WEER MEER AUTOMOBILISTEN MET „GLAASJE OP"
Twee schepen in
mist gezonken
[centraal akkoord springt af op prijscompensatie
Gesprek tussen werkgevers
li werknemers stukgelopen
e
Spaans Sahara-leger in staat van alarm
franco's
uren
geteld
A
J
.JU
Regering geschokt door ophanging Nederlander in Irak
VN-commissie wil
olie-embargo
tegen Zuid-Afrika
Zes doden onder
gesmolten ijzer
Winst C.S.M. ruim
10 pet. hoger
ma
iJS#
VANDAAG
Reukloos gas
naar huis
waar Herrema
vastzit
Scheefgroei
Meerjarenplan
Volgens dokters:
Kettingbotsingen
in mist op weg
Antwerpen-Gent
L. Dr. w A.J M Harkx
Redacteur: U Leyendekker
en administratie-adres:
Ql, Terneuzen, teL (01150) - 79 20
WOENSDAG 5 NOVEMBER 1975
I^XgeTersmfatscliappij De Stem B.V.
Kjgersttaat 16, Breda.
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
27e jaargang no. 1985
I
DEN HAAG In het eer
ste halfjaar na de inwerking
treding van de zgn. alcohol-
wet op 1 november van het
vorig jaar is het aantal ver
keersongelukken waarbij al
cohol in het spel was, bedui
dend gedaald. Daarentegen
moet echter geconstateerd
worden dat er langzamer
hand weer een toename valt
waar te nemen van het alco
holgebruik door automobilis
ten.
Dit bleek gistermiddag in
Den Haag waar tijdens een
persconferentie van Veilig
Verkeer Nederland, het mi
nisterie van Verkeer en Wa
terstaat, het Gerechtelijk La
boratorium en de Centrale
Politie Verkeerscommissie,
het effect van de nu 1 jaar
oude alcoholwet werd bespro
ken.
Aan de hand van cijfers
van het Centraal Bureau
voor de Statistiek werd be
kend gemaakt dat het aantal
verkeersongelukken met let
sel waarbij alcoholgebruik is
geconstateerd, tussen 1 no
vember vorig jaar en 1 mei
dit jaar 1252 bedroeg. In een
vergelijkbare periode een
jaar eerder (1 november
1973 - 1 november 1974) be-
dioeg dit aantal bijna het
dubbele, namelijk 2407.
Het aantal verkeersonge
vallen met dodelijke afloop
waarbij alcohol in het spel
was, daalde tussen 1 novem
ber vorig jaar en 1 mei dit
jaar ln vergelijking met het
half jaar tussen november
1973 en mei 1974 van 169 tot
96: een vermindering van
bijna 44 pet.
Uit de gepleegde onderzoe
ken blijkt ook dat het aantal
automobilisten dat „meer
verantwoord" gaat rijden be
slist helemaal niets of niet
meer dan 2 glazen alcoholi
sche drank te nuttigen voor
men de auto instapt, nog
steeds toeneemt. In oktober
1974 (een maand voor dat de
wet in werking trad, bedroeg
het percentage „voorzichtige
rijders" 28 in mei 1975 was
dit percentage gestegen tot
35 en in oktober jl. tot 45.
Merkwaardig Is echter het
feit dat anderzijds ook het
aantal automobilisten dat
roekelozer wordt („met 7
glazen bier kan ik ook nog
best rijden") toeneemt. In
oktober vorig jaar bedroeg
dit aantal 17 pet. daarna
daalde de categorie „zelfver
zekerden" tot 9 pet., maar nu
is 14 pet. van de Nederland
se automobilisten van me
ning dat veilig rijden na ze
ven of meer glazen alcoholi
sche drank mogelijk is. Vei
lig Verkeer Nederland noemt
dit „bijzonder teleurstel
lend".
Ook uit cijfers van opge
maakte processenverbaal of
opgelegde rijverboden bij al
coholcontroles door de politie
blijkt dat het aantal automo
bilisten dat zonder bezwaar
na flink wat alcoholgebruik
gaat rijden, weer toeneemt.
