REGERING WIL INGRIJPEN
Kanjer eist heropening overleg met schippers
Van Hulten in lastig vaarwater
Zeeschepen kunnen
weer naar Rotterdam
Vakbonden laten
geen spaan heel
van rapport over
Enka-Glamstoff
Frisol verdwijnt
Griekse recruten tot beesten opgeleid
Moeder Theresa 65
Werkgelegenheid in
Kanaalzone in gevaar
Nog weinig
beweging in
actiefronten
VERKLARINGEN TIJDENS PROCES IN ATHENE:
4 Is Nederlandse wielerploeg
Vervroegd
Onnodig
Te schriel
Grote moeite
Nlorrcndschippers maken Nieuwe Waterwee vrij
Riiize Zijlstra
weg bij CBTB
Gent
Railvervoer
Meer informatie
Directeur Dr. W. A.J. M. Harkx
^ofdredacteur: L. Leijendekker
Redactie- en administratie-adres:
9, Terneazen, tei. (01150) - 79 20
fijjDnunnner 11,4111
"7. Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
emiraat 16, Breda.
DE VRIJE ZEEUW
WOENSDAG 27 AUGUSTUS 1975
27e jaargang No. 1938
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
(Vail onze sportredactie)
SIMPELVELD Nico de
tries, directeur van Frisol,
heeft besloten volgend jaar
niet opnieuw een Nederland
se wielerploeg met o.a.
Feóor den Hertog, Henny
Kuiper, Henk Prinsen, C'ees
Priem en Cees van Dongen
te sponsoren. Op een
persbijeenkomst werd giste
ren, op de slotdag van de
Nederlandse profronde, mee
gedeeld, dat volgend jaar een
Belgische licentie aal worden
aangevraagd en dat de ploeg
onder leiding zal staan van
Edgar de Maere. Het betekent
dat tenminste acht van de dit
jaar gecontracteerde Neder
landers in het volgende sei
zoen naar een andere werk
gever moeten omzien.
(Zie ook onze sportpagina.)
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De regering
heeft gisteravond via de rijks
voorlichtingsdienst laten we
ten dat de blokkades van de
binnenvaartwegen „terstond
moeten worden beëindigd".
Indien de blokkades niet vrij
willig zullen worden beëin
digd, aldus het communiqué
van de rijksvoorlichtings
dienst, zal dit van regerings
wege geschieden. „De regering
houdt daartoe nauw contact
met betrokken commissarissen
der koningin en burgemees
ters", aldus de rijksvoorlich
tingsdienst.
Deze krasse taal van de re
gering heeft gisteravond in de
Tweede Kamer nogal wat
wrevel opgewekt. Het debat
over het wetsontwerp tot op
heffing van de evenredige
vrachtverdeling verliep zo dui
delijk ten gunste van de protes
terende schippers dat het vrij
wel zeker is, dat vandaag,
wanneer staatssecretaris Van
Hulten de consequenties van
de kritiek uit de Kamer ge
trokken zal hebben, de blok
kades zullen worden opgehe
ven.
De VVD en de CPN vonden
het niet juist dat de regering
mogelijk tijdens de behande
ling van het wetsontwerp in
de Kamer de blokkades zov
doorbreken.
De rijksvoorlichtingsdienst
weigerde gisteravond desge
vraagd mee te delen of de
regering nog vóór het ant
woord van Van Hulten tot
doorbreking van de blokkades
zou overgaan. Uit het commu
niqué blijkt dat de regering
denkt aan het inzetten van
eenheden van de Koninklijke
Marine en de Koninklijke Ma
rechaussee wanneer de blo
kades niet vrijwillig worden
opgeheven.
De regering beschouwt de
blokkades als een actie waar
bij „het middel volstrekt one
venredig is aan liet beoogde
doel". Volgens de regering
veroorzaken de blokkades
schade aan derden die niets
met de zaak te maken heb
ben.
