ifm§
Marterachtigen
Experimenteren
met meubels
De fint terug
van weggeweest
Filmavond voor
sportvissers
Veel karper
in de winter
f B*
BI Ml 81 1
A
i
&M R R
Spaarzegel
DE MARTERACHTIGEN ofwel de
„Mustelidae" vertegenwoordigen in
veel opzichten het meest oorspron
kelijke roofdier dat we in Nederland
kennen. Van de Marterachtigen be
staan er over de gehele wereld liefst
68 soorten, waarvan de grootste con
centratie op het noordelijk halfrond.
Zij zijn onder te verdelen in vijf fa
milies. Dit zijn de marters, ratels,
dassen, shunks en otters. De meest
bekende uit deze families zijn in
Zuid-Nederland de bunzing, wezel
en das.
De bunzing wordt in de volksmond
ook wel ulk genoemd. Voor zowel
dier als mens is de confrontatie met
dit diertje niet een van de meest ple
zierigste belevenissen die men zich
kan voorstellen. Het dier heeft name
lijk de onaangename gewoonte om
als het zich bedreigd voelt, haar
anale ofwel stinkklieren te openen
en door het lozen van een stinkende
stof haar eventuele „belagers" op de
vlucht te jagen. De kleur van dit
diertje is bruin, terwijl het gezicht
getekend wordt met een maskerach
tig patroon. De lichaamslengte is
gemiddeld 45 cm, terwijl de staart
tot 20 cm lang kan worden. De bun
zing is voor de meeste boeren vijand
nr I, omdat hij zich in leven houdt
met een gevarieerd menue van kleine
dieren, waaronder het liefst kip! Di-
rekte familie van de bunzing is de
„gedomesticeerde" fret (Mustela pu-
torius furo), die al vier eeuwen voor
Ch. gebruikt werd voor de jacht. De
fret komt n.l. zelden in het wild voor
en is in de meeste gevallen wit van
kleur. Soms ziet men ook wel don
kere exemplaren. Vooral voor de ko
nijnenjacht is het lange slanke
diertje bijzonder geliefd. De fret
wordt door de jager het hol inge
stuurd, waardoor de konijnen op de
vlucht slaan. Een keer buiten het hol
worden zij of opgevangen in netten,
ofwel doodgeschoten!!
Steeds zeldzamer wordt echter een
ander soort van de marterachtigen;
n.l. de das. Geschat wordt dat er in
Nederland nog maar zo'n 500 exem
plaren voorkomen. Het dier valt dan
ook, evenals de andere familieleden
onder de beschermde dierensoorten
waarop men noch mag jagen, noch
het in zijn bezit mag hebben.
JAAP WILLEM^
heerster van bijkantoor,
7. ondersoort, 8. meta
len wasbak, 9. symbool
voor actinium, 10. as-
vaalt, 11. watering. 13.
leer van het heldendicht,
14. steunmiddel, 15.
knaagdier, 16. schrob
net, 19. wier, 22. amfi
bie, 25. a priori (afk.), 28.
loofboom, 29. insekt, 34.
zangstem. 36. zoon van
Zeus, 37. muzieknoot,
39. Franse inhouds
maat, 40. eenheid van
energie, 42. uiting van
vrolijkheid, 43. schrede,
46. regelmaat, 48.
zwemvogel, 49. kle
dingstuk, 51. deel van
een boom, 53. deel van
een honingraat. 54.
reeds, 55. bergengte.
HORIZONTAAL
2. kippenloop. 4. schel,
7. knaagdier, 10. mole
naarshamer, 12. tot een
keten verenigen, 17.
vervoermiddel in mijn
schacht. 18. vettige
vloeistof, 20. op staande
voet (Lat 21slagader,
23. watering. 24. geld-
bergplaats, 26. soort
papegaai, 27. Turkse
brandewijn. 29. aanzien
lijke hoeveelheid. 30.
symbool voor osmium,
31verlaagde toon, 32.
oosterlengte (afk 33.
persoonlijk voornaam
woord, 35. legerplaats,
38. Europese hoofd
stad. 41 .Turkse titel, 42.
niet gebonden, 44. tijd
stip, 45. Indo-europees
meisje in Indonesië, 47.
kaardgaren weefsel, 49.
gedorste halmen, 50.
overschot, 52. be
rgingsmiddel, 56. twee
hoevig dier, 57.
scheepsvloer, 58.
priem, 59. loofboom.
