VAN DER STOEL IN VERENIGDE NATIES:
Pleidooi voor mensenrechten
CU GAF SOCIALISTEN
GEEN FINANCIËLE HULP
Landelijk stelsel van
studiepunten nodig
voor hoger onderwijs
Rijkspostspaarbank
Calvé
Kritiek Russische
op
houding Yaticaan
SOARES NA BERICHT IN NEW YORK TIMES:
Supertankers
onveilig?
binnenland
buitenland
Door hielprik
zeven
PKU-baby's
ontdekt
elsevier actueel
Stijging in
Belgische
auto-verkoop
Minder
rooskleurig
Kissinger en
Gromyko
borrelnootjes
Bejaardenruzie
eindigt
met schietpartij
Bezetting
Nederlanders
eten weinig
schapevlees
Commissie in rapport:
papier
oor uw pen
Luxe belasting
Defensie
Auto (8)
Looptijd 7 jaar, vaste rente 83/»%
Looptijd 6 jaar, vaste rente 8'/2%
Looptijd 5 jaar, vaste rente 81/4%
Looptijd 4 jaar, vaste rente 8
Minimum storting f 1.000,-
Rente jaarlijks opneembaar
Tussentijdse opneming mogelijk
voor aankoop eigen huis
Vraag uitvoerige informatie
f fe3m-
J
uw nationale spaarinstelling aaü
AU X
ederen, nappa en suède
Wegens enorm succes
op de AMILTO
GEPROLONGEERD
Geopend alle
dagen van 9 lot 5
uur, ook zaterdag
Vrijdag koopavond
tot 9 uur
ibeek (NB)
pa en suède kleding
(Van onze redactie
binnenland)
UTRECHT Sinds het be
gin van het landelijk onder
zoek naar phenylketonutie
(PKU) bij pasgeboren baby's
op 1 september 1974, is deze
stofwisselingsziekte bij zeven
kinderen ontdekt. Als dat niet
was gebeurd, zouden deze kin
deren zwakzinnig zijn gewor
den. Nu kan hersenbeschadi
ging nog worden voorkomen
door een streng dieet.
In totaal zijn in de periode
september 1974 tot en met ju
ni 1975 bijna 150.000 baby's
vlak na hun geboorte onder
zocht: via analyse van een
druppeltje bloed dat door een
prik in de hiel wordt afgeno
men.
Voordat de landelijke
„screening" (die uit de AWBZ
wordt betaald) van start ging
"werd aangenomen dat PKU
bij één op de 20.000 kinderen
voorkomt.
De resultaten blijven tot
dusver dus iets achter bij de
prognoses.
In alle drit de kwartalen is
de hielprik bij ongeveer 98,5
pet. van de pasgeborenen uit
gevoerd. Dat 1,5 pet. van de
kinderen niet bij het onder
zoek kon worden betrokken, is
voornamelijk veroorzaakt
doordat de ouders principiële
bezwaren hadden (meest op
religieuze gronden). Enkele
tientallen baby's bij wie het
onderzoekde eerste keer „du
bieus" uitviel, zijn nog voor
een tweede en soms een derde
keer onderzocht.
(ADVERTENTIE)
Ja en dodelijk voor het leven in de
zee. Lees de harde feiten over de
tankervaart in Noël Mostert'i zeer actu
ele boek Supertanker. Het verslag van
een reis aan boord van de 200 000 ton
metende tanker Ardshiel. Mostert con
stateert, dat in feite alleen de kapitein
zeemanservaring heett. En dat. terwijl
tankers als deze overladen - dus vrij
wel onbestuurbaar - zijn, met alle onge-
lukken en olievervuiling van dien. Zijn
literaire talent, encyclopedische kennis
en bovenal zijn aantrekkelijke liefde
voor de zee maken Supertanker tot één
van de belangrijkste en opwindendste
boeken van de laatste jaren, in Amerika
terecht gekarakteriseerd als 'A silent
spring of the sea' 400 bladzijden voor
24,50 bij elke boekhandel.