Actieleider Leo van Laak
heeft gisteravond laat ver
klaard, dat de blokkades niet
voor vanochtend zullen wor
den opgeheven. Wanneer ma
rine en marechausssee tot ac
tie overgaan zullen de schip
pers zich niet zonder meer ge
wonnen geven, aldus Leo van
Laak. „We zullen er ook geen
slagveld van maken". Wanneer
dat nodig is „zullen we tac
tisch retireren".
de Kamer gunt hem
og de eer zeil' om opschorting
de beraadslagingen te ver
ken. De meerderheid van
:dt Kamer wil op voorstel van
it KVP-er Van Zeil, dat de
'(secretaris eerst nog over-
gaat voeren met alle be
kken partijen tot verbete-
van lie struetuur van de
(envaart. Hedenochtend zal
(f staatssecretaris zijn beslis-
meedelen. Met uitzonde
van de fractie van de
"P waren alle partijen tegen
we'.v,èorsced, /.„otter ttat er
'hoorlijke garanties zijn,
lts de PFR is tegen het
ZONNIG
Droog en zonnig.
Hooguit 22 graden.
i stad en streek
I Ongeruste NCB gaat
praten in Oen Haag.
Pagina 3
«innen- en
«uitenland
Meeste Nederlanders:
"rouwen met kinderen
Hogen niet gaan
werken. pagina 9
krste Kamer waar-
--hljnlijk vóór verlaging
vennootschapsbelasting.
Pagina 11
Kleine stem
^et dwergenrijk zoekt
ee" koning. Pagina 12
SPOIT
Wemelk wint
=roftour. pagina 13
Jadio en televisie
Ruwste Nederlandse
m i'flanagan":
7®s!aagde psychologi-
ch« Thriller. Pagina 7
Trijntje
Glanzst(off) niet
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De meerderheid van de Tweede Kamer
verwerpt het wetsvoorstel van staatssecretaris M. van Hul
ten (Verkeer en Waterstaat) tot opheffing van de evenre
dige vrachtverdeling voor de binnenschippers.
voorstel van partijgeuoot Van
Hulten omdat zij vindt dat
opheffing van de evenredige
vrachtverdeling tot koude sa
nering leidt. De verschillende
woordvoerders in de Kamer
hebben de blokkade fel afge
keurd.
Wegens de ernst van de
blokkades werd het kamerde
bat over de evenredige vracht
verdeling i twee (lagcd ver- j
toega. IfMWei niemand ln de|
kamer toegaf, dat men zwicht
te voor de acties, werd hij
hoofdelijke stemming met 105 j
voor en 24 tegen tot vervroe
ging besloten. DS 70 fractielei
der Drees vroeg om deze
stemming, omdat hij en zijn
medefractieleden niet de in
druk wilden wekken voor de
actie van de schippers door de
knieën te gaan. Tot de tegen
stemmers behoorden ook de
fracties van de CHU, PPR,
SGP, GPV en een aantal
KVP-leden. Het kamerdebat
begon op het moment, dat in
Rotterdam het Actiecomité tot
Behoud van de E.V. in overleg
met burgemeester A. van der
Louw had besloten tot ojrtief-
fing van de blokkade os de
Nieuwe Waterweg.
De felste tegenstand kwam
van de VVD- en de CPN-
fractie. Mevr. Smit-Kroes eiste
zelfs het aftreden van de
staatssecretaris, wegens diens
weigering tot overleg, waar
door de gevoelens escaleerden
en wegens diens minachting
voor de positie van de schip
pers. Volgens haar zou Van
Hulten vervangen moeten
worden door oud-burgemeester
Thomassen van Rotterdam. De
communist Dragstra verweet
de staatssecretaris de zaak on
nodig op de spits te hebben
gedreven. Hij gaf hem de raad
het wetsontwerp in te trek
ken
Positieve waardering voor
het wetsontwerp kreeg de
staatssecretaris van het ARP-
kamerlid Schakel, die er fijnt
jes op wees dat het wetsont
werp vijf jaar geleden werd
ingediend door de liberale
staatssecretaris Keyzer. De
ARP-fractie is van mening,
dat afschaffing van de evenre
dige vertegenwoordiging het
ondernemerschap van de
schipper ten goede komt. Door
de evenredige vrachtverdeling
is deze bedrijfstak verstard en
bevroren. Volgens Schakel is
het voor de binnenvloot niet
goed als elk schip recht heeft
op een portie vracht. Wel
vindt de ARP-fractie, daf er
een behoorlijke overgangsre
geling in acht moet wo-den
genomen, en dat mogelijk de
invoeringsdatum van 1 juli
1976 moei worden verschoven.
