bén
ïodigen
(je?
estduitse en
ambassadeurs
[naar post in
Britse
EXTRA STEUN
EEG VOOR
PORTUGAL
AR-fractieleider: brugfunctie kabinet
noodzaak voor politieke stabiliteit
„TIJD VAN KATHOLIEKE
EMANCIPATIE IS
VOORGOED VOORBIJ''
Gijzeling in
New York
geëindigd
POLITIE
ONTRUIMT
BEZETTE
ACADEMIE
Financiële problemen
voor Britse
conservatieven
l Lachmon
wil niet
regeren
WIM LUIJPEN OP CONGRES BOUW- EN HOUTBOND NKV:
VS willen helpen
bij oplossen
Palestijnse conflict
DMAKING
REIMERSWAAL
DMAKING
Reimerswaal
Eisen in
gijzelingszaak
„Soestdijk"
Actie
Plaats bepalen
Redelijkheid
VOENSDAG 8 OKTOBER 1975
binnertu^
Reimerswaal maakt be-
secretarie, afdeling Alge-
reen ter inzage liggen de
van die gemeente, van 30
ïers 15 b en 15 c, waarbij
erklaard, dat voor een ge-
Hogenakkerweg en de
n en voor een gebied gele-
te Krabbendijke, nader
e besluiten behorende te-
ningsplan wordt voorbe-
i, 2 oktober 1975.
leester voornoemd
Hogeweg.
meerite Reimerswaal maakt
van 9 oktober 1975, gedu-
>r iedereen, ter gemeente-
imene Zaken, ter inzage ligt
iteerde Staten van Zeeland
tot goedkeuring van de eer-
istemmingsplan „Boomdijk,
selte" te Hansweert, zoals
raad in zijn openbare verga-
is vastgesteld. Het goedge-
iriften ligt eveneens ter inza-
jimtelijke ordening en zij die
zowel tot de gemeenteraad
taten van Zeeland hebben
innen de termijn van terinza-
stellen.
worden gericht aan Hare Ma-
tan worden ingediend bij de
esting en Ruimtelijke Orde-
8 oktober 1975
neester voornoemd,
Hogeweg.
(Van onze redactie buitenland)
IUXEMBURG/MADRID - De Westduitse en de Britse ambassa-
I deur zullen weer terugkeren naar hun post in Madrid. Dit werd
gisteren in Bonn en Londen meegedeeld.
ARNHEM (ANP) De of
ficier van justitie in Arnhem
mr. H.R. Louwaars heeft gis
termiddag tegen negen Zuid-
Molukkers van de zogenaamde
groep Moordrecht een jaar ge
vangenisstraf met aftrek ge-
eist en tegen een van hen acht
maanden gevangenisstraf.
Deze Zuid-Moluikkers had
den bijrollen vervuld in de
gijzelingszaak Soestdijk.
(Van onze correspondent)
LUXEMBURG - De EEG-minis-
ters van buitenlandse zaken
De Nederlandse minister
Ivan Buitenlandse Zaken Van
I der Stoel had eerder op de
[dag, in Luxemburg laten we
ten dergelijke initiatieven te
verwachten. Volgens hem
I heeft Nederland over het
eventueel terugsturen van de
nbassadeur nog geen besluit
genomen. Acht van de negen
EEG-landen (Ierland uitgezon
derd) haalden na de jongste
executies in Spanje hun am
bassadeurs uit Madrid terug.
Zo eens als de EEG-miinis-
I ters van buitenlandse zaken
I het twee dagen lang
Luxemburg waren over on-
niddellijke noodhulp aan Por-
ugal, zo oneens zijn zij het in
eite geweest over de manier
waarop zij zich tegenover
Spanje moesten opstellen.
Met name Nederland en De
nemarken stonden recht tegen
over landen als West-Duits-
land, Engeland en Italië. Mi
nister Van der Stoel trachtte
maandagnacht dit gebrek aan
overeenstemming te camoufle-
ren door te zeggen, dat hij
zeer tevreden was over de ge-
neenschappelijke ministers-
verklaring over Spanje, die
enslotte na vele uren discus
siëren kon worden opgesteld
en die even summier als ge-
matig'd was.