BRUSSEL (ANP) Blij
kens recente cijfers van het
Belgische ministerie van Ver
keer kent het land momenteel
een hausse in de automobiel-
verkoop.
In juni, juli en augustus van
dit jaar zijn er in België
27.657 nieuwe voertuigen inge
schreven. Dat waren er bijna
7.000 meer dan in de overeen
komstige periode van het
voorgaande jaar.
Tot voor kort vormde de
automobielsector een van de
zorgenkinderen van de Belgi
sche economie. De autover
koop kreeg forse klappen te
verwerken en er deed zich
no? al wat „technische werk
loosheid" in deze sector voor.
Nu meent men in België dat
er een kentering is geko-
men.
Het ministerie meent dat die
kentering te maken heeft met
de versoepeling van het afbe-
talinessvsteem. Voor 27 juli.
oo welke datum maatregelen
genomen werden om parti
culiere consumptie aan te
moed-gen, moest men 45 pet
van het aankoopbedrag voor
een auto contant op tafel leg
gen Daarna was dat percenta
ge 25 procent.
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK Minister Van der Stoel heeft gister
avond in de algemene vergadering van de Verenigde Na
ties voorgesteld dat nog deze zitting, d.w.z. voor het einde
van het jaar, wordt nagegaan hoe aan de dringendste be
hoeften van de ontwikkelingslanden kan worden voldaan.
Hij bepleitte tevens de benoeming van een hoge com
missaris voor de rechten van de mens en, eventueel, de
instelling van een raad voor de mensenrechten als perma
nent orgaan van de volkerenorganisatie.
EEN GUERRILLA GROEPE
RTNG dre zich net Sandinisti-
sche bevrifnnn esfront noemt,
heeft in Havanna laten weten
dat minstens 420 Amerikaanse
ran "pus 'n Nicaragua deelne-
m<m aa- "-oraties tegen guer
rillastrijders.
Zijn rede vormde een
kracutig pleidooi voor handha
ven van de mensenrechten,
voortgang op de weg naar ont
wapening, versterking van de
Verenigde Naties en het door
trekken van de lijn van de
speciale assemblee over een
nieuwe economische orde.
De kans dat het, evenals op
de vorige assemblee, tot een
confrontatie van arme en rijke
landen zal komen is mede
dank zij de speciale assemblee
kleiner geworden, en nu de
mogelijkheid dat de universa
liteit van de V.N. door maat
regelen tegen Israël word'
aangetast afneemt, moet wor
den geprobeerd de volkerenor
ganisatie doeltreffender te ma
ken.
In de speciale assemblee if
gebleken dat de belangrijkst
geïndustrialiseerde landen „de
verlanger» van de ontwikke
lingslanden ernstig nemen er
een werkelijke dialoog wilier
voeren", dat zij „bereid zijr
naar nieuwe wegen voor sa
menwerking te zoeken". De
ontwikkelingslanden „gaven
de voorkeur aan verzoening er
samenwerking boven confron
tatie".
Zonder het Amerikaanse
voorbehoud t.a.v. de besluiter
van de speciale assemblee te
noemen, verklaarde mr. Var
der Stoel dat „geen onenigheid
bestaat over de noodzaak var
fundamentele structurele ver
anderingen in de internationa
le economische betrekkingen"
„De dynamiek die de confe
rentie heeft opgeroepen, mag
niet verloren gaan, thans moe
ten praktische besluiten wor
den genomen".
Moge voortgang zijn geboekt
op economisch gebied, „het
beeld van de mensenrechten is
aanzienlijk minder rooskleu
rig", aldus mr. Van der Stoel.
„Er bestaat nog een diepe
kloof tussen de idealen die
dertig jaar geleden in het
handvest van de Verenigde
Naties werden geproclameerd
en de werkelijkheid".