VERTIKAAL
1financiële instelling. 3.
lidwoord, 5. edelgroot-
achtbaar (afk.), 6. be-
Oplossing van
vorige week;
ZOALS reeds in de vorige rubriek
werd aangekondigd, krijgt u in de
komende weken een aantal geselec
teerde fragmenten uit partijen van
de nationale competities.
Ook zullen, van nu af aan, behalve de
diagrammen ook de bordnummers
van de te behandelen fragmenten
vermeld worden, waardoor u in staat
bent om via de nummers toch de be
treffende stand op te zetten, wan
neer door plaatsgebrek een diagram
niet gepubliceerd is.
Hieronder volgen de verrichtingen
van de jeugdkampioen Jannus van
der Wal op de voet door zijn vaak
grote afwijkingen van de bestaande
theorieën.
3-9! Zwart geeft het op.
Dat vaak een combinatie, een finesse
of een onnauwkeurigheid het ver
schil bepaald tussen winst of remise
bewijst de afwerking van het vol
gende fragment.
O
JOOD Ol
Zwart: 2/4, 6,12/14,16/18,21,23,Zo,
28. Ir. H. J. v. d. Vossen.
Wit: 15, 24, 25, 27, 31, 32, 36, 37, 39,
41, 44, 46, 48, 50. J. v.d. Wal.
Ondanks wits eigenaardige opstel
ling bleek deze omsingeling toch af
doende, want er volgde: 44-40 (3-9)
40-34 1722 34-30 (Dreigt met
39-33 (28x39) 32-28 enz.) (12-17)
50—45 (Ook 39-34 kwam hier in
aanmerking.) (14-19) 45-40 (28-33)
39x28 (22x33) 40-341(33-38 of
32x43 (21X32) 37x28 (23x32) 34-29!
(26x37) 29-23 (18x20) 25x3 (16-21)
Zwart: 14, 17/19, 22/24. Ir. P. Wijn.
Wit: 25,27, 30/33, 35. H. Scholten.
Wit vervolgde hier met: 33-29
(24x33) 30-24 (19x30) 35x24 (33-39)
24-19? (Op 24-20 (14-19) 20-15
(39-44) 15-10 (44-50) 10-4 A. Dreigt
nu door 31-26 enz.: met remise.
(17-21) 27x16 (22-28) 4x39 (50x26)
16-11 (26-12) 25-20! Remise). Wan
neer wit in plaats van 10-4 probeert
twee dammen te halen door 25-20
dan volgt een leuk slot door (23-28)
32x21 (50-45) 27x18 (45x4) uit. Na
24-19? (39-43!) 19x10 (23-28) 32x21
(43—48) 27x18 (48x5!).
Wit geeft het op.
Het derde fragment geef ik u in cij-
ferstand.
Zwart: 2/6, 8, 10/18,20, 25, 36. Ir.
J.v.d. Vossen.
Wit: 23, '26, 28/30, 32/34, 37/40,
43/45, 47/49. J. Goudt.
Zwart verknoeide deze interessante
partij door hier (4-9?) te spelen
waarna volgde: 23-19! (13x35)
37-31 (36x27) 32x21 (16x27) 28-22
(17x28) 33x4 (14-19) 4x31 (12-18)
31x24. Zwart geeft het op.
J. EDINK
BIJ ZO'N 5000
interieurverzorgings- en Doe-het-
Zelfzaken in Nederland zijn sinds
enige tijd vouwmaquettes te koop,
waarmee men naar hartelust ver
nieuwingen in huis kan uitproberen,
zonder dat daarvoor ook eerst alle
meubelen werkelijk zijn aange
schaft.
