Kritiek van vakbonden
op AKZO verscherpt
HOE TOLERANT IS NEDERLAND
De ene Nederlander
is de andere niet
Branden in Duitsland deels aangestoken
GEHEIME CIJFERS UITGELEKT
leerlingen atheneum en
gymnasium mogen examen
economie-2 opnieuw doen
NDP: VAN DOORN
KENT ZICHZELF
TE VEEL
VRIJHEDEN TOE
Vijf verdachten
gijzelingszaak
uit voorlopige
VERDACHT VAN VERDUISTERING
.Roxasect
i ^rvendoder
Luchtmachtofficier uit
Gilze-Rijen
opnieuw voor krijgsraad
Ultimatum
Noordierse
protestanten
buitenland
~hiitse vraag
)in vrijlating
politieke
evangenen
Indonesië
commentaar
Bangladesj
Hèt middel
tegen vlooien: i -
Discriminatie
Koiisekwenties
Begrip
Handicap
2ATERDAG 16 AUGUSTUS 1975.
Ylcor 14 te Hambujig, I
14 110 o Salvador nr P,(,
Glam, Amstelveen 14 v,
rban na" Gent, Antilla Cai.
as 14 Tzumaruim nr I
ie Golf, Area 15 240 „"I
ickland nr Sydney. Are. 441
Amsterdam nar West-ImKj
ipisteria 15 ten anker miè I
lang Island, Chevron Free. I
rt 14 80 nno San Salvador nr
evidence. Chevron L«i4a l
1200 w Djakarta nr Lyty. I
n, Chevron Rome 14 100 01»
icotra nr Ras Tanura, Chlrt I
ti 14 onderweg nr Southamp. I
n, Cinulia 14 250 no Sombre. I
nr Curasao, Coppename 14 I
1 New Orleans nr Cristobal I
oral Obelia 14 vin Puerto k I
-uz nr Belem, Diadema lj I
0 ozo Albany nr Mena all
hmadi. Diloma 14 160 1
erra Leone nr Benny, rtutch
Ate pass 15 Downsing w|
rangemouth, Esso Bonaire 141
to no Fort Aleza nr Amts I
wo Nederland 14 10 wzw Kp I
e Goede Hoop nr Jeboi I
banna. Esso Saba 14 20
t.-Franas nr Ralhrein. Gaai.
tedes 14 60 w Coquimbo nr I
allao, Gulf Italian 14 500 zro I
abo Verde Island nr Phila-j
alplhia, Gulf Swede 14 vn Es. I
tavos nr Port Arthur, Heems. I
erk 14 vn Rotterdam nr Bil-1
ao, Ilollandsbrink 14 320 I
akar nr Santos. Katelysi. 141
n Le Havre nr Hamburg!
ielletia 15 200 otiz Melbourot I
r Whangrei. Knasiella 14 vn I
tanlow nr SbelUiaven, Leu-1
elloyd pass 14 Le Havre nr I
r i.st.obai, Loveilia 14 60 a I
iimgston nr Port Arthur, I
laasbree 14 420 z Dakar is I
landsend, Marie Christine 131
n Delfzijl, Neder Ebro 13 vn
lew Orleans nr Houston, Ne-
er Elbe 15 60 nw AbuDhahi
r AbuDhabi, Nedlloyd Kern-1
la 15 vn Sain Francisco nil
'ortland, Nedlloyd Niger It I
6 zzo Las Palm as nr Dakar, I
leptunns 14 vm Aruba nr I
Irenada, Pericles 15 te Ret-1
endaim, Safocean Amsterdam I
4 400 wnw Amsterdam eiland I
jt Melbourne, Scherpendrerht I
4 450 zo Cape Race nr Taran-1
0, Schouwen 14 600 w Cook I
il nr Alexaradrië. Strut I
Lgulhas 14 2500 z Monrovia I
ir Dar es Salaam. Straat Cum-1
Ierland 14 140 o Timor nr I
ioerabaja, Straat Magelhaenl
4 vn Reunion nr Durban,!
itraat Nassau 14 te Yokohama I
rerw. Streefkerk 14 300 m|
Yeetown nr Kaapstad.