Gisteren aan het slot van de
onferentie bleek echter, dat
de onenigheid vrij groot is ge
weest. In de EEG-ministers-
verklaring zeggen de Negen
dat het hun spijt dat hun be
roep om clementie voor de ter
dood veroordeelden in Spanje
igeen resultaat heeft gehad en
spreken zij tevens de hoop uit
dat het Spaanse volk gespaard
zal worden voor een verdere
escalatie van geweld. Tevens
stellen de ministers vast, dat
de onderhandelingen tussen
Spanje en de EEG, die reeds
door de Europese Commissie
waren opgieschort, op dit ogen
blik niet kunnen worden her
vat.
Jonge Spaanse opposahten
van het Franco-regime, vere
nigd in de „Junta-democrati-
ca" hebben in Luxemburg met
instemming gereageerd op de
verklaring van de EEG-minis-
ters. Op een persconferentie
zei hun woordvoerder, Jose
Vidal Beneyto, „verheugd te
zijn over het feit dat Europa
voor de eerste maal een daad
heeft gesteld door het Franco
regime te veroordelen".
Een ETA-vertagenwoordiger
heeft gisteren op een perscon
ferentie in Stockholm opgeroe
pen tot een internationale ac
tie tot redding van het leven
van elf gevangengenomen Bas-
ken die mogelijk ter dood" zul
len worden veroordeeld.
Het internationale Comité
van de machtige Britse vak
centrale, de TUC heeft giste
ren opgeroepen tot een 24-
uiurs boycot tegen Spanje door
Britse vakbonden.
Vier Nederlandse schepen
ondervinden moeilijkheden in
Spaanse havens, zo blijkt uit
op het ministerie van Buiten
landse Zaken in Den Haai
binnengekomen berichten.
Het zijn de „Libra" die
thans in de haven van Bilbao
ligt, en de Atlantic, de Wes-
terkerk en de Neder Rhone,
alle in de haven van Barcelo
na.
(Van onze correspondent)
LONDEN Op het congres
van de Britse conservatieven
in Blackpool werd gisteren
(Van onze parlementaire re
dactie).
DEN HAAG De Suri
naamse oppositieleider Lach
mon, die momenteel met zijn
16 Hindoestaanse fractiegeno
ten in Nederland is, is afge
stapt van zijn voornemen om
samen met de drie afgeschei
den regeringsfractieleden (me
vrouw Liesdek-Clarke, de Ja
vaan Somohardja en de Chi
nees Lee Kong Fong) in de
Surinaamse staten een meer
derheid van de helft plus een
te vormen en zo het kabinet
Arron ten val te brengen om
zelf te gaan regeren.
Lachman zal aanstaande
vrijdag naar Suriname ver
trekken en daar gaan onder
handelen met de leden van het
kabinet-Arron Doel van die
onderhandelingen is de vor
ming van een „nationaal kabi
net". waarin alle fracties uit
de Surinaamse staten verte
genwoordigd zijn. Om dit doel
te bereiken zullen er zo spoe
dig mogelijk nieuwe verkie
zingen moeten worden uitge
schreven.
Dr. Vondeling, voorzitter
van de Tweede Kamer heeft
inmiddels van de Surinaamse
staten voorzitter Wijntu-in een
lijstje ontvangen met 8 staten
leden die namens de rege
ringsfracties deel zullen uit
maken van de delegatie die ir
Nederland de onafhankelijk-
heidsdebatten in het parle
ment zullen bijwonen. Wijn-
t-uin zelf maakt ook deel uit
vJn die delegatie. De Suri
naamse statenvoorzitter heeft
meegedeeld, dat de delegatie
totaal zal bestaan uit 15
leden. Er wordt dus duidelijk
rekening mee gehouden dat de
oppositie alsnog van de dele
gatie deel zal uitmafeen.
onthuld, dat de partij van
Margaret Thatcher bijna ban
kroet is. Zij heeft dringend
300.000 pond nodig.
Vooraanstaande conservatie
ve dames hebben opdracht ge
kregen feestjes en wedstrijden
te organiseren en overal bij
dragen te vragen. Men ver
wacht daarnaast dat zodra in
Groot-Brittannië nieuwe ver
kiezingen uitgeschreven wor
de" de conservatieve partij
traditiegetrouw sterke finan
ciële steun zal krijgen van de
belangrijke Britse industrie
ën.