Hierbij moet echter wel
worden opgemerkt, dat de
daling in het aantal rijverbo
den en processenverbaal in
de eerste maanden na 1 no
vember vorig jaar zo fors
was, dat er nu ondanks de
stijging van de laatste maan
den toch nog van een positief
resultaat ten opzichte van de
periode voor 1 november
1974 kan worden gespro
ken.
Op Westerschelde en bij Sluiskil
■4
U
MEER BEWOLKING
Toenemende bewolking.
Vrijwel overal droog.
Middag temperaturen
rond 10 graden.
stad en streek
Sloegebied volgens
milieuvereniging aan
ramp ontsnapt. Pagrna 3
BINNEN. EN
BUITENLAND
Kamer vreest snelle
stijging woningnood.
Pag na 9
Podium: Henk Koning
over de Europese
Gemeenschap. Pagina 11
kleine stem
Actie tegen roken op
basisschool. Pagina 14
sport
Gesprek over transter
Nico Jansen op komst.
Pagna 15
radio en televisie
Rudi Carrell terug op
Nederlandse buis.
Pagina 7
merijntje
loonsverHOLAging?
NEW YORK (Reuter) De
speciale politieke commissie
van de Verenigde Naties heeft
opgeroepen tot een olie-em
bargo tegen Zuid-Afrika.
De oproep was vervat jan een
resolutie tegen de apartheid
die met 83 stemmen werd
aangenomen. 15 Landen stem
den tegen en 13 onthielden
zich. Tot de tegenstemmers
behoorden de meeste Westeu-
ropese landen, waaronder Ne
derland.
(Van onze redactie
buitenland)
MONASTEREVIN De
Ierse politie zou het liefst gas
willen gebruiken om de twee
ontvoerders van de Nederland
se industrieel dr. Tiede Herre
ma Reddie Gallagher en Ma
rian Coyle - te overweldi
gen.
(Vso onze sociaal-economische redacteur)
DEN HAAG Er komt geen centraal akkoord voor het af
sluiten van c.a.o.'s tussen werkgevers en werknemers. Gister
avond is het overleg daarover in de Stichting van de A'beid
vastge'open. Het breekpunt was, wat al werd verwacht, de
prijscompensatie (aanpassing van de lonen aan de prijsstij
gingen) per 1 juli 1976, die de drie vakcentrales als voor
waarde stelden.
Sfeerbeeld van het Marokkaanse tentenkamp in de buurt van Tarfaya, aan de rand van de
woestijn. Zand- en stofstormen geven alies dezelfde kleur en de meeste vrijwilligers voor
de mars door Spaans Sahara zoeken beschutting in hun tent, totdat koning Hassan hen, naar ver
pachting deze week, voor zal gaan in de „vredesmars" van 350.000 mensen.
EL AJOEN Een algemeen
uitgaansverbod is afgekondigd
voor het gehele gebied van de
westelijke Sahara en alle
Spaanse troepen sijn in staat
van alarm gebracht en gecon
signeerd in hun kazernes. Dit
is vernomen in welingelichte
kringen in de hoofdstad El
Ajoen.
De maatregel houdt verband
met de start (naar verwach
ting deze week) van de „vre
desmars" die honderdduizen
den Marokkanen naar de
Spaanse Sahara willen onder
nemen om dit gebied bij Ma
rokko in te lijven.
De Marokkaanse premier,
Achmed Osman, door koning
Hassan naar Madrid gestuurd
om te praten over het conflict,
heeft geen versoepeling van
het Spaanse standpunt bereikt,
aldus welingelichte Spaanse
zegslieden.
De premier verklaarde dat
de Marokkaanse „vredesmars"
naar de Spaanse Sahara door
gaat, maar dat ook de onder
handelingen voort worden ge
zet. Spanje blijft erbij dat de
onderhandelingen alleen kun
nen worden voortgezet wan
neer Marokko de mars afge
last.
De secretaris-generaal van
de V.N., Waidlheim, heeft een
afkoelingsperiode van zes
maanden voorgesteld als op
lossing voor de crisis om de
Spaanse Sahara. Tijdens deze
periode zou de V.N. het be
stuur over het gebied tijdelijk
kunnen overnemen.
