S WEER
DOTJES
bak
99
3ER!
1
KamerpHsQnÉeim lieblsen dl©
POTGROND MAA1 ÏPLAATTS
VOOR POREUZE KLEIKORRELS
BIJ KOPEN WAN lEISM ®UI® fflTU.
GAZONS HEBBEN AFGEDAAN
Zelf greenÉei!
kweken
Bij verhuislustigen dorp
meer in trek dan grote stad
Stort
feervc
d of plafond)
18.00
I per m2 21.50
24.50
1050.-
1299.-
825.-
868.-
788.-
2195.
.545.-
1699.-
799.-
650.-
590.-
298.-
ijn onze
KlSTOFFEN
AXEL
OOSTBURG
IJZENDIJKE
ALGEMEEN
f&m
BINNEN
BOVEN
ONDER DAI
per m2
D per m2± 20.00
1 MAHONIE(
per m2 23.00
1 per m2
ie zaaK waar de vrouw
iet zo gemakkelijk bin-
enloopt
Is de man.
1000 m2 eigen
larkeerruimte.
voor2195.-
HULST, Steensedijk 39
Tel. 01140-4548 - 3119
SLUISKIL, Ir. Lelyplein 14,
Tel. 01157-1389
Als we tuinarchitect Karei
Vriens moeten geloven, staan bin
nen niet al te lange tijd de Neder
landse huizen en kantoren vol met
planten en bloemen. Vooral sinds
kort ook in ons land de zoge
naamde hydro-cultuur zijn in
trede heeft gedaan voorspelt
Vriens de planten een uitstekende
toekomst. Deze uit Duitsland af
komstige teeltmethode is vrij een
voudig. De potgrond in de bloem
potten heeft plaats gemaakt voor
poreuze kleikorrels. De plant
krijgt hierdoor steeds vocht.
Vriens: „Het dagelijks water geven
aan de bloemen behoort hierdoor tot
het verleden. Slechts eenmaal in de
twee of drie weken - naar gelang de
grootte van de bloembak - moet er wa
ter worden bijgevuld". Vriens noemt
deze methode met name voor kantoren
en fabrieken het ei van Columbus.
Sinds deze teeltwijze ook in ons land
is geïntroduceerd is de vraag naar ka
merplanten enorm toegenomen.
„Vooral omdat de verzorging veel
aandacht vroeg schrokken in het ver
leden diverse mensen terug om plan
ten te kopen. Nu de verzorging zo een
voudig is geworden dat zelfs een klein
kind dit kan doen, verkoop je veel
meer planten."
Vriens geeft toe dat aan deze me
thode ook nadelen verbonden zijn. Het
grote bezwaar noemt hij het beperkte
assortiment. „Doordat deze wijze nog
maar sinds kort wordt toegepast zijn
er nog maar een beperkt aantal plan
ten die via deze cultuur gekweekt
kunnen worden". Een tweede nadeel
noemt hij de prijs. „De aanschaf van
kleikorrels en een speciale bloembak
kost meer dan we tot nu toe gewend
zijn voor een bloempot uit te geven".
Ideaal is deze methode voor huizen
met een centrale verwarming. Vriens:
„Centrale verwarming heeft de min
der prettige bijkomstigheid dat de
lucht zeer droog wordt. Doordat plan
ten het alleen goed doen wanneer de
vochtigheidsgraad van de lucht vol
doende is, gebeurde het in het verleden
meer dan eens, dat dure planten bin
nen enkele dagen waren afgestorven.
Ik kan iedereen verzekeren dat dit bij
de nieuwe methode niet meer voor
komt".
Overigens gelooft Vriens dat ook
zonder deze nieuwe methode de ka
merplant een goede toekomst tege
moet was gegaan. Hij argumenteert
dit met de stelling dat de mens steeds
meer belangstelling gaat krijgen voor
alles wat leeft. Ook aan de bezorgd
heid over de milieuverontreiniging
schrijft Vriens de toenemende belang
stelling voor de flora toe. Andere oor
zaken voor deze grotere interesse zijn
volgens deze tuinarchitect het ruimere
budget en de uitbreiding van het plan-
tenarsenaal.
Typerend voor de plantenteelt
noemt Vriens de mode. „Het klinkt
wellicht vreemd maar planten zijn
zeer aan mode onderhevig. Neem bij
voorbeeld eens de cactus. Enkele
maanden geleden waren deze nog
sterk in „the picture". De laatste tijd is
de vraag naar varen juist weer zeer
gestegen, terwijl voorts tropische pla
ten een gewild artikel zijn".
