Flandria voor half
miljoen de boot in
ZEEHONDEN
TERUG IN
ZEELAND
zeeuws
Waaêcek
Veel branden te voorkomen
Oud-
burgemeester
J. Temmerman
van Hoofdplaat
overleden
Schelde-Rijnkanaal ging in
holst van de nacht open
Laatste jaren veel aandacht
voor brandpreventie
Actie voor Kameroen Kermis Draaibrug
Green Spot zonder prik
i
NU OFFICIËLE OPENING SCHELDE-UIJN-
KAN AAL NIET DOORGAATr
stad
streek
- ■■MBH
Nebev -dag ïti
oktober te
Middelburg
Bijna in heel
Zeeland nu
avondretours
Wat regen
Normen
eindredactie:
rein van der helm
DE STEM VAN WOENSDAG 24 SEPTEMBER
(Vanéén onzer verslaggevers)
MIDDELBURG - De afdelin
gen Antwerpen, Luik en Mid
delburg van de Nederlands-
Belgische Vereniging (Nebev)
houdt op zaterdag 4 oktober een
gezamenlijke Nebev-dag in
Middelburg. Voor deze dag zijn
ook andere afdelingen uitgeno
digd.
Dc Nebev-dag begint met om
10.30 gelegenheid te geven voor
de deelnemers de stad Middel
burg te bezoeken. Bestuursafge-
vaardigden van Belgische en
Nederlandse afdelingen begin
nen om 10.45 uur in De Schouw
burg' aan het Molenwater een
vergadering onder voorzitter
schap van de heer J. van der Ent
Braat.
Na een aperitiel en een geza
menlijke maaltijd in de foyer
van de Schouwburg volgt om
14.30 uur een officiële ontvangst
ip het stadhuis van Middelburg.
Het stadhuis kan bezichtigd
worden en onder deskundige
leiding kan voorts een bezoek
gebracht worden aan de Mid
delburgse monumenten.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES - Met uitzondering van
tiet eiland Tholen kan men thans
in heel Zeeland voor het reizen
met de Zeeuwse autobussen
avondretours kopen. De avond
retours worden verkocht voor
reizen, die na zes uur 's avonds
beginnen en men moet daarvoor
.slechts de prijs van een enkele
reis plus een kwartje betalen.
De avondretours werden ui
geruime tijd verkocht door de
/..V.T.N. en de R.T.M. Daarmee
werden goede ervaringen opge
daan. Zo goed zelfs dat na de
fusie van Z.V.T.M. en S.B.M. ook
voor West-Zeeuwsch-
Vlaanderen avondretours wer
den ingevoerd. En sinds koit
worden nu ook op Walcheren en
m de Bevelanden door respec
tievelijk de busmaatschappijen
Streekvervoer Walcheren (S.W.)
en de A.M.Z. avondretours ver
kocht.
(Van een onzer verslaggevers)
ANTWERPEN/BREDA Het niet doorgaan van de offi
ciële opening van het Schelde-Rijnkanaal betekent dat de
Antwerpse rederij Flandria min of meer voor niets een klein
half nvljoen gulden heeft „verspijkerd" aan twee kapitale
plezierkruisers, waarmee koningin Juliana, koning Boude-
wijn en vijfhonderd andere voorstaande gasten een tochtje
hadden moeten maken.
Ondanks dgze „strop" is de
heer C. van Marcke,
afgevaardigde-bestuurder van
Flandria niet helemaal onge
lukkig met het afgelasten van de
openingsplechtigheden. Want
als ze wel waren doorgegaan,
was de kans op schade aan de
luxueuze boten door acties van
Walen groot geweest. Naar zijn
zeggen was zijn maatschappij
tegen dergelijke schade niet ver
zekerd. „En het risico dat je
loopt mei vijfhonderd hoog
waardigheidsbekleders aan
boord lag ons in die omstandig
heden toch ook wel erg zwaar op
de maag", aldus de heer Van
Marcke.
Vooruitzichten voor donder
dag en vrijdag opgesteld door
het KNMI op dinsdag om 18.00
uur: af en toe regen en weinig
verandering in temperatuur.
Weersvooruitzichten in cijfers
gemiddeld over Nederland.