Ook vindt Schakel, dat de
overheid te schriel is geweest
met het verlenen van steun
Ook de PvdA als grootste
regeringspartij had grote
moeite met het wetsvoorstel.
Volgens woordvoerder Knot
komt het ontwern te vroeg,
omdat er nog niet gedebat
teerd is over de vervoersnota
van de staatssecretaris, te laat,
omdat er aan het vijf jaar
oude wetsontwerp niets
nieuws is toegevoegd, ontijdig
mi rAp'roni"! t,'«ge*»c de totale
con jucn ^'le situatie.
Rotterdam haalde gisteren opgelucht adem; de schippers besloten op verzoek van
burgemeester A. van der Louw (links) de blokkade op de Nieuwe Waterweg op te hef
fen. In het midden Leo van Laak, actieleider van de binnenschippers, en voorzitter B.
Fens van de Actiegroep Behoud Evenredige Vrachtverdeling.
(Van een van onze verslaggevers)
ROTTERDAM Gistermiddag omstreeks vier uur is
de blokkade door de binnenschippers van de Nieuwe Wa
terweg opgeheven.
Morrend hebben ze gevolg
gegeven aan de oproep van de
actieleider Leo van Laak. Een
gelukkige afvaardiging van B.
en W. van Rotterdam kon het
voor hen verheugende nieuws
eerder laten meedelen door de
zelfde actievoerder.
Het betekent volgens do ge
meentelijke onderhandelaren
een gedeeltelijke overwinning
omdat zeeschepen niu weer in
en uit kunnen varen ei- daar
mee Rotterdam zijn positie als
wereldhaven niet op het spel
zet. Daarbij kunnen de haven
gelden enkele tienduizenden
guldens per dag - gewoon aan
de stad blijven toevloeien.
Burgemeester André van der
Louw herhaalde dat bij de on
derhandelingen alleen is ge-
UTRECHT (ANP) Chris
telijk handelen is niet alleen
voorbehouden aan mensen, die
zich christelijk noemen. God
wil niet alleen christenen ge
bruiken, hij wil alle men
sen".
Aldus J. Lanser, voorzitter
van het CNV, dinsdagmiddag
in Utrecht, waar drs. Kin ze
Zijlstra afscheid nam als voor
zitter van de Nederlandse
Christelijke Boeren- en Tuin
dershond (CBTB). De heer
Zijlstra is sinds 1963 voorzit
ter geweest van de C.B.T.B.
Volgens de heer Lanser moet
een christelijke organisatie
zowel op maatschappelijk als
politiek terrein werkzaam zijn
het aandurven om open te
staan voor mensen, die liet
christelijk-zijn als zodanig niet
onderschrijven, maar „die wel
achter visie-beleid en handels
wijze van die organisatie staan".
Volgens de lieer Lanser ge
beurt dat ook bij het CNV.
sproken over de „levensader
van de nationale economie en
de Rotterdamse gemeenschap".
Op het ogenblik dat de blok
kade zou worden opgeheven
lagen binnengaats 79 zeesche
pen met een totaal tonnage
van 465 duizend bruto regis-
terton te wachten en buiten de
havenmond 49 met een totaal
bruto register tonnage van 272
duizend. Vier schepen zochten
een uitwijkhaven. Leo van
Laak sprak van „een beslis
sing na rijp beraad en ampel
overleg". Voor het gemeente
bestuur lag de zaak duidelij
ker. Een zegsman verklaarde:
„Als men geen gevolg had ge
geven aan ons verzoek vrij
willig de blokkade op te hef
fen, waren we er met groot
materieel tegenaan gegaan. Er
was al een aantal mogelijk
heden doorgepraat met de ma
rine". Men sprak in dit ver
band ook half lachend over
een tweede tocht naar Cha-
than. In dit geval Maassluis.