De bouwplaten zijn ontwikkeld door
het Instituut voor Interieurarchitec
tuur (XVI) in Bergen (N.H.). Een setje
A
ken echter niet. Ook al heeft de op
drachtgever zich akkoord verklaard
met de tekeningen van de architect,
dan nog blijkt vaak dat de opdracht
gever zich uiteindelijk toch iets an
ders had voorgesteld. Velen zijn zich
hiervan bewust getuige het feit dat
architecten keer op keer mensen
aantreffen die met namaakwandjrtk
en -kasten hebben getracht die teke
ningen wat meer tot leven te bren
gen.
De IVI-vouwmaquette komt op een
zeer voordelige manier aan deze be
hoefte tegemoet. In de set zitten
meubels, wanden, kasten, en andere
van 8 van dergelijke planten zijn on
der de naam „vouwmaquette" ver
krijgbaar voor ƒ5,-.
Architecten en bouwkundigen zijn
getramd in het drie-dimensioneel
denken. Op basis van een simpele
plattegrond kunnen zij zich gemak
kelijk een voorstelling maken van
hoe de ruimte er in zijn definitieve
staat zal uitzien. Leken hebben die
training in drie-dimensioneel den
onderdelen om een hal in te richten
inaar ook de gang, keuken, woon-
/eetkamer, slaapkamers, logeerka
mer en studeerkamer komen aan
bod. De maquette is bewust in zwar
t/wit uitgevoerd zodat men zich be
ter op de indeling kan concentreren.
Voor nadere informaties: IVI P.O.,
Box 118 Bergen. Tfn. 0220-
8-6341/51,53.
HANS VELDHUIS
De laatste tijd bereiken ons berich
ten uit verschillende delen van ons
land, dat de fint, een vis die vroeger
razend populair was maar de laatste
jaren zeldzaam, teruggekeerd is in
de Nederlandse wateren. Met name
op depierinHoekvan Holland wor
den grote vangsten gemeld. Ook ter
hoogte van Stellendam komt de fint
weer regelmatig voor. De fint kwam
evenals de elft vroeger veelvuldig
voor in de toen nog schone rivieren.
Met de> toenemende vervuiling ver
dween de fint met de zalm en elft. De
fint; die op het eerste gezicht lijkt op
een uit de kluiten gewassen haring,
kan een lengte bereiken van zo'n 40 a
50 cm. Hij is te herkennen aan een
zwakte stip 'achter de kieuwen. Als
consumptievis is de fint niet aan
trekkelijk: te droog en vol graten.
Door actief te vissen (aas in bewe
ging houden) met zager of zeepier
heeft men het beste resultaat. Ook
met de lepel of de jig worden goede
vangsten gemeld.
Hengelsportverenigingen die m het
komende winterseizoen wel eens iets
anders willen dan de steeds terugke-
rèndesaaie vergaderingen bijwonen,
hehben nu een aantrekkelijk alter
natief. Men zou een filmavond op het
programma kunnen zetten, waarbij
de, fijne kneepjes van de hengelsport
aan de orde worden gebracht. Voor
inlichtingen over de hengelsport
films kan men zich wenden tot Rein
van Rutten, Buitenwatersloot 151 in
Delft, telefoon 015-143866.
De karper
Dank zij de lange en hete zomer
kunnen de karpervissers dit jaar
langer dan ooit hun favoriete vis be
lagen. De kans op grotere karper in
het najaar is zelfs groter dan in de
zomer.
Het hoofdvoedsel voor de karper:
plankton en algen, was door de hoge
'temperaturen volop aanwezig.
Daarom vielen de vangsten niet al
tijd mee. Nu er minder natuurlijk aas
ïs voorspellen de kenners, dat met
door de sportvissers aangeboden
voedsel tot ver in de winter karper
kan worden gevangen. Een goede
raad dps voor de karpervissersga zo
lang mogelijk door.... U hebt nu uw
kans!