Voor Margaret Thatcher 19
dit haar eerste congres als
leidster van de conservatie
ven.
Ze tracht de partij gereed te
maken voor nieuwe verkiezin
gen, waarvan niemand de da
tum kent. Premier Wilson, die
sinds z'n eigen partijcongres
de teugels van het bewind
weer wat vaster in handen
heeft, kan ze net zo goed over
3 ia ar als over 3 weken uit
schrijven.
Margaret Thatcher lijkt de
conservatieven opnieuw naar
rechts te willen sturen, maar
ze kreeg gisteren 00 het con
gres al te horen, dat de partij
agressiever en „anders" moet
zijn Margaret Thatcher
spreekt haar pa-rtii genoten
vrijdag toe in Blackpool.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG „Als de
brugfunctie, die wij van het
kabinet verwachten, niet
slaagt, dreigt Nederland een
periode van politieke stabili
teit tegemoet te gaan, die de
regeerbaarheid van ons land
ernstig en voor geruime tijd
zal aantasten".
AR-fractieleider Aantjes zei
dit gisteren in zijn rede bij
het kamerdebat over het door
het kabinet-Den Uyl gepresen
teerde beleid voor 1976. Zijn
uitspraak kwam kort nadat
CH-fractieleider Kruisinga in
felle bejvoordingen het kabi
net had gekritiseerd en even
als WD-leider Wiegel de
ploeg van Den Uyl veel woor
den maar weinig daden ver
weten had.
Mr. Aantjes waarschuwde
degenen die „in naïeve veron
derstelling" hopen uit de poli
tieke instabiliteit als vanzelf
de Phoenix van de progressie
ve heilstaat zal verrijzen.
Maar zijn waarschuwing ging
ook naar „degenen die denken
dat door een restauratie van
oude machtsposities en
machtsverhoudingen rust en
welvaart vanzelf zullen weer
keren". Naar de overtuiging
van de AR-leider is het de
taak van dit kabinet onze sa
menleving voor beide te be
waren. „Er ligt een enorme
verantwoordelijkheid voor dit
kabinet, dat alleen zijn ont
staan en bestaan kan recht
vaardigen als het de brug
weet te slaan naar de meest
voor de hand liggende politie
ke samenwerking, waarvan in
de verhoudingen van vandaag
een verbinding tussen idealis
me en realiteitszin mag wor
den verwacht.
Om op basis van verant
woordelijkheid en solidariteit
de nationale en internationale
samenleving te dienen".
De AR-fractieleider deed
een dringend beroep op de
PvdA duidelijk haar plaats te
bepalen. „Het is juist de deel
name aan een kabinet dat op
de steun van christen-demo
craten is aangewezen, die de
tegenstellingen aan het licht
heeft gebracht en de PvdA
onontkoombaar voor een keuze
plaatst. Met name voor het
sociale beleid kunnen de idea
len van socialisten en van
christen-democraten tot ge
meenschappelijke programma
punten leiden. De vraag is
echter langs welke weg willen
wij die realiseren. Langs die
van de omwenteling of van de
hervorming van de maatschap
pij"-
Over de redelijkheid die
met name Andriessen steeds
naar voren schuift als hij over
voortzetting van de samenwer
king met de PvdA spreekt
zei Van Thijn (PvdA): „Het is
mij niet altijd duidelijk wat
daaronder verstaan wordt.
Wanneer het kabinet met be
scheiden aanzetten bij de ka
mer komt, die een begin kun
nen maken met de veranderin
gen van de ongelijke machts
verhoudingen in ons land, dan
lijkt mij dat alleszins redelijk.
Als deze voorstellen worden
geblokkeerd, dan lijkt mij dat
alleszins onredelijk". Van
Thijn, die in zijn rede bijzon
der veel aandacht besteedde
aan de noodzaak, dat de ge
msenschap meer invloed krijgt
in de economische machtsvor
ming, maar dan op de basis
van decentralisatie, noemde de
houding van KVP en ARP te
genover het probleem van de
machtsspreiding beslissend
voor de verdere samenwer
king.
