uikt?
nt\ ui ring van
errema
aar climax
Leegloop Suriname
meeste zorg
mm
GERUCHTEN
NA HART
AANVAL
FRANCO
Schippcrsconflict in
Relgië blijft slepen
wü
I
k^S
Minder belasting voor groep AOW-ers
LEGER OMSINGELT HUIS MET ONTVOERDERS
Montedison
beslist over
paar weken
over komst
naar Sloe
kijk 19.50 ifu^necSerlandi
$$M£
mmM
Kamermeerderheid akkoord met onafhankelijkheid
ALLEEN MAAR AMERIKAANSE
ORDER VOOR SMIT EN BOLNES
m
Nederland
LATIJNS-
AMERI
KAANS
VUUR IN
TWEEDE
KAMER
mm
w
Schoten
VANDAAG
Broers
dan ziet u hoe de VVD
de strijd voortzet,
want:
door iid te worden van de WD
SvSS
:?$SS-KS:¥:;SS
nir-cteur: Dr. W A.J M Harkx
ofdredacteur; 1- Leijendekker
Redactie- en administratie-adres:
peuwstraat 9. Terneuten, tel (01150) 79 20
f Gironummer 1114111
I tar Uitgeversmaatschappij De btem B.V.
faeigerstraat 16, Breda.
WOENSDAG 22 OKTOBER 19-75
27e jaargang No. 19-74
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
.en
f al meer weten
4 Plan-Krediet.
leen. Zo ja, ABN-kantoor
n: Algemene Bank
\msterdam.
B»J
l (Van onze redactie binnenland)
DEN H.4AG AOW-ers en
mensen met een AWW-uitke-
rin» die slechts een beperkt
be -rag aan neveninkomsten
hebben, zullen een belasting
vermindering krijgen tot een
derde van de neveninkom
sten.
Minister Duisenberg en
staatssecretaris Van Rooijen
van Financiën hebben hiertoe
gisteren een wetsontwerp bij
de Tweede Kamer ingediend.
Dit wetsontwerp beoogt het
„AOW-plusprobleem" over de
jaren 1974 en 1975 op te los
sen. (Het probleem dat be
paalde groepen AOW-ers met
neveninkomsten er door het
gezamenlijk effect van belas
tingheffing over AOW plus
neveninkomen en bejaarden-
ziekenfondspremie slechter
aan toe zijn dan AOW-ers
zonder neveninkomsten).
Voorts, zo blijkt uit het wets
ontwerp, zal voor enkele
groepen van gehuwde bejaar
den nog eens een extra reduc
tie op die reeds verlaagde be
lasting worden toegepast om
de sprong in de premie van de
bejaardenziekenfondsverzeke
ring op te vangen. In afwach
ting van de parlementaire be
handeling van het wetsvoorstel
wordt liet opleggen van aan
slagen Inkomstenbelasting over
1974 voor de betrokken perso
nen opgeschort. De financiële
gevolgen van de voorgestelde
tegemoetkoming zullen voor
1974 f 20 miljoen bedragen en
voor 1975 30 miljoen.
(Van onze correspondent)
LONDEN Hef zag er gisteravond laat naar uit, dat de bele
gering door Ierse politie en militairen van het huis in het dorp
Monasterevin op 60 kilometer van Dublin, waar dr. Tiede Her-
rema (53), gevangen gehouden wordt door de twee afgeschei
den IRA-fanatici Eddy Gallaghar, (27) en Marion Coyle (20), nog
vele uren zou duren.
Het leger bracht zoektlich-
ten aan, die op het huis ge
richt werden. De politieman
nen, die binnengedrongen wa
ren om te onderhandelen met
de kidnappers, slaagden er
niet in Gallagher en Coyle tot
Hetere gevoelens te brengen.
Als onde.handelaars waren
beerden in het huis ook de
pater Donal O'Mahony en vak
bondsleider Philip Flynn.
De ontvoerders bleven bij
l de drie eisen, die zij voor het
eerst stelden onmiddellijk na
de kidnapping van dr. Tiede
Herrema, nu 18 dagen geleden,
in Limerick. Gallagher's
vriendin, de Engelse revolutio-
naire dr. Rose Dugdale, moet
S vrijgelaten worden uit de ge
vangenis van Limerick, even
als twee andere IRA-leden,
Kevin Mallon en Jim Hiland
die opgesloten zitten in Port
Laoice. De Ierse regering
blijft er bij, dat zij niet kan
toegeven..
