REGERING WIL GRONDIG
ONDERZOEK
NAAR OORZAAK VAN RAMP
Herrema
is vrij
gelaten
Eerste miljoen is
royaal binnen
Nieuw plan centrale
vuilstortplaats in
Zeeuwsch-Vlaanderen
KUNSTGEBITTEN
Stijging prijzen valt mee
FRANCO NAAR
ZIEKENHUIS
VOOR NIEUWE
OPERATIE
Massale
vissterfte
in Zuidlede
etere
ontmantel
VANDAAG
ns
Prijscompensatie van 4,5% per 1 januari
Positief
Eigenaardig
Vederlichte nylon
B.T.V. tandeninstituut
«vortpuvDr- w. A.J. M. Harkx
'dredacteur: 1* Leijendekker
,ortje. en administratie-adres:
^„straat 9, Terneuren, tel. (01150) - 79 20
Pj'^geversmaatschappJJ De Stem B.V.
U erttxaat 16, Breda.
VRUE ZEEUW
ZATERDAG 8 NOVEMBER 1975
37e jaargang no. 1988
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG „Een diep
gaand onderzoek is geboden
naar de omstandigheden waar
onder de ontploffing bij DSM
heeft kunnen plaatshebben-
Onder voorbehoud van het re
sultaat van dat onderzoek wil
ik, op basis van wat de colle
ga's Lubbers en Boersma ter
plaatse hebben ervaren, wel
de indruk uitspreken dat er
bij de ramp geheel volgens
het beschikbare rampenplan is
opgetreden".
Dat zei premier Den Uyl
gisteravond nadat zijn colle
ga's Lubbers en Boersma uit
Beek teruggekeerd waren. Een
onderzoek is, aldus de pre
mier, ook daarom geboden,
omdat het hier een bedrijf be
treft dat onder controle van de
veiligheidsinspectie en het
stoomwezen staat. Het stoom
wezen had verlof gegeven tot
het opstarten van de nafta-
kraker die geruime tijd, we
gens normale werkzaamheden,
buiten bedrijf geweest was.
Volgens minister Boersma
was er kort geleden bij de
ontplofte installatie een veilig
heidsonderzoek geweest dat
gunstig was verlopen. Hij
noemde he t van het grootste
VEERTIEN DODEN NA
EXPLOSIE BIJ D.S.M.
(Van een onzer verslaggevers)
BEEK Bij de zwaarste chemische ramp, die DSM in Ne
derland ooit heeft getroffen, zijn gistermorgen bij de nafta-
kraker 2 in Beek veertien mensen om het leven gekomen. Tot
gisteravond laat waren twaalf slachtoffers geborgen, maar hef
staat nagenoeg vast dat de twee vermisten zijn gedood.
Omdat DSM nog niet van alle firma's die voor haar weck
[rond de kraker uitvoeren, definitief bericht over hun perso
neel had gekregen, bestaat nog een kleine kans dat het aantal
vermisten groter is. Bij de explosie, gevolgd door een zeer
i zware brand en tegen de avond nog enkele explosies, werden
[in totaal 106 mensen gewond, van wie verreweg de meesten
j licht. De tosstand van twee gewonden, die in het ziekenhuis
van Siftard zijn opgenomen, wordt ernstig genoemd.
11. van hen moesten daar blij
ven.
Van de 106 mensen, die door
de verbandkamer van DSM
werden geregistreerd, werden
er 20 doorgestuurd naar het
nekenhuis in Geleen. Op zes
na konden ze nog gisteren
naar huis worden gestuurd. 24
gewonden werden per ambu
lance naar Sittard vervoerd.
AF EN TOE ZON
Aanvankelijk mogelijk
een bui. Daarna droog en
af en toe zjoci.
Middagtemperatuur
9 graden.
STAD EN STREEK
Kamerlid betwijfelt nut
van brug-tunnel.
Pagina 5
BINNEN- EN
BUITENLAND
Radiozender in Portugal
de lucht in. Pagina 9
Tweede golf vredes-
wartdelaars naar Spaanse
Sahara. Pagina 11
Mooie leren kleren van
Christine Dingen.