(Van onze correspondent)
30NiN Afgevaardigden van
le Westduitse Bondsdag I
ïebben gisteren te zamen met I
eden van Amnesty Internatio-1
tal de Indonesische ambassa* I
ieur in de Bondsrepubliek een 1
petitie aangeboden, waarin op I
le vrijlating van de politieke I
gevangenen in Indonesië wordt I
range drongen.
Tot de initiatiefnemers beho-l
•en 57 parlementariërs van alle I
martijen, terwijl hoge katholle-1
ie en protestantse geestelij-1
ken, de echtgenote van ex-1
president Heinemann en je
schrijver Heinrich Böll tot de i
ondertekenaars behoren.
Aanleiding tot het ^bieden
van de petitie was de dertig-1
ste verjaardag van de Indone-1
sische onafhankelijkheid. i*
Indonesische ambassadeur on I
ving een delegatie van de i
den van de Bondsdag" en va
Amnesty International en.^*
sprak met hen een uur «Dg
het probleem van dc poliw»
gevangenen.
ficiële mededelingen wor
den gedaan", zo verzucht
ten diverse beursbezoekers,
Bij de overige internatio
nals bleef Unilever het goed
doen. De vraag overtrof het
aanbod waardoor de koers
met 60 cent steeg tot
f 106,50- Kon. Olie opende
80 cent hoger op f 96. terwijl
Philips een dubbeltje ver
loor op f 25. Hoogovens no
teerde onveranderd f 52.
De scheepvaartsector ga'
weinig tekenen van activi
teit te zien en noteerde la
ger Heineken was bij ope
ning f4,80 lager op f 15°"
De beleggers zijn waar
schijnlijk geschrokken van
de berichten over een be
perkte bierdistributie vo
gende week. De bankaande
len waren licht verdeeld.
Op de staatsfondsenmar
was de verlaging van het o
ficiële disconto met een na
procent een stimulans. 0
zeer kleine omzetten stege
de koersen. Door deze vtr
laging van het disconto 7\)
de kansen voor de aa"^
kondigde 8.75 pet B*
lening tegen pari, waarvoo
de inschrijving opens aa
op 21 augustus toegenomen'
zo viel in deze hoek te
luisteren. -*
De Vereniging voor de
fectenhandel gaat met
gang van 18 augustus
prolongatiekoers verlagen
met 0,5 pet tot 8,5 pet.
(Van onze correspondent)
BONN Bij de brandcata-
strofe van Nedersaksen is er
j„ minstens dertig gevallen
jprake van moedwillige brand
stichting. De eerste vuren, die
waarschijnlijk door achteloos
«egSeworPen sigarettepeuken
ontstonden, veroorzaakten een
«are psychose onder labiele
personen, die er met aanste
llers, kranten, lucifers en ben-
,in. oo uit trokken om nieuwe
branden te leggen.
Bij de grootscheepse klop
jacht, die de politie ontketen
de, konden tot nu echter
slechts twee mannen worden
gearresteerd. De speuractie
concentreert zich vooral op
een jongeman, die uitgerekend
de auto van een brandweer
man stal en er toen op uit
trok om brand te stichten. Ook
jongens op rode bromfietsen,
een man in een zwembroek en
een geestelijk gehandicapte,
traden als brandstichters op.
In talrijke gevallen konden zij
door helilkopterpiloten van het
leger vanuit de ludht ontmas
kerd worden, maar wegens het
brandgevaar was het hen niet
mogelijk ter plaatse te landen.
In de meeste gevallen kwam
de gealarmeerde politie te laat
om nog te kunnen ingrijpen.
De wijdverbreide hysterie
heeft ertoe geleid, dat talrijke
mensen bij de politie branden
melden, die in het geheel niet
zijn uitgebroken, terwijl zij
ook talrijke telefoontjes ont
vangt met de mededeling:
„We zullen nog veel meer
aansteken".
