Blokkades
land en
te water niet
aanvaardbaar
Vandaag
Marine - commandant krijgt reprimande
EERSTE SCHEPEN DOOR KREEKRAKSLUIZEN
Werkgevers vierkant
tegen
Vakcentrales willen centraal
akkoord voor 15 november
WEGENS DEMONSTRATIEVE VLUCHT MET NEPTUNES
Belg tussen Sluis
en Breskens
verongelukt
Schippers
heffen
blokkade
opstaking
duurt voort
Pomphouders in
België
overwegen acties
MINISTERS DE GAAY FORTMAN EN VAN AGT:
ACTIES ZULLEN MET MACHT GEBROKEN WORDEN
VISSERS
SCHIPPERS
RISICO
Rustige uittocht
uit Terneuzen
Geschut
VREES
donderdagavond
25 september a.s.
modeshow van
kaarten
verkrijgbaar
^^MMMa^M
DirecteurDr. W. A.J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Redactie- en administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (01150)
79 20
Gironummer 1114111
t.a.v Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Reigerstraat 16, Breda.
VRIJDAG 19 SEPTEMBER 19(75
27e jaargang Ho. 1957
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
(Van onxe parlementaire redactie)
DEN HAAG Acties, waarbij land- en waterwegen worden geblokkeerd en belan
gen van derden, die met het conflict niets te maken hebben, ernstig worden geschaad,
zijn onaanvaardbaar.
BMBM
(ADVERTENTIE)
ada Terneuzen
ïf Ons landje is 4 miljoen
ao o's rijk. Cn achter de sturen
tellen wij evenzoveel chauffeurs.
In omdat al die chauffeurs van
iszelf vinden dat ze uitstekend
r'r'en veroorzaakt er dan ook
niemand een ongeluk.
Cn die 400.000 ongelukken
o' jri die er ieder jaar in ons land
Z,t>euren.„
- politie.
Die acties zullen met de daarvoor ten dienste staande
middelen worden gebroken.
ZONNIGE PERIODEN,
MEEST DROOG
Maximumtemperatuur:
21 graden.
STAD EN STREEK
Waterschapslasten vlie
gen de pan uit
Pagina 3
Konijn gedresseerd
Pagina 5
RADIO EN TELEVISIE
Bruce Springsteen, het
popfenomeen van de
jaren zeventig?
Pagina 11
BINNEN- EN
BUITENLAND
Enka kan bij vakbonden
geen goed garen spinnen
Pagina 13
SPORT
Trainer Weisweiler boos
op Cruyff Pagina 19
Atletiekduei in Terneu
zen sterk bezet
Pagina 21
MERIJNTJE:
Marinekluchtvaartdienst
Dat regeringsstandpunt heb
ben de ministers De Gaay
Fortman (Binnenlandse Za
ken) en Van Agt Justitie)
meegedeeld aan de Tweede
Kamer. Zij doen dat in een
brief naar aanleiding van twee
blokkades: die van vissers op
11 augustus en die van de
binnenschippers van 25 tot 28
augustus. De beide bewinds
lieden verzekeren de Kamer,
dat de overheid met machts
middelen zou zijn opgetreden
tegen de binnenschippers als
dez enniet vrijwillig hun actie
zouden hebben beëindigd.
„Bij massale blokkade-ac
ties, waarbij van zwaar mate
rieel gebruik wordt gemaakt,
is de overheid op haar beurt
gedwongen eveneens van zwa
re middelen gebruik te maken
om de blokkade te breken.
Maar dat kost tijd en dwingt
tot afwegen van het gebruik
van machtsmiddelen en de
met overreding te bereiken ef
fecten. Ook de wijze van op
treden is van groot belang.
Met name moet de waag be
antwoord worden of daarbij
onderdelen van de strijdkrach
ten zullen worden gebruikt.
„Ook in het gen/al van de bin-
nenschippersblotokade was"
aldus de bewindslieden, „een
zorgvuldige afweging geboden.
Dit met het oog op de aanwe
zige bijzondere risico's voor de
bemanningen, hun gezinsleden
en degenen die de actie zou
den uitvoeren".
