Kinderen vaak
onnodig dune
van scheiding
Afscheid van een
magisch meester
Vrij
nit-
Scheiden doet lijden: een fraai spreek
woord, dat maar al te vaak opgaat als een
echtpaar besluit uit elkaar te gaan. Hoe
moeilijk ook, de problemen van zo'n schei
ding zijn overzienbaar als het echtpaar met
z'n tween is. Echt moeilijk wcrdt het mees
tal als er ook kinderen zijn. Een nog niet
verouderd argument dat dan op tafel kan
komen is dat het „voor de kinderen" beter
is bij elkaar te blijven, hoe kapot de huwe
lijksband ook is.
Rapport
Voorbereiding
Blijvend contact
vrij
uit
Set RITME van het har
ijdschrift
Vaak is dat argument vals: zo
goed is het niet voor 'n kind op te
groeien in een sfeer van haat,
nijd en verwijten. Een kind moet
een veilig, rustig thuis hebben,
zonder voortdurende drama's
die over zijn hoofd uitgevochten
worden. Omdat er eigenlijk
maar bar weinig bekend is hoe
kinderen reageren op een schei
ding van hun ouders en welke
afspraken in het belang van de
kinberen precies gemaakt kun
nen worden, komt daar een on
derzoek naar. Op 14 november
komen deskundigen alvast op
een symposium bijeen dat geor
ganiseerd wordt door de NGR,
de Nederlandse Gezinsraad in
Den Haag. Er zullen hulpverle
ners (advocaten, maatschappe
lijk werkers, gezinsvoogden) en
gescheiden mensen met elkaar
praten. Kernpunt zal er de om
gang tussen de ouders en de kin
deren na de scheiding van de
ouders zijn.
Over die problematiek is eer
der dit jaar een rapport van het
ministerie van CRM verschenen;
een rapport uitgebracht door de
NGR en het produkt van de
Commissie Omgang .Ouder
schap van de sectie onvolledige
gezinnen van de Gezinsraad. In
die commissie zaten vertegen
woordigers van de Raad voor de
Kinderbescherming, advocaten,
alleenstaande ouders, geschei
den mensen, een kinderrechter.
Met ondermeer een pleidooi
voor een symposium kreeg de
minister vail CRM een lijst voor
stellen bijgeleverd.
Uit een gesprek met twee
mensen uit die commissie, men
sen die nu hard werken aan de
voorbereiding van het sympo
sium, blijkt dat de problemen
van bij een scheiding betrokken
kinderen eigenlijk een braaklig
gend terrein is. „Het is ook voor
de kinderen een soort rouwpro
ces", is een van de weinige, be
kende gegevens. „Er wordt im
mers ook bij de kinderen een
wezenlijk deel van hun leven
weggenomenzegt mr. Th. W.
L. baron van Heemstra, voorzit
ter van de commissie en secreta
ris van de Utrechtse Raad voor
de Kinderbescherming. „Mis
schien dat veel kinderen denken
dat die ene ouder wel weer te
rugkomt, maar in hoeverre een
kind de scheiding van zijn ou
ders begrijpt en verwerkt, daar
is heel weinig overbekend," zegt
mevrouw drs. J.A.H. van
Veen-Muller, studie-secretaris
en staf-functionaris van de
NGR.
Beiden benadrukken ze dat
een kind niet past in een juridis
che procedure met twee (of
meer) tegen over elkaar staande
AMSTERDAM - Hij legt
zijn hoofd op het blok. Twee
worteltjes steken ter diepte van
zijn kaak naar buiten. Het guil
lotinemes suist neer. De wortels
zijn in tweeën. Het hoofd grijnst.
Henk Vermeyden, 24 jaar lang
president van de Nederlandse
Magische Unie, en kweker van
goochelaars van wereldformaat,
heeft zondag afscheid genomen.
