Vleermuis
Zelf heide
stekken
Boekerij
Nieuw
schepnet
Aluminium
hengel
Bob
Slavenburg
op in de baarmoeder en gaat vervol
gens lekker aan haar winterslaapje
beginnen. De temperatuur in haar li
chaam zakt dan ^eer sterk. Pas in het
voorjaar treedt de evulatie op en
wordt het eitje bevrucht. Bij de ge
boorte hangt het moederdier rechtop
aan de duimen en vangt het met de
achterste vlieghuid het jong op.
De vleermuis is kleurenblind en de
m ainetjes zijn in het algemeen
kleiner.
Het voedsel van de vleermuizen
bestaat uit insekten, kleine gewer
velde landdieren, vis, bloed, stuif
meel, nektar of vruchten.
In Nederland en België komen on
geveer 15 soorten voor, waarvan de
meest bekende wel zijn: de grote en
de kleine hoefijzerneusvleermuis.
Zij bevinden zich meestal bezuiden
de grote rivieren. De meeste soorten
leven sociaal, in holle bomen, grot
ten en torens etn vertonen zich pas
tegen schemering en in de nacht bui
ten. De hier bekende soorten worden
gemiddeld 7 cm. lang en wegen 30
gram. Buiten de poolstreken komen
zij over de gehele wereld voor. Er
zijn zelfs exemplaren die een vleu
gelspanwijdte van zeker 1,70 meter
hebben.
De Desmontidae ofwel Vampier
komt voor in Midden- en Zuid-
Amerika. Zij overvallen him prooi
w.o. zoogdieren en grote vogels tij
dens hun slaap. Ongemerkt door het
slachtoffer, maken zij met hun snij
tanden een wond, waarna zij het
bloed met de tong oplikken. Het
speeksel op de tong bevat:overigens
een middel die de stolling van het
bloed tegengaat....!
EEN PHILATELIST, die er alleen
maar albums, stokboeken, pincetje,
loep en sigarenkistjes met onafge-
weekte dubbelen op na houdt, leidt
zo'n armetierig bestaan, dat hij meer
een Shylock dan een koopman is.
Vroeger hoorde bij de kwartslamp
nog een goed glas wijn te staan, maar
nu is het veel belangrijker om op
reikhoogte een stevige boekerij te
bouwen. Als philatelie geestverrui
mend (in de goede zin) moet werken,
dan kan dat niet zonder geestelijk
voer. Allez, het goede vaderland
biedt weer wat.
Een keur van wetenswaardighe
den in overzichtelijk en inzichtelijk
verband geeft drs. W. van Doorn, die
in een zeer helder resumee postale
problemen behandelt, die na de Be
vrijding opdoken in ons land en in
het toenmalige Nederlands-Indië.
Deze specialist op het gebied van de
veldpost behandelt hier de censuur
op het einde van de oorlog, de devie-
zencontrole en vooral de zeer inte
ressante koeriersposten in de hon
gerwinter en vlak daarna. De IJssel-
post en het vervoer via padvinders
wordt zeer goed behandeld en daar
bij heeft de schrijver magnifieke af
drukken opgenomen, die likkebaar
dend bekeken zullen worden u juist
in deze tijd het verzamelen van de
Ganzsachen zo duidelijk toeneemt.
Daarom met plezier dat hoofdstukje
gelezen, waarin uit de doeken ge
daan wordt dat de stad Deventer nog
een stukje grond (met mensen) over
de IJssel had liggen en de brand
weercommandant van de Canadezen
toestemming kreeg te censureren en
de post over de IJssel te brengen. Een
kostelijk boekje kortom. Dit boek
(128 pagina's) is uitgegeven door de
Ned. Vereniging van Poststukken en
Poststempelverzamelaars en kan
voor 16,- besteld worden via giro
1194858 t.n.v. B. Hellebrekers, Am
stelveen. Ingewikkeld, maar die ver
eniging heeft het werk laten drukken
en uitgeven.
„Nederlandse Postzegels 1974" is
voor 8,50 verkrijgbaar bij de boek
handel en de Staatsuitgeverij in Den
Haag.
HARRY KOLKS.
LIEFST 1000 soorten, onderge
bracht in 180 geslachten en 17 fami
lies telt het enige soort zoogdier, dat
in staat is actief te vliegen. D e alge
mene naam van dit bijna voorhisto
rische diertje is Chiroptera ofwel
vleermuis. Het heeft lange grote oren
en een elastische vlieghuid, die de
sterk verlengde vingers omsluit, be
halve de altid van een kl aiw voor
ziene duim. Ook de achterste lede
maten zijn voorzien van zo'n vlieg
huid, die de staart al of niet vrijlaat.