De in totaal 75 branden kon
den in de loop van vrijdag tot
drie ingekrompen worden,
maar hierbij gaat het nog
steeds om die vuren, die pre
cies een weefk tevoren waren
uitgebroken en tot de grootste
behoren. Het gevaar dat het
vuur nog naar andere bos- en
heidegebieden zal overslaan,
schijnt thans echter definitief
gebannen te zijn.
(Van een onzer
verslaggevers)
BREDA De vakbonden,
die zich op 26 augustus moe
ten gaan beraden over het
rapport dat het bureau
McKinsey heeft uitgebracht
i over de situatie bij de Euro
pese bedrijven van Enka
i Glanzstoff (behalve British
i Enkalon). stellen zich steeds
gereserveerder op tegenovei
de cijfers in dit rapport en
de gevolgde methoden van
I onderzoek.
Het N.V.V. blijkt nu met
name kritiek te hebben op het
teit dat men de chemische ve
rfbedrijven van Akzo buiten
Europa niet in de studie heeft
betrokken.
De Europese chemische ve
rfbedrijven van Akzo, die on
der Enka Glanzzstoff vallen,
maken volgens berekeningen
van het N.V.V. zo'n 60 procent
van de gehele chemische ve-
rfproduktie vam het concern.
Dit betekent dat veertig pro
cent wordt vervaardigd door
zbritish Enkalon, Akzona in de
V.S. en de bedrijven in Zuid-
Amerika. Afrika en Azië,
waarvan sommige kortgeleden
zijn opengesteld of zelfs nog
in aanbouw zijn. Door al deze
bedrijven buiten beschouwing
te laten, aldus het N.V.V., kaïn
uit het onderzoek nooit maar
voren tomen, in welke mate
Akzo bewust overcapacite.it
heeft geschapen door grote de
len van produlktie en afzet
over te latem nemen door de
meer winstgevende prodiuikties
buiten West-Europa. Met an
dere woorden: men kan niet
nagaan in welke imaite Akzo
zichzelf op de Europese mark
ten en de export-markten aan
het beconcurreren is. Als dit
op grote schaal het gevail zou
zijn, aldius het N.V.V., wordt
de produktie van Enka-Glanz-
stoff weliswaar verliesgevend
in 1975 en in de toekomst,
maar nemen de Akzo-winsten
elders zeer sterk toe, zodat er
geen reden is om in Europa
arbeidsplaatsen te vernietigen;
hoogstens om deze geleidelijk
door andere te vervangen Het
N.V.V. heeft opnieuw te ken
nen gegeven, slechts met de
Akzo-top te willen praten als
een internationale vakbonds-
deleglatie wordt gehoord. Tot-
mutoe heeft de Raiad van Be
stuur dit geweigerd.
Inmiddels is een aantal cij
fers uit het geheime gedeelte
van het Mc Kinseyr-apport in
de openbaarheid gekomen.
Hieruit zou blijken dat de
problemen van Enka Glama-
stoff nog groter zijn dan offi
ciéél bekend was gemaakt.
Het oordeel van Mc Kinsey
zou er op neer komen dat, als
niet wordt ingegrepen, Enka
de eerstvolgende neergang van
de textiel-conjunctuur, die
\Tog maar vier jaar geleden schreef iedereen bijna lyrisch
l'over „sonar bangla", het Gouden Bengalen, dat zich met
behulp van het Indiase leger had vrijgevochten van de Pakis
taanse overheersing. De vrijheidsstrijd had iets heroïsch en de
I M'ste dagen van de onafhankelijkheid hielden beloften in
voor een gouden toekomst. De vrijheidsheld en de vader van
be natie, sjeik Moedjiboer Racbman, beloofde niet veel, maar
wel grondwettelijke vrijheid, sociale rechtvaardigheid en geen
onderdrukking zoals onder de Pakistani.
Hoe anders is het allemaal uitgepakt. Moedjiboer, niet op-
Stowassen tegen de immense problemen en gisteren waar
schijnlijk vermoord tijdens een staatsgreep, schafte vorig jaar
05 democratie af en regeerde sindsdien als een bloedige dic
tator, zogenaamd om een „tweede revolutie" te volvoeren.