„Schending en veronachtza
ming van de mensenrechten
en fundamentele vrijheden,
treft nog steeds velen", er is
sprake van „intimidatie en on
derdrukking op grote schaal",
marteling en andere vormen
van onmenselijke en verneder
ende behandeling, „vooral van
mensen die zich uitspreken
voor sociale rechtvaardigheid"
komen in talrijke delen van
de wereld voor.
Duidelijk doelend op Span
je, maar het niet met name
noemend, verklaarde minister
Van der Stoel dat Nederland,
juist omdat het zo veel belang
hecht aan de beginselen van
de mensenrechten die in de
mede door Spanje onderteken
de slotacte van Helsinki
zijn neergelegd, willekeurige
arrestaties en de doodstraf „in
Europa of waar dan ook" ver
oordeelt.
Mr. Van der Stoel noemde
daarentegen Chili wel als land
waar de rechten van de mens
worden geschonden, en „be
treurde" dat de Chileense re
gering de V.N.-commissie van
onderzoek niet wil toelaten.
Hij deed een krachtig beroep
op de Chileense regering van
haar weigering terug te komen
en de mensenrechten te eer
biedigen.
Reeds eerder, sprekend over
vrede en veiligheid, had mi
nister Van der Stoel krachtige
aandrang op Zuid-Afrika uit
geoefend „af te zien van zijn
rassenbeleid dat op den duur
tot een ramp zal leiden, en de
moed op te brengen een nieu
we politiek, gebaseerd op
menselijke waardigheid, ge
lijkheid en de fundamentele
rechten van de mens te gaan
voeren". Er zijn echter geen
aanwijzingen dat de Zuidafri-
kaanse regering bereid is haar
wezenliike opvattingen over
de apartheid te wijzigen.
Mr. Van der Stoel, had eer
der op de dag besprekingen
gevoerd met zowel Henry Kis
singer als de Sovjet-minister
van buitenlandse zaken, An
drei Gromyko.
Bovendien besprak hij de
kwestie Cyprus met zijn
Griekse en Turkse ambtgeno
ten, Dimitri Bifcsios en Ahsan
Sahri Cyglavangil. en drong
hij t"*<— "^au-
pelijk ontbijt met zijn acht
EEG-collega's aan op hulp
voor Portugal.
Mr. Van der Stoel verklaar
de het gemeenschappelijke
ontbijt te hebben aangegrepen
om zijn collegae te vragen
Portugal snel doeltreffende
hulp te verlenen.
De Amerikaanse regering
„is zich zeer goed bewust van
het probleem van de vluchte
lingen uit Angola", aldus mi
nister Van der Stoel, die de
kwestie Portugal ook in zijr
gesprek met Kissinger heef'
aangesneden. In antwoord ot
een vraag verklaarde hij „nie'
ontevreden te zijn" over df
afloop van dit onderdeel var
het gesprek. De Amerikaanr
regering heeft het congre:
voorgesteld, voor hulp aan df
vluchtelingen 35 miljoen dol
lar beschikbaar te stellen.
Hetgeen minister Kissinger
verklaarde over het Midden-
Oosten „is voor de Nederland
se regering geen aanleiding
om haar beleid op dit punt te
herzien", aldus mr. Van der
Stoel. Naar Nederlandse op
vatting dient een oplossing te
worden gevonden op basis van
de resoluties die de veilig
heidsraad na de zesdaagse oor
log van 1967 en de oktober-
oorlog van 1973 aanvaardde,
en de verklaring van de negen
EEG-landen van 6 november
1973 „die alle essentiële ele
menten voor een oplossing be
wat". Van der Soel haalde dit
punt ook nog aan in zijn toe
spraak voor de algemene ver
gadering.
Van der Stoel heeft de uit
nodiging aan Gromyko voor
een bezoek aan Nederland
herhaald, maar de Sovjet-mi
nister „is het komende half
jaar volledig bezet". Aanvan
kelijk leek Gromyko van plan
binnen een jaar na het bezoek
van minister Van der Stoel
aan Moskou, d.w.z. voor mei
van dit jaar, een tegenbezoek
aan Nederland te brengen.