Uit het door de ministers
verstrekte overzicht blijkt, dat
de beide ministeries op 7 au
gustus op de hoogte waren
van voorgenomen acties. De
dag daarna besliste de rege>
ring. dat de betrokken burge
meesters - in dit geval die van
Breskens en van Den Haag -
primair verantwoordelijk zou
den zijn voor de handhaving
van de openbare orde. dat
strafrechtelijk optreden ge
richt zou moeten zijn tegen
ernstige strafbare feiten en
dat blokkade van de verkeers-
havens van Breskens en
Vlissingen voorkomen zou
moeten worden, maar voor
wat betreft eventuele acties in
Sdhevendngen een meer af
wachtende houding zou wor
den aangenomen. Volgens de
ministers heeft de commissaris
der koningin in Zeeland, dr.
Boertien, de nodige maatrege
len genomen om de blokkade
te voorkomen. Autoriteiten en
diensten in Zeeland waren het
gehele weekeinde paraat- Tot
blokkades is het echter niet
gekomen. In Scheveningen
wel maar daar achtte loco-
burgemeester Happel onmid
dellijk optreden niet noodza
kelijk. De blokkade was
slechts van korte duur en had
nauwelijks gevolgen voor de
scheepvaart. Ook op de Water
weg werd gelet. Politie en ha
venautoriteiten waren paraat
om in te grijpen. Ook een
marine-vaartuig, dat om ande
re reden in die buurt koerste,
was paraat. Tot acties is hei
echter niet gekomen.
Op 14 augustus - ruim voor
de blokkade van de binnen
schippers - werd reeds tussen
de Departementen van Bin
nenlandse Zaken en Justitie
gesproken over eventuele ac
ties om blokkades te voorko
men. Vastgesteld werd. dat
een blokkade van de Nieuwe
Waterweg, nautisch-technisch
zou kunnen worden opgehou
den, maar uiteindelijk niet
kon worden voorkomen. Wel.
zo werd geconstateerd, was
het mogelijk een blokkade te
breken, daarvoor zou deskun
dige militaire bijstand nodig
zijn. Onder meer hulp van de
marine met rubberboten, om
eventueel te water geraakte
personen te redden. Op 15 au
gustus bepaalde de regering,
dal blokkades zoveel mogelijk
moesten worden voorkomen,
maar dat een afwachtende
houding soms wel eens de
voorkeur kon verdienen boven
onmiddellijk optreden. Afge
sproken werd dat strafrechte
lijk zou moeten warden opge
treden tegen ernstige strafbare
feiten en dat - gezien de be
langrijke functie van de Nieu
we Waterweg - stremmingen
niet aanvaardbaar zouden zijn.
Dit standpunt werd via de
oommissariest-i kar koningin
aan de betrokken burgemees
ters meegedeeld. De Rotter
damse politie stelde daarop
een operatieplan op dat erop
gericht was blokkade van de
Waterweg zoveel mogelijk te
voorkomen. Voorbereidingen
werden getroffen voor het
verlenen van bijstand door de
marechaussee. Niet beslist
werd over het inschakelen van
de marine- Op zondag 24 au
gustus, toen de berichten over
een aanstaande blokkade toena
men is het coördinatiecentrum
van Binnenlandse Zaken in
gereedheid gebracht. Daarin
namen deel de ministeries van
Verkeer en Waterstaat Justi
tie en Defensie, het dlkecto-
raat-generaal voor Openbare
Orde en Veiligheid van het
'Ministerie van Binnenlandse
Zaken.
Uit de brief blijkt, dat het
operatiepl-an van de Rotter
damse politie niet tot het ver
wachte effect heeft geleid. Het
risico van scheepson-gelukken
bleek te groot om de operatie,
zoals uitgedacht, door te zet
ten Topoverleg heeft er daar
na toe geleid, dat besloten
werd de blokkade op dinsdag
middag 24 augustus te breken.
