KONING MAXIMILIAAN
ZOEKT EENOPVOLGER
ÏT^
itimm
Kunstmatige situatie kan elk moment in elkaar klappen
PORTUGAL BANKROET
Veertig-jarige Miva: 4
nodig voor „Overbrug
miljoen
die afstand"
De Surinaamse grondwet
Vvth kwaai
op Vissers
Jan Jansen gei
me
kleine
stem
Buitenland
Tjokvol
Brood
Opschuiven
.6 f 19 12
ALLES
CONCURRENTIE
WEERSLAC
VOLGEND JA|
WELLICHT I
WEER PROF
TOUR
WOENSDAG 27 AUGUSTUS 1975
Heel ver hier vandaan, ver
achter de grote heuvels ligt
het dwergenrijk van koning
Maximiliaan. Koning Maximi-
liaan is een hele oude koning.
En vandaar dat de ministers al
een paar keer tegen hem ge
zegd hadden: „Koning denkt u
eens niet dat het tijd wordt
om at te treden?" „Aoh ja",
zuchtte de koning Iedere keer
weer. „Ik zou wel willen. Ik
hen een oude koning en ik
heb mijn hele leven lang gere
geerd".
Nou, zul Je dan diareken, dat
is den toch heel gemakkelijk.
De ministers willen een ande
re koning en de koning wil
self ook wel weg. Maar zo
gemakkelijk was het nu ook
weer niet. Je moet weten, toen
honing Maximiliaan nog maar
heel klein was, dius toen hij
nog maar een prinsje was,
ging zijn vader al dood. Totdat
hij zestien was had zijn moe
der voor hem geregeerd, maar
toen was het prinsje zelf ko
ning geworden. En doordat hij
het altijd zo druk had met
regeren was hij nooit ge
trouwd. Zo waren er natuur
lijk ook geen kleine prinsjes
die hun vader konden opvol
gen.
A
„O, o", zuchtte de koning op
een vergadering, „hoe moet
dat nou? Wie kan ik mij nu
laten opvolgen?" „Wel ko
ning", stelde minister Filippus
voor, „vraag of er een prins
uit het buitenland hier wil ko
men". Een grote-mensen-
prins, o nee", zei de koning en
hij wilde er verder niets meer
over horen.
Ja en daar zaten ze dan.
Wat nu? Ze hadden allemaal
diepe rimpels van het denken.
Opeens sprong de eerste mi
nister op. „Ik helb het", riep
hij. „Wat, wat heb jü?", riepen
alle ministers door elkaar. „Ik
het) een oplossing", zei de eer
ste minister. „Vanavond zeg
gen we vla de televisie dat
ledereen die koning wil wor
den een briefje met zijn naam
erop moet inleveren bij het
paleis. Degene die koning
wordt krijgt dam een oplei
ding. We loten er gewoon een
uit". Nou daar waren alle mi
nisters het wel mee eens en
ook de koning vond het een
goede oplossing.
Dus zo gezegd, zo gedaan.
Alle dwergen hóórden die
avond via de televisie dat ze
koning konden worden, dat
wou iedereen wel, want zo
dachten ze, lekker eten en een
rijtoer maken, maar aan het
regeren dachten ze niet. Al
leen wat verstandige dwergen
leverden geen briefjes In.
Maar de volgende dag zat de
brievenbus van het palets
tjokvol en ook op de stoep en
in het park langen briefjes.
„Nou, nou" zei de eerste mi
nister die kwam kijken. „Nou,
nou", zei ook de koning. En ze
zeiden tegen de lakeien: „Haal
al die briefjes binnen in de
troonzaal". Toen alle briefjes
daar waren pakte de koning
een briefje. „Deze wordt ko
ning", zei hij. De eerste minis
ter maakte het brieje open.
„Bakker Bolleboos, Hoofd-
rixaat 11, Koningsstad", las hij
voor. „Goed zo", zei de ko
ning „Ik hoop dat de bakker
een goede koning wordt".
Wat was die bakker trots
toen een rijtuig hem kwam
halen Snel gingen ze terug
naar het paleis. ,.Zo bakker
Bolleboos", zei de koning toen
de hakker in de troonzaal
kwam, vandaag begint de op
leiding en over een jaar ben
je koning". „Goed zo", glun
derde de bakker. Hij vond het
allemaal reuze fijn. „En daar
om heet je nu ook geen Bolle
boos meer, maar koning Maxi
miliaan Twee". „Mij best", zei
Bolleboos. Hij zat bij de ko
ning aan tafel en deze leerde
Item hoe hij kreeft moest eten
«n nog veel meer moeilijke
dingen. Dat viel wel tegen,
want dat was best nog wel
moeilijk. De bakker leerde
nog veel meer. Deftig lopen en
buigingen maken. Maar hij
vond het toch wel leuk.