Volgens zegslieden heeft dit
plan bijgedragen tot het ove
rigens onbevestigde, besluit
van koning Hassan de Marok
kaanse vredesmars naar het
gebied uit te stellen.
Gezegd wordt, dat er bussen
met gas naar de parterre van
het huis zijn gebracht, waar
Herrema wordt gegijzeld. Het
gas zou reukloos zijn en bin
nen drie seconden de ontvoer
ders van dr. Herrema bewus
teloos maken. De Ierse minis
ter van justitie, Patrick Coon-
ey, heeft echter (nog?) geen
toestemming gegeven voor ge
bruik van dit gas.
De toestand voor Herrema
en zijn ontvoerders wordt
steeds moeilijker. Gisteren
hebben Gallagher en Coyle om
hoofdpijntabletten verzocht, die
ze ook hebben gekregen, 's
Nachts daalt de ten»eratuur
tot het vriespunt, zodat de
drie waarschijnlijk niet veel
slaan krüren. Het vuil hoopt
zich t jk steeds meer op.
Werkgevers-voorzitter nir.
C. van Veen heeft gisteravond
minister Lubbers (Économi
sche Zaken) van het stuklopen
van de onderhandelingen op
de hoogte gesteld. De werkge
vers hadden voorgesteld gela-
menlijk de regering te vragen
behulpzaam te zijn bij het
vinden van een oplossing. De
werknemers wilden van zo'n
verzoek niets weten. De ver
gadering eindigde in een zeer
geprikkelde stemming. Wim
Kok, voorzitter van het over
legorgaan van de drie vakcen
trales zei dat de regering nu
maar eens moet kijken wat er
moet gebeuren. Zelf dacht hij
aan het afsluiten van C-A.O.'s
per bedrijfstak.
De dirie vakcentrales stelden
een prijscompensatie per 1 juli
1976 als eis. Die compensatie
moest er zo uitzien: de helft
in procenten en de helft in
centen met een minimum van
245 gulden per procent prijs
stijging. Zonder prijscompen
satie gaat de werknemer met
twee kinderen en een inkomen
van 23 duizend gulden er 7,6
procent op achteruit. Dat per
centage is de te verwachten
prijsstijging voor 1976.
Dit bleek voor de werkge
versorganisaties onverteerbaar.
Prijiscompensatie zou de totale
loonstijgingen boven de tien
procent brengen, terwijl de
werkgevers niet boven de ne
gen procent uit willen komen,
maar liever nog onder de 8
procent blijven. Werkgevers
voorzitter Van Veen consta
teerde droogweg dat het om
beleidsopstellingen ging die
niet met elkaar verenigbaar
zijn.
Van Veem zei verder dat er
de laatste jaren een zekere
schreefgroei van de loonkosten
heeft plaatsgehad. Die schreef
groei moest worden gecorri
geerd en daarom hielden de
werkgevers aan hun standpunt
vast. „Het zou het gezonde
bedrijfsleven verder aantas
ten", stelde Van Veen.
Wim Kok spraik zijn twijfel
uit of een gematigde loonkos-
tenontwikkeling wel bijdraagt
tot het handhaven van de
werkgelegenheid. Hij vroeg
zich af waar de garanties voor
de vermogensaanwasdelinig nu
blijven alsmede de voorgesta
ne beheersing van de niet CAO-
inkomens. Hij constateerde
kortweg: „De basis voor het
vinden van overeenstemming
is ontvallen, doordat de werk
gevers van geen prijscompen
satie willen weten.
Het afbreken van het eerste
gesprek over de arbeidsvoor
waarden voor volgend jaar
heeft het meerjarenplan, dat
de werkgevers aan het begin
van de vergadering om vier
uur gistermiddag aanboden,
wat in het vergeethoekje ge
zet. De werkgevers stellen
daarin dat de inkomens van
de werknemers kleiner moe
ten worden en dat de druk
van de collectieve sector moet
worden bijgesteld.
Zij willen met alle middelen
de stijging van de arbeidskos
ten terugdringen om arbeids
plaatsen te behouden en nieu
we te scheppen. Zij denken
zelf aan een percentage van
telkens 2,5 procent in een pe
riode van vier jaar.