JEAN BRANDTS
DE „SPARTAKIADE" is een jaar
lijkse f ederatie wedstrijd waarbij
alle Sovjetrussische topspelers van
de partij - moeten - zijn. Intern-
propagandistische overwegingen
liggen ten grondslag aan deze mani
festatie maar vredelievendheid is bij
de deelnemende grootmeesters
meestal ver te zoeken want onder
ling zijn er heel wat „prestige
gevechten". De witspeler in onder
staande partij was enkele malen
kandidaat voor het wereldkam
pioenschap en hij speelde vaak in
buitenlandse (ook Nederlandse)
toernooien. De zwartspeler, even
eens grootmeester, geldt als een uit
erst ideeënrijk schaker maar hij is
voornamelijk bekend in eigen land.
De „professor" - aldus betitelde wij
len Keres Poloegajewski vanwege
zijn grote kennis! wint door" een
gelukkige combinatie van zakelijk
heid en talent.
JHHiif KMtC VHÊUt 1VtSÊk
mtwruk
1
m is
O
nap sö?
Vvit: Poloegajewski
Zwart: Goefeld
Konings-indische verdediging
1. d2-d4, g7-g6 2. e2-e4, Lf8-g7 3.
c2-c4, d7-d6 4. Pbl-c3, Pg8-f6 5. f2-
f3, 0-0 6. Lcl-e3, Pb8c6 7. Pgl-e2,
TaX-hK 8. Ddl-d2, Tf8-c8 9. Tal-bl
(zo'n zet wordt natuurlijk niet „ter
plaatse" bedacht. Zwart zal niets
voelen voor a5 want hij is juist doen
de, zelf iets op de damevleugel te ver
sieren.), a7-a6 10. b2-b4, bT-b5 11.
c4xb5, a6xb5 12. d4-d5, Pc6-e5 13.
Pe2-d4 (Hoe nu pion b5 te verdedi
gen? Dat lukt niet maar de zwartspe
ler is nooit om een pionoffer verle
gen.), Lc8-d7 14. Pc3xb5, e7-e6 15.
d5xe6, f7xe6 16. Lfl-e2, Pe5xf3
(Op zich ingenieus, nietwaar? Na
Pxf3 of Lxf3 doet zwart zich tegoed
aan Pb5. Dus:) 17. g2xf3, e6-e5 (als
nu Pd4 wijkt volgt weer Lxb5.) 18.
0-0, e5xd4 19. Pb5xd4, d6-d5 20.
e4xd5, Pf6xd5 (voor zijn geofferde
pion lijkt zwart toch wel iets te heb
ben maar door actief spel zet wit zijn
tegenstander nu het mes op de keel.)
21. Le2-c4, Te8-e5 (Kansrijker was
vermoedelijk direct c6, al heeft dat -
evenals later - b5! tengevolge.) 22.
f3-f4, Te5-h5 23. f4-f5!, c7-c6 24.
b4-b5!, Lg7xd4 (Anders stort zwarts
positie in elkaar.) 25. Dd2xd4,
Ld7xf5 (Gezien de dreiging Lxbl
ziet het er nog aanvaardbaar voor
zwart uit maar nu komt er combina
tie:) 26. b5xc6ü )uit zo'n zet blijkt,
waarom de witspeler de sterkste is.
Achteraf kan men natuurlijk zeggen,
dat zijn stukken het gehele bord
gaan beheersen.), Lf5xbl (Zwart
moet hebben gerekend, daardoor
Pd5 een extra dekking te geven door
Th5. Maar de combinatie begint
pas.) 27. c6-c7Dd8xc7 28.
Lc4xd5+, Th5xd5 29. Dd4xd5+,
Kg8-g7 30. Le3-d4+, Kg7-h6 31.
Dd5-e6! dreigt Le3+ en mat.),
Lbl-f5 (Een soort „bluf" - waar
Goefeld sterk in is want nu wint
heel gewoon Txf5 en zwart heeft
geen eeuwig schaak. Maar Poloega
jewski verkeerde in tijdnood en hij
zag de „thematische" winstvoering
zonder problemen.) 32. De6-f6,
Kh6-h5 33. Ld4-e3 en zwart geeft
het op.