Met bijstand van marechaus
see en marine. Inmiddels w-as
echter een vrijwillige ophef
fing van de blokkade in zicht
gekomen. De regering had be
sloten dat na liet vrijmaken
van de Waterweg andere blok
kades zouden worden aange
pakt. Voor-rang zou Velsen
krijgen.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De com
mandant van het marine-
luchtvaartsquadron, kapitein
T. Kandou, heeft gisteren
van minister Vredeling een
officiële reprimande gekre
gen voor het toestaan van
een demonstratieve vlucht
van vijf Neptune-vliegtuigen
boven het Haagse centrum.
Minister Vredeling heeft aan
verontruste PvdA-politici de
verzekering gegeven, dat dit
incident zich niet zal herha
len.
De protestvlucht werd, zo-
ais bekend, gehouden tegen
de voorgenomen bezuinigin
gen in de krijgsmachtsector,
onder meer tegen de ophef
fing van een squadron Nep
tunes van de Marine. De
PvdA-kamerleden Kombrink
en Dankert hebben minister
Vredeling in schriftelijke
vragen opheldering gevraagd.
Kombrink wil eerst het ant
woord van de minister af
wachten om te weten of er
genoegen moet worden geno
men met een reprimande
voor de commandant. Hij
wees er op, dat gewone sol
daten waarschijnlijk voor
een dergelijk gedrag straf
rechterlijk of krijgstuchtelijk
gestraft zouden worden.
Van verschillende zijden
wordt trouwens druk op het
parlement uitgeoefend om de
bezuinigingsplannen van de
regering ongedaan te maken.
De vereniging „Onze Vloot"
heeft in een telegram aan de
kamervoorzitter verklaard de
bezuinigingen onverantwoord
te vinden. „Verantwoorde
lijkheid van de Staten-Gene-
raal voor de beveiliging van
ons bestaan is thans in het
geding", aldus het telegram.
Ook vice-admiraal E. Roest,
die het opperbevel van de
zeestrijdkrachten dezer da
gen heeft overgedragen aan
vice-admiraal B. Veldkamp
beschouwt in een artikel In
het officiële orgaan „Alle
Hens" de bezuiniging op de
Neptunes als een ernstige te
genslag. vooral voor wat de
surveillance in de zeegebie
den betreft. De zorgen over
maatregelen op personeelsge
bied en de zteeds terugke
rende onzekerheid over de
toekomst hebben heel duide
lijk een negatieve invloed op
de motivatie van het perso
neel. aldus vice-admiraal
Roest.
(Van onze correspondent)
BRESKENS Op de Pro
vinciale wpg Breskens-Sluis ls
de 38-jarige Belg R.N.C. Ver-
recas uit Brugge bij een ver
keersongeval om het leven ge
komen. Het ongeval gebeurde
toen Verrecas donderdagmor
gen omstreeks kwart voor ze
ven komende over de voor-
rangsweg vanuit de richting
Sluis naar Breskens tegen de
aanhangwagen van een vracht
auto bestuur door J. J, uit
Cadzancl reed. De vrachtauto
kwam vanuit Cadzand en was
nog gestopt voor de stopstreep
van de voorrangskruising Pot
jes. Verrecas reed tegen de
rechtervoorkant van de aan
hanger en kwam vervolgens
tegen de as van deze vracht-
wagen. Hij werd enkele me
ters meegesleurd. De heer
Verrecas was op slag dood.
Hij was gehuwd en had twee
kinderen. Hij is "aar het mor
tuarium van het ziekenhuis in
Oostburg overgebracht. I
Deze foto maakte onze fotograaf Ben Steffen van het schutten van de eerste schepen in het machtige Kreekraksluizencomplex
TERNEUZEN De Belgi
sche schippers inogeu de blok
kade dan wel hebben opgehe
ven, maar hun staking duurt
voort. In Gent cn bij Ternaai-
en in de Maas hebben ze de
vaargeul wel vrij gemaakt,
maar zelf blijven ze aan de
kant liggen. In Ternaaien zijn
dat er wel driehonderd, waar
bij ook vele Nederlandse aken
opgesloten liggen.