De werkgevers stellen in
het meerjarenplan voor een
teveel aan arbeidskosten van
het vorig jaar, de sociale las
ten en de niét CAO-loonsverho-
'gingen af te trekken van een
vast te stellen loonsomstijging.
Wat blijft, is het percentage
loonsverhoging voor de collec
tieve arbeidsvoereenkomsten.
Als de cijfers over de arbeids
kosten afwijken dan moet de
norm worden verhoogd, in ge
val van het tegendeel worden
verlaagd.
Ook d« prijscompensatie
moet hierin worden verre
kend. De werkgevers achten
herbezinning nodig over de
ontwikkeling vain het mini
mumloon en de koppeling van
de overdrachtinkomems (uitke
ringen wegens werkloosheid,
bijstand en AOW) aan het net-
tominimumiloon. Bovendien
moet men zich herbezinnen op
de nivellering en de arbeids
voorwaarden. Voor de laagste
inkomens moeten voorzienin
gen worden getroffen buiten
de loonsfeer. Ook willen ze af
van de arbeidstijdsver kor
ting.
(Van onze redactie
buitenland)
MADRID Na zijn maago
peratie en een transfusie van
7,5 liter bloed heeft Franco
gisteren het bewustzijn op
nieuw herkregen. „Maar het is
slechts een kwestie van uren
en zijn levenskansen zijn een
op honderd", aldus de chirur
gen die hem behandelen.
Politieke waarnemers zeg
gen, dat iedere dag dat Franco
leeft, zijn conservatieve aan
hangers de tijd krijgen voor
een debat over hervormingen
en eventuele moeilijkheden,
die Spanje wachten na Fran
co's dood.
Twee verboden politieke
partijen, de socialisten en
christen-democraten, somden
haar eisen op in ondergrondse
communiqué's die circuleerden
toen Franco gistermorgen toch
nog opnieuw tot bewustzijn
kwam.
DE overgrote meerderheid van
de Tweede Kamer heeft er
geen enkele behoefte aan dat
de regering een milieu-politie
in het leven gaat roepen.
SCUNTHORPE (RTR)
Doordat er water uit een koel
systeem in een lorrie met ge
smolten ijzer vloeide, zijn gis
teren in een staalfabriek in
Scunthorpe, Engeland, zes ar
beiders om het leven geko
men.
Vier waren dadelijk dood,
twee stierven in het zieken
huis. Er zijn twaalf gewonden,
van wie drie zeer ernstig.
BRUSSEL (ANP) Als
gevolg van mist hebben zich
dinsdag op de E-S, tussen Lo
keren en Waasmunster, een
drietal kettingbotsingen voor
gedaan, waarbij ln totaal zes
tig auto's betrokken waren.
Tien mensen werden ge
wond van wie drie ernstig. On
der hen is een 20-jarige Ne
derlander uit Maassluis.
Het sohip „Angelina" na de aanvaring te Sluiskil, hangend
aan twee sleepboten.
(Van een onzer verslaggevers)
SLUISKIL Dl dichte mist
zijn gisteren in Zeeland twee
binnenschepen overvaren en
gezonken, een op het kanaal
Gent-Terneuzen, en een op de
Westerschelde. Op het kanaal
van Gent naar Terneuzen is
gisteren het Belgische binnen
vaartschip Angelina door een
coaster geramd en gezonken.
Het ongeluk gebeurde rond elf
uur 's morgens in dichte mist
ter hoogte van Sluiskil. Er de
den zich geen persoonlijke on
gelukken voor.
Schipper J. Jager had zijn
Angelina vastgelegd met het
oog op de mist. De Marianne
komend vanaf Terneuzen
raakte de Angelina aan de
bakboordzijde in het achter
schip, en boorde zich twee
meter diep in de met kolen
geladen Angelina.
Na de botsing draaide het
binnenschip ongeveer 180 gra
den rond en zonk vrijwel on
middellijk, schuin tegen de
onderwateroever van het ka
n-aal. Op het moment van de
aanvaring was de schipper al
leen aan boord. Zijn vrouw en
zijn zwangere dochter had hij
met het oog c»p de mist voor
alle veiligheid in Sas van
Gent aan wal gezet.