CONSTANT ORBAAN
OP DE wereldse heiligenkalender is
31 oktober ingevuld als de Dag van
het Sparen. Zulk een thema behoeft
een postale ondersteuning. Datis
dan dit jaar net precies verkeerd uit
gepakt, omdat in de huidige econo
mische constellatie sparen gewoon
uit de boze is. Het geld moet rollen
om fabrieken te laten draaien en
mensen aan het werk te zetten of te
houden.
Maar deze opvatting doet pas sinds
enige maanden opgeld, vandaar dat
er nogal wat logisch gedraai aan te
pas moet komen om deze zegel toch
verantwoord te doen schijnen. De
PTT spreekt nu in haar begeleiding
van de „collectiviteit van de bespa
ringen" als van belang „voor het to
tale maatschappelijke gebeuren".
Zo meteen moeten ze daar nog een
psychiater in dienst nemen om de
uitgave van een postzegel te begelei
den. Waarom niet gewoon gezegd,
dat het ontwerp nog stamt uit de tij
den dat sparen een deugd was.
De jongste postzegel van 50 cent (op
lage 12,5 miljoen, zonder watermerk
en zonder aflopende geldigheids
duur) heb ik dus een ontwerp ge
noemd. Beter is te zeggen, dat Fallon
en Versteeg uit Amsterdam een pos
taal debuut hebben gemaakt, want
een echt doordacht ontwerp kan men
het overtrekken met papier en het
wrijven met potlood over een
kwartje nauwelijks noemen. Dat de
den we vroeger elke dag, als we van
pa of ma zo'n stukje pergamijn-
papier kregen en niemand noemde
dat een ontwerp.
De beide afgewreven kwartjes zijn
ook nog quasi modern niet helemaal
afgewreven, zodat men kan denken
dat de inflatie al weer knaagt aan het
.ontwerp'. Kortom, vriend en vijand
van het sparen zullen niet zo tevre
den zijn met dit produkt van de PTT.
Wat mager van inventie, wat goed
koop van uitgifte, wat vreemd in de
motief-begeleiding. Eentje voor het
album nemen en overgaan tot de
orde van de dag.
De kinderzegels zien er beter uit vol
gens het gepubliceerde ontwerp.
HARRY KOLKS
HET IS U misschien nog niet opge
vallen, maar als u zich in een comfor
tabele vliegtuigstoel naar uw vakan
tiebestemming rept, dan bent u op
dat moment dikker dan toen u nog
met beide benen op de grond stond.
Dat kan werkelijk ettelijke centime
ters schelen en u moet het vooral niet
de stewardesse verwijten die u met
allerlei lekkere hapjes en drankjes
heeft verwend, want het lieve kind is
zelf ook in omvang toegenomen. Ja
renlang heeft men gedacht dat het
benauwde, opgeblazen gevoel,
waarmee sommige luchtreizigers te
kampen hadden, toegeschreven
moest worden aan de opgewonden
gemoedstoestand waarin zij ver
keerden, maar nu is men er dan ein
delijk achtergekomen, dat dit een
volkomen natuurlijk en logisch ge
volg is van de wet van Boy le.
Deze Sir Robert Boyle was een be
kend scheikundige uit de 17e eeuw,
die zich tevens voor fysica en natuur
filosofie interesseerde. Zonder nu al
te diep op de naar hem genoemde wet
in te gaan, komt het er in hoofdzaak
hier op neer, dat het volume van een
gelijk blijvende hoeveelheid gas bij
een constante temperatuur omge
keerd evenredi- is aan de druk die
hierop wordt uitgeoefend. Of - om
het nog simpeler te zeggen - hoe ho
ger het vliegtuig stijgt, hoe minder
druk er staat op het gas in uw maag,
m.a.w. uw buik zwelt op. Daarom
dragen de stewardessen van de En
gelse BOAC verstelbare rokken.