Tot besluit wil Karei Vriens nog wel
enkele tips voor het verzorgen van
bloemen en platen geven: Gooi na een
feestje in huis de ramen een kwartier
epen. Gaat dit niet was de planten dan
even. Zorg altijd voor goede potaarde.
Kijk bij de aankoop hiervan of deze
goedgekeurd is door de proeftuin van
Aalsmeer. Eerste kwaliteit is dan ver
zekerd. Zorg ook, dat de planten altijd
voldoende licht hebben. Plaats ze
vlakbij het raam. In de wintermaan
den moeten de planten zodra de gor
dijnen gesloten worden, bij het venster
weg. Het temperatuurverschil wordt
anders te groot. Tenslotte raadt hij ie
dereen aan om regelmatig advies bij de
vakman in te winnen.
BEN MEULENBELD
De vloer moet open
Er worden - uiteraard -
niet alleen nieuwe huizen
gekocht. Ook oude(re) wo
ningen verwisselen regel
matig van eigenaar, maar
voor zo'n huis gelden an
dere punten waarop de
adspirant-koper moet let
ten, dan bij een nieuwe wo
ning.
Hieronder in het kort een
aantal zaken, waarop gelet
kan worden bij het kopen
van een oud huis, verdeeld
in vier parten: enkele alge
mene punten en vervolgens
„beneden, binnen en bo
ven".
Wat is nu precies een oud
huis? Laten we voor het gemak
zeggen dat een oud huis ge
bouwd ls vóór 1940. In de pe
riode tussen 1920 en 1930 wer
den niet zulke beste woningen
gebouwd. Men sprak in die tijd
van „revolutiebouw", waarbij
flinterdunne muurtjes tussen
twee huizen voorkwamen. In
de tijd vóór 1920 waren ook de
spouwmuren onbekend. Men
bouwde een 18 tot 20 cm dikke
muur, maar die hebben het
(grote) nadeel dat ze niet wa
terdicht zijn. Dat kan wel op
gelost worden door ze een zo
geheten siliconenbeharideling
te geven, maar deze moet om
de zoveel jaar herhaald wor
den. Bovendien treedt er veel
warmteverlies op door het
ontbreken van een „luchtbuf-
fer", zoals we die kennen bij de
tegenwoordig gebruikelijke
spouwmuren. Aangeraden
wordt tegenwoordig wel eens
om in een oud huis een soort
nieuwe spouwmuur te maken
van gasbeton of drijfsteen. Er
zijn natuurlijk ook nog andere
manieren.
Vooral paalfundering kan
veel te lijden hebben gehad
van de trillingen die zwaar
verkeer teweeg brengen of van
een verandering in de grond
waterstand. Scheuren in de
fevels en schuine vloeren,
lemmende kast- en kamer
deuren en bijgewerkte kozij
nen kunnen symptomen zijn
van een aangetaste fundering.
Herstel hiervan (vooral van de
paalfundering) is altijd een
kostbare zaak.
Bij uw buren kunt u infor
meren hoe het met de riolering
in uw nieuwe straat of huis ge
steld is. Het komt meer dan
eens voor dat door een ver
keerde ligging van de riolering
het regenwater van buiten
door uw toiletpot omhoog
komt.
Ga in ieder geval ook even in
de kelder kijken. Deze kan
namelijk zo lek als een zeef
De leveranciers van gazongras hebben de vette jaren, zo lijkt het, achter de rug. Steeds
meer mensen verwisselen de gazonmaaier voor schoffel en riek, omdat ze in hun achter-,
of zijtuin groenten willen hebben. Hobby en het plezier om groenten uit eigen tuin op
tafel te zetten, zijn wel de voornaamste motieven voor dit verschijnsel. Mensen die deze
ontwikkeling met een lachend gezicht volgen, zijn de zaadhandelaren en leveranciers van
planten.
Een van hen zegt: Het is ge
woon opvallend hoeveel kleine
partijen zaad dit voorjaar heb
verkocht. Op sommige dagen
en vooral op vrijdagen stona ik
bijna de hele dag in de win
kel". Tot de artikelen die het
meest werden verkocht beho
ren erwten, bonen, worteltjes
en spinazie. In kringen van
zaadhandelaren wordt de gro
tere animo voor groenten toe
geschreven aan de hoge prij
zen die er in groentewinkels
betaald moeten worden. „Als
de mensen in eigen tuin groen
ten kweken zijn ze voor een
paar gulden klaar. Ze eten
hierdoor maanden goede en
verse groenten".
