem. Weliswaar allemaal randstad
Holland, maar nu niet kniezen.
Er bestaat de laatste jaren een rage
om eigen huisnummers wat uit de
gemeentelijke gelijkvormigheid en
anonimiteit te halen. Liever een wat
fraaier exemplaar van eigen gebak
ken soort en kleur. Men deed vroeger
iets dergelijks door gevelstenen te
plaatsen. Men woonde in de Zwaan
of onder de Rozennobel of in de Viec
Heemskinderen.
Nou, die laatsten zitten als kleifigu-
ren op hun trotse ros en vanaf 11
november bovendien op de 50 cent.
Wederom heeft de PTT een paar
nieuwe ontwerpers aangetrokken.
Ditmaal (weer) uit Amsterdam
André Leenes en Camilla Zeguers.
Het zijn beslist aardige ontwerpen
geworden, waarin de becijfering en
belettering niet stoort. Integendeel
ze maken als een echte randversie
ring de indruk een stukje van de
weggevallen omlijsting te zijn. Dat
heeft de echte gevelsteen ook en hier
wordt op postale wijze de autentici-
teit hersteld.
De band met de kinderzegels is in
zoverre behouden, dat drie van de
vier zegels kinderen als motief
uitwerking hebben: weeskinderen,
heemskinderen en nog eens wees
kinderen. En als het melkmeisje al
geen kind is, dan is het tenminste
oer-Hollands.
De PTT is met de toeslag onder de
50% gebleven op drie van de vier ze
gels. Alleen de gevelsteen die op de
brief past moet het volle pond aan
bijslag inbrengen. Men zal gedacht
hebben: dan hebben we de grootste
portie van de toegedachte bult bin
nen.
In vergelijking met vroegere jaar
gangen is er wel een stuivertje bij
dezelfde postale waarde opgezet.
Dat is het tribuut aan de inflatie. Al
leen die van 35 cent is goedkoop ge
houden met 15 cent toeslag. Maar die
waarde is ook al gedevalueerd tot
briefkaartzegel. Twaalf jaar geleden
was die waarde te hoog om in een
serie van 5 zelfs maar opgenomen te
worden.
HARRY KOLKS
DE ROOD-WITTE PALEN die ook
nu nog vaak aan de pui van een kap
perswinkel worden aangebracht,
herinneren ons aan de tijd toen de
H.H. Doktoren hun neus ophaalden
voor het chirurgisch ambacht. Ader
laten, het trekken van kiezen, ja zelfs
het amputeren van ledematen liet
men liever over aan de barbier. Te
neinde het publiek op de hoogte te
brengen van deze. spektakulaire
neven-aktiviteiten bond Figaro
daarom de bebloede windsels om een
stok en - naar verluidt - had deze
lugubere versiering een bijkans ma
gische aantrekkingskracht.
De fraai uitgevoerde gapers, die (ge
lukkig) nog steeds de gevels van en
kele drogisterijen sieren, hadden een
soortgelijke funktie. Evenals bij de
kapper uit die tijd werd van de apo
theker - al dan niet ten onrechte -
een zekere medische kennis veron
dersteld. De goede man was zich ter
dege bewust van de verantwoorde
lijkheid die hem hierdoor - onge
vraagd - door zijn klanten was op
gedrongen en hij zorgde er dan ook
voor dat geen enkele pil, poeder of
kruidenwijn zijn winkel verliet, al
vorens hij de patiënt aan een licha
melijk onderzoek had onderworpen.