Plaatsvervangend havenwet
houder Johan Riesenkaimp:
„Als men zich niet aan het
gegeven woord houdt en de
'blokkade herstelt, dan komt
diat grove imgrijipen alsnog".
Duidelijk werd dat het ge
meentebestuur maar ten dele
blij kan zijn over het behaalde
succes. De meeste bedrijven
kunnen hun produkten niet
aan het achterland kwijt. Shell
kondigde aan, dat haar vesti
ging in Gent al in moeüijkhe
den zit en dat over drie dagen
met pro du kt ie gestopt moet
worden wegens stagnerende
afvoer. Esso verklaarde het
zelfde met dien verstande dat
stil leggen van de raffinaderij
en het opstarten ervan 300.000
gulden zal kosten. BP zal over
een week het bedrijf moeten
stil leggen evenals Gulf. Che
vron verwacht vrijdag te zul
len moeten stoppen.
Riesenkamp: .,De aanvoerposi-
tie is nu weer gegarandeerd.
De afvoer valt onder het be
leid van de bedrijven zelf'
Hij voorzag bij een durende
blokkade sterke toeneming
van weg- en rail vervoer. Leo
van Laak: „Dit verzoek van
Rotterdam is ingewilligd.
Daarmee zijn we al zeer ver
gegaan. We hebben geen ver
zoeken van andere steden ge
kregen en als we ze zullen
krijgen zullen we ze ook niet
inwilligen.
In een brief aan de voorzitter
van de vaste kamercommissie
voor Verkeer en Waterstaat
heeft hetactiecomité Behoud
Evenredige Vrachtverdeling
uitgelegd waarom de blokkade
van de Nieuwe Waterweg
wordt opgeheven: „Wij willen
voorkomen, dat de particuliere
binnenvaart van chantage zal
worden beschuldigd".
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - '/"VEUZEN -
DONGEN Behalve de op
heffing van de blokkade in de
Nieuwe Waterweg, zat er gis>
teren op de tweede dag van
de binnenschippersactie, weinig
beweging in de actiefronten
zelf. Alleen: het aantal sche
pen op de verschillende plaat
sen groeit aan en de acties
beginnen nadelige gevolgen op
te leveren voor de economie.
Volgens de werkgevers zul
len in de Zeeuwse kanaalzone
honderd tot tweehonderd man
zonder werk komen te zitten
als de acties voortduren- Vol
gens het bestuur van de Rot
terdamse Scheepvaartvereni
ging Zuid zijn er in de haven
al ploegen arbeiders, die
werkloos zijn. Leegloop per
man, zo meldde men daar,
kost honderd gulden per dag
per man.
Maandagavond zijn bespre
kingen begonnen tussen verte
genwoordigers van de staken
de Belgische binnenschippers
en minister Van de Kerckho-
ve, die de minister van Ver
keerswezen Chabert ver
ving.
De woordvoerder van het
kartel der onafhankelijke syn
dicaten verklaarde na afloop
dat het gesprek positief was
geweest. Hij zei optimistisch
gestemd te zijn. De deelne
mers aan de besprekingen
'maakten een balans van de
gestelde problemen op en
■kwam overeen elkaar dinsdag
namiddag' om 15 uur opnieuw
te ontmoeten op het kabinet
van de minister van verkeers
wezen.
Intussen is de toestand aan
het stakingsfront ongewijzigd.
Op talrijke waterwegen is het
verkeer nog steeds onmogelijk
door versperringen.
Gisteren hebben stakende
binnenschippers nieuwe ver
sperringen aangebracht op ka
nalen in de provincie Antwer
pen. Zo wordt het kanaal te
Antwerpen - Tumhout-Dessel
met twee schepen geblokkeerd
te Rijokevorsel.