Een jongere kracht moet de
leiding overnemen van het vin
gervlugge gezelschap dat 30 tot
40 profs en ongeveer 600 se
rieuze amateurs in een hoedje
vangt. Vermeyden heeft niet al
leen een groot gedeelte van hen
getraind, maar ook voorzien van
acts, op maat van de persoon
lijkheid gesneden. Het verbe
terde guillotinemes is (gezien de
worteltjes) een van zijn jongste
creaties. De maestro in zijn stu
dio: modieus sierlijke handjes,
vrouwelijke gebaren, een vitrine
vol trucs, een bibliotheek met
acts tot uit Thailand en La Paz;
onderscheidingen-plakken-med
en beridderd door magiërs en
tovenaars, illusionisten en pres-
tidigitateurs, zakkenrollers en
boeienkoningen.
"Doe eens een kaarttruc me
neer Vermeyden. Dat vind ik al
tijd zo mooi van de film. "Ach
nee, dat is zo ouderwets". Doe
me nou een lol. "Vooruit dan
maar". Kaarten spatten naar
voren, een wervelwind in rood
en zwart, vliegende harten en
flitsende schoppen. Hij schrijft
iets achter op mijn blocnote. Ik
moet schudden en couperen. Hij
vraagt me of ik tevreden ben.
"Zeg eens een getal tussen de
vijf en de tien". Ik zeg Zes". Ik
moet zes kaarten afpakken van
partijen: toch immers de prak
tijk van een scheidingsproces.
„Daar heeft de oude recht
spraak aan meegeholpen, omdat
er toen nog de kwestie van de
schuldvraag was. Nu hoeft nie
mand de schuld meer te krijgen,
maar de advocaten verdedigen
nog steeds twee partijen als het
om zaken van boedelscheiding
en alimentatie gaat. En in een
rechtszaak zijn er altijd twee
partijen. Nou, zoiets is niet goed
voor de kinderen."
Beide commissieleden zijn het
eens met het in het rapport ver
dedigde standpunt dat het kind
zelf geen (derde) partij mag zijn.
Mevrouw Van Veen: „Een kind
boven de 14 wordt wel gehoord
door de rechter. Die leeftijd kan
best wat lager en de advocaten
zouden bij het afwegen van alle
belangen ook rekening moeten
houden met die van de kinderen.
Maar als het kind een partij
wordt moet het een keuze maken
tussen de ouders. Dat mag je het
kind niet aandoen, het komt in
conflict met zoveel verantwoor
delijkheid."
En Van Heemstra: „De mon
digheid van een kind is een
moeilijke zaak. In hoeverre
kunnen vzij een goede keus ma
ken, als ze dat zouden moeten.
Als ze van de ouder tegen wie ze
gekozen hebben een fiets krijgen
willen zij daar ineens wel naar
toe." Die eigen verantwoorde
lijkheid van het kind bij schei
dingszaken zal op het sympo
sium een „hot item", een belang
rijke kwestie worden, voorspel
len beiden.
Jammer vindt mevrouw Van
Veen het dat er geen groepering
is van kinderen van gescheiden
ouders, iets in de geest van de
Bond van Minderjarigen. Zon
der zo'n groep of vertegenwoor
diging wordt ook op het sympo
sium wel gepraat óver maar niet
mét kinderen die de dupe zijn
geworden van een scheiding.
In sommige gevallen hoeft het
kind niet méé onder een schei
ding te lijden. Als een van de ou
ders een sterk afwijkend gedrag
vertoont (bijvoorbeeld uiterst
agressief is) is het voor de andere
ouder en de kinderen beter dat
die ouder weggaat en wegblijft.
„Het hangt ook af van de leef
tijd van het kind, hoe lang het de
ouder die weggaat meegemakt
heeft. Neem als voorbeeld een
baby van wie de moeder her
trouwt. Dan is het zelfs niet
raadzaam dat het nog contact
met de vader heeft, al is het be
grijpelijk d^f de vader zijn kind
wil zien".
Een van de belangrijkste aan
bevelingen die de commissie
OmgangOuders .Kinderen na
een scheiding doet is een betere
voorbereiding van de partners,
zowel op huwelijk als op ouder
schap. Het lijkt misschien kil en
zakelijk, maar als twee mensen
trouwen zouden ze zich bewust
moeten zijn van andere, minder
gelukkige situaties tussen hen
beiden: ook mensen die van el
kaar scheiden zijn eens gelukkig
met elkaar geweest.