Dat dit onderzoek zich in hoofdzaak
beperkte tot een vluchtige inspektie
van de tong, daarvan getuigen deze
gapers. Maar al kennen wij nu de
oorsprong en betekenis, toch blijven
wij met nog twee levensgrote vraag
tekens zitten. Waarom zien wij zo
veel zwarte gapers met een oosterse
tulband (z.g. morianen) en waarom
zien wij deze gapers alleen in Neder
land? Er zijn wel verschillende theo-
riën. Het uithangen van een zwarte
gaper zou betekenen dat de betref
fende apotheker bij de samenstelling
van zijn brouwsels niet alleen ge
bruik maakte van de in ons land
groeiende kruiden en gewassen,
maar ook van de minder bekende,
uitheemse soorten. Dit lijkt ons een
redelijke verklaring, maar het geeft
ons nog steeds geen antwoord op de
vraag waarom dit zo'n specifiek Ne
derlands gebruik is. Mocht iemand
van de lezers hierop het antwoord
weten, dan zullen wij hem of haar
daar erg dankbaar voor zijn.
Een uithangbord dat wij iets verder
van huis aantroffen, kunt u vinden in
Riyadh (Saoudi Arabië). Om de mos
lems, die in deze streek bijzonder ge
lovig zijn en daarom nog steeds af
wijzend staan tegenover elke afbeel
ding van het menselijke lichaam,
niet al te zeer te kwetsen heeft men
daar voetgangersborden ontworpen
met onthoofde figuurtjes
GEORGES MAZURE.
HOE VREEMD het klinken mag,
men leert veel meer van het afspelen
der slechtere contracten dan van de
goede. De goede zijn meestal een
voudig en lopen volgens één
richtingsverkeer. Ik geloof dat de
oudere garde het spelen (en tegen
spelen) goed leerde omdat de bied-
techniek vroeger zo primitief was
dat men herhaaldelijk in slechte con
tracten zat. U speelt in een paren-
wedstrijd volgend spel:
DUMMY
8 3
B 8 3
A V 8 3
A H 10 3
H
N
W O
v
A 10 7 2
V 7 6 4
7 5 2
V 4
Wést gever, allen kwh West één
schoppen-noord doublet - oost past
- zuid twee harten - allen passen.
Tegen twee- harten start west met
schoppen H. Als de dummy opengaat
betreurt u - als zuid - niett eén SA
geboden te hebben. Te laat voor spijt
echter, u moet het slechte contract
spelen! Zuid duikt de eerste schop
pen want west kan er geen zes heb
ben - hij zou nog wel hebben gebo
den. West vervolgt schoppen V, oost
heeft hoog-laag bijgespeeld (twee-
kaart) en zuid wint met schoppen A.
Het principe van dergelijke spellen
met een slechte troefkleur is,' dat
men NIET begint met troef te spelen.
Zuid vervolgt met ruiten twee en
snijdt goed met ruiten V, niet zo ver
wonderlijk daar west opende. Nu
volgen drie ronden klaver, iedereen
bekent maar de B valt niet. Op- de
derde klaver deed zuid ruiten weg.
Hierna volgt ruiten A, waaronder
west de H bijspeelt: is dat echt? Zuid
wil proberen een klein troef je te ma
ken en vervolgt uit noord met klaver
tien. Helaas blijkt oost de B te heb
ben. Zuid troeft met harten zes - het
kan niets winnen oost de slag te laten
- west troeft over met harten 9. Zuid
hoopt dat OW nu geen driemaal troef
spelen hij zou één down gaan.
West, niets over de troefpositie we
tend, vervolgt schoppen vijf - in
noord ggggetroefd met harten acht
en door oost overgetroef d met harten
H. Interessant: west zal dus harten
A-10-9 gehad hebben en zijn hele
spel kan berekend worden: west
startte met 5 schoppens, 3 hartens, 2
ruitens, 3 klaveren. Ruiten komt van
oost na, zuid troeft met harten zeven,
overgetroefd met harten tien.. West
probeert nu schoppen B, maar noord
troeft met harten B - de 7 e slag voor
NZ. Noord speelt troef 3 en zuid legt
de 4, waarop het A moet vallen. 2
harten gemaakt voor 110. Tevreden
constateert zuid dat andere paren in 1
NZ één SA net maakten of down gin-
gen. i
H. FILARSKI.