Uit gesprekken die de han
delaren met hun klanten (voor
veertig tot vijftig planten)
hebben gevoerd, zijn zij er
rotsvast van overtuigd geraakt
dat deze ontwikkeling zich de
eerstkomende jaren zal voor
tzetten. Het is duidelijk ge
worden dat het geen tijdelijk
verschijnsel zal zijn. De men
sen kunnen hun eigen groen
ten in de tuin zien groeien en
dat verschaft ze kennelijk ont
zettend veel plezier.
De handelaren zien ook wel
enige nadelen aan de ontwik
keling. De kopers vragen de
gekste dingen over plantaf-
standen, bemesting, bescher
ming en oogst. En dat kost de
handelaren tijd.
De industrie heeft zich al
volledig ingespeeld. Een
woordvoerder van het op ge
wasbescherming gespeciali
seerde bedrijf Mertens uit het
Limburgse Baarlo b.v. liet we
ten dat er sinds kort kleine
flesjes gewasbeschermende
middelen in de handel zijn.
„Vroeger was de minimale
verpakking een kilo of een li
ter. Sinds dit jaar kim je ook in
diverse kleinere maten derge
lijke middelen krijgen".
Gesprekjes met tuinbezit-
ters brengt aan het licht, dat
het merendeel uit pure lief
hebberij groenten kweekt.
Deze mensen vinden het leuk
om 's morgens voor ze naar het
werk gaan, even in de tuin bo
nen of erwten te plukken.
Daarnaast zien er enkelen het
als een nuttige besteding van
de vrije tijd, „We verenigen
hierdoor het nuttige met het
aangename", zegt een kleine
kweker.
De groentehandelaren
tenslotte zijn er niet al te
rouwing om: „We hebben
de indruk dat de mensen
die in hun tuintje groenten
kweken vroeger ook niet in
de winkel kwamen. Je kunt
dan ook wel stellen dat we
geen grote klanten verloren
hebben".
BEN MEULENBELD
De Nederlanders zijn tame
lijk honkvast, maar als alle
verhuislustigen hun zin kre
gen, zou het inwonertal van de
grote steden worden gehal
veerd.
Dit blijkt uit een enquête die
het Bouwfonds Nederlandse
Gemeenten door het bureau
Lagendijk in Apeldoorn heeft
laten instellen onder een re
presentatieve groep van 600
Nederlanders.
Van de stemgerechtigde Ne
derlanders. zo kan daaruit
worden afgeleid, is 70 pet. niet
van plan om binnen drie jaar te
verhuizen. Van degenen die
hun huidige woonplaats wel
willen verlaten, geeft 40 pro
cent de voorkeur aan een
kleinere gemeente. Slechts 19
pet. wil naar een grotere ge
meente.
Op het ogenblik woont ruim
een kwart van de Nederlandse
bevolking in steden met
100 000 of meer inwoners Dit
zou volgens het Bouwfonds tot
minder dan een achtste kun
nen dalen. De middelgrote
gemeenten zouden met enkele
procenten kunnen groeien. De
kleinere gemeenten zouden -
als iedereen zijn verlangens in
daden kon omzetten - bijna de
helft van de Nederlandse be
volking gaan herbergen (nu 36
pet.). En dat - zegt het Bouw
fonds - zou bijzonder in strijd
zijn met het huidige sub-
urbanisatiebeleid van de rege
ring.
blijken te zijn als het eens lang,
hard regent. Bovendien kan de
grondwaterstand in de (vele)
jaren na de bouw aanmerke
lijk gestegen zijn, waarvan een
soort permanente overstro-.
ming van uw kelder het gevolg
kan zijn.
Door allerlei oorzaken
(lekke daken en goten, niet-
waterdichte muren) kunnen de
bintlagen onder de vloeren
zijn aangetast. En om dat te
onderzoeken zal de vloer open
moeten. Dan kan geconsta
teerd worden of de balken
aangetast zijn en of er vol
doende ventilatie onder de
vloer is. Als dat niet het geval
is, moet er voor gezorgd wor
den dat er wel ventilatie komt.
Dat is een absolute voorwaar
de, wil de nieuwe bewoner en
kele jaren later niet plotseling
voor zeer onaangename ver
rassingen komen te staan. Een
muffe lucht kan ook een aan
wijzing zijn voor onvoldoende
„tocht" onder de vloer.