Van Heemstra: „Wij willen
graag zien dat echtparen hun
verantwoordelijkheid beseffen
bij het krijgen van kinderen:
niet alleen voor elkaar maar ook
voor die kinderen. Zij moeten
zich bewust zijn wat er kan ge
beuren tijdens een scheiding.
Mevrouw Van Veen erkent dat
die betere voorbereiding ener
zijds ook een manier is om echt
scheidingen te voorkomen.
„Maar zo leert men ook wat eer
der naar het belang van de kin
deren te kijken".
Waar iedereen in de commis
sie het over eens was - en het
kwam in het rapport als een
conclusie - is dat „het in het al
gemeen als normaal wordt erva
ren dat het kind na scheiding
contact met beide ouders blijft
onderhouden". Eén commissie
lid wilde dit steeds tijdens de
rechtszaak vastgelegd zien.
Mevrouw Van Veen: „De
meerderheid, waaronder wij,
vond dat ook een goed principe,
in het belang van het kind. Maar
Voor de ouders is een scheiding een moeilijk, emotioneel proces; voor de kinderen, die een ouder weg zien gaan, is dii j
scheiding minstens zo zwaar te verwerken. (Foto Ronald Sweering)
we vinden niet dat dit punt voor
de rechtbank moet komen, tij
dens het scheidingsproces. Dat
hoeft pas als een vrijwillige
overeenkomst tussen de schei
dende ouders niet lukt."
Een andere conclusie in het
rapport stelt met nadruk dat na
scheiding tussen ouders niet een
totaal nieuwe situatie ontstaat.
„Hoewel de relatie", staat er,
„tussen de volwassenen als
echtgenoten verbroken wordt, is
het denkbaar en wenselijk dat
zij hun relatie als ouders conti-
nuëren".
Is dat geen ideaalbeeld?
Van Heemstra vindt dat in
derdaad een ideale situatie.
„Kijk, de ouders blijven na hun
echtscheiding niet precies zo
naast elkaar bestaan. Er moet
alleen een onderscheid komen
tussen het echtgenoot-zijn en
het ouder-zijn. Het is vaak theo
rie, maar het zou denkbaar zijn
dat de ouders contact houden
over de kinderen en overlegplt-l
gen over bijvoorbeeld hun^l
leiding, maar dan zonder hum-I
lijksband. Dat onderscheid tol
sen hun ouder-zijn en hiü|
echtgenoot-zijn is voor
mensen een toer."
RINZE BRANDSMll
''-mm
het stapeltje. De zesde is harten
acht. "Kijk nou eens op uw blok
wat ik geschreven heb". Harten
acht. "Ik zou niet graag met u
pokeren, meneer Vermeyden".
"Nee, dat zou ik maar niet
doen". Na de oorlog bestond er
een ratjetoe van goochelaars
verenigingen. Vermeyden
richtte om eenheid te brengen de
Magische Unie op. Toen de
meesten ordentelijk gebundeld
waren, ging Vermeyden een stap
verder en werd een soort oefen-
meester voor aankomende en
gevorderde goochelaars. "Ik
maak twee tot drie acts per jaar.
Als iemand bij me komt, dan
kijk ik eerst wat ik voor hem
voel. Heeft hij het, dan maak ik
iets voor hem. We gaan praten,
een stukje eten, een avondje
doorzakken em elkaar beter te
leren kennen. En dan maak ik
die act op zijn persoon en dan
komt hij een half jaar of langer
om het uit te proberen. De kunst
van het goochelen is dat je van
een mug een olifant moet ma
ken".
Vermeyden kwam uit het
bankvak. "Plotseling had ik er
geen zin meer in. Ik begon te
goochelen met een speld en een
zwarte draad. Een sigaret ging
rechtop staan in een fles. Van
dat eenvoudige werk, begrijpt u
Dat trucje heb ik geleerd uit eer
boekje van 95 cent. Jaren latei
heb ik zelf een standaardwerk
geschreven. Ik heb geen winke
waar ik suiker verkoop. Hte,
komt niemand zomaar binnen
Als iemand goochelaar wil wor
den, dan vindt hij vanzelf wel dt
weg naar mijn studio. Het ge
heim van goochelen is al zeker
2000 jaar oud. De Farao's ken
den het al. Mozes met zijn staf
die slang werd Die man zal
geweten hebben dat een slang
stijf wordt als je hem op een spe
ciale manier beet pakt".