Hoe vreemd het ook mag klinken
.aan een dergelijk verschijnsel heb
ben wij ook de ballpoint te danken.
Zoals u misschien door schade en
schande wel 'ns hebt ondervonden,
gaat uw vulpen op grote hoogte lek
ken. De druk in de ink kamer wordt
dan groter dan de druk er buiten en
de inkt wordt er uitgeperst. Tijdens
de 2e wereldoorlog zocht men in
Amerika dan ook naarstig naar een
andere oplossing, die de vliegtuig
bemanning in staat moest stellen,
tijdens de vlucht notities te maken.
Het oog viel op de balpen die welis
waar al in 1938 door Wladislaw Biro
op de markt was gebracht, maar
60HST.HE®! IK6E-
LOOF (JOOITDfjT
OftT ALL6H0AL
ÏOOR SOilE KbrtrJ 4,
waar het grote pubüek weinig of
geen belangstelling voor had. Dat is
ondertussen wel even veranderd. Op
het ogenblik is de balpenindustrie
een miljoenenzaak geworden. Alleen
al in de Verenigde Staten bedraagt
de omzet meer dan 800 miljoen dol
lar en in Nederland lopen de schat
tingen uiteen van 18 tot 26 miljoen
gulden. Oök geen kleinigheid!
GEORGES MAZIERE
BRIDGE kan men bepaald beter le
ren uit toernooiboeken dan uit werk
dat hoofdzakelijk over de theorie
van het bieden of spelen gaat. Een
unieke kans om te zien hoe de
wereld-sterren in de praktijk opere
ren krijgt men door het lezen van het
boek over de laatste wereldkam
pioenschappen. Het fleet „1975
World Championship", uitgegeven
door de American Contract Bridge
League. De analyses zijn o.a. ver
zorgd door Alan Truscott (bridge-
correspondent van de N.Y. Times) en
Albert Dormer (Eng.), redacteur van
Oost gever, allen kwetsbaar. Oost
(Belladonna) één ruiten - NZ pasten
- west één harten oost drie ruiten-
zuid drie SA.
Noord startte raet schoppen V en Ga-
rozzo nam eerst de derde schoppens
lag. Daana speelde hij zes ronden
ruiten, zuid moest dus vier kaarten
vasthouden. Zuid koos voor harten
A9 en klager H9. Nu werd harten
vier van tafel gespeeld: zuid speelde
klein en met harten H verkreeg west
de beslissende 9e slag. Had zuid har
ten A genomen en klaver nagespeeld,
dan verkrijgen OW nog twee klagers
lagen daar west, behalve harten H9
nog klager B10 over had. Ook had
zuid harten A sec kunnen zetten, in
welk geval west als laatste vier kaar-
V
V
Spelleider
A 5 2
H 8 3 2
B 5
B 10 7 3
V B 10 3
V B 10 7 6
10
V 6 4
H 9
A 9
7 6
H 9
4
5
4 3
5
o.a. het Bulletin der International
Bridge Press Association. Omstreeks
half oktober is dit unieke boek in
Nederland (NBB, Emmapark 9, Den
Haag) en ik vermoed dat het snel uit
verkocht zal zijn.
Hier één der vele spellen, schijnbaar
gemakkelijk, maar toch nog altijd zo
lastig dat de Fransen het optimale
contract niet boden, de Italianen wèl
evenals de Brazilianen, maar dat
slechts superstar Benito Garozzo de
winnende speelwijze vond.
ten harten H sec en drie klavers moet
vasthouden. Wat Garozzo wel toe
vertrouwd zou zijn.
De Braziliaan Barros ging bij de
zelfde start in drie SA één down. Hij
nam de tweede schoppen (zuids H)
en waarom dat fout is ziet u, als u het
spel eens naspeelt. NZ (Indonesië)
wonnen in dit geval drie schoppens
lagen, harten A en tenslotte nog een
klaver.
H.W. FILARSKI
V
t
V