KVP-leider Andriessen
noemde het „de waarheid van
dit jaar, dat de partijen elkaar
in Kamer en kabinet nog
steeds moeizaam vinden. De
hoofdvraag is of er voldoende
overeenstemming is over
kernpunten van beleid op kor
tere en langere termijn. Als
voorbeelden daarvan somde
Andriessen op: de ruimte voor
persoonlijke ontplooiing in ge
zin en kleine omgeving, de
heroriëntatie van de democra
tie, werkelijke Europese ge
zindheid, een solide veilfg-
NEW YORK (UPI) Een
overvaller in een bank in New
York, die aanvankelijk tien
gijzelaars vast hield, is in de
nacht van maandag op dinsdag
door de politie overmeesterd
en gearresteerd. De drie nog
overgebleven gijzelaars wer
den ongedeerd bevrijd.
De man, Ray Olson, had
zich tegen acht uur onze tijd
in de bank, op de Zesde
Avenue, verschanst.
Hij had vrijlating van Patri
cia Hearst, William en mily
Harrises en Wendy Yoshimura
geëist, die vorige maand wa
ren gearresteerd.
heidsbeleid, een fundamentele
versterking van het bedrijfsle
ven, de bron van onze wel
vaart, van een betere inko
mensverdeling en van onze in
ternationale solidariteit. „Wij
moten misschien de werkgele
genheid beter gaan verdelen"
aldus Andriessen. „Maar wij
moeten misschien de werkgele
legenheid in stand houden en
uitbreiden. Daartoe dient nu
eerst en vooral het beleid te
worden omgebogen. De KVP
wil daarvoor zijn nek uitste
ken, wil de PvdA dat ook?
Wil de regering dat ook?"
Tijdens de eerste ronde van
het debat bleek overigens, dat
op een tweetal punten de
grondpolitiek en de onderne
mlngsraadovereenstemming
tussen de regeringspartners
nog lang niet in zicht is. Ter
wijl Van Thijn (PvdA) op
nieuw pleitte voor omvorming
van de ondernemingsraad tot
een personeelsraad zei An
driessen (KVP) dat het ver
schil van mening over de on
dernemingsraad nieuwe stijl
„onoverKomeiijk" is. Wij doen
niet mee aan de onderne
mingsraad als personeels
raad.
Terwijl Andriessen ver
klaarde, dat in de KVP-opvat-
tmg de gebruikswaarde van
grond onbruikbaar is als
grondslag voor onteigening,
nodigde WD-leider Wiegel
KVP en ARP uit om in deze
zaafe niet te vluchten in een
wazig compromis. Hij waar
schuwde de heren Andriessen
en Aantjes maar vast, dat in
dat geval de VVD „er niet aan
zal kunnen ontkomen dit hier
en daar in het land toe te
lichten" een dreigement, dat
in de KVP- en de ARP-ban-
ken met gelach werd ontvan
gen.
ZOWEL de Evangelisch Lu
therse kerk als de r.-k. kerk
Va West-Duitsland houden be
zwaren tegen het nieuwe wets
ontwerp inzake abortus, dat de
fracties der SPD en FDP (so
cialisten en leberalen) hebben
ingediend.
(Van onze sociaal-econ.
redactie)
UTRECHT „De tijd van
de katholieke emancipatie is
voorgoed voorbij. Wie zich
daaraan toch wil vasthouden
sluit zich van de vernieuwing
af". Dit zei de Tilburgse cul
tuur- en godsdienstfilosoof
professor doctor Wim Luijpen
gisteren op de tweede con
gresdag van de bouw- en
houtbond NKV, die was ge
wijd aan de eigen identiteit en
hoe die binnen de komende
federatie van de Nederlandse
vakbeweging kan worden
vastgehouden.
Luijpen stelde verder dat
men voor de beleving van een
religieus gevoel geen eigen
exclusieve organisaties nodig
heeft. „Het gaat er om wat
men van zijn eigen leven
maakt", zo zei hij.
Bisschop H. Ernst van Breda
kwam met de stelling dat sa
mengaan met anderen niet be-
tekent dat men de eigen iden
titeit zal verliezen. „Identiteit
is meer een levende werke
lijkheid dan een formulering.
Niet de ene moet in de andere
verdwijnen, maar wederzijds
moet ruimte worden gegeven
aan eigenheid. Zowel het eige
ne als het andere moet als
waarde worden aanvaard en
het gemeenschappelijke, dat
tot samengaan bindt, moet
worden uitgebreid en verste
vigd. Wordt het proces van
ineengroeien in deze zin vol
trokken dan zal men niet
meer spreken - van identiteit
van de katholieke vakbewe
ging. Wel blijft dan", zo be
toogde de bisschop, „dat ka
tholieken in de vakbeweging
hun identiteit bewaren".