De uittocht van binnensche
pen uit Terneuzen richting
België verliep gisteren vrij
gemakkelijk. Bij de douane
post aan het Kanaal van Gent
naar Terneuzen te Sas van
Gent lagen wel schepen op
hun beurt te wachten om in
geklaard te worden. De ver
wachte „kanaalrace" is echter
niet ontstaan.
Een woordvoerder van de
Dienst Scheepvaartregeling te
Terneuzen toonde zich giste
ren zeer tevreden over de
gang van zaken: „Ze gaan op
hun gemakje weg", zo deelde
hij mee.
Bij Zelzate ging gistermor
gen vroeg de blokkade al
open, evenals bi) Evergem op
het kanaal Gent-Brugge-Oost-
ende. Hier bleven Belgische
zowel als Nederlandse schip
pers echter als een Symbolisch
gebaar de hele dag stilzwij
gend langs de kant liggen. Een
sluismeester in Evêrgem: „De
sluisdeuren hebben openge
staan, maar er komt geen
schip binnen".
Opnieuw toonden de Neder-
'anase schippers met dit ge-
haar hun solidariteit met hun
Belgische collega's Een soort
gelijke actie in het Kanaal
Tent-Terneuzen verwaterde in
■ie loop van de dag, omdat de
schippers de een na de ander
wegvoeren.
Ir Blehairie in het Waalse
gedeelte van België zou een
blokkade tot gisteravond laat
gehandhaafd zijn.
(Zie ook op pag. 13)
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - BERGEN OP
ZOOM De Kreekraksluizen,
die volgende week dinsdag
door koningin Juliana en ko
ning Boudewijn officieel geo
pend worden, zijn gistermid
dag om één uur noodgedwon
gen en onofficieel in gebruik
gesteld.
Minister Westerterp van
Verkeer en Waterstaat nam
gistermorgen deze beslissing,
nadat begin deze week 26 bin
nenschepen de Schelde-Rijn-
verbinding hadden gekraakt
en weigerden terug te varen
naar Antwerpen.
De beslissing van de minis
ter hield wel in, dat hals over
kop sluispersoneel ïnoCst wor
den opgetrommeld en douane-
faciliteiten in orde moesten
worden gemaakt. Of de slui
zen inderdaad in werking ge
steld zouden worden, was om
halféén nog niet bekend, daar
daags tevoren gebleken was,
dat het computerprogramma
niet in orde was.
Om één nur kon de sluis
wachter echter mededelen, dat
alles In orde was e„ de sche
pen geschut konden worden.
Het was schipperswoordvoer
der Piet van Weelden uit Dor
drecht die met zijn schip de
„Iona" als eerste het machtige
sluizencomplex binnenvoer,
gevolgd door ongeveer tien
collega's. Na twee keer schut
ten waren de 22 nog overge
bleven binnenschepen in de
nacht van woensdag op don
derdag waren er vier naar
Antwerpen vertrokken door
de Kreekaksluizen.
Intussen ging het werk aan
liet sluizencomplex gewoon
door en werden de eerste
vlaggestokken aangevoerd,
waaraan dinsdag, 23 septem
ber, vele Nederlandse en Bel
gische vlaggen zullen wappe
ren. Ondanks de toegeeflijk
heid van minister Westerterp,
heerste er onder de binnen
schippers na veertien dagen
blokkades in België en drie
dagen tijdverlies op de Sohel-
de-Rijn-verbinding allesbehal
ve een vreugdestemming. Ze
ker niet bij de schipper van
de „Progress", die eerst een
borgsom moest betalen, omdat
hij de staaldraad had kapotge-
varen waarmee de schepen
werden tegengehouden.
(ADVERTENTIE)'
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, De twee centrale werkgeversverbonden VNO
en NCW hebben al vast wat schoten voor de boeg afgevuurd op
de filosofieën die de regering heeft met betrekking tot de inko
mensverdeling cn de vermogensaanwasdeling (VAD). Tegenover
de inkomensverdeling staan zij volstrekt afwijzend.