Voor donderdag: aantal uren
/.on: 1 tot 7; min. temp.: om
streeks 12 graden: max, temp.
omstreeks 18 graden, kans op
een droge periode v an minstens
12 uur: 80 procent: kans opeen
geheel droog etmaal: 30 procent
Voor vrijdag: aantal uren zon
1 tot 7; min. temp.: omstreeks 12
graden: max. temp.: omstreeks
10 graden: kans op een droge pe
riode van minstens 12 uur: 70
procent; kans op een geheel
droog etmaal: 40 procent
waterstanden
De waterhoogten van dins
dagmorgen, meegedeeld door
Rijkswaterstaat: Konstanz 403
4, Rheinfelden 278 -2, Plitters-
dorf 452 pi.fi, Maxau 512 -l.Plo-
chingen 140 -1, Mannheim 336
10, Steinbaeh 118 -2, Mainz 326
6 Bingen 187 -5, Kaub 238 -4,
Trier 242 -8, Koblenz 227 -22,
Keulen 213 pi.2, Ruhrort 362 -2.
Lobith 987 -4. Pannerdense kop
448 «1, Nijmegen 774 -2. IJssel-
kop87l -3,EefdeIJssel400onv.,
Deventer 275 -3, Katerveer-
Spooldersluis 40 -3, Monsin
5450 onv., Borgharen 3815 -14,
Belfeld 1082 pl.5. Grave bene
(Van een onzer verslaggevers)
HOOFDPLAAT - Maandaga
vond is in het Oostburgse St.-
Antnniusziekenhuis op 75-
jarige leeftijd overleden de heer
J.F.C. Temmerman, oud
burgemeester van Hoofdplaat.
De heer Temmermans werd op 7
september getroffen door een
hersenbloeding. Hij moest op
genomen worden in het zieken
huis. Veertien dagen daarna is
hij overleden.
Oud-burgemeester Temmer
man, agrariër van professie,
werd na een aantal jaren als
raadslid voor de Vrije Katho
lieke Lijst in de Hoofdplaatse
raad gezeten te hebben op 7 sep
tember 1942 benoemd tot bur
gemeester van Hoofdplaat. Op
last van het militair gezag werd
deze iunctie in oktober 1944 ge
staakt, waarna de heer Tem
merman rn 1946 weer werd her
benoemd.
In zijn ambtsperiode werden
in het kleine Hoofdplaat meer
dan 49 woningen gebouwd en hij
maakte ook een dieptepunt mee
toen het kleine dijkdorp zijn ha
ven in 1962 kwijt raakte. De
heer Temmerman verloor tij
dens zijn ambtsperiode in 1959
zijn echtgenote. Wegens het be
reiken van de pensioengerech
tigde leeftijd werd hem per 1
juni 1966 eervol ontslag ver
leend.
Het stoffelijk overschot van
de heer Temmerman wordt don
derdag ter aarde besteld, na
voorafgaande rouwdienst in de
parochiekerk.
den de sluis 492 pl
hoogwater
Morgen, donderdag 25 sep
tember
Bergen op Zoom
Hansweert
Terneuzen
Vlissingen
Wemeldinge
6.18 en 18.29
5.31 en 17.38
4.54 en 17.03
4.23 en 16.34
6.09 en 18.20
De tocht zou de rederij
160.000 francs (elfduizend gul
den) hebben opgebracht. De
heer Van Marcke: „Vanwege het
koninklijke karakter van het ge
zelschap hadden we de grootste
boot. La Perouse voor niets be
schikbaar gesteld. Het door ons
gevraagde bedrag had alleen be
trekking op de twee kleinere
schepen. We zullen met de
huurder, het Belgische ministe
rie van Openbare Werken on
derhandelingen openen over een
door ons te incasseren deel van
dat bedrag. Hetzelfde gebeurt
met de kosten die we nu al ge
maakt hebben voor het koude
buffet voor de 500 gasten.
Flandria heeft op La Perouse
voor een bedrag van 6 miljoen
francs, 420.000 gulden, een
overkapping op een deel van het
bovendek, een nieuwe stuurhut
en pneumatisch strijkbare mas
ten aangebracht. Bovendien is
de inrichting van de salons com
pleet vernieuwd. Op een van de
twee kleinere schepen is voor
een bedrag van 70.000 gulden
een uitstekend uitgeruste keu
ken gebouwd. Buiten al die kos
ten om zijn de schepen helemaal
opnieuw geschilderd.