In ruststand hangt het onderstebo
ven aan deze achterste ledematen,
waarvan de tenen ook vrij zijn.
De vleermuis kwam eerst de 18e
eeuw pas goed in de belangstelling,
toen de Italiaanse onderzoeker Spal-
lanzani ontdekte dat dit egenaardige
vogelachtige dier in staat was, be
hendig opstakels te vermijden. Deze
ontdekking was later van het groot
ste belang bij de ontwikkeling van de
radar en sonar. De vleermuis ont
wijkt obstakels d.m.v. „echoloka-
tie", waardoor het onfeilbaar hin
dernissen kan opsporen en ontwij
ken, maar ook de vrouwelijke soor
ten weten te vinden. De hoge signa
len die zij uitzenden bij deze echolo-
katie, liggen op zodanige hoge fre
quentie dat zij door het menselijk
oor niet worden waargenomen. Het
vrouwtje dat in de regel maar een
jong per dracht werpt, heeft gemid
deld genomen maar twee tepels en
draagt haar kroost aan de borst met
zich mee. B ij de voortplanting zien
we net zoals bij b. v. de schildpad, het
verschijnsel van de vertraagde, im
plantatie. Het wijfje slaat de sperma
WIST u dat u zelf uw mooiste hei
deplanten kunt stekken? Of de mooi
ste en de duurste exemplaren van de
buren in uw eigen tuin kunt krijgen
zonder veel kosten?
Het enige wat u moet aanschaffen
(of zelf maken) is een koude bak, ook
wel „eenruiter" genoemd. Zelfs kunt
u volstaan met een kist zonder bo
dem, dus vier planken, waarop een
glasplaat komt te liggen. De grootte
ervan bepaalt u uiteraard zelf. Maar
als ik u een raad mag geven: niet te
klein. Een kastje is immers nooit
weg. Al zou het alleen maar zijn om
wat zomergoed in te zaaien, in het
vroege voorjaar.
Wanneer u uw bak klaar hebt,
kiest u een stukje grond uit, waarvan
u vervolgens een laag van zo'n cen
timeter verwijdert. Daarvoor in de
plaats brengt u zuivere turfmolm
aan: uw heidebak is klaar voor ge
bruik.
Van de heidesoorten, die u graag
wilt vermenigvuldigen, neemt u een
of meer toppen af, met een lengte van
pakweg 7 cm. De onderste blaadjes
moet u wel verwijderen. Het kale
steeltje wat u dan krijgt moet u zo'n 3
5 cm. diep in de (goed vochtige)
turfmolm stoppen. mag dat best
vrij kort op elkaar doen, omdat de
turfmolm daardoor ook niet zoveel
kans krijgt om snel uit te drogen. In
elk geval moet u de felle zon wat we
ren en 's winters natuurlijk de gla
splaat op de planken plus een riet
mat. Wel moet u de turfmolm goed
akoe&so ttp in t
Militair Gumg
De PTT heeft weer haar jaarlijkse
boekje (sinds 1970 dan) uitgegeven,
waarin de uitgaven van 1974 in hun
„Werdegang" onder handen geno
men worden. Veel statistische gege
vens, veel voor-ontwerpen, een aar
dig verhaal van auteur Vinkenoog,
die op zijn manier collectioneur is en
ter afronding een stroperig inter
view, waarin het een en ander over
druktechnieken bij postzegels uit de
doeken wordt gedaan. Het mooiste is
wel het zalvende verhaal hoe de PTT
met smarte zat te wachten op aan
zoeken om zegels, die aan milieu
hygiëne gewijd waren uit te geven.
De omslag van het boekje laat dan
ook een asbak vol peukjes en troep
zien. Geef mij dan maar dat glas wijn
als noodzakelijke omlijsting.
vochtig houden, ook 's winters -
tenminste als het niet vriest. Volgend
voorjaar kunt u tot het verspenen
van uw nieuwe heideplanten over
gaan. De beste stektijd is eigenlijk al
voorbij: de tweede helft van augus
tus, maar ook nu valt het nog best te
proberen. Verliezen kunt u immers
nauwelijks iets
Een lezer vroeg mij naar een speci
aal middel tegen dopluis, zoals be
kend een zeer hardnekkige parasiet.