In de stad vonden de men
sen het echter helemaal niet
leuk Want niemand had
brood. De bakker was immers
koning. En de stad die het
dichtst in de buurt was was
nog een halfuur rijden en die
bakker was al heel gauw uit
verkocht. Na een week vonden
ze het allemaal niet meer
leuk. De mensen niet, die zo
ver moesten rijden en de bak
ker niet, die maar van alles
moest leren. Hij zat het liefst
bij de kok in de keuken. Ook
de koning en de ministers
vonden het niet meer leuk,
want de bakker leerde zowat
niks. No geen week later be
sloot de koning de bakker
maar naar huis te sturen. De
mensen van de stad hadden
bij liet paleis staan roepen om
de bakker En de bakker zelf
was ook blij dat hij naar huis
kon gaan. „Nee", vertelde hij
de mensen die brood kwamen
kopen, „koning dat is niks. Zo
moeilijk als die eten, ontzet
tend. En dan die harde kroon".
Zo waren de mensen uit de
stad en de bakker weer tevre
den.
Maar in het palels zaten ze
met diepe rimpels. Want wat
nu? Opeens had de koning een
idee. „Weet je wat, jullie
schuiven allemaal een plaatsje
op. De eerste minister wordt
koning, de tweede minister
eerste minister enzovoorts".
Dat was een goed plan. Dus
wie nu in het dwergenrijk van
koning Maximiliaan komt ziet
de eerste minister als koning.
En weet je wat de koning nu
doet? Hij heeft broodjes leren
bakken bij bakker Bolleboos
en helpt nu mee in de winkel.
En hij vindt het maar wat
leuk.
E. AKKERBOOM,
BREDA
André van de Lindeloof uit Etten-Leur stuurde deze tekening.
«ïlta» r
„Jïïllif Ji
Bart v.d. Weijgaert uit Standdaarbuiten deed zijn best bij het maken van deze tekening.
4
5
2618'
.7 A 17
i 2-7 '<3
u/» VU/.,. VA.»
Tommy, John, Peter en Louise zitten onder een boom
waarin 38 appels hangen. Tommy eet zes appels, John
vijf, Peter zeven en Louise vier. Hoeveel appels blijven
er over? Als je een lijn trekt van de nummer 1 tot en met
27 vind je het antwoord.
Jongens en meisjes die denken wat leuks te heb
ben voor de Kleine Stem kunnen hun werkstukken
sturen naar: De Kleine Stem, Reigerstraat 16, Breda.
Eindredactie Rieja van Aart
LISSABON De economische situatie in Portugal staat
op springen In oktober valt bijna zeker de klap. Met kunst
en vliegwerk heeft de regering tot nu toe de schijn weten
op te houden, dat de economie nog draait.
Tot dat kunst- en vliegwerk hoort het kunstmatige aan
tal werklozen, 250.000 - 300.000. Maar wat zegt zo'n cijfer,
als de regering een verbod heeft uitgevaardigd om werk
nemers te ontslaan, als het aantal Portugezen dat werk
is gaan zoeken in het buitenland als „gastarbeider' al is
opgelopen tot 1,5 miljoen (op een totale bevolking van
8,13 miljoen) en als er nog 300.000 werklozen op weg zijn
uit Angola, een verdubbeling. Ga er maar aan staan.
Bovendien hadden commu
nistische burgemeesters en
agrarische vakbonden en ge
woonte om grootgrondbezitters
te dwingen werklozen in
dienst te nemen „om onkruid
te wieden" of „om verwaar
loosde stukken grond te be
werken". In Lissabon zag ik
werkverschaffing als het af
wassen van de palen voor de
verkeerslichten.
Ook de cijfers over loons
verhoging van 38-40 proeent
en het optrekken van het mi
nimumloon tot 400 per
maand lijken heel mooi, maar
die verhogingen zijn al bijna
weer voorbijgesneld door een
geldontwaarding van 25-30
procent per jaar. Alleen een
loonsverhoging van 90 procent,
zoals die in mei werd afge
sproken voor de horecasector,
zou die ontwaarding goed
kunnen molken.
Miaor, en dan kom je op het
tweede punt, een klein onder
zoek leerde dat die loonsver
hoging lang niet altijd wordt
uitbetaald. Omdat het gewoon
niet kan. De loonsverhogingen
werden vaak afgedwongen
door communistische vakbon
den, die zelf ook de directie
voerden via de arbeidersraden
die het bestuur van de onder
neming hadden overgenomen.