De heer Van Marcke over al
die kosten: „Alles is natuurlijk
niet voor niets geweest. Een
keuken blijft een keuken. Maar
voor hel vervöer van dit hoge ge
zelschap hadden we nog al net
een en ander extra gedaan, en
dat is nu voor niets geweest". In
Bergen op Zoom gaan de ge
plande festiviteiten zoals ge
meld gewoon door. Blijft echter
dat de voorbereiding die een
aantal topambtenaren, de poli
tie en de marechausse hadden
fetroffen voor de ontvangst van
et gezelschap van 500 mensen
voor niets is geweest. Een ander
element is de restauratie van het
Markiezenhof. Die restauratie is
in versneld tempo uitgevoerd
om vandaag in staat te zijn, het
gezelschap op te vangen. Over
de kosten die dat verhoogde
tempo met zich mee heeft ge
bracht zit men bij de gemeente
Bergen op Zoom niet erg in. Ge-
meentevoorlichter Van Dijk:
„Of het verhoogde tempo kos
tenverhogend heeft gewerkt kan
pas volgend jaar blijken. En dan
kan evengoed blijken dat de ver
snelde uitvoering goedkoper is
geweest dan uitvoering in nor
maal tempo. De tijd zal het le
ren".
DEN HAAG (ANP) - De Ne
derlandse Vereniging van Huis
vrouwen met haar 60.000 leden
heeft zich tot de volksvertegen
woordigers gewend met de drin
gende wens de winkels op zater
dagmiddag open te houden.
De huisvrouwen vinden, dat
bij beperking of geheel verval
len van de openstelling van win
kels op de zaterdagmiddag niet
alleen de buitenshuis werkende
vrouwen en alleenstaanden
worden gedupeerd. Ook een we
loverwogen besteding van het
gezinsbudget door het zoge
naamde familie-winkelen wordt
dan te niet gedaan.
(ADVERTENTIE)
DEN HAAG (ANP) - Voor het
eerst sinds jaren zijn er in Zee
land weer zeehonden gesigna
leerd. „Hef zijn er weliswaar
maar zou 25, maar ik ben in ie
der geval blij dat ze weer terug
zijn", aldus dr. J.I.. van Haaften.
hoofd afdeling w ildbiologie van
het Rijksinstituut voor Natuur
beheer in Arnhem. Twintig tot
dertig jaar geleden werden er in
de Zeeuwse wateren nög hon
derden zeehonden geteld. De
laatste jaren kwamen ze er he
lemaal niet meer voor.
Volgens dr. Van Haalten heb
ben de Deltawerken, de vervui
ling van het water en de toege
nomen recreatie het verdwijnen
(ADVERTENTIE)
van de zeehonden uit dit gebied
in de hand gewerkt.
Over de oorzaak van het weer
verschijnen van zeehonden in de
Zeeuwse wateren tasten de on
derzoekers nog in het duister. In
oktober wil men er nog een tel
ling verrichten.
Volgens de laatste tellingen is
het zeehondenbestand aan de
waddenkust de laatste twee jaar
op peil gebleven. In 1973 werden
er 500 exemplaren gesignaleerd
en deze maand ongeveer een
zelfde aantal. In 1968 waren het
er nog 1450.
Er wordt van alles gedaan om
de mensen zeehondbewust te
maken. De Vereniging tot Be
houd van de Waddenzee heeft
dit jaar langs de kust en op de
eilanden affiches verspreid,
waarin op bescherming van de
zeehond wordt gewezen. Ook
heeft de vereniging een mini-
zeehondenboekje samengesteld
voor het onderwijst Dit boekje is
deze week verschenen.
(Van een onzer verslaggevers)
RILLAND - Een Duits bin
nenvaartschip was gistermid
dag om twee uur het eerste
schip, dat afmeerde aan de
noordelijke ingang van de
Kreekraksluizen en het uur U
afwachtte. Want afgelopen
nacht om precies 24.00 uur was
het zover: de kreekraksluizen en
daarmee het nieuwe Schelde-
Rijnkanaal waren open voor de
scheepvaart.
Zonder vlagvertoon zoals be
kend. Maar tdch ook weer niet
totaal zonder feestelijk accent.