Elektrische installaties zijn
meestal sterk verouderd. De
gemeentelijke elektriciteits
bedrijven zullen zelfs een
complete vernieuwing van alle
bedrading, isolatie en schake
laars kunnen verordonneren.
Dat is een extra-schadepost
voor de nieuwe bewoner van
het oude huis. En: de vloer zal
open moeten. Bijna altijd zul
len de waterbuizen in een oud
huis van lood zijn. En dat ma
teriaal heeft de neiging om in
de loop der jaren te gaan door
zakken, waardoor lekkages
kunnen ontstaan. Bovendien is
de waterleiding in een oud
huis 's winters bij strenge vorst
nauwelijks te beschermen. En
wat gesprongen buizen bete
kenen kunt u aan menigeen
vragen.
Op de zolders van oude hui
zen ziet men vaak van die on
aangename strepen langs de
muren lopen. Dat betekent dat
het dak, of de goot lekt. Of
zelfs dat er enkele dakpannen
ontbreken. Het kan zeer moei
lijk zijn om nog aan dezelfde
dakpannen te komen en dan
zit de nieuwe bewoner met de
gebakken peren. Soms ook
moeten door vocht aangetaste
balken op zolder helemaal
vernieuwd worden.
Let ook op eventueel lek
kende dakgoten, waardoor
ook het hout eronder aange
tast kan zijn. Daar kunnen de
bekende „blaren" in de verf
een aanwijzing voor zijn.
Hiernaast zijn er natuur
lijk nog vele punten .waar
op gelet zou kunnen wor
den, om te voorkomen dat
de aantrekkelijke koop
prijs een aanzienlijke
stijging zal ondergaan. Als
u wat wilt veranderen, bin
nen of buiten, zal daarvoor
vaak vergunning gevraagd
moeten worden bij de ge
meente. Maar ook zijn er
vele subsidieregelingen, die
de aankoop financieel wat
kunnen verlichten, maar
daarover staat elders in dit
nummer meer informatie.
E.L.
Wat is veranderlijker dan
de mens? Het weer, zeggen'
sommigen, maar zelfs dat is
de afgelopen tijd stabieler
gebleken dan 's mensen ge
est.
Honderdduizenden landge
noten laten zich (al of niet
tegen hun zin) opsluiten in ste
riele nieuwe woonwijken met
kaarsrechte straten, waarin je
kunt verdwalen omdat de ene
straat in „noord" precies lijkt
op die andere in „zuid". En op
de straatnamen kun je ook al
niet vertrouwen, want ook
daar kan de leek (die gewend is
aan de klassieke Juliana-
Bernhard-Wilhelmina-Beatrix
-stratenreeks) geen wijs uit.
Tel daar nog eens bij op de
fantasieloze bouwwijze, die de
bewoners dwingt hun TV op
dezelfde plaats neer te planten
als hun buurman en die van
twee huizen en drie straten
verderop dat doet, waardoor
ook de bankstellen op dezelfde
plaats neergezet (moeten)
worden, en de schrik slaat je
om het hart over zoveel ge
dwongen eenvormigheid.
Maar de mens zou de mens
niet zijn als hij zich het uit
zicht op doorbreking van deze
eenheidsworst zou laten ont
zeggen. Hij doet dat door een
ander gordijntje voor de
(overal even grote) ramen te
hangen, een andere inte-
rieurtje te nemen en bovenal:
door het kiezen van een bui
tenlicht. Daarin kan de
„nieuwbouwmens" meer dan
ooit zijn verschillen in smaak
tot uiting brengen, want bui
tenlichten zijn er te kust en te
keur: Bolle, vierkante, smalle,
langwerpige, staande, han
gende buitenlichten. Je kunt
het niet verzinnen of ze be
staan.
Fotograaf Johan van
Gurp merkte één eenvor
migheid op in deze ver
scheidenheid: de buiten
lichten branden (bijna)
nooit!
Het moderne sanitair E
I heeft wel een heel ander ge- E
zicht dan het oude: naast E
het keramische materiaal
j deed de kunststof zijn in- s
trede, er is een heleboel S
i kleur in gekomen en ook E
I strikt technisch is er veel S
aan veranderd. Zonder nu
direct grote verbouwings- E
j plannen voor badkamer, E
toilet enz. te koesteren, kun
je bij een geschikte gele- E
genheid toch wel eens een E
stukje sanitaire modernise- ff
ring aanbrengen.