Kei huis in een vrij nieuwe
woonwijk van Monasterevin
werd gistermorgen tussen ze
ven en acht uur omsingeld en
bestormd. De politie kreeg
versterking van het leger, dat
zelfs met geblindeerde wagens
ter plaatse verscheen. In het
vredige dorpje had men nog
nooit zoveel politiemannen en
militairen bij elkaar gezien.
MOGELIJK REGEN
Hier er. daar regen ot
motregen.
Middagtemperafuur:
9 graden.
STAD EN STREEK
Driemaal diamant In
Zeeuwsch-Vlaandereri.
Pagina 5
BINNEN- EN
BUITENLAND
Nieuwe wegnummertng
in Nederland. Pagina 9
Jaap van der Doef:
Andriessen zal nu kleur
moeten bekennen.
Pagina 11
KLEINE STEM
Wonen op zolder of in de
polder. Pagina 12
SPORT
PSV minder aanvallend.
Pagina 14
RADIO EN TELEVISIE
Producer Dime: Wij ko
men te weinig in het
licht. Pagina 15
MERIJNTJE:
Geha(ssa)nnes in de
Sahara.
Gallagher en Coyle ver
schansten zich met hun slacht
offer in een van de drie
slaapkamers van het huis, dat
toebehoort aan sympathisanten
van de voorlopige IRA. Zij
brachten dr. Herrema voor het
raam en vuurden enkele waar
schuwingsschoten al Herrema
zag er zeer opgewonden uit.
Hij riep tot de politie: „Hij
schiet me neer als jullie bin
nendringen". Herrema's geroep
werd nog vaak gehoord. De
kidnappers hielden voortdu
rend hun revolvers op hem
gericht. Volgens IRA-kringen
zijn beiden fanatiek genoeg
om tot de dood te vechten.
Mevrouw Herrema is uit
Nederland overgekomen om
de bevrijding van haar echtge
noot af te wachten. De drama
tische wending heeft haar
nieuwe hoop gegeven. Me
vrouw Herrema verblijft nu
hij de Nederlandse ambassa
deur in Dublin.
veerd. Na de arrestatie van
twee broers, die maandaga
vond ingerekend werden bij
een wegversperring op 30 ki
lometer van Monasterevin, wa
ren de gerechtsdienaren er ze
ker van. dat het bewuste huis
de schuilplaats van Herrema's
ontvoerders was. De wagen,
waarin beide broers zaten, had
18 dagen geleden een rol ge
speeld in de kidnapping van
dr. Herrema in Limerick. Mo
nasterevin ligt aan de hoofd
weg tussen laatstgenoemde
stad en Dublin.
De po'itu l,- 'i gebruik
van luidsprekers om de kid
nappers aan te manen zich
over te geren. Toen zij het
huis binnendrong, sleepten de
ontvoerders dr. Herrema de
trap op en verschansten zij
zich met hem in een van de
slaapkamers. Er werden vijf
of zes schoten gelost, maar
niemand liep verwondingen
op- De Ierse minister van jus
titie kwam een kijkje nemen,
wat echter niet betekende dat
zijn regering eraan dacht, de
eisen van de kidnappers in te
willigen.
Marian Coyle
Monosterevin was tot giste
ren een rustig marktplaatsje
met 1200 inwoners in het
graafschap Kildare. Het huis
met Tiede Herrema en zijn
ontvoerders werd al enkele
tijd door de politie geobser-
Het oms.ngelde huis. Op de bovenverdieping dr. Herrema
en zijn ontvoerders, beneden staan politiemannen met revolvers
op de ramen gericht.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES De Amerikaanse
vliegtuigmotorenfabriek Pratt
en Whitney Is helemaal niet
van plan de motorenfabriek
Smit en Bolnes in Zierikzee
over te nemen noch daarin
financieel deel te nemen. Het
Amerikaanse bedrijf over
weegt alleen werk uit te be
steden aan het Zierikzeese be
drijf.
Dit heeft de raad van be
stuur van IHC-Holland mid
dels een bordpublikatie in de
bedrijven bekend gemaakt.
Voor de vakbonden is dit
een bijzondere teleurstelling,
zei gisteravond CNV-bestuur-
der R. Bil. Want dit betekent
geer structurele oplossing van
de voortzetting van de werk
gelegenheid bij Smit en Bol
nes. Het Is zelfs nog de grote
vraag of IHC het eventuele
werk van Pratt en Whitney
aanvaardbaar acht in het pro-
duktiepakket.
Intussen zijn er misschien
toen nog andere mogelijkhe
den gekomen. Bij IHC loopt
een offerte voor het maken
van landpompen voor raffina
derijen. Vandaag is er een ge
sprek tussen IHC en de direc
tie van Smit en Bolnes over
deze offerte. Het gaat om een
order van 7 miljoen gulden
mei uitzicht op herhaalde te
rugkeer van orders.