Pagina 21
SPORT
Kees Verkerk opvallend
gelukkig in Noorwegen.
Pagina 25
Revanche van Piet Vet.
Pagina 27
RADIO EN TELEVISIE
Weekendprogramma's
op pagina 15.
VRIJUIT
- Bedankt lieve ouders
- Zionisme: vorm van
racisme?
- Reussien: Ik bijt bijna
nooit een aap.
- Denksport. Rubriekep.
- Anton van Meurs
65 jaar.
- Op zoek naar de opoe
van opa.
MERUntje
^'®P, hiep, Herrema!
De ramp is gistermorgen om
tien voor tien ontstaan uit een
plotseling vrijkomende gas
wolk, die enkele seconden la
ter tot explosie kwam. Enkele
seconden voor de ontploffing
werd automatisch gasalarm
gegeven, maar de tijd was te
kort om nog te kunnen ingrij
pen. De explosie zette de kra
ker en een er naast liggende
opslagtank voor lichte benzine
in lichterlaaie.
De ontploffing stuwde een
sterke luchtstroom in alle
richtingen. In Beek en Geleen
werden in enkele straten alle
ruiten verbrijzeld. Ook daarbij
zijn enkele licht gewonden ge
vallen. Op het DSM-temein
werden van enkele opslaglood
sen de buitenmuren volledig
weggeblazen. De schade wordt
geschat op enkele tientallen
miljoenen.
De reddingsdiensten en
brandweren van DSM kwamen
gisteren zeer snel na de ramp
in actie. „Nog sneller, dan bij
welke oefening ook", aldus
een van de brandweercom
mandanten, Een uur na de
ontploffing was men het vuiur,
dat toen nog zeer aanzienlijk
was, meester.
Intussen werden aanvanke
lijk bij de gemeentehuizen
van de omliggende plaatsen en
later op het hoofdkantoor van'
DSM, speciale schadebureaus
ingericht. Omwonenden kun
nen daar hun schadeclaims in
dienen. Gisteren nog werden
in opdracht van DSM vele rui
ten vernieuwd.
Tegen zes uur gisteravond
moesten de autosnelwegen van
en naar Kerensheide, die na
een afzetting van enkele uren
in de morgen weer waren
opengesteld, opnieuw worden
afgesloten. Een van de nog
steeds brandende benzine
tanks scheurde open, zodat het
vuur in een soort betonnen
vijver terechtkwam.
Dit betekende het einde van
alle zes de 5000 kubieke meter
tellende opslagtanks. De hitte
werd plotseling zo sterk, dat
De brandende DSM-tanks
twee naastliggende metalen
bollen, gevuld met vloeibare
gassen butadieën en propaan,
gevaar Hepen te ontploffen.
De brandweer moest alle per
soneel terug-trekken, met ach
terlating van het materieel.
Zelfs het crisiscentrum* en het
perscentrum op het polyche-
mie- terrein moesten haastig
worden verhuisd naar het cen
traal laboratorium. Intussen
waarschuwden politiewagens
met geluidsversterkers de om
wonenden in Beek en Geleen.
Hen werd aangeraden alle ra
men open te zetten.
Omdat de vrijgekomen ben
zine vrij snel opbrandde, kon
den in de loop van de avond
de ramen weer worden geslo
ten. Ook de autoweg werd
weer voor het verkeer vrijge
geven. Maar tot een herhaling
van de enorme verkeersop
stopping in de morgenuren is
het niet meer gekomen.
De explosie heeft zich voor
gedaan tijdens het opstarten
van de kraker, die juist weer
met produceren begonnen was.
Op dit ogenblik is nog geen
woord over de mogelijke oor
zaak te zeggen. De naftakra-
ker 2 zou over drie jaar uit
produktie worden genomen.
Zijn capaciteit van 100.000 ton
etheen per jaar werd onvol
doende geacht. Daarom heeft
DSM kort geleden vergunning
aangevraagd om op het terrein
Kerensheide een nieuwe, veel
grotere kraakinstallatie te
bouwen.
laatste nieuws
MONASTEREVIN (UPI) - De
ontvoerde Nederlandse indu
strieel dr. Tiede Herrema is gis
teravond vrijgelaten. Dit heef!
de Ierse minister van justitie,
Patrick Cooney, bekendge
maakt.