Voor zover ik weet is Lizetan, op ba
sis van Undeen en Methiocarb, zeer
werkzaam. Ook is sinds kort een z.g.
„Plantenpijl" in de handel, zij het
dat dit middel het beste in een
bloempot kan worden gebruikt.
HANS VELDHUIS.
OPLOSSING
P 8
perauuoz ua mpjseMs j
a ua q x
schoonmaakartikel, 17.
pen, 19. geluiddemper
voor muziekinstrument,
21. vrijgevig, 22. tocht
per voertuig, 24. dun,
26. plaaggeest, 29.
tweehoevig dier, 31.
droog en schraal, 33.
iedereen, 34. kippen
loop, 36. kloek, 38. me
talen drlnkbakje, 39.
langs, 40. uitwas bij
planten, 43. projectiel,
44. plaats in West-
Duitsiand, 46. uitste
kende strook bij kaarten
van een kaartsysteem,
48. boos, 50. mineraal,
51. oude gouden of zil
veren munt, 53. bloei-
wijze, 55. klein paard,
57. open plaats in het
ijs, 58. spoedig, 61.
sluiskolk, 63. indruk, 65.
judoschool. 67. rivier in
West-Duitsland, 70.
dandy, 72. lijkbus, 74.
muzieknoot, 75. voorzet
sel, 76. bijwoord. 77.
persoonlijk voornaam
woord. 78. water in
Friesland.
Opgave II
Opgave I
Opgave ID
De sierlijke be- pQjJggöi?'
maakt van een
onderstaand
rijtje komen a. abri
twee specifieke b. choreografie
ballet-uitdrukking c. omnivoor
voor. Welke zijn d. kwatrijn
dat? e. barre
De vlag, die hier
uit handen van
demonstranten
wordt gerukt
voor het Capi-
tool In Washing
ton, bevat het
door de nazi's
berucht gewor
den rüneteken,
dat we kennen
als hakenkruis.
Wat zijn de twee
andere bena
mingen voor dit
symbool?
is dit
a. de portier
van Hilton Am
sterdam
b. een com
missaris van
politie
c. het hoofd
van de
rijkslucht-vaartdienst
d. een vice-
admiraal van
de marine
HORIZONTAAL
1. Zuidamerikaan, 7.
speelkaart, 11. leemte,
12. zijrivier van de Wol-
ga, 14. bonte papegaai,
16. deel van India, 18.
muzieknoot, 20 krijgs
macht, 23. wending, 25.
tweehoevig dier, 27.
twist, 28. vochtdoorla-
tend, 30. vlug, 32. Euro
peaan, 33. voordat. 35.
bosje haar. 37. dichte
menigte, 39. tweevleu-
gelig insekt, 41. lengte
maat, 42. zeehond, 44.
loofboom, 45. vochtig,
47. voorzetsel, 49. lees
teken, 52. moerassig
stuk land, 54. zwaard
walvis, 56. snijgereed-
schap. 57. drenkplaats.
59. uiting van afkeer,
60. verlaagde toon, 62.
verlichtingsartikel, 64.
muzieknoot, 66. voegij
zer, 68. uit Kaapland af
komstig, 69. voegwoord,
71. plechtige verklaring,
73. kledingstuk, 75.
loofboom. 77. mannetje
seend, 79. ledigheid,
80. uitzoeken.
bij winderig weer is deze hengel dus
uitermate geschikt.
Een echte wedstrijdhengel.
Tijdens de Nederlandse kampioen
schappen in het Brabantse Cuyk on
dervond de nieuwe Franse hengel veel
belangstelling. Op onze vraag aan de
deelnemers hoe zij dachten over de
kwaliteiten van hun aluminium aan
winst, kregen wij zonder uitzondering
positieve antwoorden.
Na een korte test kunnen wij de lo
vende woorden best begrijpen en be
amen: De Rudipêche Legére Durali-
nox gaat het helemaal maken. En dat
niet alleen bij de wedstrijdvissers. De
hengel is te verkrijgen bij de gespecia
liseerde hengelsportwinkelier tegen
de stuntprijs van 139,-
DE OP hengelsportgebied gespeciali
seerde Franse fabriek Rudipêche in
troduceerde zeer recei.t een geheel
nieuw type insteekhengel. Zeker voor
de wedstrijdvisser is deze variant op
de gebruikelijke wedstrijdhengels
zeer aan te bevelen. Rudipêche con
strueerde het geheel van een licht
soort aluminium, met een grootste
lengte van 9 meter: de Rudipêche Le
gére Duralinox.