Het Britse blad The Economist schreef in februari van dit jaar,
C5t Moedjibs eigen motieven voor de tweede revolutie „wel
ver of zouden liggen van grootheidswaan en krankzin-
cigheid". Dat kan zijn; zeker is, dat zij werd uitgevoerd met
een "arde, nietsontziende onderdrukking met duizenden do-
cen' no9 veel meer lichamelijk verminkten en een veelvoud
oan politieke gevangenen. Corruptie, machtsmisbruik en zelf-
errijkmg - de bekende Aziatische kwalen namen eerder
dan af. De balans van Moedjibs bewind: retoriek en re-
pessie, lege magen en doodsangst.
■oedjib had zich ten doel gesteld „om een glimlach te
'y-' gen op de lippen van de massa's", maar wie regelmatig
den en foto's ziet van de hopeloze mensjes, beenderdun
^e! v°dden omhangen, wachtend op de stoep met in hun
c'.r, een 'eeg etensblikje en gedoemd om de volgende dag
e dag daarop dood opgeraapt te worden, begrijpt iets van
- wanbestuur. Natuurlijk, het is niet allemaal de schuld van
want hij leefde nu eenmaal in een land, waar de
Jte de oogsten doet mislukken en de moessonregens de
X611 rotten en tienduizenden meesleuren in de (ver-
q -r is nu een staatsgreep gepleegd in Bangladesj en Moe-
uitmak r^'' om ^et 'even gekomen. Zal het allemaal iets
1 een en V00r vijfenzeventig miljoen Bengalezen, die met
I tot J3annkornen van 230 gulden per hoofd van de bevolking
ja 2^f3rmste volkeren ter wereld behoren? Het antwoord is
I len etS 3' Pro')eerf de nieuwe regering alleen maar de idea-
rnrk, Vler iaar geleden te verwezenlijken en de mensen-
en te herstellen.
(ADVERTENTIE)
kakt! -arvend°der verdelgt vlooien.
1 larve mieren- zilvervisjes,
van motten en tapijtkevers.
Uw drogist heeft 't.
XWWHWHIWRtH),, AMSTem*M
rond 1978wordt verwacht, niet
meer zal kunnen overlevem.
De cijferopstellingen wijzen
uit diat voor die jaren 1974 tot
en met 1978 zonder ingrepen
een geaccumuleerd financie-
rinjgstetort wordt verwacht
vatn 1,5 miljard gulden, of ge
middeld 300 miljoen gulden
per jaar. Mc Kinsey becijfert
het feaneieriogstekort voor
het lopende jaar op 470 mil
joen.
De windjammers, op de
foto het Poolse driemastvol-
schip Dar Pomorza, voeren
gisteren over een enigszins
mistig Noordzeekanaal van
IJmuiden naar Amsterdam
in het kader van de manifes
tatie „Sail Amsterdam 700".
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Minister Van
Doorn kent zichzelf In zijn
nota over het massa-mediabe-
leid ie veel vrijheden toe. De
ze vrijheden worden door de
verantwoordingsplicht tegeno
ver de Kamer onvoldoende ge
compenseerd.
I
Dit zegt de vereniginig van
de Nederlandse Dagbladpers
(NDIP) in een ocwnimentaar op
de nota. De NDP heeft met
name kritiefc op die wijze van
steunverlening aan dagbladen,
zoals de minister diie voor
staat. Zij is van oordeel dat
een advertentiecexmpensatie of
incidentele uitkering uit het
bedrijfsfonds voor de pers
slechts gerechtvaardigd kan
zijn, als deze aan behoorlijke
normen wordt gebonden en er
voldoende voorwaarden voor
de bedrijfstak als geheel wor
den geschapen om deze gezond
te maken en te houden. Daar
door kan men voorkomen dat
het merendeel van de Waden
individueel zou moeten wor
den 'gesteund, aildus het com
mentaar.
DEN HAAG (ANP) De
leerlingen van atheneum en
gymnasium, die dit jaar eind
examen hebben gedaan in
economische wetenschappen-2
krijgen de kans opnieuw
schriftelijk examen in dit vak
af te leggen: op 28 augustus of
in oktober-november. Als het
nieuwe cijfer hoger is dan het
reeds behaalde, zal dit in de
plaats komen van het oude.