Hij zei dat de ontvoerders
zich hebben overgegeven en
hun wapens hebben neerge
legd.
HET personeelscomité van
Dam Chips in Hoofddorp heeft
besloten de bezetting van het
bedrijf gisteren om drie uur op
te heffen en zijn actie voor
behoud van het bedrijf op een
andere manier voort te zet
ten.
(ADVERTENTIE)
kontaktlens advies-
en aanpascentrum
Een gratis boekje voor j
mensen die.alles over
KONTAKTLENZEN
willen weten-
Uw boekje ligt klaar op onder
staande adressen:
U kunt ook bellen of een on-
gefrankeerde lege enveloppe
sturen naar een van de Euro
lens vestigingen.
BREDA, Ginnekenweg 69
Tel. 076-141897
ROOSENDAAL, Stations
plein 7
Tel. 01650-41892
belang te ontdekken wat de
aanleiding voor de ontploffing
is geweest.
Vandaag nog zal o.l.v. de
hoofdofficier van justitie in
Maastricht .door de arbeidsin
spectie lu samenwerking met
DSM een diepgaand onderzoek
naar de oorzaak van de ramp
laten instellen. „Al was het
alleen maar om ook daar van
te leren", aldus president drs.
W. Sogers var. de raad van
bestuur van DSM.
Het Tweede-Kamerlid Ko-
nings (I'vdA) uit Maastricht
verklaarde later in de KRO
actualiteitenrubriek Echo, dat
„in tegenstelling tot het goed
functioneren van de bedrijfs
brandweer op het DSM-ter-
rein, er in de gemeenten rond
dit bedrijf (onder meer Beek,
Stein, Elsloo en Geleen, red.)
een grote chaos was- Er was
geen enkele coördinatie tussen
de gemeenten, zei hij. Telefoon
lijnen waren bezet, men ge
bruikte bet openbare net en
niet het net van de BB (Be
scherming Bevolking). Zolang
er geen gemeentelijke herin
deling is, moet er volgens de
heer Konings via een samen
werkingsorgaan in elk geval
een rampenorganisatie worden
opgebouwd. Ook de Kamerle
den Jo Franssen (KVP) en
mevrouw Lückers - Bergmans
(KVP) plaatsten vraagtekens
achter de samenwerking bij
de hulpverlening buiten de
DSM-hekken. Ook zij achtten
een bovengemeentelijk hulp-
verleningsorgaan noodzake
lijk.
Die vraagtekens rezen om
dat zelfs werknemers zelf
geen raad wisten. Een werk
nemer bij DSM die ooggetuige
was van de ramp, verklaarde:
„Er ontstond grote paniek.
Mensen werden tegen de
grond gesmakt en er was ont
zettende glasschade. Wat we
moesten doen, wist niemand.
Iedereen rende rond tot we
iemand konden bereiken die
er iets meer van kon weten.
Die zei dat we ons rustig
moesten houden".
De regering zal de Tweede
Kamer volledig en nauwkeu
rig moeten inlicAteu over de
ontploffing in de naftrakra-
ker. Dat hebben de Tweede-
Kamerleden Waltmans en Jan
sen (beiden PPR) schriftelijk
gevraagd. Zij willen weten
wat de mogelijke oorzaken
van de ramp zijn en of er enig
verband bestaat met het ver
keer op de autosnelweg E-
39.
Tenslotte willen zij weten of
het gebeuren ook aanleiding
geeft tot een herziening van
het ruimtelijk ordeningsbeleid
voor chemische fabrieken in
dichtbevolkte gebieden-
De Stichting Milieufederatie
Limburg en de Stichting Na
tuur en Milieu hebben eind
maart bezwaren ingediend te
gen het zonder meer verlenen
van een hinderwetvergunning
voor de bouw van een opslag
tank voor propyleen op het
DSM-terrein te Beek. Zij
vroegen de provincie na te
gaan wat de maximale om
vang van een ramp bij de
opsla? van propyleen zou kun
nen zijn.