Of de bedrijven zijn genatio
naliseerd (bijna alle belangrij
ke sectoren.en 60 procent van
de verwerkende industrie), en
een of andere militair heeft de
leiding die het weinig kan
schelen of het bedrijf aan
loonsverhogingen ten gronde
gaat. Als hij dat al kan over
zien. Een tekenend voorbeeld
is een van de militaire direc
teuren van het grootste Portu
gese toeristenbedrijf „Torral-
ta", die onlangs zei: „Liever
geen kapitalistische toeristen
dan een schuldig geweten te
genover de arbeiders". Op die
manier werden er loonsverho
gingen tot 90 procent doorge
jaagd, terwijl het de onderne
mingen slecht gaat.
Een sociaal-democratisch po
liticus zei: .,Het lijkt wel of
de communistische vakbonden
vast van plan zijn elk bedrijf
de nek om te draaien, tot alles
door de staat is overgenomen".
Een hoteleigenaar rekende me
voor dat hij de onmogelijke
-«-zetting van 130 procent zou
moeten hebben om de loons
verhogingen van 90 procent te
betalen. Zijn hotelportier ver
telde: ,Ik krijg nog het oude
minimum-salaris, en ik ben
;>lij toe, als ik de werklozen
om me heen zie: er zijn be
drijven genoeg waar het oude
minimiunsalaris niet eens pp
tijd wordt uitbetaald".
Bij de laatste loonronde
bleek dat 45 procent van de
Portugese werknemers voor
het minimumloon in aanmer
king kwamen. Er is ook een
bovengrens aan de salarissen
gesteld en die heeft een vlucht
van de beter-betaalden naar
het buitenland veroorzaakt.
Terwijl er loonsverhogingen
werden geëist, daalde de pro-
Jiuiktie. Professor in de econo
mie aan de universiteit van
Lissabon, Alfredo de Sousa.
geeft de volgende cijfers; „De
yroduktie daalde in 1974 met
3,6-4,5 procent, dit jaar al met
5-6 proeent. Voor do verwer
kingsindustrie is net percenta
ge zelfs 13 procent en voor de
bouw 16 procent". Die daling
heeft allerlei oorzaken: beroe
ring in de bedrijven na de
revolutie, het staatsapparaat
was niet voorbereid op de na
tionalisaties gebrek aan on
derdelen uit het buitenland, de
algemene terughoudendheid
als gevolg van de onzekere
situatie, en de stijgende pro-
duktiekosten. In verschillende
bedrijven wondt nauwelijks
gewerkt. De mensen lezen er
een krantje of vergadering
over de politieke toestand".
De industrie In Portugal
stond ten tijde van Salazar-
Caelano al niet bekend om
haar kwaliteit, maar om de
goedkope lonen. Nu ook dit
voordeel weggevallen is, kan
de Portugese industrie de con
currentie met het buitenland
met meer aan.
De hogere lonen hadden nog
een averechts resultaat: de in
voer die ook vroeger al een
kwart meer was dón de uit
voer, werd aangezwengeld tot
een verdubbeling. Tegelijker
tijd daalde de uitvoer met de
helft Vroeger werd het tekort
op de handelsbalans goedge
maakt door een overschot op
de betalingsbalans doar de be
langrijkste nijverheid, het toe
risme, en door geld van de
„gastarbeiders". Volgens prof.
Sousa zijn die inkomsten te
ruggelopen met 8 miljard.
Veel gastarbeiders belegden
nun geld in woningen voor
later, wanneer ze terugkeren.
Moar nu leegstaande huizen
worden gekraakt door allerlei
linkse groepen voelen zij daar
weinig meer voor.
Verwacht wordt dat het te
kort op de betalingsbalans dit
laar zal oplopen tot 3 mil
jard en dat op de handelsba
lans tot 5 miljard. De reser
ves in buitenlands geld zijn
gedaald van 4,8 miljard gulden
tot 1,2 miljard en verwacht
wordt dat de reserves in okto
ber volledig zullen zijn opge
soupeerd.
De banken hebben geen geld
meer om te lenen en moeten
zelfs bij de centrale banik aan
kloppen om lonen uit te beta
len.
Die centrale bank staat voor
onoverkomelijke moeilijkhe
den omdat het buitenland al
lang de officiële koers voor de
nationale munt, de escudo,
nier meer volgt. In Portugal
moet je 10.25 cent voor een
escudo betalen, in ons land
nog maar 7,55 cent, terwijl de
Nederlandse bank maar 5,55
betaalt als je escudo's ver
koopt.