Deze beslissing heeft minis
ter Van Kememiade gisteren de
voorzitter van de onderwijs
commissie uit de Tweede Ka
mer meegedeeld.
.Volgens een schatting, die al
eerder werd gemaakt, zouden
onigeveer 250 eindexamenkan
didaten dit jaar zijn gedu
peerd. Bij het schriftelijk exa
men ecOnomie-2 was hen een
vraagstuk voorgelegd, dat niet
tot de behandelde stóf zou be
horen.
„Ik betreur, dat niet voor de
officiële diploma-uitreiking tot
een oplossing kon worden ge
komen in de kwestie „econo-
mie-2", want de zaak lag toen
al duideEjk". Hiermee rea
geerde de leraar drs. H.J.M.
Lenferink uit Arnhem op de
herkansing. Drs. Lenferink
had de cijferlijsten niet gete
kend, omdat naar zijn mening
ZS1GMOND Kisfaludy-Strobl,
een van de bekendste moderne
beeldhouwers van Hongarije,
is op 91-jarige leeftijd overle
den, zo heeft het nationale
persbureau MTI bekendge
maakt.
een van de opgaven buiten het
onderwijsprogramma viel.
Voorshands vindt hij de her
kansing geen onredelijke op
lossing.
(Van onze
rechtbankverslaggever)
ARNHEM Gisterochtend
is een groep Zuid-Molukkers
voor de Arnhemse rechtbank
verschenen. Het ging om ne
gen verdachten, die in minde
re mate dan de vorige groep
van zeventien betrokken is ge
weest bij het plan om Konin
gin Juliana in haar paleis te
Soestdijk te gijzelen.
Er waren geen bijzondere
veiligheidsmaatregelen geno
men in en rond het paleis van
justitie te Arnhem. Zelfs de
publieke tribune bleef geheel
leeg.
De rechtbank kwam na ruim
een uur beraad tot de uit
spraak, dat in vijf gevallen op
verzoek van de raadslieden tot
opheffing van voorlopige
hechtenis kon worden overge
gaan. De eigenlijke zaak
wordt op 30 september behan
deld.
(Van een onzer verslaggevers)
ARNHEM „Als er al wat
fout is gegaan, wat ik betwist,
dan was mijn cliënt hooguit
medeplichtig. Hij heeft niet
verduisterd, want hij heeft al
le geiden steeds afgedragen
aan zijn superieur en de be
stemming daarvan in voortdu
rend overleg met zijn chefs
bepaald".
Voor de zoveelste maal
stond gistermorgen de luoht-
macht-adujdant S (47) uit Gil
ze-Rijen terecht voor de Arn
hemse krijgsraad, op beschul
diging van verduistering van
overheidsgelden. Het onder
zoek naar de al jaren slepende
kwestie was gisteren pas afge
rond, nadat de eerste zitting
begin vorig jaar niets
opgeleverd had omdat er on
voldoende getuigenverklarin
gen van weerskanten aanwe
zig waren.
De adjudant, die van 1969
tot januari 1®72 de belasting
vrije winkel van de Neder
landse NAVO-luchtmaohtbasis
nabij Hamburg dreef, wordt
ervan beschuldigd, „zeker
3000 mark" in eigen zak te
hebben gestoken; geld dat af
komstig zou zijn van zoge
naamde boniusuitkeringen door
leveranciers en bestemd voor
ontspanningsdoeleinden ten
behoeve van het contingent
Nederlandse luohtmachtaiili-
tairen.
Die verduistering zou S.
mocht de aanklager (de
auditeur-militair) gelijk krij
gen drie weken voorwaar
delijke gevangenisstraf plus
een proeftijd van twee jaar en
een boete van achthonderd
gulden (subsidiair zestien da
gen cel) tosten, zo luidde de
eis
„Wel erg laag", die eis, als
het inderdaad verduistering
zou zijn", zed de raadsman van
adjudant S.. mr. J-G.W. Vireij-
ling uit Bergen op Zoom, die
het vanaf het begin „maar een
rare zaak" had gevonden.