De hengel heeft een strakke topactie
en buigt maar weinig door, ondanks
zijn enorme lengte. In het bijzonder
EEN TWEEDE nieuwtje van dezelfde
Franse fabriek is een concoursschep
net. Een wedstrijdvisser mag geen tijd
verliezen bij het landen en onthaken
van de vis. Maar hoe vaak komt het
niet voor dat een - uiteraard nerveuze
deelnemer de spartelende vis niet te
pakken krijgt. Nu, dit concoursnet
sluit dit onnodige tijdsverlies bij
voorbaat uit.
Het net is namelijk sterk tapsgewijs
gevlochten, zodat de gevangen vis als
het ware klem komt te zitten tussen de
„wanden" van het net. Een nieuwtje
dat de wedstrijdvisser ongetwijfeld
als muziek in de oren zal klinken.
JEAN BRANDTS
Oplossing van
vorige week:
■W'J'KE NJPFBP l NCOB
A|zoNIBoaIN: nbb
L O E PIN I E R SBPÖ P E
K ORBBE 5 L aanBep P
IcBhakB i BR'uTBA|
E STBSBC EjSBTjgP A S
S TA.FBT ABTEBl AMP
TBF'AM I L I E N A A MBA
EVE NBC'OBE TBSIP U L
S1 LBÊBLEJSBriNA R K
■lBM 0 TBTBE I KBA|
VERTIKAAL
1.houding, 2. rondhout,
3. uithangteken van dro
gisterij, 4. latijns voeg
woord, 5. eb of vloed, 6.
kommer, 7. bevestiging.
8. loswal, 9. huisgrond,
10. kraaiachtige vogel.
13. vervelend werk, 15.
opmerkelijk voorzichtig gespeeld
en men is geneigd, aan psychologi
sche oorlogvoering te denken:
wachten op een fout van de an
der!), Te8-e6; 23. Tel-e2, b6-b5;
24. Pc4-e3, d6-d5; 25. e4x-d5.
Pf6xd5; 26. Pe3xd5, Td8x-d5; 27.
a4x-b5, a6x-b5; 28. Df3-e4; g7-g6;
29. Tal-a5 (Dreigt Txb5.), Te6-d6;
30. Te2-el; Kg8-h7; 31. Ta5-a7,
Td6-d732. Tel-al, Td7xa7; 33.
Talxa7, Dc6-e6: 34. Ta7-b7, b5-b4:
35. Dc4-c4, Kh7-g7; 36. Dc4-b5?
(Er was niets aan de hand maar
Larsen verliest eindelijk zijn ge
duld resp. hij overschat enige vage
aanvalskansen via de achtste rij.
Tal staat gereed voor de
weerlegging:)e5-e4! 37. d3xc4? (De
Sansatout. Noord was dus ook niet
bang uitgevallen: het was dan ook
de oud-wereldkampioen Mann-
hardt (Oostenrijk).
Tegen 6 SA startte west met
schoppen negen, voor de 4-B-H.
Klavervrouw na, west dekte met de
H en die kou was dus de lucht uit.
Er zijn nu reeds 11 slagen te zien.
Zitten de ruitens goed dan is het
eenvoudig genoeg, maar men moet
zich wapenen tegen de mogelijk
heid dat die kleur slecht valt. Hoe?
Door datgene te doen wat Slaven-
IK ONTMOETTE hem weer eens
in Evian tijdens de finale van Eu
ropacup voor bridgeparen. Goed
gehumeurd als altijd speelde hij
het toernooi met de Amerikaanse
ster-speler Harold Ogust, waarmee
hij in de ochtenduren op de ten
nisbaan stond. Hoewel Bobby
nogal eens beweerd heeft dat hij
BENT Larsen is de laatse jaren
niet bijster succesrijk en vermoede
lijk heeft dat te maken met het
feit, dat zijn stijl tamelijk verplich
tend is. De mindere goden weten
zijn gedurfde acties vaak niet te
ontzenuwen maar de topspelers
straffen zijn „optimisme" niet zel
den meedogenloos af. Belangrijk
hierbij is natuurlijk, of de Deense
grootmeester in vorm is en zijn
zelfvertrouwen wordt geschraagd
door de bij zijn speeltrant noodza
kelijke inspiratie. In de twaalf
kamp te Milaan kwamen de posi
tieve en negatieve facetten van
Larsens spel duidelijk aan het
licht: vier overwinningen tegen de
laatste vier op de ranglijst maar
slechts twee rem ses als oogst
tegen de eerste zeven. Laten wij
hopen, dat Larsen spoedig weer
zijn topvorm bereikt! Hieronder
een van zijn minder goede herinne
ringen aan het toernooi te Milaan.