KUMAMOTO (AFP) Het
aantal Japanners dat officieel
staat geregistreerd als lijdende
aan de „ziekte van Minamata",
een vorm van kwikvergifti-
ging, is gestegen tot 899.
De ziekte is zo gedoopt naar
de baai van Minamata, die
zwaar verontreinigd is met in
dustrieel kwik-afval.
(ADVERTENTIE)
<Van onze sociaal-
economische redacteur)
DEN HAAG Werkne
mers, die vallen onder een
CAO, waarin een prijscompen
satie is voorzien per 1 januari
1976, gebaseerd op de prijs
stijging half april - half okto
ber, kunnen een prijscompen
satie van 4,5 procent tegemoet
zien. Het ministerie van Eco
nomische Zaken heeft dit
meegedeeld, nadat bekend ge
worden was, dat het prijsin
dexcijfer over de periode half
sentember - half oktober Is
gestegen met 0,8 procent.
Door die stijging zijn de
voornaamste kosten van het
levensonderhoud dit jaar 8,7
procent gestegen. Toch is de
totale stijging beneden de ver
wachting gebleven. De werk
geversorganisaties hebben
steeds gezegd, dat het niet zou
lukken de prijscompensatie
per 1 januari volgend jaar on
der de 5 procent te houden.
Van de goederen en dien
sten, waarvoor het CBS gere
geld prijsgegevens verzameld,
gaf in oktober 49 pet. een
prijsstijging te zien. Voor een
vijfde deel Is deze stijging toe
te schrijven aan kleding.
Voorts werden prijsstijgin
gen waargenomen voor onder
meer brood, aardappelen,
groenten en fruit, koffie,
melk, vaste brandstoffen,
elektriciteit, ziekenhuistarie
ven. kraamverpleging, geïllus
treerde weekbladen en nieuwe
auto's- Prijsdalingen deden
zich voor bij gedistilleerde al
coholhoudende dranken, eieren
en tweede hands auto's.
Hei tempo van de prijsstij
gingen is de laatste maand af
genomen.
de vrouw die alles van bont weet
TILBURG HcnveKtM.it 44
DEN BOSCH SCHAPENm.irk» J7
BREDA - Eindstraat 14
EINDHOVEN - Demcr IS
DEN HAAG Spuistraat (binnenkort)
(Van onze redactie
buitenland)
MADRID Generaal Fran
co gisteren weer in het La
Pazziekenhuis opgenomen om
opnieuw te worden geope
reerd. In verband met nieuwe
en hevige bloedingen moest
een stuk van zijn maag wor
den weggenomen.
De hele benedenste verdie
ping van het ziekenhuis is
voor Franco gereserveerd en
staat onder toezicht van de
schoonzoon van de generaal de
bekende hartspecialist dr.
Cristobal Martinez Bordiu.
„Formeel" maakt die geen
deel uit van Franco's vaste
medische staf.
Franco heeft maandag jl.
een zware maagoperatie door
staan, waarbij hem zeven-en-
een-halve liter bloed moest
worden toegediend. Volgens
medische waarnemers kampt
de caudillo thans met de klas
sieke complicaties na een der
gelijke massale transfusie: zijn
verzwakte lichaam begint het
nieuwe bloed af te stoten.
Het eerste miljoen in de nationale puzzelactie Sport
fonds Gehandicapten is bereikt! Niet alleen bereikt, maar
ook ruimschoots overschreden. De stand is nu exact
f 1 085.115,05.
Dat is geen geringe prestatie. Maar we gaan uiteraard
met z"n allen door, onversaagd en onder het motto: op
naar het tweede miljoen.
Deze week kwam er een bedrag van f 3683,95 In de
extra-pri|zenpot. Daar zit nu al meer dan 11 000 gulden in.
De prijswinnaars vindt men op pagisa 3, de nieuwe
opgave in Vrijuit.
De oplossing van puzzel 6: Breng beweging In hun levens.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Als de ver
schillende gemeenten in
Zeeuwsch-Vlaanderen akkoord
gaan, dan komt er een nieuwe
centrale vuilstortplaats voor
dit gebied in de Kanaalzone.