De raadsman van S. be
streed dat het om overheids
geld ging: „Tijdens de beant
woording van kamervragen
hierover heeft de minister ook
gezegd dat er hier geen sprake
is van rijksgelden. Het geld
behoorde aan het winkeltje en
dus aan de mensen die daarin
werkten. Verduistering kan
het dus niet zijn, hooguit he
ling of diefstal als het fout
zou zitten. Maar dat staat niet
in de dagvaarding.
De auditeur-militair sprak
vergoeilijkend over ambtena
ren die zo vaaik in de verlei
ding komen: „Vaak zie je in
eens een normvervaging bij
ambtenaren waar nooit iets op
aan te merken viel, als zij in
een of ander handeltje terecht
tomen". Hij bleef niettemin
van mening dat S. verduister
de. Op woensdag 27 augustus
zal de president van de krijgs
raad, mr. Kloots, uitspraak
doen
BELFAST (REUTER) De
protestantse para-militaire or
ganisatie „Ulster Volunteer
Force" (UVF) heeft de Britse
regering een week de tijd ge
geven om haar bestand met
het overwegend rooms-katho-
lieke Ierse republikeinse leger
(IRA) te beëindigen.
Wegens moord op 21 men
sen, die in november vorig
jaar omkwamen bij bomaan
slagen op twee cafés in het
Engelse Birmingham, zijn gis
teren zes Ieren veroordeeld tot
een levenslange gevangenis
straf.
Dit was me het weekje wel.
Vele zaken werden weer aan
gesneden en voor consumptie
gereed gevumkt, vele schok
kende zaken deden zich op
nieuw voor (kijk eens naar
Bangladesj h.v.)het was heet
en warm en klef en broei
erig en daar waren gisteren
enkele regendrops. Kortom,
het was me het weekje wel.
Tevens waren daar de eerste
stijve spieren na het eerste
gehol achter het bruine mon
ster in het nieuwe seizoen en
de oprichting van het ADG.
het Anti-Doeg-Genootschap,
Ik bedoel maar, dat is toch
heel wat.
En dan hebben we het nog
in het geheel niet gehad over
de Italiaanse mevrouw die
haar naam zoveel eer aan
doet.
Mevrouw Maria Sempreviva
(sempre viva - „zij leeft nog
steeds") in Tortoreto bij L'A-
quila in Italië vierde namelijk
haar lUi-Oe verjaardag.
En bovendien hebben we
het nog niet gehad over het
volgende staaltje van absur
disme;
De Zuidafrikaanse apart
heidspolitiek geldt namelijk
ook voor honden. Een neger
familie in Kaapstad kwam tot
de ontdekking dat ze geen
toestemming kreeg een plaats
je ter nagedachtenis aan hun
Labrador op te richten op het
hondenkerkhof van Kaapstad,
omdat deze laatste rustplaats
alleen is bestemd voor honden
met blanke oaasjes.
De beheerder van het kerk
hof, de dierenbescherming, liet
weten dat het ministerie van
sociaal welzijn had bepaald
dat alleen blanken lid mogen
zijn van de dierenbescher
ming, en alleen leden mogen
hun honden begraven op het
kerkhof,
ir
Als de „grote blanke man"
zo al optreedt tegenover hon
den, kunt u wel nagaan hoe ze
met mensen omspringen. Juist:
honds.
■fr
Premier Den Uyl, terug van
vakantie, heeft onmiddellijk al
vragen moeten beantwoorden
uit de Tweede Kamer. Drie
KVPeeërs hadden namelijk
gevraagd of de vergadering
van de ministerraad waarbij
slechts enkele ministers aan
wezig zijn, wel nuttig is.
Den Uyl sprak dat dergelij
ke vergaderingen ..een nuttige
vangnetfunctie" hebben.
it
Heb altijd wel gedacht dat
het ministersschap trapeze-
werk was.
Prettig weekeinde. Tot dins
dag.
MERIJN
DEN HAAG Hoe dichter
de datum van Sarinamens on
afhankelijkheid nadert, hoe
paniekerig de Nederlandse
overheden reageren op de ge
volgen daarvan voor de Ne
derlandse samenleving.