Beide ministers hebben uit
voerig gesproken over wat in
het diplomatieke spraakge
bruik wordt aangeduid als de
„post CEVS-periode", de ver
houdingen tussen Oost- en
West-Europa na de conferentie
over Europese veiligheid en
samenwerking in Helsinki. „Ik
heb sterk de nadruk gelegd op
de wens dat alle afspraken
van Helsinki volledig worden
toegepast", aldus minister Van
der Stoel.
(ADVERTENTIE)
Ingez R v. d- Velden. Arnhem
CteecPEËL-
Na?T Heeft HÊT
Oac nect&W
PINDA SMET EEN JASJE
- - -
Wèet u zelf eer leuke borrel
nootjes babbel Stuur in naar
Calvé, postbus 1000. Delft
CB8t»*«0
BRUSSEL (ANP) Twee
zeventigers uit Schilde bij
Antwerpen hebben gisteren
een zo hooglopende ruzie over
de teelt van groenten gekre
gen dat een van de twee
meende het geschil niet anders
dan met een geweer te kun
nen beslechten.
Het tweetal, de 74-jarige Jo
zef S. en zijn vriend, de 72-
jarige Maurits E. was gister
ochtend, bij het krieken van
de dag al in de weer in de
moestuin van Maurits.
Op een gegeven moment
kregen ze een meningsverschil
over de teelt van groenten.
Maurits werd zo boos op zijn
vriend dat hij zijn huis bin
nenliep, terugkwam met een
geweer en, van een afstand
van 20 meter Jozef een lading
hagel ln het gericht joeg. Jo
zef werd slechts licht ge
wond.
Van der Stoel ontmoet zijn Amerikaanse ambtgenoot
Kissinger.
LUZERN (ANP) De Rus
sische schrijver Anatolij Lev»-
tin-Krasnov heeft in een brief
aan de Vatikaanse „minister
van Buitenlandse Zaken'
mgr. Casaroli, scherpe kritiek
geleverd op de politiek van de
H. Stoel tegenover de commu
nistische landen. Levitin-Kras-
nov verwijt het Vatikaan met
name, dat het nooit iets ge
daan heeft voor de katholie
ken in Litauen en voor de
katholieke kerk va* de Oekra
ïne, die met Rome is geünieerd.
De 60-jarige Levitin-Kras-
nov verliet de Sovjet-Unie in
1974, na in totaal 10 jaar te
hebben doorgebracht in gevan
genissen en kampen. Hij
woont nu in Luzern. Hij is
orthodox christen en bekend
voorvechter voor de rechten
van de mens.
Over talrijke gevallen, zo
schrijft Levitin-Krasnov,
waarover de gehele wereld
verontwaardigd was, heeft de
kerk gezwegen.
(Van onze redactie
buitenland)
PARIJS r- „Journalistieke
speculaties", zo heeft de Por
tugese socialistenleider Ma>
rio Soares gisteren het be
richt in de New York Times
bestempeld volgens hetwelk
de CIA de Portugese socia
listen met miljoenen dollars
via de Westeuropese socialis
tische partijen en vakbonden
steunt.
In een vraaggesprek met
de Franse staatsomroep zei
Soares: „Wij hebben nooit
hulp van dien aard ontvangen,
laat staan van de Verenigde
Staten. Dat is duidelijk. Wij
hebben geen solidariteitsban-
den met enige partij in de
Verenigde Staten waardoor
wij in een dergelijke positie
zouden komen. Het is journa
listieke speculatie".
Volgens het beridht in New
York Times krijgen niet al
leen de socialisten in Portugal
steun van de Amerikaanse in
lichtingendienst, maar ontvan
gen de communisten op hun
beurt miljoenen uit Moskou.