Wit: B. Larsen.
Zwart: M. Tal.
Siciliaanse verdediging.
1. e2-e4, c7-c5; 2. Pgl-f3, d7-d6; 3.
Lfl-b5+, Lc8-d7; 4. Lb5xd7+,
Dd8xd7; 5. 0-0, Pb8-c6; 6. Tfl-el,
Pg8-f6; 7. d2-d3, e7-e6; 8. Lcl-g5,
Lf8-e7; 9. Pbl-d2, h7-h6; 10.
Lg5-h4, 0-0; 11. Pd2-c4 (Vermoe
delijk met de bedoeling, b5 met e5
te beantwoorden), Pf6-g4; 12.
Lh4xe7, Dd8xe7; 13. a2-a4, Tf8-
d8; 14. Ddl-d2, Pg4-f6; 15. Pc4-a5,
De7-c7; 16. Pa5x-c6, Dc7x-c6; 17.
b2-b3, b7-b6; 18. Dd2-e2, a7-a6;
19. Pf3-d2, e6-e5; 20. Pd2-c4,
Td8-e8; 21. De2-f3, Ta8-d8; 22.
h2-h3 (Door beide grootmeesters -
toch erkende kemphanen! - wordt
DE HUIDIGE jeugdwereldkam
pioen Bernard Robillard uit Port
au Prince, heeft in de meestergreep
van het achtste K.S.H.-toernooi
zijn succes in 1974 volledig waar
gemaakt.
Met de Surinamer Oeverman en
de Nederlanders Visser en Van
Vloten is hij op de gedeelde eerste
plaats geëindigd met een score van
15 punten uit II partijen
In deze vorm zal hij bij de strijd
om de jeugd-wereldtitel in de
tweede helft van december weer
een serieuze poging doen om zijn
titel te prolongeren. De Neder
landse deelnemers Rob Schippers
en Geert van Aalten zullen naast
de concurrentie van sterke Russi
sche jeugdspelers dus ook rekening
moeten houden met dit jeugdige ta
lent uit Haïti. Hieronder volgen
een drietal fragmenten van Robil
lard uit de meestergreep van het
K.S.H.-toernooi.
De Italiaan Badiali speelde als
laatste zet hier 12-17?
Slavenburg
H 10 3
f A 9 4
A V 8 2
V 10 5
lang geleden tenniskampioen van
Nederland was, geloof ik toch dat
hij béter bridge speelt dan tennist!
's. Avonds na het toernooi ging
hij ook wel eens zitten voor een
vrij partijtje bridge en dat hij de
kunst nog altijd machtig is zagen
we in het volgende partijtje.
Zuid gever, niemand kwetsbaar.
Volgens het beproefde recht-toe
recht-aan systeem boden NZ: zuid
één ruiten - noord twee klaver -
zuid drie Sansatout - noord zes
burg deed: éérst door het spelen
van een kleine harten uit beide
handen, een slag in dié kleur weg
geven. OW wonnen de hartslag,
vervolgden met schoppen voor
noords A. Nu werden hartenhaas
geïncasseerd en de klaveren afge
draaid. Als u 't naspeelt zult u zien
wat ook Slavenburg te zien kreeg:
oost komt in schoppen-ruiten
dwang en de 12 slagen rollen bin
nen. Goed bridge!
H. W. FILARSKI.
beste kans was Dc4, exd3, cxd3,
Del+, Kh2, Tf5 en wit staat niet
goed maar hij kan nog spelen. Na
de tekstzet is mat onafwendbaar.),
Td5-dl 38. Kgl-h2, De6-e5
39. g2-g3, De5xe4; 40. g3-g4,
Tdl-hl+ en wit geeft het op. (Kg3,
Tgl+, Kh4, GG5 kh5 Dg6 mat.).
CONSTANT ORBAAN.
Hij dreigde hiermede zijn nade
lige stand te verbeteren door de
combinatie (29-34) 40x20 (23-29)
33x24 (19x30) 35x24 (18-22) 27x18
(13x44!). Lakoniek antwoordde
Robillad met 25-20! Nu volgt op
(14-25) 27-22 (18x27) 32x12
(23x34) 12-7 (29x38) 40x20 (25x14)
7-1! Uit. In de partij volgde