Vooral de gemeenten weten
niet hoe ze moeten reageren
op de toenemende stroom van
rijksgenoten, die voor 26 no
vember in ons land denken
„hun hachje t« kunnen red
den".
Bestaat er bij de kleinere
gemeenten slechts weinig ani
mo om de rijksoverheid een
handje te helpen bij het op
vangen van de Surinamers (die
laatste weken vooral Hindoes
tanen) ook in de grote steden
is een lijdelijk verzet tegen de
stroom rijksgenoten waar te
nemen.
Het gemeentebestuur van
Rotterdam bijvoorbeeld doet
dan wel alsof er weinig aan
de hand is: de sociale dienst
van de Maasstad kan de
stroom niet aan, dus is het
zaak in De* Haag aan de bel
te trekken om de sociale
dienst uit te breiden. Voorstel
len om de stroom Surinamers
wel evenwichtiger over het
gehele land te verdelen wor
den niet gedaan.
Je kunt je als Nederlander
nog zo tolerant noemen (en
dat doen we graag) het con
centreren van grote hoeveelhe
den niet-blanken in bepaalde
plaatsen en wijken doet die
tolerantie vaak smelten als
sneeuw voor de zon, hoe para
doxaal ook dit woordgebruik.
Over die toch wel tanende to
lerantie ten opzichte van an-
dersgekleurde rijksgenoten is
erg weinig bekend. Bij CRM
kan men er niets over vertel
len en ook de gemeentebestu
ren van de grote steden hullen
zidh in diep stilzwijgen.
Toch is het waarschijnlijk,
dat over niet al te lange tijd
de woorden racisme en discri
minatie waker in de Neder
landse samenleving zullen op
duiken. Zoals nu al sommige
kranten het niet kunnen nala
ten bij gepleegde misdaden
immer te spreken over Suri
naamse daders of over rijksge
noten. die zich te buiten gaan.
Diezelfde kranten laten wel na
te spreken over Nederlanders
die misdaden plegen. Men vol
staat dan meestal met de initi
alen. Wat gebeurt er bij
voorbeeld met een dorpsge
meenschap, waar eensklaps
140 rijksgenoten worden neer-
geplant? In dit landje, waar
iedereen van de ander eist dat
„ie hard werkt voor z'n boter
ham steekt de onvrede over
de grote sommen geld die de
sociale diensten moeten ver
strékken al de kop op. Er
dreigt een nieuw soort „kaste"
te ontstaan, te vergelijken met
de Zuidmolukkers en de zi
geuners. De eersten hebben
dan nog de handicap een poli
tiek ideaal na te streven dat
door de Nederlander als illu
soir wordt bestempeld, de ver
gelijking met de tweede groep
gaat wat de rijksgenoten be
treft beter op.
De feiten bewijzen het: na
tientallen jaren een tolerant
bewind gevoerd te hebben je
gens de zigeuners moet minis
ter Van Doorn toch weer
dwingend gaan optreden, om
dat de meeste gemeenten z'n
politiek weigeren uit te voe
ren. Ook minister De Gaay
Fortman zag zich kortgeleden
gedwongen de gemeenten op
straffe van overheidsmaatrege
len te dwingen dolende rijks
genoten op te nemen.
Alles is natuurlijk terug te
voeren tot de landspolitiek
van de laatste jaren met be
trekking tot de rijksdelen
overzee. Het is logisch dat
rijksgenoten zich trachten toe
te eigenen, waar ze recht op
hebben: een behoorlijk inko
men, studiemogelijkheden, een
baan, zeggenschap, en als al
deze zaken waarvoor de Ne
derlander zelf jaren heeft ge
knakt, aan de neus van de
rijksgenoten voorbij gaan, is
het niet vreemd, dat ze het
komen halen zolang het nog
kan. In feite krijgt ons land
nu de rekening gepresenteerd
van een jarenlang op het oog
erg progressief lijkend koloni
aal beleid, dat echter nogal
verrot blijkt te zijn. De konse-
kwenties zijn dus ook voor
ons land en onze regering.