Het Netekanaal te Lier
wordt door 8 schepen geblok
keerd en te Moldonk.op het
Kempisch kanaal, wordt de
blokkade gevormd door vijf
schepen en een kabel.
De blokkade in het Albert-
kanaal te Antwerpen, tussen
de Noorderbrug en de Spoor
wegbrug. blijft eveneens in
stand.
Agnes Gonxha Bojaxhitt, bekend als moeder The
resa der daklozen, die in Calcutta de thans over de
gehele wereld verspreide congregatie Missionaries of
Charity stichtte, wordt vandaag 65 jaar. Zij kreeg be
kendheid door haar werk onder de daklozen en de ar
men in de krottenwijken van de „dovenstad" Calcutta.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM De vakbonden heben gisteren geen
spaan heel gelaten van het rapport-McKinsey over Enka-
Glanzstoff. dat een diepe ingreep met massa-ontslagen aan
beveelt om de noodlijdende Enka-divisie van het Akzo-
concern weer gezond te maken.
De vakbonden vinden dat
het rapport McKinsey geen
uitgangspunt kan zijn voor
verstrekkende beslissingen
over Enka Zij vinden de stu
die van McKinsey te beperkt
van opzet en op veel plaatsen
oncontroleerbaar. Het rapport
is volgens de vakbonden erg
globaal. Zonder toelichting en
achtergrondkennis doet de
presentatie van het rapport
hier en daar misleidend aan.
zo menen de vakbonden. De
(Van onze redactie
buitenland)
ATHENE In het proces
tegen 32 voormalige leden van
de Griekse militaire politie,
die wegens het folteren van
politieke tegenstanders ten
tijde van de dictatuur terecht
staan, hebben recruten van
deze elitegarde dinsdag ver
klaard tijdens liun opleiding tot
beest te zijn „geschoold". Vol
gens een getuige voor de
krijgsraad van Athene bestond
de opleiding uit „slaag 's mor
gens, 's middags en 's avonds".
De recruten moesten knielend
voor het embleem van 21 april
1967 (de dag van de staats
greep) de eed van trouw af
leggen. Zij werden aan bomen
gehangen en gedwongen gras
te eten en vloeren schoon te
likken. Men probeerde „het
dier ill ons wakker te maken",
aldus werd verklaard. Twee
getuigen vertelden hoe recru
ten in de zomer in winteruni-
formen in kleine ruimten op
gesloten werden. Uit andere
verklaringen kwam aan het
licht dat jonge agenten van (le
militaire politie voor een
krijgsraad gedaagd werden
wanneer zij weigerden deel te
nemen aan folteringen. Met de
ondervraging van de ex-poli
tiebeambten kwam het proces
in een nieuwe fase. Totnogtoe
hadden de slachtoffers van de
militaire politie hun getuige
nissen afgelegd.
WJ/M
vakbonden Irekken bovendien
de onafhankelijkheid en objec
tiviteit van het bureau McKin
sey in twijfel.
De vakbonden willen alleen
over het rapport praten wan
neer de directie van Enka-
Glanzstoff de nodige aanvul
lende informatie geeft. De
vakbonden zijn tot deze con
clusies gekomen tijdens een
gisteren gehouden vergadering
in Amsterdam.
De vakbonden hebben intus
sen een uitnodiging van ae
raad van bestuur van Akzo
aanvaard om over de proble
men bij de Enka-divisie van
gedachten te wisselen. Dit op
voorwaarde dat tijdens de be
sprekingen geen ontslagen zul
len vallen.
De eerste bijeenkomst zal
waarschijnlijk vrijdag plaats
vinden. De vakbondsdelegatie
zal bestaan uit negen verte
genwoordigers van de Belgi
sche textielbonden. elf van de
Nederlandse vakbonden en
vier van de Westduitse vak-
loonden voor de chemische in
dustrie.
(Zie ook pagina 11), d