Onverantwoord vinden de
verbonden het dat de regering
in de huidige economische si
tuatie de hernieuwde discussia
over een naar hun mening zo
controversieel onderwerp ais
de VAD niet heeft afgewacht,
maar zelf met een voorstel is
gekomen. Het Verbond van
Nederlandse Ondernemingen
cn het Nederlands Christelijk
Werkgevers Verbond (NCW)
hebben gisteren hun gezamen
lijke commentaar op de inte
rim-nota inkomensbeleid aan
de bijzondere commissie voor
die nota uit de Tweede Kamer
aangeboden.
Mr. C. van Veen, voorzitter
van het VNO, zei dat het com
mentaar uitgaat van de maat
schappijvisie 1/011 de werk
groep. die op veel punten te
genover die vain de regering
staat. Hij sprak de hoop uit
dat het kabinet en de werkge
vers elkaar niet zuilen bestrij
den in een soort klassenstrijd.,
,We moeten zoeten raaar nieu-
ve evenwidhten", zo zei hij.
In het commentaar wordt de
economische orde, zoals VNO
en NCW die voorstaan, geken
schetst als een gemengd stel-1
sel. waarin het vrije marktme
chanisme van vraag en aanbod
een essentiële junctie heeft. Er
moet zoveel mogelijk ruimte
zijn voor individuele beslissin
gen.
Geforceerd ingrijpen van
bovenaf in de inkomensverde
ling houdt naar de mening van
de werkgeversverbonden in
dat men het dynamische on
complexe karakter van het
marktevenwicht miskent.
De vrouw die alles van bont weet
aan ons filiaal
Eindstraat 14 Breda
HET Humanistisch Verbond
krijgt met meer dan de 7,5
minuut televisiezendtijd per
week, die het thans heeft.
Daarop komt de uitspraak van
de Kroon neer. Het verbond
was in beroep gegaan, nadat
minister Van Doorn van CRM
had geweigerd de televisie
zendtijd te verdubbelen.
BRUSSEL (ANP) In Belt
giè dreigen er weel moeilijk
heden met de benzinebevoor-
rading. De Belgische pomp
houders hebben gedreigd hun
pompen zonder waarschuwing
voor het publiek te sluiten als
niel wordt ingegaan op een
aantal eisen die ze stellen. Ze
willen voor 15 oktober een
bevredigend antwoord op die
eisen.
Een van de voornaamste
wensen van de pomphouders
is dat de minister van Econo
mische Zaken, Hei-man, hun
een netto winstmarge van
ruim vier cent per liter garan
deert.
(Van orzt
parlementaire redactie)
UTRECHT De drie vak
centrales willen uiterlijk op 15
ncvember een centraal ak
koord hebben over het in 1976
te voeren arbeidsvoorwaarden
beleid. Als er voor die datum
geen akkoord tot stand komt
is dit voor de bij het NVV,
NKV en CNV aangesloten
bonden het teken om eigen
initiatieven te nemen binnen
het kader van 'n gecoördineerd
arbeidsvoorwaardenbeleid, dat
door de vakcentrales wordt
vastgesteld. De lieei Schroer,
voorzitter van dj vervoersfe-
deratie NVV-NIfV zei dit gis
teren tijdens de eerste verga
dering van de federatieraad.
De bonden, die bij de drie
vakcentrales zijn aangesloten
onnen tot 28 september sug
gesties voor het verlanglijstje
-an de vakbeweging doorge
ven. Begin oktober stellen de
verbondsraden van de vakcen
trales bet arbeidsvoorwaarden
beleid dan voorlopig vast.
Jan Schroer zei, dat het mo
menteel erg mnpiliib is om
kernpunten voor het centraal
akkoord aan te dragen, omdat
er nog zoveel onzekerheden
zijn. Het Centraal Planbureau
gaat in beginsel wat de loon
stijging betreft uit van de nul-
lijn. De miljoenennota spreekt
evenwel over "wellicht enige
reële verbetering voor de
werknemer.
Op het verlanglijstje van de
vakbeweging staan al enkele
gedachten over de werkgele
genheid en de verdeling van
*1*» orltniH