Daarover zei Soares dat de
Portugese oommunistenleiders
dit steeds hebben tegengespro
ken. Volgens - het blad zou
voor wat Angola betreft de
Sovjet Unie wapens verschaf
fen aan de „Volksbeweging
voor de bevrijding van Ango
la" (MPLA). Dit zou met
vliegtuigen gebeuren via de
republiek Kongo. In het voor
jaar zoudlen voorts schepen
van de Sovjet Unie, Joegosla
vië, Oost-Duitsland en Alge
rije wapens en m-unitie heb
ben ©eilost in Loeanida en op
andere plaatsen langs de An
golese kiust.-
De Verenigde Staten helpen
liet „Nationale Pront voor de
bevrijding van Angola'
(FNLA) en de „Nationale
Unie voor de totale onafhan
kelijkheid van Angola" (UNI-
TA). De hulp aan de FNLA
begon al onder president Ken
nedy in 1962. Tegenwoordig
loopt deze hulp hoofdzakelijk
via de president Moboetoe van
Zaïre, die een zwager ia van
de FNLA-leider Holden Ro
berto.
Tenslotte mieent de New
York Times te weten, dat Chi
na op bases in Zaïre ongeveer
200 militaire adviseurs heeft,
die het FNLA en de Unita'ter
zijde staan. Overigens zouden
de VS en China bij de hulp
verlening aan deze twee An
golese bewegingen niet met el
kaar samenwerken.
Invaliden uit de Portugese ko
loniale oorlogen hebben giste
ren het gebouw van de natio
nale omroep in Lissabon bezet
om kracht bij te zetten aan
hu-n eis voor hogere uitkerin
gen en werkgelegenheid
Het omroeppersoneel maakte
plaats voor de betogers dij om
het half uur een communiqué
voorlazen met hun grieven en
eisen.
Het Nederlandse Rode Kruis
heeft 17.280 potten hoogwaar
dige kindervoeding ter be
schikking gesteld voor de
hulpverlening aian vluchtelin
gen uit Angola in Portugal.
(ADVERTENTIE)
BRUSSEL (ANP) In Ne
derland wordt jaarlijks 10.040
ton schapevlees geproduceerd.
Er wordt nog eens 280 ton
geïmporteerd, maar de uitvoer
bedraagt 8920 ton. Schapevlees
is kennelijk niet geliefd in ons
land. want de jaarlijkse con
sumptie bedraagt slechts 1400
ton.
Deze gegevens zijn afkom
stig van de Europese commis
sie, het „dagelijks bestuur"
van de EEG. Ze heeft ze ge
voegd bij voorstellen die ze ge
daan heeft voor een gemeen
schappelijke overgangsregeling
voor de scfaapevleesmarkt.
DEN HAAG (ANP) Den
landelijk stelsel van studie
punten is voor het hoger on
derwijs noodzakelijk. De over
heid zal ook moeten stimule
ren, dat er zo'n stelsel komt.
Is er genoeg ervaring mee
opgedaan, dan kan het een ba
sis in de wet krijgen.
Het stelsel is nodig can ver
schillende programma's binnen
een opleiding even groot en
zwaar te maken, om het over
stappen gemakkelijker te ma
ken, om het onderwijssysteem
beter te beheersen en om stu
dieprestaties in terugkerend
onderwijs goed te kunnen re
gistreren.
De invoering van het studie
puntenstelsel is bekeken door
de commissie ontwikkeling
hoger onderwijs, die onder
voorzitterschap van prof. dr.
R.A de Moor stond en dde
rapport heeft uitgebracht, ge
schreven door prof. dr. S.
Wïegersma, adviseur van de
commissie, en drs. J.A.A.M.
Bevers, medewerker van het
instituut voor onderzoek van
het wetenschappelijk onder
wijs van de katholieke univer
siteit in Nijmegen.
Volgens de aanbevelingen
moet een studiepunt overeen
komen met een werkweek van
gemiddeld 40 uur van een stu
dent, die redelijk tot goede
prestaties levert in een jaar
met 42 werkweken. Aangege
ven moet worden hoeveel pun
ten moeten worden toegekend
per onderdeel van het onder
wijsprogramma. De student
krijgt dan een goed overzicht
van zijn vordering. De facul
teit kan de programma's dan
gemakkelijker opstellen.