De vakbonden hebben giste
ren een oriënterend gesprek
gevoerd met het ministerie
van économische Zaken over
de problemen van Smit en
Bolres. Besloten werd op 29
oktober opnieuw bij elkaar te
komen. Intussen zal het minis
terie ook zijn voelhorens uit
steken voot mogelijkheden tot
behoud van de werkgelegen
heid in Zierikzee.
(Van onze correspondent)
ROME Binnen enkele we.
ken zal het reusachtige Itali
aanse bedrijf Montedison be
slissen waar in Noord-Europa
een nieuwe, grote petrochemi
sche vestiging zal worden ge
bouwd.
De kans bestaat nog altijd dat
die zoveelste buitenlandse ves
tiging van Montedison in liet
Zeeuwse Sloe-gebied zal ko
^nen, ook al wordt het indus
triegebied rond Delfzijl nog
altijd als vestigingsplaats ge
noemd.
(Van onze
parlementaire
redacteur)
DEN HAAG Een
historisch moment, een
belangrijke mijlpaal, het
einde van een koloniaal
tijdperk, scheiden als
goede vrienden. Deze en
ve'e andere omschrijvin
gen klonken gisteren
vanaf het sprekersge
stoelte in de Tweede
Kamer, waar het konink-
rijksparlement (echter
zonder de Antilliaanse
delegatie) bijeen is om
de eeuwenoude banden
tussen Nederland en Su
riname door te snijden.
De enscenering is wat
ongewoon: leden van
PvdA en D'66-fractie
hebben hun zetels moe
ten afstaan om ruimte te
bieden aan de Surinaam
se gasten.
Dat het hier beslist
niet gaat om één delega
tie van de staten van
Suriname wordt al spoe
dig duidelijk. Mevrouw
Liesdek laat er geen
gras over groeien. Zij
krijgt van Vondeling als
eerste het woord en
spuit haar gal. Ze zet
minister Van Eer weg
als de vertegenwoordi
ger van „de voor ons
demissionarie regering
Arron'' en laat in de
handelingen vastleggen
dat de delegatie niet be
schouwd kan worden als
een bijzondere delegatie
overeenkomstig artikel
17 van het statuut voor
het Koninkrijk.
Vervolgens is het
woord aan Laehmon, die
vaststelt dat de delegatie
op onconstitutionele en
onreglementaire wijze
tot stand is gekomen.
Laehmon is met zijn
VHP'ers niettemin in de
delegatie gaan zitten om
te voorkomen dat de Ne
derlandse parlementa
riërs eenzijdige voorlich
ting zouden krijgen. Sta-
tenvoorzitter Wijntuin,
die op weg naar het
sprekersgestoelte Laeh
mon omhelst en daar
voor een bestraffende
blik van mevrouw Lies-
dek moet incasseren,
zegt kort en goed, dat
alles wat Liesdek en
Laehmon hebben ver
teld, in strijd is met ar
tikel 17.
Wijntuin waarschuwt
de Nederlandse Kamer
leden vooraf: „Ik vraag
clementie als ons Zuida
merikaans temperament
gaat oplaaien. Maar we
proberen het hoofd koel
te houden. Ik ben ervan
overtuigd, dat wij na de
ze debatten als vrienden
te zamen naar Suriname
terugkeren".
VHP'er Mungra zet
vervolgens een aanval in
op minister Van Eer en
op Kamervoorzitter Von
deling. Hij doet dat in
termen die in het Ne
derlandse parlement zel
den of nooit gehoord
worden. Eerst een sar
castische inleiding: „Ik
begroet mijn gevolmach
tigde minister die in ge
breke is gebleven de sta-
tendelegatie te begroe
ten". Om dan Van Eer te
beschuldigen van „poli
tiek onfatsoen" en ver
volgens Vondeling te
verwijten meegewerkt
te hebben aan het feit
dat er niet één, maar
twee Surinaamse delega
ties zijn. Minister Van
Eer maakt de stemming
niet beter door droog
weg te verklaren dat
„mijn instructies niet
luiden dat ik ledereen
moet gaan afhalen".
De Surinaamse staten
leden blijven daarna
zwijgen. Totdat de
VVD'er Geurtsen
spreekt en statenvoorzit-
ter Wijntuin verwijt, dat
hij geen vergadering van
de staten bijeen heeft
willen roepen. Hij lokt
daarmee én Wijntuin en
Laehmon uit de bankjes.