Een andere vraag is of een
en ander niet wat beter voor
bereid had kunnen worden.
Als zelfs een eigen Surinaam
se minister al klaagt, dat de
voorzieningen in ons land voor
de Surinamers veel te goed
zijn, dan kan men zich in
gemoede afvragen of er nog
wel enig beleid wordt ge
voerd.
Geen wonder, dat de ge
meenten met de handen in het
haar komen te zitten. Ze we
ten niet wat ze nog te ver
wachten hebben. In sommige
(gemeenten (vooral in de rand
stad) moet het normale werk
vaak wijken voor de opvang
met alle onlustgevoelens van
dien. Het is noodzakelijk dat
het kamerdebat (volgende
maand) wat meer duidelijk
heid brengt, zodat men ook
een echt beleid ten aanzien
van de opvang kan voeren.
Verrassingen, zoals Bergen op
Zoom enige tijd geleden te
verwerken kreeg, moeten wor
den voorkomen, wil men bij
de Nederlandse bevolking enig
begrip blijven kweken voor de
moeilijke positie waarin en de
Nederlandse overheden en de
Surinaamse regering en de
hier naar toe „vluchtende" Su
rinamers verkeren.
Andere feiten: de ene minis
ter schermt met cijfers over
binnenkomende Surinamers
die nauwelijks een week later
door de andere weer worden
tegengesproken. Als je dan
probeert er achter te komen
hoeveel Surinamers per dag
ons land binnenkomen, dan
hoort men alle getallen tussen
de 100 en 500 opsommen. De
helft van wat via de Bijlmer
express op Schiphol aankomt
verdwijnt zonder een enkele
registratie met familieleden
het land in om enige tijd later
weer bij de een of andere
sociale dienst op te duiken.
Wat via België binnenkomt
(schattingen daarover bestaan
niet, maar iedereen zegt dat
het er heel wat zijn) ver
dwijnt helemaal in het niet.
Overigens, Den Haag zit
niet helemaal stil. Gisteren
bijvoorbeeld stuurde het de
partement van CRM naar alle
Nederlandse scholen een bro
chure en een folder voor Ne
derlandse leerlingen en leer
krachten, die in toenemende
mate met de migrantenstroom
Surinamers worden geconfron
teerd. Zelf zegt CRM daarin
de Nederlanders vaak weinig
begrip hebben voor de proble
men waarmee de meeste Suri
namers hier kampen. Een be
tere verstandhouding, zo vindt
CRM is nodig en daarvoor
moet de Nederlander meer
achtergrondinformatie over de
rijksgenoten krijgen. De ene
Nederlander is immers niet de
andere en die andere begint
hier nu eenmaal met een ge
weldige handicap.
PIETER-JAN DEKKERS
In 'I kort
VENLO (ANP) De me
taalgieterij De Globe nv in
Tegelen heeft voor 930 werk
nemers in de gieterijsector
voor een periode van zes we
ken een werktijdverkorting
aangevraagd.
Ford Amerika heeft in de
Verenigde Staten ongeveer
600.000 personenauto's van de
typen Mustang en Mercury
Cougar naar de dealers terug
geroepen.
IN de nacht van donderdag op
vrijdag is in Frankrijk de
achtste bomaanslag sedert be
gin juligepleegdopopenbare
instellingen, toen een kern
instellingen, toen een kern
krachtcentrale in het westen
va Bretagne door twee explo
sies beschadigd werd.
DE M.P.L.A. (volksbeweging
voor de bevrijding van Ango
la) zal de overgangsregering
niet verlaten.
MINISTER Westerterp van
Verkeer en Waterstaat is niet
bereid het vervoer van fietsen
per trein verder te vergemak
kelijken.
sie stelt voor het schooljaar
1975-1976 een contingent van
300 vrijstellingen van militaire
dienst beschikbaar ten behoe
ve van het lager onderwijs.
HET miniafuurstadje Maduro-
dam in Den Haag heeft giste
ren zijn miljoenste bezoeker
ontvanger, Vorig jaar rond de
ze tiid had men «hechts ruim
950 000 Oezoekers gehad.