Het gaat om een terrein van
tweeëntwintig hectare in de
Van Wijkhuisepolder in de
buurt van Philippine. De
grond is inmiddels aangekocht
door de vuilverwerkingsfirma
Tollenaar in Terneuzen. De
zelfde firma heeft ook het
nieuwe plan aan de gemeenten
voorgelegd.
De wethouders van openba
re werken en wan de acht
gemeenten vergaderden giste
ren over dit plan. Overigens is
dit bedrijf een samenwer
kingsverband aangegaan met
en andere vuiltransporteren-
de firma, Verstraeten uit Ter-
neuzen, onder de naam Cen
trale Vuilverwerkingsindus-
trie.
De intercommunale, een sa
menwerkingsverband op het
igebied van vuilverwerking
van de gemeenten Sas van
Gent, Axel, Hontemisse, Hulst
(Van onze correspondent)
WACHTEBEKE Dijk.
breuk in een plas waarin af
valstoffen van de suikerfabriek
van Moerbeke gedeponeerd
worden ls waarschijnlijk de
oorzaak van een massale vis
sterfte in de Zuidlede.
Gisteren dreven in dit ri
viertje (een van de weinige in
Oost-Vlaanderen, die tot nu
toe gespaard bleven van wa
terverontreiniging), ter hoogte
van het provinciaal domein
Puienbroek te Wachtebeke dui
zenden doden vissen aan de
oppervlakte.
en Kloosterzande, staat posi
tief tegenover de plainnen van
de firma Tollenaar. De voor
zitter van de Intercommunale,
de heer J.H. Stolte, gaf giste
ren als commentaar: „Het ij
tot nu toe de beste oplossing.
De enige moeilijkheid is nog
dat Terneuzen de vuilverwer-
kinig het liefst in gemeentelij
ke handen ziet, maar daar valt
over te praten".
Het bedoelde terrein in de
Van Wijkhudsepolder staat bij
de landbouwers bekend als
vrij slechte grond. Wat ruimte
betreft kan, zo zei de heer
Stolte nog, de stortplaats zeker
twintig jaar gebruikt worden.
Het terrein is veel groter dan
dat van de centrale stortplaat*
Midden-Zeeland bij Borsele.
Dat de firma Tollenaar se
rieuze plannen met de twééën-
twintig hectare heeft, blijkt
ook uit het feit dat bij de
gemeente Terneuzen al een
hinderwetsprocedure op gang
is gebracht.
Inmiddels verleende de~ge-
meente Sas van Gent kortgele
den aan de firma Tollenaar
een hinderwetvergunning voor
de uitbreiding van de omstre
den stortplaats in de Kanaal
polder bij Philippine. Die uit
breiding hangt echter nog aan
een zijden draadje omdat op
het voor de uitbreiding beno
digde terrein een agrarische
bestemming rust. Bovendien is
de eigenaar niet van zins zijn
grond aan de firma Tollenaar
te verkopen.
Over de wat eigenaardig
aandoende situatie dat de fir
ma Tollenaar wel een hinder
wetvergunning krijgt, maar
toch niet mag uitbreiden, zei
de burgemeester van Sas van
Gent, de heer W Dusarduijn,
gisteren: „Op grond van de
hinderwet konden we die ver
gunning niet weigeren. Op
grond van voorwaarden aan
gaande ruimtelijke ordening
kan geen uitbreiding plaats
vinden. Bovendien is de ge
meente Sas van Gent er alles
aan gelegen om die stortplaats
daar weg te krijgen. We zijn
vierkant tegen een uitbrei
ding".
(ADVERTENTIES)
Voor ae
B
met ruime keus uit honderden stuks vindt U in de speciaalzaak
Pelterijenhuis VERMEULEN
Vismarktstraat 1!.
Breda
met of zonder verhemelteplaat in één dag klaar
Vraag vrijblijvend inlichtingen en documentatie
1e Middellandstraat 58, Rotterdam-C.
U kunt ons ook opbellen: tel. 010-361261 en 363316
V