De Tilburgse godsdienstsoci
oloog professor dr. W. Goddijn
was het niet eens met een
uitspraak van CNV-voorzitter
Lanser, die beweerde dat door
het samengaan van de vakcen
trales pluriformiteit en dyna
miek worden bedreigd. God
dijn noemde het geweldig als
alle werknemers in een vak
beweging macht zouden kun
nen hebben. „De priesters
hebben u mondig gemaakt
door de emancipatie. U moet
nu uzelf vormen om mee te
gaan in het proces. U moet de
dialoog aangaan".
Ofschoon de meeste deelne
mers aan het congres voor
nauwere samenwerking met
het NVV waren, waren er ook
twijfelaars, die mogelijk naar
het CNV zullen overstappen.
NKV-verbondsbestuurder
Frans van Bakel verwachtte
dat dit er niet veel zullen zijn.
Maar het abortusvraagstuk
kan daarbij ook een punt
zijn.
Van Bakel zei de overtui
ging te hebben dat de federa
tievorming een uitvloeisel
van wat voorgangers in de
vakbeweging hebben gedaan.
„Bij het NW lopen echt niet
alleen baarlijke duivels rond
We werken al vanaf de oorlog
met hen samen. Bovendien"
zo stelde Van Bakel, „zijn er
in het NVV meer christenen
georganiseerd als er leden van
het CNV zijn". Goddijn voeg
de eraan toe: „Vanuit onze
ghettosituatie hebben we onze
broeders en zusters van bet
socialisme heel vaak negatief
beoordeeld".
hebben gisteren hun tweedaags
beraad over Spanje en Portugal
afgesloten en aan het slot van
hun bijeenkomst nog een extra
pakket steunmaatregelen voor
Portugal bekendgemaakt. Dat
gebeurde nadat de Portugese
minister van buitenlandse za
ken, die speciaal voor dit doel
naar Luxemburg was gekomen,
tegenover rijn EEG-collega's de
noden en behoeften van Por
tugal uiteen had gezet en te
vens had gewezen op de bui
tengewone politieke betekenis
van de EEG-hulp voor het in
stand houden van een pluralis
tische democratie in zijn land.
De directe financiële steun
die Portugal kan investeren in
een serie ontwikkelingsprojec
ten en in hulp aan kleine en
middelgrote bedrijven in nood
omvat een bedrag van 570
miljoen gulden. Bij de reeds
maandagavond bekendgewor-
den 540 miljoen gulden komt
namelijk nog 30 miljoen gul
dien aan rente bonificatie. Van
dit bedrag neemt Nederland
zoals bekend, 32,5 miljoen gul
den voor zijn rekening.
De negen EEG-ministers
troffen gisteren voorts nog de
volgende steunmaatregelen ten
behoeve van Portugal.
1. De bilaterale hulp van de
lidstaten zal zoveel mogelijk
worden opgevoerd. Nederland
steunt in het kader vain deze
noodhulp voor Lissabon nog
eens extra met een bedrag van
17,5 miljoen gulden, maar het
is zeer wel mogelijk dat de
Nederlandse regering dat be
drag nog gaat verhogen.
2. De negen EEG-landen
zullen Portugal ook technische
kennis beschikbaar stellen bij
de proj ecthulp.
3. De negen zullen Portugal
helpen bij de opvang van de
400.000 vluchtelingen uit Arv
gola wier terugkeer naar
het oordeal van de Portugese
minister van buitenlandse za
ken zowel politiek als eco
nomisch tot een nationale ca
tastrofe zou kunnen leiden.
In Portugal zelf is een artil
lerieregiment in Oporto aan
het muiten geslagen en heeft
geëist dat de zuivering van
linkse elementen in de kazer
nes wordt stopgezet.
DEN HAAG De politie
heeft gistermiddag op verzoe'
van het bestuur van de Katho
lieke Sociale Academie aan de
Helenastraat in Den Haag een
vleugel ontruimd die door
meer dan honderd studenten
en docenten sinds maandag
morgen was bezet. Een uur
later was een groot gedeelte
van de bezetters echte" weer
terug in het gebouw.