Aanwezig bij de eerste schutting
waren onder meer de
hooidingenieur-direkteur van
rijkswaterstaat directie Zeeland
Ir. J. Zuurdeeg en de rijksha
venmeester H. Edens. De Kreek
raksluizen lagen er gistermid
dag voor het laatst rustig bij in
een blakerend zonnetje. In de
loop van de middag werd door
de Rijkshavendienst de kabel
verwijderd, die onlangs nabij de
Belgische grens over het kanaal
werd gespannen om ontvluchte
schippers aan Belgische blok
kades de toegang tot het kanaal
te beletten
„Wij zijn klaar", verklaarde
sluismeesterJ. Langehuizen gis
termiddag desgevraagd. Dat
bleek echter niet in te houden,
dat het sluispersoneel gisteren
duimen zat te draaien in af
wachting van het middrnachte-
lijk uur. De laatste proeven
werden genomen om de puntjes
op de i te zetten.
de televisiecamera's moeten
goed worden ingesteld voor de
deurbewaking en de praatpalen
v oor het laatst gecontroleerd",
aldus sluismeester Langehuizen
gisteren. De Kreekraksluizen
zijn namelijk geheel geautoma
tiseerd. De schipper krijgt geen
personeel meer te zien. Via de
praatpaal meldt een schipper
zich om zijn lengte, breedte en
diepgang op te geven en langs
dezelfde weg krijgt hij zijn m-
structies.
Het sluispersoneel bestaat in
totaal uit veertien man. Overdag
wordt in ploegen van vier ge-
werkt \\.iarbii beide sluizen in
gebruik zijn. 's Nachts is slechts
één sluis ui werking, die door
twee man bediend wordt.
„Het personeel is ai sinds 1
september in dienst. Wij hoeven
niet erg veel meer ingespeeld te
raken. Of de sluizen kinderziek
ten gaan vertonen, zien we wel",
aldus een wat laconieke sluis-
meester J. Langehuizen,
Vorig jaar ging in
Zeeuwsch-Vlaanderen voor
een bedrag van ongeveer drie
en een half miljoen gulden
door brand verloren. Dc
brandweer van Hulst kreeg in
dat jaar 24 branden te bestrij
den, die van Terneuzen 22, de
brandweer van Sas van Gent
25 en in Oostburg waren er 18
branden. Ofschoon Oostburg
qua aantal laag scoort, be
droeg in deze gemeente de
schade totch bijna één miljoen
gulden.
Voor Zeeuwsch-Vlaanderen
zijn dat cijfers, die indruk ma
ken. Landelijk gezien stelt de
brandschade in dit gebied niet
zo gek veel voor. De schade
door brand in dit Zeeuwse ge
biedsdeel is nog geen één pro
cent van de landelijke verlies
post en dat is uiteraard niet zo
verwonderlijk want in het
landelijke Zeeuwsch-
Vlaanderen levert een brand
vaak niet zoveel problemen (en
ook niet zoveel schade) op als
bijvoorbeeld in het centrum
van Amsterdam of Rotterdam,
De oorzaken van branden
(voor zover tenminste duide
lijk wordt wat de oorzaak is
geweest want in zo'n veertig
procent van de gevallen kom je
daar niet achter) zijn in
Zeeuwsch-Vlaanderen echter
meestal dezelfde als die van de
rest van het land. Meestal is de
oorzaak te zoeken bij een van
de drie befaamde O's. namelijk
Onwetendheid, Onachtzaam
heid en Onvoorzichtigheid.
„Vaak had een brand hele
maal niet behoeven te ont
staan. In vele gevallen denken
de mensen onvoldoende na.
Neem nou een brand, die ont
staat doordat een asbak met
nog smeulende sigaretten in de
prullebak wordt leeggemaakt.
Ik ben erg blij met het feit dat
op de televisie regelmatig op
de drie O's wordt gewezen. Dat
is een uitstekende vorm van
brandpreventie", zegt de heer
A.J. Vesseur, regionaal
brandweercommandant voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
En over brandpreventie kan
de heer Vesseur uren vertellen.