Algemeen wordt verwacht
dat het in oktober zo niet
verder zal kunnen gaan. Dan
moet de regering in het bui
tenland gaan lenen. De meest
voor de hand liggende geld
schieter is West-Europa, waar
mee 80 procent van de handel
gedreven wordt. Een hotelei
genaar ln Estoril zei het zo:
„De militairen kunnen met de
loop van het geweer de poli
tiek naar hun hand zetten.
Maar met de economie is dat
met zo gemakkelijk, gezien de
buitenlandse invloeden. Ui
teindelijk zullen ook zij moe
ten buigen voor de economi
sche wetten .Het oostblok zal
Portugal niet kunnen en mis
schien ook wel niet willen
helpen. Tot nu toe is die hulp
tenminste erg klein. Daarom
zal Portugal bij het westen
moeten aankloppen, en dat zal
zijn weerslag hebben op de
politiek".
JAN MEULEMEESTER
(Van een onzer
verslaggevers)
BREDA De Miva, afkor
ting voor missie verkeers-
middelenaktie, houdt in het
weekeinde van 30 en 31 au
gustus haar jaarlijkse koliek-
te- en, giroaktie om Neder
landse missionarissen en hun
inheemse kollega's van ver
voersmogelijkheden te voor
zien. De Miva hoopt het ko
mende weekeinde een re-
knrdbedrag van 3,5 miljoen
gulden bijeen te krijgen.
Dan komt de organisatie
dicht bij de 4 miljoen, waar
mee zij 568 aanvragen om
vervoersmiddelen kan hono
reren.
De Miva heeft alle hoop,
da' het bedrag bereikt zal
worden, omdat tal van paro
chiële missiecomite's hebben
laten weten iets extra's te
ondernemen, omdat de Miva
dit jaar veertig jaar bestaat.
Evenals andere hulpverle
nende organisaties ten be
hoeve van de missie heeft de
Miva in de loop van de afge
lopen veertig jaar een spec
taculaire groei doorge
maakt.
In 1939 kon de Miva met
enige trots vermelden, dat zij
missionarissen 7 auto's, 50
motorfietsen, 77 fietsen, 3
buitenboordmotoren en 2 ka
pelwagens had kunnen ver
schaffen, een bedrag, dat nog
niet duizenden geteld kon
worden. In 1961 wareu die
duizenden reeds honderddui
zenden guldens geworden. In
1966 passeerde het budget
voor het eerst de miljoen,
drie jaar later de twee mil
joen en in de zeventiger ja
ren de 3 miljoen. In de peri
ode van 1961 tot 1970 keerde
de Miva in totaal ruim 13
miljoen gulden uit.
In de periode 1970-1980
mag op een verdriedubbeling
van dit bedrag gerekend
worden. Met de vier miljoen,
waarop Miva dit jaar in to
taal rekent, kunnen 568 aan
vragen worden gehonoreerd.
Dat wil zeggen, ongeveer
tweederde van de ruim 806
aanvragen, die bij de Miva
binnengekomen zijn. Zou wi
al deze aanvragen worde»
voldaan, dan was daarvoor
een bedrag nodig van W
miljoen gulden.
Uit de zeer gedetailleerde
verantwoording der bestede
gelden blijkt, dat van de
ruim 4 miljoen gulden ovei
1974 er ruim 2 miljoen uitf-
geven werden voor vervoert
middelen in Afrika, rota V
miljoen voor Azië, bijna 1
miljoen voor Latijns-Amen-
aa, ruim 150.000 gulden voor
Australië en Oceanie, ru™
een ton voor onderhoud van
vervoersmiddelen in de WO"
sie, bijna een ton voor de
missieluchtvaart in Irian Ba-
rat en Zaire en tenslotte een
bescheiden bedrag
e 4600 gulden voor de auto-
technische Miva-cursus u>
1974.
Behalve via de collecte 1»
de parochiekerken in
weekeinde van 30 en 31
gustus is het ook mogeliJ
bijdragen te storten op P'
27.22.49 t.n.v. Miva, Br"»
onder het motto van dit P
„overbrug die afstand".
PARAMARIBO (ANP)
Het hoofd van de republiek
Suriname wordt een president.
Hij zal worden gekozen door
het parlement met een meer
derheid van tweederde. Ten
minste zeven parlementariërs
kunnen een kandidaat voor
het ambt van president stel
len. De kandidaat moet de
Surinaamse nationaliteit bezit
ten, dertig jaar of onder zijn
en niet uitgesloten zijn van de
verkiesbaarheid tot lid van het
parlement. Ditstaat in het
ontwerp voor de grondwet van
Suriname, dat vorige week is
aangeboden aan premier Ar-
ro«i.