Vraag:Hoe verklaart u dan het
opensplijten van de Rode Zee?".
Vermeyden lacht droevig. Deze
truc kan hij nog niet verklaren.
Het vreet met aan hem. Hij ver
telt dat rond 1700 het goochelen
populair werd in de salons na
een moeilijke voorafgaande pe
riode vol heksenprocessen.
"Sindsdien is het goochelen een
amusementskunst geworden.
Maar vandaag de dag is het een
complete wetenschap". Over de
lepelbuiger Uri Geiler: "Wat ik
denk, zeg ik niet, maar ik heb
wel een groot respect voor die
nan". Vraag: u denkt dus dat
Geiler een goochelaar is en geen
handlanger van de duivel?".Ge
heimzinnig gelach. Vermeyden
geeft zich niet bloot. "De tijd
van de goochelaar in zwarte rok
is voorbij. Nu treden ze ook in
'en spijkerbroek op Dat doet er
liet toe., Als hij maar een act
tan brengen die bij zijn persoon-
ijkheid past". Hij demonstreert
te guillotine, enkele kaarttrucs
lie me nederig maken, een vlam
lie sneller is dan het menselijk
>og, een groot massief voorwerp
lat uit een kleinere beker komt.
n dan krijg ik een bliksemlesje.
Oen gulden verandert van hand.
Iet principe is duidelijk. De
tuiden glijdt van de ene in de
ndere hand, maar de toe-
chouwer moet gemanipuleerd
vorden dat hij dit niet ziet.
Kijk de voet hier, de vinger
Jaar, de mouw zo en daar naar
kijken. Het is een pure weten-I
schap, toegepaste psychologKT
Hij adviseert de tv. "Mogen «I
even een acteur langs -'.'I
ren?"En die moet dan in en!
paar uren leren waar jij een le|
ven over hebt gedaan. Ik 1
met zijn persoonlijkheid eruit
kietelen. En na een poos gaal
wel maar hij krijgt natuurlij!!
nooit de finesses van de pres»!
tatie. Ik heb een handleiding a-I
schreven: de kunst van het zai-1
kenrollen. Je leert de techm"!
maar dat is niet voldoende J
moet toegang verkrijgen tot I
slachtoffer. Èn in het beginiw- l
je: blijf van mijn zak af, Jei*l
gint met een sof, zo moet je^l
leren, maar langzaam wonril
vrijer en valt de druk van je»: I
Noemt enkele wereldvermaard!
collega's "Okito, die kwaffl'f
Holland, uit de Bami*?!
dynastie. Hij zag eruit als
Chinees en hij liet een grote
vrij op het toneel zweven. Chc|
lo, de grote Italiaanse i"usuB
nist. Kanalog die auto's van"l
toneel liet verdwijnen. Hou»!
(ma ar die was vooral goed inri'l
eigen publiciteit") en Kio *j
Rusland. Als iemand zes dur»!
uit iets haalde, kwam hij eri»l
zestig. En Dai Vernon, uit A*l
rika, die de prof werd geno®31!
Die man is nu tachtig. Hij h*I
baanbrekend werk op het ij
bied van vinger-techniek »''f
speelkaarten verricht. Dat ril
de echte, gewone speelkaart'-!
maar wel van de allerbesteW'l
liteit" Henk Vermeyden I
tevreden op als president I
zoveel geluk is op me toeft®'!
men. Ik heb zoveel mensen"!
moois kunnen geven".
«OSCAR Jespers, beelden
kemneen; ae tentoonste
(jje eerder in Maastricf
Breda te zien was en wa
we uitvoerig aandacht schc
I is tot 16 nov. nog te zien
cultureel centrum
Knokke-Heist.
NEKKA 75 vindt plaa
zondag 30 nov. in het sport
te Antwerpen. Naast de VI,
gen Johan Verminnen,
Cools en Urbanus van Am
Bretoen Alan Stivell, Ierse
The Dubliners, Nederl
Fungus en Duitser Rei
Mev.