Het is onderhand een weten
schap op zich geworden en je
zou haast een duizendpoot
moeten zijn om alles haarfijn
te weten. Het informatiemate
riaal, dat de heer Vesseur heeft
over het onderwerp brandpre
ventie beslaat een forse confe
rentietafel. Maar wat is
brandpreventie eigenlijk? Het
is meer dan alleen maar het
willen voorkomen van brand.
De definitie, die de heer Ves
seur voorschotelt, luidt als
volgt: „Het zodanig bouwen
van huizen, bedrijven en
openbare gebouwen dat de
kans op het uitbreken van
brand zoveel mogelijk wordt
verkleind en het nemen van
maatregelen om bij brand de
schade zo gering mogelijk te
houden. Daarbij moet bij
voorbeeld gedacht worden aan
het feit dat mensen bij brand
er zo snel mogelijk uit moeten
kunnen, dat op de juiste pun
ten blusapparatuur aanwezig
is enzovoort". Volgens de heer
Vesseur is men met name de
laatste tien jaar steeds meer
aandacht geen besteden aan
brandpreventie. Een greep uit
de instanties, die zich daar
over druk maken, levert opi
het Nederlands Brandpreven
tie Instituut (B.B.P.I.), Vereni
ging van Nederlandse Ge
meenten, de preventiecommis
sie van de Nederlandse Ver
eniging van Brandweercom
mandanten, T.N.O. in Delft,
het Nederlands Normalisatie
instituut en uiteraard ook de
arbeidsinspectie.
Op het gebied van brand
preventie zijn de eisen steeds
verder uitgebreid en ook
strenger geworden. De nieuw
ste normen zijn verzameld in
de brandbeveiligingsverorde
ning van de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten. Deze
verordening ls voor de colleges
van burgemeester en wethou
ders (brandpreventie is name
lijk een zaak, waarvoor zij in
eerste instantie verantwoorde
lijk zijn) een handzame leid
raad voor het nemen van be
slissingen als het gaat om
nieuwbouw of het verbeteren
van de brandveiligheid in be
slaande gebouwen.
Uitgebrande cafézaal in IJzendijke j
De verordening op zich ls
niet volledig, maar voor de no
dige details wordt steeds ver
wezen naar kleinere boe
kwerkjes (de verordening van
de Vereniging van Neder
landse Gemeenten is namelijk
een fors boek) waarin veel die
per wordt ingegaan op maat
regelen om in een bepaalde si
tuatie de zaak zo goed moge
lijk te beveiligen. De verorde
ning is geaccepteerd door de
gemeenten Terneuzen, Hulst,
Sas van Gent en Axel en de
vier andere gemeentebesturen
van Zeeuwsch-Vlaanderen
zullen er zich nog over bera
den.
Brandpreventie heeft dus
betrekking op het beveiligen
van zowel nieuwbouw als be
staande gebouwen. Wat die
nieuwbouw betreft wordt de
brandweer steeds vroeger in
geschakeld bij het voorberei
den van de plannen. Een ver
heugende ontwikkeling, zo
vindt de heer Vesseur. „Hoe
vroeger wij bij de voorberei-
A.J. Vesseur
ding worden betrokken, hoe
minder de kosten zijn. Voor de
brandweer is niets zo moeilijk
om in een laat stadium nog wat
aan plannen te laten verande
ren of om in een bestaande ge
bouw aan brandpreventie te
gaan doen. Ik moet overigens
zeggen dat we in Zeeuwsch-
Vlaanderen uit oogpunt van
brandpreventie de volledige
medewerking krijgen van ar
chitecten en dergelijke. Be
langrijk is ook dat we de men
sen duidelijk maken, waarom
de maatregelen, die wij graag
willen doorvoeren, genoemen
moeten worden. Ziet. men in
dat die inderdaag noodzake
lijk zijn, dan zijn er meestal
geen bedenkingen meer. We
regelen hier zoiets in een goed
menselijk contact. Je hebt er
weinig aan om als kemphanen
tegenover elkaar te gaan zit
ten".
En ook wat de beveiliging
van de bestaande gebouwen
betreft, gaat het volgens de
heer Vesseur in Zeeuwsch-
Vlaanderen de goede kant op.