Aan de bezetting mm ook
deel de docent voor het hoofd
vak methodiek voor het op
bouwwerk Rob Groenhuyzen.
Dat deze niet door directie en
bestuur als docent was aan
vaard, was de aanleiding voor
die bezetting.
Fungerend voorzitter Niek
Roos had bij d-e politie aangif
te gedaan van huisvredebreuk.
Daarop werd via de installatie
in de academie twee keer om
geroepen, dat de bezetters het
pand moesten verlaten. Daar
aan werd geen gehoor gege
ven. Met een bijl hakte de
politie een glazen toegangs
deur in en begon met harde
hand de bezetters te verwijde
ren.
DE beide Zweedse televisie
netten en de Zweedse radio
zullen het jaarlijkse Eurovisie
Songfestival" niet uitzenden
omdat de muziek volgens hen
is gedegeneerd en teveel is
ingesteld op commercie.
Nooit de huid van de beer
verkopen voor-ie geschoten is,
of zoiets luidt het spreek
woord. Maandag was een som
bere dag, dacht ik. Maar ziet:
de deemster was nog niet in
gevallen of het zonnetje brak
door, om maar eens een krom
me beeldspraak te gebrui
ken.
IK BEN GEëNvUêTEERD.
Ja, ja. U weet, ik heb daar
jaren over geklaagd. Iedereen
werd maar geënquêteerd, de
gehele Nederlandse bevolking,
maar dit persoontje niet. Dat
stak. Maar de onderzoeTcbu-
reaus hebben daar hun lering
uit getrokken. Dus:
Maandagavond 19.00 uur, ik
zit aan de (tomaten)soep, de
bel belt, een aardige jongeda
me stelt zich voor als enquê-
trice van het NIPO, een geres
pecteerd instituut. Of ik geën
quêteerd wilde worden. Nou,
u weet hoe fel ik daar op ben,
dus zei ik: ja, ondanks het feit
dat de aardige jongedame niet
precies kon mededelen waaro
ver het ging.
Nou, dat bleek al snel. Het
ging over van alles en nog
wat. Van mijn politieke voor
keur, via kledingmagazijnen
en babyvoeding, naar radio's
en batterijen. En dit is nog
maar een kleine greep uit het
één uur durende interview.
Het was dus gewoon een
kopersonderzoek. Ja, kijk, u
heeft dat allemaal al een keer
meegemaakt, maar ik ben daar
stik enthousiast over.
Over
weer.
A
twee jaar
komt ze
(ADVERTENTIE)
Maar de koek was nog niet
op. In de voornacht, na enen,
zond de VPRO via de radio
een zeer befaamd hoorspel uit,
dat in 1938 half Amerika de
schrik in de benen heeft ge
jaagd.
Orson Welles, dezelfde die
nu op zaterdagavond grote
mysteries op de tv brengt, had
een angstaanjagend realistisch
hoorspel gemaakt (naar een
boek van H.G. Wells) over
een invasie van Mars-mannen
op aarde. Nou, dat heeft-ie
geweten.,
Het hoorspel was toen zo
realistisch in elkaar gezet, met
radioreportages waarbij repor
ters dood bleven in de acties
van de Marsianen, technici
vielen in de giftige zwarte
wolk die de buitenaardsen
over onze aardkloot uitspuw
den, dat half New York in
1938 in blinde paniek de
straat opvluchtte.
Orson Welles werd later be
legerd in de radiostudio's, na
dat het de Amerikanen geble
ken was dat het „maar" een
hoorspel betrof. Een beroemd
geval, niets meer en niets
minder. Nou, de VPRO zond
dat dus uit. Met rode oortjes
heb ik zitten luisteren. Prach
tig gewoon. De tijden van
„Sprong in het heelal" kwa
men terug.
U begrijpt dat de dinsdag
aanzienlijk beter was dan de
maandag.
MERIJN
WASHINGTON (UPI)
De Verenigde Staten zijn be
reid mee te helpen bij het
oplossen van het Palestijnse
vraagstuk als daardoor de
kans op een algemene en
duurzame vrede in het Midden-
Oosten vergroot wordt heeft
de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Henry
Kissinger gisteren gezegd.