Verreweg de meeste toi- E
letten zijn nog altijd uitge- E
rust met de bekende han- E
gende stortbakken. De alle- E
roudste zijn van ijzer, en E
daar komen ze rond voor E
uit, want het roest is tens- E
lotte echt niet meer te stui- E
ten.
De stortbakken van ke-
ramisch materiaal zijn veel
praktischer, al kunnen ze
scheuren oplopen en zelfs 3
breken. De moderne (goed-
kope) stortbak van plastic
is tegenwoordig nagenoeg
standaard in de goedkope
woningbouw. Nu houdt die e
bak het wel geruime tijd uit,
maar van binnen wil er op E
de duur wel eens wat mis- E
gaan. Lekken, overlopen, E
niet leeglopen, dat zijn wel E
de meest voorkomende sto- E
ringen.
Vaak laat het hele appa- E
raat het afweten omdat de E
drijver (tegenwoordig na- E
genoeg altijd een kunststof E
„bal") niet goed is afge- E
steld. Door de drijverarm E
wat te verstellen kan dat E
wel weer gecorrigeerd wor- E
den, maar de narigheid is E
dat bij de goedkopere stort- E
bakken die kunststof drij- E
ver, als de drijverarm een E
I paar maal verbogen is, toch
een lekje oploopt. Dan kan E
de boel helemaal niet goed
meer werken.
Als zo'n stortbak telkens
opnieuw mankenmenten
vertoont, wordt het tijd om E
het ding maar af te schaf-
fen. E
Het is helemaal niet zo'n
moeilijke klus, om zelf een
zg. laaghangend spoelre-
servoir te monteren. Die E
dingen zijn intussen welbe- E
kend van de „duo-blocks", E
i complete toiletpot met E
i spoelreservoir. E
Op een bestaande toilet- E
pot kan zo'n reservoir ech- 5
ter ook gemonteerd wor-
den. Philips maakt die din- E
gen, in een zeer platte uit- E
voering, en ze passen dan E
ook nagenoeg altijd. Alle E
onderdelen zijn erbij, plus E
een handleiding voor de E
montage. Technisch gezien E
komt het alleen neer op het E
boren van twee gaatjes, om E
het reservoir op te hangen, E
het op maat zagen van het
valpijpje, en dan natuurlijk
het aansluiten van de wa-
terleiding. Bij het reservoir s
is géén stopkraantje, en het E
is wel zinnig om dat er nog E
los bij te kopen, zodat het E
reservoir zo nodig even kan E
worden afgesloten van de E
waterleiding.
Wie geen moeite heeft E
met het solderen van een E
koperen pijpje, zal die aan- E
sluiting op de waterleiding E
zelf gemakkelijk even ma- E
ken. Anders moet u daar de E
loodgieter even bij roepen. E
De man die u zo'n reservoir E
verkoopt, wil dat best even E
komen doen. E
Het afbreken van de oude E
stortbak en het verwijderen E
van de valpijp is natuurlijk E
helemaal geen punt. Sluit E
eerst wel de waterleiding E
af, voordat u de bestaande E
leiding naar de stortbak in-
kort, om deze op het nieuwe
laaghangende reservoir aan
te sluiten Volgens de
montagehandleiding moet
de minimale ruimte tussen
de aansluiting van de val- E
pijp op de closetpot 14 cm
zijn. Dat is ook echt wei no- E
dig, anders wordt het erg S
moeilijk om de bocht van de E
bijgeleverde valpijp in de E
aansluiting te krijgen, en E
bovendien ontdekt men, als E
die ruimte minder is dan 14 E
cm, dat de toiletzitting (ze- E
ker als daar een afsluitdek- E
sel op zit) niet rechtop kan E
blijven staan. Die komt nl. E
te rusten tegen het spoelre- E
servoir.
Zo'n toiletzitting met E
deksel is in dezelfde kleu- E
ren te koop als de spoelre- E
servoirs, en voor weinig E
geld extra moderniseert
men dus meteen nagenoeg E
de hele toiletruimte.
En als u nu toch aan het
stoeien bent met de inrich- e
ting van het kleinste ka-
niertje, maak dan meteen de
toiletpot even helemaal los
en vernieuw de kitrand E
daaronder. Doorlekken op E
de vloer is dan weer voor E
vele jaren uitgesloten.
MAR GROEN I