Het aantal gebouwen in
Zeeuwsch-Vlaanderen, dat
voor verbetering in aanmer
king komt, is natuurlijk niet zo
groot als in de Randstad, maar
toch kan de aandacht daar
voor niet worden verwaar
loosd. In verband met de be
staande bebouwing vindt de
heer Vesseur het een grote
vooruitgang dat voor de ver
warming olie haast overal
door gas is vervangen. „We
zijn er stukken door op vooruit
gegaan. Gasverwarming is zo
beveiligd dat die bij elke sto
ring uitvalt", aldus de heer
Vesseur.
Als brandweerman heeft hij
overigens met nog heel wat
meer facetten van de brand
preventie te maken. Verheu
gend vindt, hij het dat bijvoor
beeld in Terneuzen op drie
plaatsen (namelijk op zijn
kantoor, op het havenkantoor
en bij het hulpcentrum
Zeeuwsch-Vlaanderen) kaar
ten liggen met gegevens over
de eigenschappen, kenmerken,
bestrijding, gevaren, preven
tie, opruiming, opslag en ver
pakking van maar liefst 800
chemische stoffen. Van die ge
gevens kunnen alle belang
hebbenden gebruik maken en
in de praktijk wordt dat dan
ook veel gedaan.
De Christelijke Plattelands
Jongeren Organisatie is ge
start met de Actie Sanaga. Zij
doet dit in samenwerking met
de Ned. Hervormde Zendings
raad. De aktie heeft een twee
ledig doel, ten eerste het opzet
ten van een landbouw en een
visserijprojekl in Sanaga in
Kameroen (West-Afrika) en
ten tweede het geven van een
uitgebreide informatie over
het hoe en waarom van Ont
wikkelingssamenwerking. De
Zeeuwse Christelijke Platte
lands Jongeren (P.J.Z.) doet
aan de aktie mee.
De aktie wordt dan ook niet
gezien als het geven van hulp
maar als samenwerking, met
alle daaruit voorvloeiende
consequenties voor beide par
tijen. Het visserijproject be
oogt het stimuleren van de vis
vangst in de zeer visrijke delta
van de Sanaga. Het vissen zit
de bevolking in het bloed,
maar door de verouderde me
thoden zijn zij niet in staat te
concurreren met de met mo
derne materialen uitgeruste
Nigerianen.
Ook de mogelijkheden voor
landbouw, die uitstekend te
noemen zijn, zijn nog nauwe
lijks ontwikkeld. Dit terwijl er
in de in deze streek gelegen
steden gebrek is aan de meeste
landbouwprodukten.
Voor beide projecten is een
bedrag nodig van 75.000
waarvan de C.P.J.O. 25.000
voor haar rekening neemt.
Onze afdeling gaat het ko
mende seizoen aan het werk
met de aktie en zal nog wel van
zich laten horen. Voor verdere
informatie kunt u terecht bij
het afdelingssecretariaat:
Wim van der Spek, Naere-
boutstraat 20, Goes (tel.
01100-15448).
Het kleine Draaibrug, rus
tiek gelegen tussen Aarden
burg en Sluis, zal komend
weekeinde in het teken staan
van de kermis. Het is de laatste
kermis van dit seizoen in
West-Zeeuwsch-Vlaanderen
en de actieve Draaibrugse
Sport Vereniging - die nauw
bij de voorbereidingen van de
kermis is betrokken - hoopt
dan ook dat een aantal mensen
uit de buurt nog even een
vleugje kermis komen halen.
„Voor het eerst sinds 17 jaar
hebben wij weer echte kermi
sattracties staan", aldus de
heer F. Schout. „Zo is er een
draaimolen en een schiettent
D.S.V. zelf houdt ook allerlei
activiteiten en wel in een grote
silo nabij rijksweg 58. Het be
treft hier meer fancy-fair-
achtige zaken als ballengooien
en rad van avontuur
Zoals bekend was Draai
brug een heus mortierorgel
rijk, waarvan inmiddels ook
grammofoonplaten zijn ge
maakt. Op bijgaande foto po
seert eigenaar F. Schout voor
het orgel dat in zijn etablisse.
ment voor wat muzikale ver
strooiing zorgt. De heer
Schout heeft inmiddels echter
een tweede mortierorgel aan
geschaft dat zijn premiere zal
beleven tijdens de kermis. Dan
zorgt dit aloude muziekin
strument voor verstrooiende
klanken in de silo, waar DSV
activiteiten houdt