Het interruptiedebat Is
fel, is nietes-wclles en
laat Geurtsen wat hulpe
loos achter. Het bewijst
dat het kleinste vonkje
tot vuur van "rii.'ameri-
kaans temperament kan
leiden.
Premier Den 'Uyl begroet in de Tweede Kamer mevr.
Liesdek-Clarke.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG De meerderheid van de Tweede Kamer gaat
akkoord met de beëindiging van de statutiare band »ussen Ne
derland en Suriname. Vergezeld van de goede wensen en goe
de raadgevingen kan Suriname, wat de Kamermeerderheid be>
treft, op 25 november zelfstandig worden. Maar ondanks alle
mooie woorden van vertrouwen in de toekomst van het lanó
bleek gisteren tijdens de eerste dag van het kamerdebat duide
lijk dat er zorg heerst over de leegloop van het land.
Dat er weinig optimisme is over de bereidheid van vele Surina-
mers die naar Nederland zijn uitgewezen, om op korte termijn
naar hun land terug te keren.
De regeringsfracties van
PvdA, D'66, PPR, KVP en
ARP en de ïractie van de
CHU hebben hun steun aan de
voorstellen tot het onafhanke
lijk worden van Suriname
reeds toegezegd. De VVD-frac-
tie heeft haar definitieve
standpunt ucri- i bepaald.
De fractie van DS'70 heeft
aangedrongen op uitstel van
de beslissing tot na het mo
ment waarop de staten van
Suriname de grondwet zullen
hebben aanvaard.
Zich baserend op uitspraken
van Surinaamse politici vroeg
VVD-woordvoerder Geurtsen
zich af of er wel de redelijke
zekerheid bestaat dat straks in
een democratisch Suriname do
menselijke rechten en vrijhe
den ook op politiek terrein zijn
gewaarborgd.
Tk mag niet verhalen dat
wij daarover niet geheel ge.
rust zijn. Of wij aan het einde
van het debat wel instemming
met het ontwerp rijkswet zul
len kunnen betuigen, hangt af
van de mate waarin de rege
ring, maar nog meer de leden
van de Surinaamse delegatie
erin zullen slagen ons duide
lijk te maken dat zij koud
water zien branden."
DS'70-woordvoerder Ver-
woert stelde dat aanneming
van het wetsontwerp de statu
tiare banden met Suriname
doorsnijdt, alleen juridisch en
moreel verantwoord is indien
de grondwet van Suriname is
goedgekeurd. Hij verzette zich
tegen de redenering dat dit
geen verantwoordelijkheid zou
zijn van de Nederlandse rege
ring. Een redenering die door
PvdA-woordvoerder Fransen
juist volledig gedekt werd,
toen hij zei, dat het recht om
rich geheel onafhankelijk te
verklaren, het uitsluitend
recht van Suriname is waarin
het stellen van voorwaarden
zoals mits u een goede
grondwet heeft aanvaard",
volstrekt niet past.
KVP-woordvoerder Van Zeil
maakte zich tot tolk van de
kamermeerderheid door er
met nadruk op te wijzen, dat
de terugkeer van Surinamers
die zich in Nederland bevin
den een zaak van beide landen
is. „Er zullen in Suriname
huisvesting, werkgelegenheid,
onderwijs alsmede tal van an
dere voorzieningen aanwezig
moeten zijn, wil er bereidheid
tot terugkeer zijn. In Neder
land zouden scholing en vor
ming gericht op terugkeer
kunnen worden verzorgd".
Hij wilde van de regering
weten of zij de opvatting deelt
dat de kosten verbonden aan
de uitvoering van een terug
keerbeleid mede of geheel ge
financierd moeten worden uit
de 3500 miljoen gulden ont
wikkelingshulp die met Suri
name overeengekomen is.
Ook dTS. Pranssen (PvdA)
sprak uitvoerig over de drei
gende leegloop van Surina
me.
„Er is in het verleden ge
sproken over voorlichting van
Surinaamse kant aan degenen
die met het plan rondlopen om
naar Nederland te vertrekken.
Aan deze gedachte is geen uit
voering gegeven. Is de Neder
landse regering bereid Surina
me erop te wijzen dat het
gehele ontwikkelingsplan In
gevaar komt, wanneer de be
volking van Suriname verder
blijft teruglopen"?
Van de rijde van de chris
tendemocratische partijen, ook
van de zijde van VVD en
DS'70 werd in het debat er
met nadruk op gewezen, dat
als, zoals Van Zeil (KVP) het
zei: Tegen de verwachting in
de regering Arron zou moeten
besluiten tot het uilroepen van
de onafhankelijkheid zonder dat
daaraan een uitspraak van
de Meerderheid van de Suri
naamse Staten aan ten gronds
lag zou liggen, alle bestaande
afspraken tussen Nederland en
Suriname opnieuw in overwe
ging genomen dienen te wor
den. De KVP-er stelde onom
wonden dat zo'n eenzijdige
daad niet de instemming kan
en mag hebben van Neder
land.