Het voorgestelde stelsel voor
ons land is gebaseerd op bere
kening van de tijdsbesteding.
Daarmee is het een ander stel
sel dan het Amerikaanse. Bij
het voorgestelde stelsel voor
ons land kunnen alle onder
wijsvormen die bestaan of nog
worden ontwikkeld, en met
name ook de tijd voor indivi
duele studie worden betrok
ken.
Brieven voor dezo rubriek moeten
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bij publïkatte zullen deza
vermeld worden. Slechts bij hog® uit
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan bii
de redactie bekend. Publikatie van brio-
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactie het In alle gevallen
eens ia mat inhoud, c.q. strekking.
Er wordt tegenwoordig veel
gesproken en geschreven over
de slechte economische en fi
nanciële toestand in ons land,
en terecht. Wanneer deze re
gering zo doorgaat, wordt de
puinhoop steeds groter. Alle
middelen worden aangewend,
om de gevolgen van de reeds
jaren gevolgde politiek, van
de huisvrouw met een gat in
de hand, op te lossen.
Nu is het velen al lang be
kend, dat maar weinig aan
dacht wordt geschonken aan
de mogelijkheid om een ver
antwoorde luxe belasting te
heffen op zuiver weelde-arti-
kelen zoals pleziervaartuigen,
waarvan de havens uitpuilen
en de zogeheten tweede wo
ningen. Dit zijn toch zaken,
waar men in deze slechte tij
den het minst behoefte aan
heeft, temeer als men bedenkt
dat het bedrijfsleven als een
citroen wordt uitgeperst.
Naar van verschillende zij
den wordt beweerd, worden
deze zaken ook nog zgn. zwart
gefinancieerd. Of zitten soms
bij deze groepen velen uit de
zogenaamde betere kringen?
LAGE ZWALUWE
P. MARIJNISSEN
Veel van ons kennen nog
wel de kreet „Liever kanon
nen dan boter". Die kreet ver
stomde in 1945. Dezer dagen
hoorden we weer: op alle de
partementen bezuinigen, be
halve op defensie. Daar moet
juist meer geld beschikbaar
komen. Om koude rillingen
van te krijgen.
RUCPHEN
A-C.v.d. WOUDE
Onder het mom van farizeis-
tisch aandoend medeleven met
de kleine man wordt de kleine
auto het minst aangepakt.
Volksmisleidingen1Men ver
geet daarbij dat er kleine
mannen zijn met een groot
gezin, die nu eenmaal een gro
tere auto nodig hebben. Voor
veel mensen is de auto een
„dure" hobby welke ze zich
met veel moeite kunnen per
mitteren. Mag b.v. een fabrieks
arbeider die zes hoog in de
randstad woont in zijn week
end met zijn „tweede-hands-
je" eens naar buiten.
Overigens pretendeert het
kabinet door de aanpak van
grotere auto's de beter gesitu
eerden te treffen. Welnu: deze
mensen rijden veelal een der
gelijke auto op kosten van het
of hun bedrijf. De lasten zijn
dan ten dele fiscaal aftrek
baar, terwijl de uit de verho
ging van de motorrijtuigenbe
lasting voortvloeiende kosten
worden doorberekend ln de
prijzen. De gewone man be
taalt dus niet alleen de verho
ging voor zijn eigen wagen,
doch ook nog de verzwaring
van de lasten van bedrijfsau
to's. Zo wordt hij dan door
zijn rode beschermers misleid.
Het is mij niet duidelijk dat
autorijdend Nederland al niet
lang de handen Ineen geslagen
heeft Het is in dit land nu
eenmaal zo: „de grootste
schreeuwer heeft het voor het
zeggen".
'sïHERTOGENBOSCH
P. Th. J. A TIMMERMANS
Spaardeposito
met 8%%irente
Zend mij de folder met uitgebreide inlichtingen
over deze spaardeposito's.
Straat
sSf* Woonplaats
'k
Deze coupon ongefrankeerd opsturen naar'
Rijkspostspaarbank, Amsterdam.