In het Nauw van Bath on de
Westerschelde is in dichte
mist het Nederlandse binnen
schip Rojana gezonken na
twee aanvaringen, eerst door
de Nederlandse coaster Helga
Smits, groot 624 ton uit Delf
zijl, daarna nog een keer door
het Noorse vrachtschip Justi
nian, 9966 ton.
De vrouw van de schipper is
opgepikt door de Helga Smits,
terwijl de schipper door een
andere boot werd ge-red en
naar de haven van Bath over
gebracht. Daarna is de schip
per met een beenwond en een
shock overgebracht naar het
Bergzichtziekenhuds te Goes.
De veerdiensten op Kruinin-
gen en Perbpolder en later in
de avond in Vlissingen en
Breskens werden vanwege de
mist uit de vaart genomen.
VIERVERLATEN NV
Centrale Suiker Maatschappij
(CSM) verwacht dat de resul
taten van het, op 1 oktober
begonnen boekjaar 1975-76
niet zullen achterblijven bij
die van het vorige boekjaar.
De directie baseert dit op de
te verwachten recordproduktie
van suiker en het tot nu toe
gunstige verloop van de huidi
ge campagne-
In het op 30 september af
gesloten boekjaar 1974-75 is
de winst, naar het zich laat
aanzien, met 10 a 15 pet. ga-
stegen. Dit zei de hee»- J.
Nieuwenhuyse, lid van de di
rectie van CSM, tijdens een
persexcursie naar de grootste
suikerfabriek van CSM (8.000
ton suikerbieten per dag) in
het Groningse Vierverlaten.
De huidige campagne ver
loopt gunstig en alle fabrieken
van de CSM hebben door de
droge herfst van de eerste
campagnedag af over voldoen
de aanvoer van bieten kunnen
beschikken.
DEN HAAG Minister
Van der Stoel van buitenland
se Zaken heeft gisteren de
ambassadeur van Irak ontbo
den om hem de geschoktheid
van de Nederlandse regering
over te brengen over de te
rechtstelling (ophanging) van
de Nederlander Leon Aaron-
Maandag werd in Bagdad
bekend dat de man onder de
naam van Alexander Haroen
op 11 oktober al ter dood was
veroordeeld, nadat hij op 24
maart door de Iraakse strijd
krachten was gearresteerd on
der verdenking van „spionage
voor de zionistische vijand".
Het ministerie in Den Haag
werd op 18 juli van dit jaar
door de vader op de hoogte
gesteld dat zijn zoon in Koer-
distan vermist was. Van de
autoriteiten in Irak werd taal
noch teken vernomen op het
Nederlandse verzoek te kijken
of de man zich in Irak op
hield.
Het ministerie van buiten
landse zaken is er bij de zoek
actie naar Aaronsen van uit
gegaan dat hij Nederlander
was. Eind augustus is op ver
zoek van de ouders een offi
cieel verzoek bij de Iraakse
autoriteiten ingediend om na
te gaan of er in Irak een
Nederlander gevonden was.
Daar kwam geen reactie op,
evenmin als op een officiële
nota van half oktober.
Het bericht van de executie
kwam maandag als een com
plete verrassing voor het mi
nisterie, dat ook onbekend
was met een naturalisatie tot
Israëli van Aaronson, zoals
Irak nu zegt.
De ouders van Leon Aaron
son, die in Amsterdam wonen,
hebben het bericht van de te
rechtstelling via de radio
nieuwsdienst vernomen. Zijn
in Siegerswoude (Groningen)
wonende vrouw werd door een
arts op de hoogte gesteld- De
familieleden achten het uitge
sloten dat Leon als spion voor
Israël heeft gewerkt.
Zijn moeder: „Zijn enige
doel was om vluchtelingen en
kinderen te helpen. Hij is in
1954 een paar weken met va
kantie in Israël geweest. Dat
is alles. Hij was altijd op pad
naar mensen die in nood wa
ren. Hij heeft in Gabon bij
Albert Schweitzer gewerkt.
Hij was in India en Biafra.
Hij is vorig jaar naar Irak
vertrokken, toen hij op de te
levisie een reportage over
Koerdische vluchtelingen had
gezien."