BIBLIOTHEEK en Pre
kabinet van het Provincial
nootschap te Den Bosch r
durende de hele novel
maand gesloten wegens i
zing-
mareike Geys exposei
19 november haar schild
in galerie Troutzaerte in
72 slagen per minuut) won
gangspunt voor een nieuw
zikale compositie van N
Monnikendan en Rogier v;
terloo. Natuurlijk in opc
van de Hartstichting. U
ring in 1976.
GÉRARD Fromange, sc
rijen en grafiek, in De Mo
Markt Den Bosch; tot 17
JAC OU ES van de Sir
schilderijen; tot 22 nov. ir
rie Micro, Heuvel, Ooster
ISRAËLISCHE Filmwe
en met 5 nov. in filmh
Hoogt te Utrecht; 7 Israe
speelfilms. In April Nederl
filmweek in Israël.
DE GETIJDEN van
Mulisch; tentoonstelling
zijn Mijn getijdenboek,
tijd geleden verschenen
biografie, in Letterkundij
seum Den Haag. Van 3 n<
en met 28 nov.
GRAANZOLDER-avpn
literatuur en engagement
rie in de Kiekenhoeve te
(Big). Gisteravond Lamp
mist? Dan op 12 dec.
Diekman; 23 jan. Mireilli
tenjé; 12 maart: Ant. Koo
GLOBE brengt op 7 n
première van Shakesp
Leer om Leer in schout
Eindhoven met o.a.
Vroom, Henk Rigters, Hen
lenberg, Sacha Bulthu
Femke Boersma.
TEATR Studio uit War
maakt komende elf dager
née door ons land o.a.
Breda, 11 nov. Rotterdan
Replika) en 8 nov. te Rott
(met Dante).
JAN
KOESt'l
JEUGD EN CULTUUï
i laatste nummer van de 20
gang van dit tijdschrift, d
o.a. ten doel stelt: „op
I tegen vervlakkende invlo
de informatie waarmei
jonge mensen telkens w<
zinkens toe worden
spoeld". In een artikel
als bestaansvervulling?'
prof. dr. T. ten Have stel
o.a.: „Het wordt dringend
om een nuchtere benaderi
het bestaansnoodzakelijk,
te ontwikkelen, om de fei
situatie in de werkbele'
confronteren met adequ.
ginselen, en om tenslotte
ken naar wegen en midde
een optimale situatie te
ken". Hans Achterhuis s^
onder de kop „De mogeli
om samen het leven te ve:
ren", over Mao's vrijhei'
ken, terwijl Roger C
zoekt naar „De basis
marxisme en het chisten
Gabr. Maes portretteert d
stalige dichter en
Lanza del Vasto en dr.
Ven doet hetzelfde met
Schweitzer. „De pers
de lijn van het overheids,
in strafzaken. We zien h
ï'endeel van de pers hie
politieberichtgeving m<
vergelijkbaar jachtinsti.
dader tot object maken"
tenslotte prof. dr. G. Hoe
in zijn tweede artikel ov<
daad en pers (J. en C., O©
venstr. 37, Borg*
Antwerpen)
harry mulisch h«
vijfjaar (De verteller 197
een roman geschreven
vrouwen (uitgeverij
age BIJ f 16,50). Nu is l
één van de schrijvers,
voorbaat al door de een v
lijkt, door de ander ve
worden; auteurs met hu
publiek, of beter hun ei
censenten. Deze romai
alie aanleiding om dezi
kamp in leven te houder
loof niet mezelf tot een c
kamp te hoeven rekene
mijn eigen rekening: ik -1
°P zijn minst een inU
roman. Misschien voor vi
wat bizar verhaal uit i
sterdamse wereld, maar
matiek van menselijke i
hoe modieus actueel m;
dan ook - is herkenbaar,
dien laat het verhaal zit
end lezen.
Het verhaal. Een cc
trice van midden derti
scheiden van sc
recensent Alfred, die nu
nn en kinderen leeft. 1
moet Sylvia, een kapste:
waardeert om wat ze is