De grontwet bestaat uit acht
hoofdstukken, onderverdeeld
in een groot aantal artikelen.
In de preambule van de wet
wordt onder meer gezgd dat
de grondwet geïnspireerd is
door de geest van verzoening
en dat zij uitgaat van gelijk
heid voor de wet van alle
burgers zonder onderscheid
naar ras, geslacht, godsdienst,
levensovertuiging of politieke
gezindheid. De grondwet, al
dus de preambule, is gericht
op de plicht de fundamentele
rechten en vrijheden van de
mens te eerbiedigen en te
waarborgenl.
In de Surinaamse grondwet
is ingebouwd „het constitutio
nele hof' De president, de
procureur-generaal of tenmin
ste eenderde van het grond
wettelijk aantal leden van het
parlement kunnen bdj een
wetsvoorstel het „constitutio
nele hof" verzoeken te beslis
singen over de verenigbaar
heid van dit wetsontwerp met
de grondrechten. De president
zal het wetsvoorstel niet kun
nen bekrachtigen voordat het
„constitutionele hof" heeft be
slist.
Wat het buitenlands bete*
van Suriname betreft, v-
in het ontwerp voor de P
wet gesteld dat dit
wordt gevoerd door de
ring. De staat wordt niet
verdragen gebonden en
worden niet opgezegd
voorafgaande goedkeuring
het parlement.
Ook het beleid ten
van de defensie wordt ge
door de regering. Sun»
kunnen alleen bij de w
militaire of burgerdienst
den verplicht.
(Van een
van onze verslaggever
SIMPELVELD - K
Vyth, de voorzitter
hét Organisatiecom
van de Proftour door f
(Ierland, heeft de aan
gingen van de vrouw v
Ton Vissers in onze krt
van vrijdag - mevro
Vissers beweerde
Vvth Vissers in de Pr
tour van ^20.000 gulc
door de neus had gebot
hoog opgenomen.
Vyth: „Dat is pure
waarheid en dat kan i
afgezien van het feit
het al lang verjaard z
zijn - aantonen met de i
pieren die ik bewa
heb. Vissers heeft mij c
nooit verteld of gesch
ven dat hij nog geld
mij zou krijgen. En je j
looft toch zeker wel
hij stappen ondernorri
had als het zo was. Datf
echter helemaal niet
beurd."
(Van onze sportredact
SIMPELVELD - De or|
satoren van de Proftour
Nederland hebben in pril
besloten hun Ronde vol
jaar weer te houden.
Een scherpe voorwaar!
lechter, dat de proftour
landelijke vergunning ki
zodat de provinciegrenzer
overschreden kunnen wo
en grote verplaatsingen
meer nodig zijn. Olym
Tour heeft al jaren de
landelijke vergunning gt
die uitgegeven wordt,
zullen alles in het werk st
om een landelijke vergun
te krijgen", aldus de orgai
tie. „Wij hebben alle res
voor Olympia, maar wij
den, dat wii er toch meer
in aanmerking komen,
hebben echter wel goede r
om aan te nemen dat het
gend jaar wel in orde ko;
(Van onze sportredact
SIMPELVELD - J
Jansen zal volgend ji
niet meer als coördina
van de KNWU bij het
ganiseren van profcrite
optreden.
„Na 31 augustus kap
ermee", aldus de o
Tour winnaar. „Ik heb
veel te druk en daard
heb ik mijn gezin ve
moeten verwaarloz
Het enige wat ik wel
blijven doen is de bege.
ding van de profs en m
bemoeienissen met
Prof-Tour. Daar zit r
zoveel werk aan vast"
Het profwielrennen in N
een impasse heeft verke«
moet te gaan, nu de Friso
en Jan Janssen zal vertre
Pen van Janssen, die voc
veld aantrok, is het niet
voor de Nederlandse pfc
misol zal vrijwel zeker tot
'andse prots, dat toch al ni
ren. Twee zaken, die de
ons land zeker niet ten g
Het vertrek van Frisol
Sponsor Nico de Vries sc
verwijt weinig bij de tijd e
nen een eind meegaan m
'e ver om zo'n krasse ma
Merkwaardig in de hel<
neeft genomen zonder zi
ponder ploeg komen te zit
beweerd het hoog op te
Persconferentie voor de p
°a*de proftour vooral was
°e profs te vergroten. Nu
werk te zitten
Onbehoorlijk is het zon
®eft ingelicht, voor hij z
Ttiek op de KNWU maa
®en moderne aanpak ge
De hele yang van zakei
sociaal yebiert a.irM.