(Van onze redactie
binnenland)
MADRID Het Spaanse
staatshoofd Francisco Franco
heeft een ernstige hartaanval
gehad. Volgens een regerings-
wooidvoerder zou hij echter
alweer aan de beterende hand
zijn
In Madrid gonsde het giste
ren van de geruchten over een
eventueel aftreden van Franco.
Oorzaak hiervan vormden on
der andere de twee bezoeken
die premier Carlos Arias Na
varro gisteren aan Franco
bracht. Een hooggeplaatste
zegsman van het paleis zou
echter hebben gezegd dat
voorlopig nog geen overdracht
van de macht aan prins Juan
Carlos de Borbon moet worden
verwacht.
Onder degenen die gisteren
Franco bezochten behoorden
ook zijn schoonzoon, die hart
specialist is, en de Zuidafri-
kaanse chirurg dr. Christian
Barnard. De hartaanval die
het staatshoofd kreeg zou zijn
veroorzaakt door een ontste
king van het binnenste hart
vlies. De aanval volgde op een
griep waarvan Franco de voor
gaande dagen last had.
Ook buiten Spanje deden
gisteren allerlei geruchten de
ronde. De Amerikaanse televi
siemaatschappij ABC meldde
dat functionarissen van het
Witte Huis te horen hadden
gekregen dat generaal Franco
al zou zijn gestorven. Een
woordvoerder van de regering
in Madrid ontkende dit be
richt.
ANTWERPEN Het ziet er
niet naar uit dat het Belgische
schippersconflict nog deze
week via onderhandelingen
kan opgelost worden. Techni
sche besprekingen die gisteren
vele uren lang in het Ant
werpse Dockshotel tussen de
schippers, de bevrachters en
afgevaardigden van de Neder
landse en Belgische ministe
ries van verkeer werden ge
voerd over de manier waarop
een vrijwillige internationale
beurtrol zou kunnen worden
georganiseerd, leverden geen
resultaat op. A.s. vrijdag zullen
dezelfde gesprekspartners el
kaar in Rotterdam weer ont
moeten.
Ongeveer 200 Nederlandse
schippers, die door de stakin
gen van hun Belgische colle
ga's al weken vastliggen in
het kanaal van Gent naar Ter-
neuzen en Evergem, hebben
gisteren in Terneuzen de com
missaris van de konmgin in
Zee'and, mr. C. Boertien een
petitie aangeboden waarin
hem gevraagd wordt zijn in
vloed aan te wenden om een
eind te maken aan „deze el
lendige toestand".
Mr. Boertien, die wat ver
bouwereerd leek door de
komst van de schippers en
(ADVERTENTIE)
hun vrouwen en kinderen, liet
later op de dag weten dat hij
een brief zou sturen naar
staatssecretaris Van Huiten,
die de kwestie namens de Ne
derlandse regering behan
delt.
Nadat de schippers de petitie
hadden afgegeven, ging een
groep van vijftig man op stap
om voor de rest van de dag
zoveel mogelijk Belgische
vrachtwagenchauffeurs, die la
dingen voor België van bin
nenvaartschepen hadden over
genomen, te dwingen hun la
ding te lossen, hetzij terug in
de schepen, hetzij op straat.
De Belgische schippers blij
ven op hun standpunt staan
dat er een wettelijk verplich
te internationale beurtrol moet
komen. Zoals bekend wil Ne
derland daar niets van we
ten.
Intussen rijn de schippers-
leiders overal de schippers
gaan polsen bij de blokkades
over hun mening inzake de
huidige stand van zaken en
hun opvattingen inzake de
vrijwillige beurtrol. De resul
taten van deze stemming zul
len voorlopig, hangende het
overleg, niet worden bekend
gemaakt. Maar alle tekenen
wijzen erop dat de schippers
bij de verplichte beurtrol blij
ven en dat ze de staking dus
voorlopig niet zullen beëindi
gen.
1. het kabinet den Uyl heeft ons land in de
H grootste moeilijkheden gebracht,
2. den Uyl is moedeloos, zijn kabinet
s machteloos en ons land stuurloos.
Een betere regering-met de VVD erin-moet er komen.
Als U dat ook vindt, kijkt U dan vanavond en steunt ons.
VVD, antwoordnr. 1877, Den Haag (geen postzegel), tel. 070-614121